Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 1 października

1986 – Kard. Józef Glemp erygował samodzielną parafię pw. św. Józefa Oblubieńca NMP w Wólce Mlądzkiej (obecnie Otwock, ul. Wyszyńskiego). Do nowej parafii zostali włączeni mieszkańcy Wólki Mlądzkiej z terenu parafii św. Wincentego á Paulo. Wierni zamieszkali w Teklinie (granice parafii św. Wincentego w Otwocku) i wierni ze wsi Rudka (parafia Wiązowna) otrzymali prawo dowolnego korzystania ze wszystkich posług religijnych i duszpasterskich w zakresie duszpasterstwa parafialnego w Wólce Mlądzkiej. Parafia została włączona do dekanatu karczewskiego. Dekret erygowania parafii został wystawiony 10 września 1986, z datą wejścia w życie 1 października. Pierwszym proboszczem nowej parafii został ks. Kazimierz Trypus SAC.

Poniższe zdjęcia kościoła w Otwocku-Wólce Mlądzkiej pochodzą z FB Parafia Św. Józefa Oblubieńca NMP w Otwocku-Wólce Mlądzkiej (dwa z nich otrzymałem za pośrednictwem ks. Dariusza Zalewskiego).

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1894 – Kongregacja ds. Biskupów i Zakonników zatwierdziła konstytucje Stowarzyszenia. Tym samym stwierdziła, że konstytucje były zgodne z duchem Wincentego Pallottiego i poleciła składać profesję według tych ustaleń.

– Kongregacja ds. Erekcji Kościołów i Prowizji Konsystorialnych wydała nakaz, aby przez 5 lat nie przyjmować nowych terenów misyjnych i nie otwierać nowych domów, ale skupić się na rozwoju duchowym członków.

1922 – W dniach 24 września – 1 października odbyły się na Kopcu rekolekcje dla kleryków i braci, a od 26 września dołączyli również uczniowie Collegium Marianum (trzydniowe rekolekcje).

1925 – Kopiec odwiedził Prymas August Hlond. Przyjechał tu samochodem o godz. 16:00 w sprawie przyszłego Kongresu akademicko-misyjnego w Poznaniu. Na Kopcu przebywał ponad pół godziny.

1926 – Ks. Josef Kentenich założył Szensztacki Instytut Sióstr Maryi. Charyzmatem Instytutu jest wychowanie nowego człowieka i nowej społeczności według wzoru Maryi i z jej pomocą, poprzez pracę formacyjną we wspólnotach dziewcząt, matek oraz rodzin. Instytut został zatwierdzony przez Stolicę Apostolską w 1976. W Polsce działa od 1946.

1931 – Br. Ignacy Mikołajewski został przeniesiony z Kopca do Chełmna.

1936 – W kaplicy parkowej w Ołtarzewie nabożeństwo różańcowe odprawiano codziennie o godz. 18:00.

1937 – Mszą św. zainaugurowano rok akademicki w Ołtarzewie. Odprawił ją i kazanie wygłosił ks. rektor Stanisław Wierzbica. Tego roku, z powodu braku miejsca w głównym domu, wykłady odbywały się też w Domu parkowym.

1938 – Polska prowincja SAC przyjęła nową placówkę w Koreliczach, położoną 21 km od Nowogródka. Odległość od Rajcy wynosiła 15 km. Ludność prawosławna była tu wrogo nastawiona do katolicyzmu. Posłano tam ks. Waleriana Pączka i br. Leona Piaseckiego. Ks. Pączek sprawował tam urząd rektora domu i proboszcza oraz kapelana pomocniczego dwóch jednostek Korpusu Ochrony Pogranicza.

Przejęto plebanię, kościół i ogród, które bpowi pińskiemu Kazimierzowi Bukrabie i Stowarzyszeniu zaproponował hr. Adam Żółtowski. Pobyt pallotynów skończył się tu we IX 1939.

1938 – W Ołtarzewie z okazji powrotu Zaolzia do Polski wywieszono chorągiew. Kronikarz Ołtarzewa zaznaczył też, że wspólnota 9 października „odśpiewała w kaplicy Te Deum dziękczynne za powrót Zaolzia do Macierzy”.

Po zakończeniu konferencji monachijskiej 30 września 1938 Polska zażądała od rządu Czechosłowacji korekty granicy polsko-czechosłowackiej na terenie Zaolzia. 2 października 1938 Polska przejęła okupowane w 1919 i przejęte bez plebiscytu przez Czechosłowację obszar zorganizowany w powiat Czeski Cieszyn. Po 1945 Zaolzie przyłączono do Czechosłowacji. W wyniku porozumienia PRL i Czechosłowacji strona czeska zobowiązała się przestrzegać praw polskiej mniejszości narodowej na Zaolziu: szkoły z polskim językiem nauczania, organizacje polskie, polskie gazety i zrzekła się roszczeń do terytoriów znajdujących się pod władzą polską.

1939 – niedziela – Prezydent Władysław Raczkiewicz i polski rząd, w obecności ambasadorów państw zaprzyjaźnionych, wzięli udział we Mszy dziękczynnej przy rue Saint Honoré w Paryżu. Jeszcze przed Mszą św. rząd polski złożył w ambasadzie przysięgę wierności na ręce prezydenta. Kościół MB Wniebowziętej, wraz z przyległym placem, był wypełniony wówczas po brzegi przez rodaków z Francji i Polski. Mszę odprawiali: ks. Czesław Wędzioch i ks. Piotr Oramowski, a kazanie o treści patriotycznej wygłosił ks. Franciszek Cegiełka; liczne jego fragmenty przytoczył później katolicki dziennik „La Croix”.

1940 – Rozpoczęto rok seminaryjny w Ołtarzewie. Tym razem do 22 alumnów pallotyńskich dołączyło 25 kleryków z seminariów diecezjalnych. W trakcie roku liczba alumnów pozapallotyńskich zwiększyła się do 64 i pochodziła z 9 seminariów diecezjalnych i zakonnych. 

1946 – Ks. Franciszek Bogdan, rektor kaplicy MB Częstochowskiej we Wrzeszczu, odprawił Mszę św. i wygłosił okolicznościowe kazanie z okazji rozpoczęcia kursu Szkoły Asystentek Technicznych przy Akademii Lekarskiej w Gdańsku.

1947 – Ks. generał Wojciech Turowski, zgodnie z wytycznymi VIII Kapituły Generalnej i za zgodą Rady Generalnej, zamianował dla Ruchu Apostolskiego z Szensztat swego delegata, w osobie samego ks. Josefa Kentenicha. W tym okresie wynikły w Stowarzyszeniu spory o to, czy Ruch Apostolski mieści się w idei ZAK Wincentego Pallottiego. Mimo chęci dialogu obu stron, narastały spory w Stowarzyszeniu, które doprowadziły do papieskiej wizytacji Ruchu Szensztackiego (1951-53), a ostatecznie w 1964 do oddzielenia Ruchu od pallotynów.

1947 – Dyrektorem Wydawnictwa Pallottinum został ks. Roman Len. Funkcję tę pełnił do 1960. Ponadto w latach 1950-59 był rektorem poznańskiego domu, a 1956-59 radcą prowincjalnym.

1948 – Wyższe Seminarium Duchowne w Ołtarzewie rozpoczęło nowy rok akademicki 1948/1949. W inauguracji nie uczestniczył ks. dr Józef Bogdan, przebywający w szpitalu w Poznaniu i ks. Alfons Pellowski, który kończył studia w Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie.

1949 – Br. Piotr Kasprzak został skierowany z Osny do Paryża. Odtąd przez 17 lat pracował w administracji wydawnictwa w Paryżu: prowadził kartotekę „Naszej Rodziny”, „Rycerzyka”, „Kalendarza Naszej Rodziny” i broszur o miłosierdziu Bożym.

1951 – W Ołtarzewie rozpoczęto rok seminaryjny. Sumę odprawił ks. prowincjał Stanisław Czapla, a kazanie wygłosił ks. rektor Eugeniusz Weron. „Odbyły się 'lectiones breves’ i wybory prefektów kleryckich, poprzedzone dowcipną propagandą afiszową” (z kroniki).

1952 – Do Paryża na stałe przybył z Rzymu ks. Tadeusz Tomasiński.

1952 – Seminarium w Ołtarzewie zainaugurowało nowy rok akademicki 1952/1953. Uroczyste nabożeństwo celebrował ks. prowincjał Stanisław Czapla, kazanie wygłosił ks. Michał Kordecki, a następnie w sali odbyła się inauguracja z referatem wygłoszonym przez ks. Ludwika Krawczyka „z dziedziny pedagogicznej”.

1961 – Ks. Krzysztof Margasiński został przeniesiony do Lublina i od 11 XI tr. do 31 XII 1962 pełnił funkcję dyrektora administracyjnego KUL w trudnym okresie komunistycznym. Odchodząc pisał w liście do rektora KUL ks. prof. Mariana Rechowicza i p. prof. Zdzisława Papierkowskiego (z 28 XII 1962): „nieprzerwany, dosłownie dwóch lat i dwóch miesięcy, okres pracy w KUL, w nawale coraz to nowych potrzeb, wyeksploatował dość znacznie moje siły, nawet fizyczne. Dlatego ze świadomością potrzeby jakiejś regeneracji sił, chcę, choć przez zmianę zajęć, odpocząć i chętnie podejmuję ten tak zwany 'wybawiający urlop’”.

1967 – Ks. Stefan Dusza, po studiach na KUL, został przeznaczony do Poznania, gdzie od początku związał się z Wydawnictwem Pallottinum. Od 1970 do 2008 był dyrektorem Wydawnictwa Pallottinum.

1970 – Siostra Luminata Autrieb, pallotynka, rozpoczęła pracę w Biurze Prasowym Sekretariatu Episkopatu Polski w Warszawie (pracowała do 1973).

1974 – W Ołtarzewie obradowali członkowie Komisji Statutowej. W skład tej komisji wchodzili, powołani przez ks. Prowincjała: ks. rektor Jan Korycki, ks. Franciszek Bogdan, ks. dyrektor Wydawnictwa Stefan Dusza, ks. Stanisław Robak, ks. Andrzej Chełkowski, ks. Czesław Murawski, ks. wiceprowincjał Jan Pałyga, ks. Czesław Parzyszek, ks. Tadeusz Madoń i ks. Lucjan Balter.

1976 – Stefan kard. Wyszyński podpisał dekret mianujący ks. Antoniego Banaszaka i ks. Tadeusza Tomasińskiego SAC delegatami dla misji za granicami Polski. Prymas Józef Glemp potwierdził tę nominację w 1982.

1977 – Tradycyjnie w nabożeństwach różańcowych uczestniczy wspólnota seminaryjna razem z parafią. Tego roku podczas nabożeństw różańcowych modlono się o zdrowie dla Prymasa Stefana Wyszyńskiego.

1979 – W Ołtarzewie rozpoczęły się wykłady w roku akademickim 1979/80. Seminarium liczyło na 99 studentów. Z wykładowców – ks. Julian Warzecha wyjechał na studia biblijne do Rzymu, a wykłady po nim przejął ks. Józef Lisiak; w pierwszym semestrze wykłady z filozofii przyrody miał ks. doc. dr Szczepan Ślaga z ATK.

1979 – Ks. Eugeniusz Feldo został mianowany zaopatrzeniowcem budowy domu prowincjalnego w Warszawie (wcześniej zaopatrywał w potrzebne materiały budowę kościoła parafialnego w Ożarowie Mazowieckim). Na tym stanowisku pracował do 1980, gdy został przeznaczony na misje do Brazylii.

1980; 1983; 1986 – W ołtarzewskim Seminarium rozpoczęły się wykłady (1980 – 106. alumnów).

1980 – Ks. Leonard Wołoszyk rozpoczął pracę w szpitalu w Szczecinie. Jako kapelan pracował tam do 1987.

1981 – Ząbkowice Śląskie. Uroczyste rozpoczęcie nowicjatu przez 52 nowicjuszy kleryków.

Fotografię zob. w oddzielnym poście

– Ks. Jacek Zaleski powrócił do Ząbkowic Śląskich na stanowisko spowiednika nowicjuszy i duszpasterza współpracowników, a po roku został ojcem duchownym nowicjatu i domu. Zmarł w 1989.

1982 – Zawarto oficjalną umowę pomiędzy polską prowincją a regią austriacką, regulującą pracę duszpasterską polskich pallotynów w Austrii. Podpisali ją ks. prowincjał Henryk Kietliński i ks. regionał Ernst Paul Rummel. Umowę przedłużył ks. prowincjał Czesław Parzyszek w 1987.

1984 – Nowy rok akademicki w Ołtarzewie rozpoczął się Mszą św., której przewodniczył nowy wicerektor ks. Paweł Góralczyk. Okolicznościowe Słowo Boże wygłosił ojciec duchowny ks. Józef Pierzchalski. Klerycy uświetnili ten dzień meczem piłki nożnej, rozegranym na boisku w Ożarowie, pomiędzy reprezentacją kursu pierwszego a reprezentacją pozostałych kursów; wynik 6:4 dla „starszaków”.

1984 – Ks. Aleksander Pietrzyk został kapelanem sióstr w Draveil (dep. Essonne). Posługa jego trwała tam rok czasu.

1985 – W Ołtarzewie ks. rektor Kazimierz Czulak Mszą św. rozpoczął nowy rok akademicki.

1985 – W kościele seminaryjnym w Ołtarzewie odprawiono Mszę św. pogrzebową za śp. ks. Józefa Bagińskiego. Mszy koncelebrowanej przez ponad 60. kapłanów przewodniczył prowincjał ks. Czesław Parzyszek. On też wygłosił homilię pogrzebową. Procesji na cmentarz przewodniczył ks. Andrzej Pierwoła, rektor wspólnoty w Kisielicach, do której należał zmarły. Ks. Józef spoczął w kwaterze pallotyńskiej na cmentarzu ołtarzewskim, zgodnie ze swoim życzeniem.

1987 – W Ząbkach dokupiono kolejną działkę pod planowane wydawnictwo i drukarnię. 

1987; 1988 – Rozpoczęcie nowego roku akademickiego w Ołtarzewie. Nowymi wykładowcami zostali; ks. Kazimierz Więsyk i ks. Jacek Nowak.

W 1988 grono profesorskie liczyło 36 osób, a na sześciu latach studiów seminaryjnych było 162 alumnów.

1990 – Początek roku akademickiego. W Seminarium w Ołtarzewie nowymi prefektami zostali: ks. doc. dr hab. Paweł Góralczyk (prefekt studiów), ks. Krzysztof Wojda (prefekt studentów filozofii), ks. Józef Nowak (prefekt studentów teologii) oraz ks. Józef Pierzchalski (ojciec duchowny w Seminarium).

1990 – Ks. Piotr Czerwonka zaczął w Spa, w Belgii, kurs języka angielskiego, a w 1991 wyjechał do Szkocji, gdzie od lutego do lipca, „szlifował swój język angielski” na trzech parafiach, posługując tamtejszym wiernym. 5 IX 1991 wyleciał na misje do Papui-Nowej Gwinei.

1992 – Nowy rok akademicki w Ołtarzewie, oprócz pallotynów, rozpoczęli również klerycy ze Stowarzyszenia Misji Afrykańskich, Misjonarze Krwi Chrystusa oraz Apostoł Miłosierdzia Bożego.

1994 – Br. Lech Kosiński został skierowany do Paryża.

1995 – Ks. Fabian Zawacki zakończył posługę proboszcza parafii Wniebowzięcia NMP W Szymonce. Urząd swój spełniał od 1974.

1996 – Rok akademicki 1996/97 Seminarium w Ołtarzewie rozpoczęło z nowym rektorem WSD, ks. Marianem Kowalczykiem i ks. wicerektorem Tomaszem Skibińskim. Prefektami alumnów byli księża: Józef Lasak (kursy I-III), Mirosław Szlagor (kursy IV-VI). Funkcję prefekta studiów pełnił ks. prof. Paweł Góralczyk. Nad duchową formacją alumnów czuwali ojcowie duchowni: ks. Marian Sobczyk, ks. Andrzej Biernacki, ks. Andrzej Pelc i ks. Józef Pierzchalski. Wszystkich alumnów było wówczas 152 – w tym 5. ze Zgromadzenia Misjonarzy Krwi Chrystusa, 10. ze Stowarzyszenia Misji Afrykańskich; pozostali – 137 osób – to pallotyni.

1997 – Reprezentacja Seminarium ołtarzewskiego rozegrała mecz piłki nożnej z drużyną złożoną ze współbraci kursu pierwszego tegoż Seminarium; wynik meczu był porażający – 16 do 4 dla starszych kursów.

1997 – W Ostrołęce odbył się pogrzeb ks. Antoniego Pęksy, byłego rektora domu i proboszcza parafii św. Wojciecha w Ostrołęce. Mszy koncelebrowanej przez ponad 100 kapłanów diecezjalnych i zakonnych przewodniczył ks. prowincjał Czesław Parzyszek. Na początku mszy głos w imieniu biskupów łomżyńskich zabrał miejscowy ksiądz dziekan. Homilię wygłosił ks. prowincjał. Zdumiewająca była liczba wiernych uczestniczących w tych uroczystościach. Żegnali go ze łzami w oczach parafianie (dzieci, młodzież, rodzice, różne stany), mieszkańcy Ostrołęki i okolic. Procesji na miejscowy cmentarz komunalny w Wojciechowicach przewodniczył ks. dziekan. Zmarły został pochowany w Alei Zasłużonych.

1998–2000–2010 – Rada Prowincji Zwiastowania Pańskiego przeniosła juniorat braci ze Szczecina do Bielska-Białej, a stąd 1 X 2000 do Częstochowy. 1 X 2010 juniorat braci umieszczono w Ząbkowicach Śląskich.

2000 – Biskup Władysław Bobowski poświęcił nowy kościół parafialny pw. Miłosierdzia Bożego w Białej Niżnej (parafia erygowana w 1980 ma tytuł Matki Bożej Różańcowej). Świątynię wzniesiono w latach 1992-2000 według projektu Stefana Szewczyka. Kamień węgielny poświęcił Ojciec Święty Jan Paweł II w Zakopanem 7 czerwca 1997, podczas VI pielgrzymki do Polski.

2002 – W nowym domu w Kielcach przy ul. Fosforytowej 6, zamieszkała wspólnota pallotyńska.

2004 – W Ołtarzewie rozpoczęto nowy rok akademicki 2004/2005.

2012 – Abp lwowski Mieczysław Mokrzycki erygował parafię pw. św. Teresy od Dzieciątka Jezus we Lwowie-Brzuchowicach i powierzył ją pallotynom. Pierwszym proboszczem został ks. Piotr Worwa. W 2014 poświęcono plac pod budowę kościoła oraz przekazano relikwie św. Teresy pierwszego stopnia, otrzymane z Lisieux.

2014 – Rada Generalna Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego przyjęła pallotyński profil jako obowiązujący dla wszystkich szkół pallotyńskich.

2016 – Ks. Jacenty Waligórski powrócił do Prowincji Chrystusa Króla.

2016 – W rodzinnym mieście ks. Feliksa Folejewskiego w Suwałkach została odprawiona uroczysta Msza św. w Sanktuarium Bożego Miłosierdzia. Liturgii przewodniczył ks. Czesław Parzyszek. On też wygłosił kazanie, przypominając sylwetkę i życiową drogę ks. Feliksa, w miejscu, „gdzie wszystko się zaczęło”. W przedsionku kościoła została odsłonięta i poświecona tablica upamiętniająca ks. Feliksa. Oprawę Liturgii ubogacił śpiew p. Agnieszki Gertner-Polak.

Pomysł takiego upamiętnienia był wspólną inicjatywą najbliższej rodziny ks. Feliksa i ks. proboszcza, kustosza Sanktuarium. Obecna na tej uroczystości na zaproszenie rodziny, delegacja Rodziny Rodzin z Warszawy, złożyła pod tablicą wiązankę kwiatów. Była także rozprowadzana świeżo wydana książka pt. „Na nitce Bożego Miłosierdzia”, będąca zbiorem wspomnień o śp. ks. Feliksie, zebranych przez redaktorów Piotra Kordyasza i Grzegorza Polaka.

2018 – Tegoroczna inauguracja roku akademickiego 2018/2019 w Wyższym Seminarium Duchownym w Ołtarzewie odbyła się w 100. rocznicę istnienia pallotyńskiego Seminarium i 90.lecia Ołtarzewa. Mszy św. koncelebrowanej przewodniczył bp Wojciech Osial, biskup pomocniczy diecezji łowickiej.

W inauguracji wzięli udział członkowie Zarządu Domu Generalnego Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego: przełożony generalny ks. Jacob Nampudakam, pierwszy radca generalny ks. Józef Lasak, radca generalny ks. Gerald Denilson oraz radca generalny ks. Martin Manus.

Seminarium otrzymało od Prezydenta Rzeczypospolitej Andrzeja Dudy specjalny dar – miniatury „Dwóch orłów”, które przekazał jego kapelan ks. kapelan Zbigniew Kras, a od Marszałka Województwa Mazowieckiego Medal Pamiątkowy „Pro Masovia”.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny