Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 1 maja

1982 – W Ołtarzewie święcenia kapłańskie z rąk Prymasa Józefa Glempa, metropolity gnieźnieńsko-warszawskiego, przyjęli diakoni: Ireneusz Jadczyk, Stefan Kalmus (wystąpił), Wiesław Kantor, Jan Kostkiewicz, Jan Lamparski, Eugeniusz Małachwiejczuk, Stanisław Michalski (+2008), Adam Pacuła, Zygmunt Rutkowski, Stanisław Stawicki, Eugeniusz Stefan, Franciszek Szczotka (+1995) i Stanisław Zarzycki.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1927 – Zarząd Polskiej Regii zawarł z Warszawską Kurią Metropolitalną umowę dzierżawy na 25 lat drukarni, introligatorni, księgarni oraz domu przy ul. Krakowskie Przedmieście 71 w Warszawie.

Już 2 IV, na posiedzeniu Rady Regionalnej w Warszawie, postanowiono przyjąć propozycję abpa warszawskiego, Aleksandra kard. Kakowskiego, objęcia w formie dzierżawy na 25 lat archidiecezjalnej drukarni, księgarni i introligatorni przy ul. Krakowskie Przedmieście 71. Jedynie ks. Alojzy Majewski był ostrożny w tej sprawie. Przyszłość bowiem pokazała, że była to decyzja zbyt pochopnie przyjęta, z najlepszych motywów, ale przez nieroztropne działania przyczyniła się do wielu ciężarów i nieprzyjemności.
Kontrakt pomiędzy kard. Kakowskim a ks. Turowskim został podpisany 1. Maja 1927. Miał obowiązywać do 1 V 1952.
„Księża Pallotyni przyjmując takie ciężary, drukarnię archidiecezjalną i jej wydawnictwa, byli przekonani, że rozpoczynając tę pracę spotkają się z życzliwością i poparciem społeczeństwa, które pozwoli im podnieść tę placówkę i zrobić z niej centralę dla apostolstwa prasy na całą Polskę (list ks. prałata Szczodrowskiego z 28 V 1926 do kard. Kakowskiego, Franciszek Cegiełka, „Pallotyni w Polsce”, Warszawa 1935, s. 141).
Dom ten stał się również siedzibą Zarządu Regionalnego, a od 1935 Prowincjalnego oraz Archiwum Prowincjalnego.

Początki pallotynów na Krakowskim Przedmieściu opisał ks. Albin Łukiewski, ekonom prowincjalny: „Nie ma to naprawdę, gdzie głowy skłonić. Poza kilkunastu ciemnymi lokalami drukarni i administracji wydawnictwa, cały dom zajmują lokatorzy. A istnieje ścisła ochrona lokatorów. Rozpoczyna się „zakonne życie cygańskie”. Za pozwoleniem ks. Kardynała mogliśmy zająć kilka małych kącików w budynku przy kościele św. Anny, Krakowskie Przedmieście 66. Kuchnię urządziliśmy w osobnej tam przybudówce w ogrodzie. Ksiądz superior Turowski zamieszkał na Pradze. […] Wraz z drukarnią mogliśmy objąć rektorski kościół św. Anny. Ks. Majewski według swej stałej zasady był zdania, że raczej nie należy klerowi diecezjalnemu wchodzić w drogę […]. Kościoła nie przyjęto […]. W tej sytuacji fatalne jest też to przechodzenie 6 razy dziennie przez ulicę z warsztatu pracy pod nr 71 do przytułku Stowarzyszenia pod nr 66 u św. Anny”.

1931 – Majowe nabożeństwa w kaplicy parkowej odbywały się codziennie o godzinie 19:00; w kaplicy domowej o godz. 18:00 – we wtorki, czwartki i soboty, a w inne dni – bezpośrednio po porannej Mszy św.
1935 – W kaplicy parkowej nabożeństwa majowe rozpoczynały się o godzinie 19:30, a w niedzielę o godz. 19.00 i zastępowały Nieszpory.
1936 – Nabożeństwo majowe u sióstr urszulanek w Ołtarzewie było codziennie wieczorem o godzinie 19.45, a w kaplicy parkowej: w tygodniu o godz. 19:00, a w niedzielę zamiast Nieszporów – o godz. 17:00.

1932 – kwiecień – Rada Prowincjalna Polskiej Prowincji rozważała przyjęcie od 1 V 1932 placówki w Roubaix (departament Nord) na północy Francji, ale po negatywnej opinii ks. Franciszka Kiliana, zrezygnowano z tej placówki.

1933 – Według sprawozdania (sporządzonego 1 maja 1934), które na prośbę Kurii Metropolitalnej wysłano do Stowarzyszenia „Caritas” w Warszawie (ul. Senatorska 31), dom ołtarzewski świadczył w 1933 r. następującą pomoc charytatywną dla okolicznej ludności:

I. Świetlice dla młodzieży:
-Prowadzi się 4: dla dziewcząt i chłopców.
-Ilość dzieci uczęszczających: 65
-Świetlica czynna 6 godzin.
-Program zajęć: dokształcanie, pogadanki, gry i zabawy.
-Prowadzi się kursy w świetlicy.
-Urządzono 2 kolonie – ich koszta 150 zł.

II. Opieka nad rodzinami ubogimi i bezrobotnymi:
1. Dożywianie.
-Ilość obiadów dziennie 10, rocznie 3650, wartość 1825 zł.
-Innych posiłków dziennie 5, rocznie 1825, wartość 456 25 zł.
-Liczba rodzin stale wspieranych 8, w tem liczba dzieci 22, dorosłych 15.
-Liczba odwiedzin ubogich 30.
-Urządzono dwa razy gwiazdkę i jajko wielkanocne.
-Odzieży wydano: dorosłym 5, wartość 100 zł.
-dzieciom 15 par obuwia, 15 odzieży, wartość 250 zł.

2. Pomoc lekarska i mieszkaniowa:
-Udzielono pomocy mieszkaniowej 100 biednym.
3. Pomoc wynalezienia pracy.
-Stałą pracę: 5
-Tymczasową: 10
-Ułatwiono otrzymanie posady 3.

4. Pomoc moralna.
-Wizytowano osoby wspierane 1 raz w miesiącu i częściej.
-Odwiedzin w ciągu roku 60.
-Przygotowano dzieci do I. Komunii Świętej 245.
-Przygotowano lub nakłoniono do przyjmowania Sakramentów św. 500.
-Spowodowano spóźnionych chrztów 3.
-Nawrócono osób 3.
-Opiekowano się chorymi 5.
-Prowadzono pogadanki dla starszych 3, młodzieży 5, dzieci 2.
-Ilość wydanych pism i broszur: 10; tygodniowo na sumę 2 zł.
Kapitalne rozliczenie  🙂 szczególnie ta pomoc moralna  🙂

1937 – Kl. Augustyn Urban złożył w Limburgu profesję wieczną.

1937 – Seminarium odwiedził ks. radca Alfons Męcikowski, który na czas Kapituły Generalnej zastępował ks. prowincjała Jana Maćkowskiego.

1938 – Tego dnia, w niedzielę, kazanie na sumie w kaplicy parkowej miał kl. diakon Franciszek Bryja (obecnie kandydat na ołtarze). Rozpoczęły się też nabożeństwa majowe z kazaniem, które przez niedziele i święta wygłaszał ks. profesor Franciszek Kilian (obecnie również sługa Boży).

1944 – W Lizbonie, ks. Wojciech Turowski, po śmierci bpa chełmińskiego Stanisława Okoniewskiego (1 V 1944), swego przyjaciela, przeniósł się do jego mieszkania. Dotąd, od 8 VII 1940, mieszkał w Lizbonie w domu prywatnym. Ks. Turowski utrzymywał z Lizbony łączność z całym Stowarzyszeniem, jako delegat generalny dla wszystkich domów i prowincji, pozbawionych bezpośredniej łączności z Zarządem Generalnym. W Lizbonie też jako kierownik Dzieła św. Rafała prowadził działalność na rzecz tysięcy uchodźców: duchownych, świeckich i Żydów katolików, ofiar prześladowania hitlerowskiego i faszyzmu Mussoliniego, umożliwiając im przedostanie się do Ameryki lub krajów neutralnych. Jego działalność w Lizbonie trwała do 1946.

1946 – Br. Piotr Kasprzak przybył do Osny z obozu pracy w Niemczech (pracował tam od 1940).

1947 – W prywatnej kaplicy w Gnieźnie, diakoni: Karol Kurek (+1949), Tadeusz Michałek (+1992), Stanisław Mikulski (+1984), Franciszek Rafacz (+1994) i Roman Szczygieł (+1990) otrzymali święcenia kapłańskie z rąk bpa Lucjana Bernackiego, sufragana gnieźnieńskiego.

1974 – W dalszym ciągu trwała wizytacja ks. generała Mikołaja Gormana. Tego dnia ks. Generał odwiedził w Żbikowie ks. Antoniego Hańderka SAC, kapelana benedyktynek samarytanek. Spotkanie z siostrami pracującymi z dziećmi upośledzonymi i z kapelanem wywarły na ks. Gormanie duże wrażenie.
– O godz. 18:00 wizytator odprawił uroczystą Mszę św. w Ożarowie Mazowieckim. Przed rozpoczęciem Mszy, przed kościołem ożarowskim, odbyło się uroczyste powitanie ks. Generała przez parafian, ks. proboszcza Stanisława Jojczyka i miejscowych księży duszpasterzy. Wśród koncelebransów byli obecni księża z Ołtarzewa: rektor Jan Korycki, Witold Zdaniewicz, Tadeusz Gliński i Józef Turecki oraz z Francji – ks. Stanisław Suwała.

1977 – W Otwocku ks. Roman Szczygieł obchodził 30.lecie kapłaństwa. Seminarium ołtarzewskie reprezentował na uroczystościach jubileuszowych ks. rektor Jan Korycki.

1979 – Oddano do użytku dom mieszkalny w Gdańsku-Wrzeszczu przy ul. Marii Skłodowskiej-Curie. Pozwolenie na budowę nowego domu mieszkalnego otrzymano w połowie 70. lat XX w.

1983 – Ks. Józef Turecki, proboszcz ołtarzewski i profesor Seminarium, obchodził jubileusz 40-lecia święceń. Dostojny jubilat przewodniczył Mszy św. koncelebrowanej, w której uczestniczyli parafianie, domownicy i goście.

1984 – W Seminarium rozegrano „błyskawiczny turniej czwórek” w piłkę nożną systemem pucharowym. Wygrał zespół kursu drugiego: Mieczysław Brzezinka, Zbigniew Dawid, Jerzy Gugała i Marian Mucha.
– Po południu w Ołtarzewie wystąpił z koncertem jeden z najlepszych polskich gitarzystów klasycznych, Leszek Potasiński. Słowo wprowadzenia i prowadzenie podjął pan Janusz Mechanisz.

1985 – W dniach 1-3 maja odbyła się zorganizowana wycieczka z seminaryjna.

1987 – Gośćmi Seminarium w Ołtarzewie byli studenci teologii pastoralnej z Wiednia.

1989 – Przy pięknej pogodzie odbyła się Olimpiada Seminaryjna. Alumni rozegrali trzy konkurencje:
-bieg uliczny na dystansie 4 km – wygrał Tomasz Zaczkiewicz przed Januszem Łuczakiem i Józefem Oleszko; -przeciąganie liny – wygrał kurs trzeci przed drugim i piątym;
-podciąganie na drążku – zwyciężył Sławomir Mazur przed Zbigniewem Stradomskim i Henrykiem Reszczyńskim.

1990 – Pierwsi pallotyni, ks. Zbigniew Wasiński i ks. Jerzy Ciesielski zjawili się w Korei Południowej. Misjonarze zamieszkali w Seulu u Ojców Maryknoll (amerykańskie zgromadzenie, którego celem jest praca misyjna) i werbistów, a następnie w wynajętych mieszkaniach. Na początku księża odprawili rekolekcje kapłańskie.
Pierwsze wrażenia z pobytu tak opisywał w liście ks. Jerzy Ciesielski: „Najważniejsze jednak jest i najbardziej cieszy odczucie, że jesteśmy tutaj potrzebni! […]. Kościół w Korei jest w innej sytuacji niż Kościół w Polsce. Składa się na to mały procent katolików, dużo krótsza historia i tradycja; fakt, że rodziny są często wielowyznaniowe oraz dużo mniejsza różnorodność form życia religijnego, jak również wiele innych przyczyn. Jest więc podkreślana przez wielu potrzeba ubogacenia i ożywienia, w oparciu o bogatą rzeczywistość Kościoła w innych krajach […]. Biskup Angelo [Kim] jest bardzo otwarty w tym względzie. Z jego wypowiedzi przebija radość i konkretne spojrzenie na naszą – jako pallotynów – obecność powierzonej nam diecezji. Chce on, abyśmy mając bazę (parafię) mogli jako wspólnota włączyć się aktywnie we współpracę z klerem i świeckimi, abyśmy promieniowali naszym charyzmatem. Potrzeba – mówił biskup – aby byli tutaj koreańscy pallotyni, dlatego naszą rolę widzi jako tych, którzy zaczepiają tutaj ideę św. Wincentego”.

1990 – W święto Józefa Robotnika obchodzono w Seminarium Dzień Sportu. Tym razem rozegrano następujące konkurencje: przeciąganie liny (wygrał kurs 4); wyścig kolarski na ok. 12 kilometrów (wygrał Jacek Szwajgiel), a w piłce nożnej pierwsze miejsce zajęła czwórka w składzie – P. Jabłuszewski, K. Sowiński, R. Wróbel i W. Chudzik.

1993 – W Ołtarzewie ks. Antoni Hańderek obchodził jubileusz 50-lecia kapłaństwa. Jubilat przewodniczył uroczystej Eucharystii, na której był obecny i Słowo Boże wygłosił ks. Czesław Parzyszek.
Ks. Antoni Hańderek od 1960 aż do końca swego życia posługiwał siostrom benedyktynkom samarytankom w Żbikowie (dzielnica Pruszkowa) i przynależał do wspólnoty ołtarzewskiej. Zmarł 27 IV 1999.

2004 – Ks. diakon Daniel Luz Rocchetti z Regii Matki Bożej Miłosierdzia (Brazylia) przyjął święcenia kapłańskie.

2009 – Zmarła s. Helena Jugo (ur. 1934 w miejscowości Kępie Zaleszańskie, w diecezji sandomierskiej), pallotynka. W Zgromadzeniu uzyskała zawód kucharki, ale z ofiarnością wykonywała każdy rodzaj pracy. Pracowała w wielu domach (Częstochowie, Gdańsku, Lidzbarku Warmińskim, Ołtarzewie, Bobolicach, Poznaniu, Piszu). Od 1998 przebywała we wspólnocie w Gnieźnie. Była siostrą prostą, o wrażliwym i bardzo kochającym sercu. Ostatnie miesiące życia naznaczone były wielkim cierpieniem.

2011 – W Rzymie odbyła się beatyfikacja pap. Jana Pawła II. W uroczystości wzięło udział wielu pallotynów oraz członków Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego, aby wyrazić wdzięczność za relacje, jakie Jan Paweł II miał z rodziną pallotyńską podczas 26-letniego pontyfikatu.
Na 6 miesięcy przed swoją śmiercią Jan Paweł II powiedział w czasie audiencji do członków XIX Zebrania Generalnego: „Jesteście jak pień wielkiego drzewa, które poprzez uczestnictwo świeckich w urzeczywistnianiu pierwotnej intuicji charyzmatycznej, swymi gałęziami sięga do różnych środowisk społecznych, aby je ożywiać autentycznym duchem ewangelicznym”.

2011 – W Niedzielę Miłosierdzia Bożego, w Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Tenango del Aire w Meksyku, zebrało się ok. 17000 pielgrzymów z różnych części tego kraju. Mszy św. przewodniczył Thomas Maria Renz, bp pomocniczy diecezji Stuttgart w Niemczech, a współkoncelebransami byli: przełożony prowincjalny Prowincji Zwiastowania Pańskiego ks. Adrian Galbas, proboszcz parafii w Tenango del Aire ks. Grzegorz Schmit oraz liczni miejscowi kapłani. Homilię bpa Valle de Chalco, Luisa Artemio Floresa Calzady odczytał jeden z kapłanów, gdyż biskup brał udział w beatyfikacji Jana Pawła II w Rzymie. Świętowanie zakończono odmówieniem Koronki do Miłosierdzia Bożego, koncertem w wykonaniu dziewcząt z katolickiej szkoły i procesją ulicami miasta, w czasie której niesiono figurę Jezusa Miłosiernego.

2011 – W Osny pallotyni z diecezją Pontoise obchodzili 64. święto Miłosierdzia Bożego i jednocześnie święto Regii. Najpierw ponad 5000 pątników wysłuchało transmisji z Watykanu Mszy św. beatyfikacyjnej. Następnie poświęcono rondo imienia Jana Pawła II, czego dokonał mer miasta Osny Christian Gourmelen, odsłaniając tablicę pamiątkową (Jan Paweł II jest honorowym obywatelem miasta Osny). W tym wydarzeniu obecni byli radni miejscy, zaproszeni goście i Księża Pallotyni.
Po zakończeniu transmisji celebrowano Mszę św. dla zebranych pątników. Przewodniczył jej bp emeryt Xavier Baronnet z Port Victoria na Seszelach. W homilii podzielił się przeżyciami, jakie towarzyszyły wizycie pasterskiej Jana Pawła II na Szeszele. Na zakończenie uroczystości ks. superior Leszek Woroniecki przedstawił zebranym nowego przewodniczącego Dzieła Miłosierdzia Bożego we Francji w osobie ks. Zdzisława Prusaczyka i jego zastępcę ks. Władysława Gajura. Podziękował jednocześnie ks. Eugeniuszowi Małachwiejczykowi za ponad 20 lat prowadzenia wiernych do źródeł Miłosierdzia Bożego we Francji i poza jej granicami.

2011 – W Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Kabuga, 25 km od Kigali (Rwanda), abp Thaddée Ntihinyurwa przewodniczył Eucharystii, w której uczestniczyło około 6000 wiernych.

2012 – Prowincja Zwiastowania Pańskiego przejęła parafię pw. Matki Bożej Ucieczki Grzeszników w Valle de Chalco w Meksyku.

2019 – W kaplicy gdańskiego domu pallotynek (Malczewskiego 144), podczas Kapituły Generalnej pallotynek, bp Wiesław Szlachetka odprawił Mszę św. i poświęcił Ogród Biblijny. Wstęgę u wejścia do Ogrodu Biblijnego uroczyście przecięli wspólnie: bp Wiesław Szlachetka oraz s. Izabela Świerad, przełożona generalna pallotynek.
Ogród Biblijny, to nowe dzieło apostolskie przygotowane przez pracujące w Gdańsku siostry Pallotynki. Ogród ma służyć duszpasterstwu dzieci i młodzieży, a także osób niepełnosprawnych.
Biskup poświęcił też pierwszy powojenny dom pallotynek, gruntownie odnowiony w ciągu dwóch minionych lat. W domu tym umieszczono Centrum Integracji „Na Górce”. Służy on duszpasterstwu młodzieży i osób niepełnosprawnych. W domu tym umieszczono wystawę prac s. Julitty Gołębiowskiej, muzeum poświęcone historii i działalności misyjnej pallotynek polskich.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny