Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 10 lipca

1894 – W Odessie n. Morzem Czarnym, urodził się Stanisław Szulmiński, jako syn Aleksandra (†marzec 1944) i Heleny z d. Wyhowska (†1919).

Rodzina Szulmińskich pochodziła z ziemi lubelskiej, a po powstaniu styczniowym dziadek Stanisława, Paweł osiadł w Kamieńcu Podolskim. Aleksander studiował na uniwersytetach w Kijowie, Odessie (usunięty z nich za działalność antycarską) i zakończył na Sorbonie w Paryżu, a następnie wyjechał do Odessy, gdzie założył pensjonat dla polskich dzieci. W 1905 z rodziną przeniósł się do Kamieńca Podolskiego. Był tu nauczycielem języków klasycznych i francuskiego w szkole średniej, a także inspektorem oświaty i opiekunem tajnego szkolnictwa polskiego oraz działaczem społecznym. Ponadto w Kamieńcu Podolskim pełnił przez kilka lat funkcję prezydenta miasta i był wraz z doktorem Sochą, współzałożycielem uniwersytetu (1918).

Tam też Stanisław ukończył w 1915 średnią szkołę handlową. W 1917 wstąpił do seminarium duchownego w Żytomierzu. Po dwóch latach, z powodu zamieszania spowodowanego rewolucją październikową, wyjechał wraz z innymi alumnami ówczesnej diecezji łucko-żytomierskiej na studia teologiczne do Tarnowa; święcenia kapłańskie przyjął 8 VII 1923 w Buczaczu z rąk swojego bpa Piotra Mańkowskiego, ordynariusza kamienieckiego.

Inne wydarzenia tego dnia

1800 – Wincenty Pallotti przyjął Sakrament Bierzmowania przez posługę wicegerenta Benedetta Fenaji CM, tytularnego abpa Philippi (+1812).

1839 – Wincenty Pallotti udał się do Camaldoli dla poratowania zdrowia i napisania Reguł. Już pod koniec czerwca Pallotti doznał krwotoku płucnego, który powtórzył się kilkakrotnie. Osłabiony organizm wymagał przedłużonego i całkowitego odpoczynku, stąd Pallotti uległ nakazowi swych towarzyszy oraz lekarza i udał się do pustelni kamedulskiej. W Camaldoli i we Frascati pozostał do 28 X.

1904 – W kościele włoskich emigrantów pw. NMP z Góry Karmel, w Nowym Jorku, odbyła się koronacja figury MB z Góry Karmel („Analecta Piae Societatis Missionum” I (1910-20) 530).

1910 – Bp Heinrich Vieter SAC, wikariusz apostolski w Kamerunie (Yaoundé), odpłynął okrętem z Niemiec do Kamerunu.

Vieter od 1909 przebywał w Europie, biorąc udział w III Kapitule Generalnej (Rzym 6-14 IX 1909). Po jej zakończeniu udał się do Niemiec, skąd przybył do Braniewa i Olsztyna, głosząc kazania i zbierając ofiary na pallotyńskie misje, również na organizujące się polskie domy Stowarzyszenia, w Antoniówce i Wadowicach.

Jego wikariat pod koniec 1909 liczył 11 stacji, 23 księży, 27 braci, 20 sióstr, 88 szkół z 6362 uczniami, 11 609 katolików i 4989 katechumenów. Dane te pochodzą z wizytacji generalnej, którą przeprowadził w imieniu przełożonego generalnego Stowarzyszenia ks. Karl Högn (†1939) i sprawozdania, jakie złożył sam Vieter na III Kapitule Generalnej.

1921 – W Limburgu, ks. diakon Wojciech Turowski (+1959) otrzymał święcenia kapłańskie z rąk Franziskusa Xavera Hennemanna, wikariusza apostolskiego Kamerunu. Po święceniach kończył studia seminaryjne w Limburgu, podejmując okresową pracę wśród polskiej emigracji w Niemczech (wyjeżdżał tam również w latach 1922-23).

1928 – Do Ołtarzewa powrócili ze Stanów Zjednoczonych bracia Ludwik Krajniewski i Stanisław Gołębiowski. Wyjechali tam w 1927, by wśród Polonii kolportować pallotyńskie pisma.

1932 – W Rzymie święcenia kapłańskie z rąk kard. Francesca Marchettiego-Selvaggianiego przyjęli diakoni Kazimierz Mielewski (+1992) i Ignacy Olszewski (+1971).

1932 – Ks. Czesław Wędzioch otrzymał nominację na prefekta gimnazjum w Collegium Marianum na Kopcu.

1934 – Ks. Stanisław Wierzbica, ojciec duchowny (spirytuał) zakończył na Kopcu rekolekcje dla pallotyńskich zelatorów, trwające od 7 lipca. Prowadził tam również rekolekcje dla zelatorek – od 1 do 4 lipca.

1939 – Ks. Cezary Jurkiewicz został skierowany jako katecheta do nowo otwartego domu w Radomiu; zamieszkał początkowo na Młodzianowie (od 10 lipca), a od 30 sierpnia przy ul. Młodzianowskiej 128. Z powodu działań wojennych we wrześniu tego roku został na krótko kapelanem Wojska Polskiego – do czasu rozbicia formacji wojskowej. Następnie dostał się do niewoli sowieckiej, ale udało mu się wydostać z niej i po wielu perypetiach powrócił do Radomia. Pod koniec października 1939 za zgodą prowincjała wyjechał na Pomorze, do swoich stron rodzinnych, by prowadzić duszpasterstwo w parafiach Topolno, Gruczno i dorywczo w Starogrodzie, w których proboszczowie i wikarzy zostali rozstrzelani lub wywiezieni do obozów koncentracyjnych.

1940 – Ponieważ po klęsce Francji do Paryża ciągle napływali Polacy, pozbawieni środków do życia, ks. Franciszek Cegiełka, rektor Polskiej Misji Katolickiej (PMK) we Francji, wraz z gronem działaczy polonijnych, podjął decyzję o powołaniu do życia instytucji charytatywnej, wykorzystując organizację Komitetu Pomocy dla Polaków Caritas, prawnie istniejącej przy PMK.

Caritas pomógł licznym polskim żołnierzom uciekającym z obozów, z terenów okupowanej Francji, przedostać się na południe. Setki żołnierzy i cywilów znajdowało kilkudniowe utrzymanie w schroniskach komitetu w Paryżu i otrzymywało zapomogę pieniężną na przejście w strefę rządów Vichy. Komitet prowadził kuchnię i organizował dożywianie oraz zaopatrywał w odzież biednych, chorych, wysiedlonych i uwięzionych rodaków. Po zajęciu Paryża przez Niemców ks. Cegiełka nawiązał kontakt z rządem polskim w Londynie i z amerykańskim Czerwonym Krzyżem, a po porozumieniu się z poselstwem tureckim pomógł w wyjeździe do Turcji polskim inżynierom.

1943 – Ks. Richard Henkes został przewieziony z więzienia w Raciborzu do hitlerowskiego obozu koncentracyjnego w Dachau (nr obozowy 49 642). Tu głosił do współwięźniów kazania o treści biblijnej. Posiadał wówczas przy sobie wydanie mini Biblii. Wśród więźniów Czechów, Polaków i Rosjan oraz kryminalistów rozdzielał paczki. U współwięźnia Josefa Berana, późniejszego kardynała (†1969), uczył się języka czeskiego, by teraz i po zakończeniu wojny nieść pomoc duchową Czechom.

Kiedy pod koniec 1944 wybuchła w obozie epidemia tyfusu plamistego, zgłosił się na ochotnika do posługi duszpasterskiej w bloku 17, gdzie przebywali chorzy Czesi (zgłosiło się wtedy 10 polskich księży i 10 niemieckich). Henkes zamiatał zawszone prycze i podłogi, zbierał ubrania, mył wychudzone i brudne ciała więźniów. Chciał w ten sposób naśladować Chrystusa, pochylając się nad ciężko chorymi i umierającymi. Po ośmiu tygodniach, zaraziwszy się tyfusem, zmarł 22 II 1945. Obecnie toczy się proces beatyfikacyjny Sługi Bożego ks. R. Henkesa.

1946 – Ks. Czesław Wędzioch, delegat polskiej prowincji we Francji, mianował rektorem w Chevilly ks. Piotra Oramowskiego, dotychczasowego duszpasterza z Bruay-en-Artois.

1946 – lipiec – Ks. Wincenty Stolz został proboszczem w urugwajskiej parafii Vergara, należącej do regii pallotynów urugwajskich.

1949 – W Rzymie, w kościele S. Martino ai Monti, święcenia kapłańskie z rąk abpa Luigiego Traglii, wicegerenta diecezji rzymskiej przyjęli diakoni Franciszek Świerczek (+1996), Tadeusz Tomasiński i Julian Zegar (+1959). Z dniem święceń księża ci zostali przydzieleni do Regii Miłosierdzia Bożego, a ks. Franciszek Świerczek z czasem powrócił do Polski.

Następnego dnia po święceniach kapłańskich (11 VII), ks. Tadeusz odprawił Mszę św. prymicyjną w Bazylice św. Piotra na Watykanie, przy ołtarzu swojego patrona św. Judy Tadeusza. Ze strony rodziny uczestniczył w tej uroczystości tylko brat Stanisław, który mieszkał wówczas w Szwajcarii.

1950 – W Częstochowie odbyło się poświęcenie dzwonu, ufundowanego przez jednego z dobrodziejów kaplicy.

1972 – W Ołtarzewie przez kilka dni przebywał prof. Adam Krokiewicz (+1977), filolog klasyczny i historyk filozofii.

1975 – Pallotyński dom w Paryżu wykupił apartament na trzecim piętrze domu przy rue Surcouf 23.

1978 – Do Ołtarzewa przyjechał ks. Andrzej Chełkowski z Paryża, przyprowadzając nowy samochód dla Zarządu Prowincjalnego.

1979 – Ks. Marian Łękawa z grupą 25. osób młodzieży polonijnej z Glasgow, przybył do Ołtarzewa. Młodzi korzystali z noclegu w Seminarium i zwiedzali Warszawę z pobliską okolicą.

1981 – Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk zezwolił pallotynom na druk w nakładzie 50 000 egzemplarzy, w objętości 32 stron i w formacie A4 czasopisma Królowa Apostołów. Pismo zaczęło ukazywać się w marcu 1982 i pomimo wielu trudności związanych z dystrybucją ukazywało się do podziału prowincji w nakładzie pomiędzy 27- 35 000 egzemplarzy.

1997 – Święcenia kapłańskie przyjął ks. diakon Désiré Bakangana z Regii Świętej Rodziny (Rwanda-Kongo).

1999 – Ks. diakon Romuald Uzabumwana, z Regii Świętej Rodziny (Rwanda-Kongo), przyjął święcenia kapłańskie w Nyundo. Nazajutrz odprawił prymicyjną mszę w rodzinnej parafii Kivumu.

2004 – Ks. Mirosław Drozdek SAC zaprezentował w Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej na Krzeptówkach w Zakopanem paliusz pap. Jana Pawła II, który przywiózł z Rzymu.

2006 – Zmarła s. Veritas Wieczorek, pallotynka. Marta (imię w świecie) urodziła się 21 VII 1911. W zgromadzeniu przeżyła 70 lat. Została pochowana w kwaterze pallotynek na cmentarzu w Gdańsku-Łostowicach.

2012 – Br. Stanisław Dzierlatka obronił pracę licencjacką w Wyższej Szkole Zarządzania i Prawa im. Heleny Chodkowskiej. Temat pracy brzmiał Komunikacja marketingowa wydawnictwa z rynkiem na przykładzie Wydawnictwa Apostolicum. Praca została napisana pod kierunkiem dra Leonarda Milewskiego.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny