Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 1 lutego

1903 – W Tisis k. Feldkirch (od 1925 włączone do miasta Feldkirch) w Austrii urodził się Franz Dionysius Reinisch sługa Boży (+1942), ksiądz, austriacki pallotyn i członek Ruchu Szensztackiego, męczennik sumienia, symbol oporu przeciwko nazizmowi – odmówił złożenia przysięgi Hitlerowi.

Ksiądz Reinisch uważał, że Hitler jest ucieleśnieniem antychrysta i doszedł do wniosku, że nie może składać przysięgi na Hitlera. Swój wybór oznajmił rodzinie, przyjaciołom i zwierzchnictwu kościelnemu. Prawie wszyscy odradzali mu tego wyboru, gdyż odmowa przysięgi oznaczała śmierć.

Jedynym, który umacniał go w tych przekonaniach był ks. Joseph Kentenich; mówił on wtedy: „Niech każdy stara się działać roztropnie i mądrze. Nie każdy ideał nadaje się dla wszystkich. Jeżeli komuś sumienie mówi, że trzeba przysięgać, niech to czyni. Gdy jednak sumienie przysięgi zakazuje, trzeba słuchać głosu sumienia” (Augustyn Urban SAC, „Życiorys ks. Franciszka Reinischa SAC, współpracownika ks. założyciela Józefa Kentenicha. Męczennik sumienia 1903-1942”, Ząbkowice Śląskie 1985, mps). Podczas wieczornego spaceru w ogrodzie rekolekcyjnym, kiedy rozmawiał z ks. Kentenichem, ten mu powiedział: „Jeżeli to jest wolą Bożą, wtedy niech ksiądz umrze jako baranek ofiarny” (Urban, dz. cyt.).

Ks. prowincjał Josef Frank (1941-47) próbował uchronić go od wojska, posyłając do pracy duszpasterskiej w parafiach: do Aussergefild w Lesie Czeskim, następnie do Abensberg k. Norymbergi, Wegscheid k. Passau i Schöllkrippen. Tu we wtorek wielkanocny 7 IV 1942 otrzymał nakaz stawienia się do Wehrmachtu. Hasłem przewodnim tego dnia był dla niego cytat: „Kości zostały rzucone”.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1948 – Władze kościelne zatwierdziły Szensztacki Instytut Sióstr Maryi (Institutum Schoenstattensis Sororum Marialium) jako instytut świecki na prawie diecezjalnym.
Instytut założył 1 X 1926 ks. Joseph Kentenich SAC. Do Polski siostry przybyły 30 IV 1946 i osiedliły się w Ząbkowicach Śląskich w pallotyńskim domu przy ul. Ziębickiej 38.
Dom ten należał do pallotynów jeszcze przed wojną i mieścił się tu od 1924 konwikt św. Wojciecha; zaraz po wojnie mieszkały tam siostry boromeuszki i niemiecki pallotyn ks. Albert Blum †1989; w latach 1946-58 dom ten użytkował Szensztacki Instytut Sióstr Maryi, za zgodą pallotyńskiej polskiej Rady Prowincjalnej, a od 1958 ponownie pallotyni. W osiedleniu się sióstr Maryi miał duży udział ks. Augustyn Urban, gdyż jedna z dwóch zakonnic wysłanych przez ks. Josepha Kentenicha, była jego rodzoną siostrą. Gdy w VI 1960 dom ten został zabrany przez władze państwowe na szkołę podstawową, ks. Augustyn zamieszkał na ul. Piastowskiej w Ząbkowicach Śląskich.

1950 – Wojciech Durek ukończył płaskorzeźbę ołtarzową Mater admirabilis.

1957 – Ks. Kazimierz Mielewski został przeniesiony do Samsieczna w archidiecezji gnieźnieńskiej, gdzie przez 15 lat pełnił obowiązki proboszcza, a przez 4 lata był rezydentem. W 1976 powrócił do Gdańska, do domu przy ul. Marii Curie-Skłodowskiej w Gdańsku. Tam pozostał do końca swego życia udzielając się w duszpasterstwie i konfesjonale.

1962 – Ks. Józef Żyto rozpoczął pracę w poznańskim Pallottinum jako redaktor. Opracował dla prowincji polskiej „Calendarium liturgiczne na lata 1961-62”. Do Gdańska (ul. Elżbietańska) został skierowany latem 1966.

1964 – Ks. Augustyn Werochowski, ekonom ołtarzewski, został wezwany przez Wojewódzki Wydział Finansowy w sprawach ekonomicznych domu. Spisano odpowiedni dokument i zażądano złożenia wyjaśnień do protokołu za rok 1962. Była to reakcja na niedopuszczenie Państwowej Komisji ds. Wyznań do wizytacji domu.

1964* – W Osny odbyły się uroczystości pogrzebowe br. Ignacego Wszołka, nauczyciela w Amiens, więźnia obozu w Maurice-aux-Riches Hommes k. Sens, działacza polonijnego we Francji. Mszę pogrzebową odprawił i przemówienie okolicznościowe wygłosił po polsku i francusku ks. superior Alojzy Misiak, egzekwie odprawił ks. wicesuperior Stefan Treuchel, a kondukt pogrzebowy poprowadził ks. Czesław Pietrzak, rektor Domu Gimnazjum. Br. Ignacy został pochowany na tamtejszym cmentarzu pallotyńskim.

1965 – Ks. Leon Bemke został mianowany rektorem wspólnoty w North Tonawanda (mieszkali wówczas w dwóch domach). Za jego kadencji przywieziono z Włoch i ustawiono na terenie wokół kościoła przy Niagara Falls Blvd (na trasie prowadzącej do słynnych wodospadów) stacje drogi krzyżowej, wykonane w białym marmurze, które osobiście poświęcił. Powstały też drewniane „pawilony”, które przez długie lata służyły festiwalom polonijnym, organizowanym tam przez pallotynów. W XII 1967 zakończył kadencję rektorską i był administratorem tego domu przy rektorze ks. Ignacym Curzydle.

1978 – Ks. Julian Warzecha zakończył prowadzenie obozu zimowego dla dzieci rodziców z warszawskiego KIK-u (obóz rozpoczął się 29 stycznia).

1979 – Ks. Mieczysław Leszczyński został pierwszym pallotyńskim proboszczem parafii św. Jerzego w Niagarze Falls (dawna parafia litewska prowadzona przez marianów została przekazana Stowarzyszeniu w XI 1978 przez bpa Buffalo Edwarda Heada). Ks. Mieczysław był proboszczem krótko, bo tylko do 15 V 1979, potem zastąpił go ks. Jerzy Maj.

1990 – Rozpoczęto misje w Papui-Nowej Gwinei. „W P.N.G. wylądowaliśmy 30 stycznia … W wigilię Ofiarowania Pańskiego, tj. 1 II przybyliśmy do Wewak, gdzie na lotnisku przywitał nas ks. bp R. Kalisz wraz z grupą księży i braci – w większości Polaków – pracujących w tej diecezji. Zamieszkaliśmy w centrum misyjnym” (list ks. Krzysztofa Morki i Mariana Wierzchowskiego do prowincjała, 15 II 1990).
Sam sekretarz ds. Misji ks. Stanisław Kuraciński pisał w liście: „Tak więc misję rozpoczęliśmy w pierwsze nieszpory święta Matki Bożej Gromnicznej. Ks. Krzysztof Morka i Marian Wierzchowski uczą się już języka tubylczego u ks. Janka Szwedy w Centrum Pastoralnym (list ks. S. Kuracińskiego, Wewak 10 II 1990).

1994 – W Pontoise zmarł br. Antoni Marszałek (ur. 1918 w Bartkówce, w parafii Dynów, w diecezji przemyskiej). Do Stowarzyszenia zgłosił się w 1945 w Chevilly we Francji. Po złożeniu pierwszej profesji, skierowano go w 1948 do Osny, gdzie przez wiele lat pracował, zajmując się m.in. stolarką. Przez pewien czas kolportował „Naszą Rodzinę”. Z powodu choroby (operacja nogi) nie mógł pracować przez ostatnie lata swego życia.

1999 – Ks. Prymas Józef kard. Glemp ustanowił trzech braci ze wspólnoty ołtarzewskiej: Jana Bandoszka, Romualda Fogla i Stefana Nowaka, nadzwyczajnymi szafarzami Komunii Świętej.

2004* – Wspólnota ołtarzewska przeżywała jubileusz „70 lat Sióstr Pallotynek w Polsce 1934 – 2004”. Mszy św. jubileuszowej przewodniczył ks. prowincjał Czesław Parzyszek. W uroczystościach uczestniczyło ponad 50 sióstr na czele z wikarią prowincjalną, s. Blanką Sławińską. Ksiądz Prowincjał w kazaniu okolicznościowym przypomniał historię pracy pallotynek na ziemiach polskich, która rozpoczęła się w Ołtarzewie za sprawą ks. Alojzego Majewskiego. Podziękował także siostrom za wszelkie prace oraz współpracę i pallotyńskie communio. Jako życzenie i zadanie na przyszłość polecił siostrom „pracę nad rozkrzewianiem wiary, nadziei i miłości”. W program Jubileuszu wpisał się także uroczysty obiad i okolicznościowy spektakl teatralny, wystawiony w naszej seminaryjnej sali teatralnej.
Pallotynki do Polski przybyły 2 II 1934 na zaproszenie ks. Alojzego Majewskiego, a 12 IV 1934 osiadły w Rajcy k. Nowogródka (było wtedy wszystkich 7 sióstr), przejmując od pallotynów dworek (niegdyś własność rodu Wereszczaków). S. Aurelia Wachowska (1891 – 1969) została przełożoną domu, a później pierwszą przełożoną polskiego okręgu pallotynek. W Polsce przebywała do 1958, a następnie wyjechała do Niemiec. Interesowała się do końca życia zapoczątkowanym dziełem w Polsce, wspierając go swymi modlitwami.
Fotografie zob. w oddzielnym poście

2004 – Reaktywowany seminaryjny zespół „Jeremiasz” z Wyższego Seminarium Duchownego Księży Pallotynów w Ołtarzewie, zdobył wyróżnienie w kategorii: Zespoły wokalno-instrumentalne powyżej 15 lat, w następującym składzie: kl. J. Marchewka – gitara solowa, kl. K. Kralka – wokal, kl. J. Murawski – instrumenty klawiszowe, wokal, kl. S. Peklansky – instrumenty perkusyjne, kl. T. Piotrowski – bas, wokal, kl. M. Grzyb – gitara prowadząca.

2004 – Seminaryjna schola swymi śpiewami przyczyniła się do oprawy Mszy św. radiowej w kościele Świętego Krzyża w Warszawie.

2008 – Ks. Grzegorz Szmit został mianowany rektorem i proboszczem parafii św. Jana Chrzciciela w Tenango del Aire w Meksyku oraz kustoszem sanktuarium Bożego Miłosierdzia (ustanowione 7 IV 2002). Po zakończeniu kadencji rektorskiej został mianowany tam w 2011 radcą i administratorem domu.

2019** – W Ząbkowicach Śląskich zakończyły się pięciodniowe obrady IX Zebrania Prowincjalnego Prowincji Zwiastowania Pańskiego.
Hasło Zebrania brzmiało: „Prowincja 2035. Albowiem nie dał nam Bóg ducha bojaźni, ale mocy i miłości, i trzeźwego myślenia (2 Tm 1,7)”. Uczestniczyło w nim 32 współbraci, a zgromadzeniu przewodniczył ks. prowincjał Adrian Galbas SAC.
Podczas Zebrania uczestnicy wysłuchali m.in.: konferencji bpa Jacka Kicińskiego pt.: „Czego od nas oczekuje Kościół i współcześni?”, w której przedstawił zadania, jakie dziś stoją przed osobami konsekrowanymi; referatu ks. Wojciecha Sadłonia SAC o przemianach i wyzwaniach w zglobalizowanym i zmieniającym się świecie, oraz przemianach religijnych w Polsce.
„Czas obrad był momentem podejmowania konkretnych problemów z życia Prowincji, rozwiązywania ich, oraz szukania sposobów wzmacniania i utrwalania tego, co jest dobre i owocne.
Każde Zebranie Prowincjalne jest zwiastunem nadziei na ożywczy powiew wzmocnienia apostolskiej gorliwości w codziennej posłudze, podejmowanej przez księży i braci pallotynów. Decyzje podejmowane na Zebraniu Prowincjalnym zmierzały do jeszcze lepszego zaangażowania dla zbawienia dusz na nieskończoną chwałę Bożą, tematów – haseł, którymi przeniknięty był św. Wincenty Pallotti i które określają charyzmat duchowych synów tego świętego kapłana z Rzymu. Zawierzając Miłości Nieskończonej owoce tego Zebrania, wiara skłania nas do patrzenia w przyszłość prowincji z nadzieją przenikniętą duchem mocy, miłości i trzeźwego myślenia” (ze sprawozdania Komisji Prasowej Zebrania).

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny