Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 11 czerwca

2020 – Dziś liturgiczna uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa – Boże Ciało. W Polsce jako pierwszy wprowadził to święto bp Nanker w 1320 w diecezji krakowskiej. Pod koniec XIV w. święto Bożego Ciała było obchodzone we wszystkich diecezjach. Od końca XV w. przy okazji tego święta udzielano błogosławieństwa Najświętszym Sakramentem.

W Kościele powszechnym pierwszym śladem procesji eucharystycznej w dniu Bożego Ciała była wzmianka z Kolonii, z lat 1265-75, kiedy niesiono krzyż z Najświętszym Sakramentem; nawiązywano w ten sposób do dawnego zwyczaju zabierania w podróż Eucharystii dla ochrony przed niebezpieczeństwami. W Polsce „Rytuał Piotrkowski” z 1631, procesję Bożego Ciała łączył z procesją błagalną o odwrócenie nieszczęść i dobrą pogodę; przy czterech ołtarzach śpiewano początkowe teksty Ewangelii i udzielano uroczystego błogosławieństwa.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1909 – Po uzyskaniu zgody Jana kard. Puzyny na założenie domu Stowarzyszenia w diecezji krakowskiej, nabyto podupadły browar i pożydowską karczmę na Kopcu ze wszystkimi zabudowaniami i ziemią. Posiadłość była położona przy głównej drodze ze Śląska przez Wadowice, Kalwarię Zebrzydowską do Krakowa, którą od wieków zdążyli pielgrzymi do Kalwarii, a Kopiec był oddalony od Wadowic o ok. 2 km i był ostatnim ich przystankiem. W Wadowicach była stacja kolejowa, co miało znaczenie dla przyszłego gimnazjum. Ks. Majewski obliczał, że w nowym zakładzie wychowawczym znajdzie miejsce ok. 200 osób.
Poświęcenia obiektu, szybko przystosowanego do celów wychowawczo-naukowych, dokonał ks. Alojzy Majewski 15 XII tr., nadając mu nazwę Collegium Marianum, zgodnie ze złożonym przez siebie ślubem że młodzież kapłańską będzie wychowywał w duchu maryjnym oraz na pamiątkę własnych studiów w zakładzie o tej samej nazwie w Pelplinie na Pomorzu. Już we IX 1909 przyjął 27. chłopców, a po kilku latach było ich już ponad 100. Gimnazjum prowadzono w duchu religijno-patriotycznym (w 1931 uzyskało ono prawa państwowe).

1931 – Ołtarzew odwiedził ks. superior Wojciech Turowski. Opowiedział wszystkim o przebiegu VI Kapituły Generalnej i o swoich wrażeniach z podróży do Rzymu.
Po raz pierwszy w obradach Kapituły wzięli udział polscy pallotyni: ks. Wojciech Turowski, przełożony regii polskiej i ks. Augustyn Zaraza, delegat. Przedmiotem obrad Kapituły było przede wszystkim przygotowanie Stowarzyszenia na celebrację 100.lecia swego powstania, które przypadało na 1935 rok.

1938 – W katedrze w Warszawie, święcenia kapłańskie z rąk abpa Stanisława Galla, przyjęli diakoni: Wiktor Bartkowiak (+1975), Franciszek Bryja (+1942), Stanisław Hereśniak (+1990), Cezary Jurkiewicz (+1978), Józef Kloc (+2000), Jan Kosiedowski (wystąpił), Brunon Marciniak (wystąpił), Jan Pęzioł (+1979), Henryk Popiel (+1993), Stefan Treuchel (+2004), Eugeniusz Weron (+2009), Bronisław Wiater (+1963), Józef Wiekiera (wystąpił), Stanisław Wojak (+1945), Jan Wroński (+1998) i Władysław Zbłowski (+2000).
Jak dotąd, była to największa liczba neoprezbiterów w dziejach polskiej prowincji. Rekolekcje przed święceniami kapłańskimi wygłosił w Ołtarzewie ks. Alojzy Majewski. Konferencję na zakończenie rekolekcji głosił sam ks. generał Karl Hoffmann.

1941 – W Ołtarzewie Niemcy zdegradowali Alfonsa Stefana Mayera ze stanowiska zarządcy domu do funkcji kwatermistrza i przywrócili do władzy ks. Augustyna Zarazę. Już 19 VI tr. Mayer musiał wynosić się z Ołtarzewa.

1948 – Ks. prowincjał Stanisław Czapla poświęcił kamień węgielny pod budowę domu i kaplicy w Częstochowie.

1950 – Bp Zygmunt Choromański udzielił pięciu naszym klerykom niższych święceń na Bielanach, u Księży Marianów.
– W uroczystość Bożego Ciała w kościele seminaryjnym Mszę św. celebrował „divina” ks. Proboszcz z Ożarowa, prowadząc również procesję eucharystyczną trasą: Lipowa, Parkowa, 1 Maja, Kilińskiego, do ołtarzy zbudowanych przez nowicjuszy, ministrantów, filozofów i teologów.
– W Ołtarzewie rozpoczęła się wizytacja kanoniczna ks. generała Wojciecha Turowskiego. „Po południu przybywa do Ołtarzewa Najprzew. Ks. Generał W. Turowski w towarzystwie Najprzew. Ks. Prowincjała. Przy przystanku autobusowym oczekuje Ks. Rektor, przy wejściu do domu członkowie domu. Po trzykrotnym okrzyku: „Niech żyje Ks. Generał”, wszyscy udają się do kościoła na nawiedzenie Sanctissimum. Po przemówieniu Najdostojniejszego Wizytatora, w sali teatralnej dalsza część powitania. Przemawia Ks. Prowincjał i Ks. Rektor, a po różnych produkcjach wokalno-muzycznych przemawia Ks. Generał. Tenże odprawił nieszpory, a wieczorem odjechał do Warszawy” (z kroniki domu).

1954 – Dekretem Rady Prowincjalnej ks. wiceprowincjał Józef Wróbel został mianowany rektorem ołtarzewskim. Znając doskonale język łaciński jak i włoski, przetłumaczył na język polski wiele listów i innych pism Wincentego Pallottiego. Był stąd jednym z największych znawców osoby i dzieła Założyciela Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego.
Za jego kadencji do Ołtarzewa zaczęli napływać licznie alumni teologii (wtedy władze państwowe zlikwidowały oba Niższe Seminaria Duchowne). Było ich tak wielu, że nie starczyło miejsca dla wszystkich filozofów, dlatego urządzono jeszcze filozofię w Otwocku, Wadowicach i Ząbkowicach Śląskich. W tym czasie na studium filozofii było 73, a na teologii 106 alumnów, czyli w sumie 179 kandydatów do kapłaństwa. Za czasu rektoratu ks. Wróbla nastąpiły wydarzenia czerwcowe. Był to koniec ponurego okresu stalinowskiego w Polsce, ale i czas oddechu dla Kościoła katolickiego, Stowarzyszenia i Seminarium w Ołtarzewie.

1954 – Decyzją Rady Prowincjalnej ks. Edmund Winklarz został mianowany rektorem w Otwocku (był nim do 1957), gdzie mieścił się jeden z nowicjatów. Jednocześnie został przydzielony do grupy rekolekcjonistów i misjonarzy ludowych. Ks. Antoni Słomkowski, rektor KUL, w swych wspomnieniach podkreślał niezwykle otwartą postawę ks. E. Winklarza, jako rektora domu rekolekcyjnego. W 1958 został przeniesiony do domu chełmińskiego w charakterze rekolekcjonisty, następnie powrócił do Poznania, do Pallottinum (31 VIII 1960).

1954 – Ks. Józef Ramusiewicz, dotychczasowy rektor tworzącego się domu w Lublinie (od 19 VIII 1953), został mianowany rektorem domu w Chełmnie. W 1957 otrzymał nominację na ekonoma prowincjalnego, ale z powodu złego stanu zdrowia zrezygnował. Został wtedy skierowany na leczenie do Poznania.

1959 – W Ołtarzewie, święcenia kapłańskie z rąk Zygmunta Choromańskiego, bpa pomocniczego archidiecezji warszawskiej, przyjęli diakoni: Lucjan Balter (+2010), Szczepan Barcikowski (+2005), Henryk Chmielorz (+1999), Jan Czajowski (wystąpił), Antoni Czulak, Jan Dobski (+2011), Stefan Domagała, Feliks Folejewski (+2015), Tadeusz Gliński (+1993), Jan Kamiński (wystąpił), Jan Korycki, Seweryn Koszyk, Emil Krupnik (+2003), Józef Krzeski (+2016), Stanisław Kuraciński (+2006), Mieczysław Madejski (+1968), Józef Maślanka (+2017), Alojzy Minkus (w diecezji, +2012), Czesław Murawski (+2016), Jan Pałyga, Jan Papkała (+2009), Wendelin Ryś (+2015), Leszek Solakiewicz (w diecezji, 1991), Eugeniusz Tomaszek (+1989), Kazimierz Trypus (+2003), Zygmunt Ujec (wystąpił), Wacław Wicher (wystąpił), Leonard Wołoszyk (+2014), Józef Wróbel (wystąpił), Mirosław Zadrożny (+2012).

1960 – W Ołtarzewie, święcenia kapłańskie z rąk Zygmunta Choromańskiego, bpa pomocniczego archidiecezji warszawskiej, przyjęli diakoni: Jan Jędraszek (+2011), Stanisław Jojczyk (+2012), Kazimierz Nowak i Eugeniusz Skarzyński (+1999).

1967 – W Ołtarzewie, święcenia kapłańskie z rąk Zygmunta Choromańskiego, bpa pomocniczego archidiecezji warszawskiej, przyjęli diakoni: Jerzy Błaszczak, Edward Daniel i Józef Żemlok (+2020). W uroczystości święceń wziął udział ks. generał Wilhelm Möhler SAC. W czasie wspólnego obiadu złożył życzenia neoprezbiterom i podziękował ich rodzinom.

1971 – Ks. Józef Kołodziejczyk wyjechał do Zakopanego z kazaniami na nabożeństwa fatimskie. Objął tam też kierownictwo dwutygodniowego obozu duszpastersko-homiletycznego dla alumnów kursu VI., a następnie poprowadził rekolekcje dla grupy akademickiej w Częstochowie.

1972 – W Ołtarzewie, święcenia kapłańskie z rąk Władysława Miziołka, bpa pomocniczego archidiecezji warszawskiej, przyjęli diakoni: Eugeniusz Dutkiewicz (+2002), Marian Łękawa, Tadeusz Puton, Józef Świerkosz (+2018), Witold Urbanowicz i Jacenty Waligórski.

1973 – Ks. Alojzy Hassa powrócił do Ołtarzewa z Rzymu, gdzie przeprowadzał kwerendę archiwów.

1974 – Ołtarzew świętował jubileusz 15.lecia kapłaństwa swoich profesorów: ks. Lucjana Baltera i ks. Tadeusza Glińskiego. Uroczystość tę zaszczycili swoją obecnością: ks. Franciszek Wadowski SAC ze Stanów Zjednoczonych i ks. proboszcz z Ożarowa Mazowieckiego Stanisław Jojczyk SAC.

1976 – Wieczorem w Centre du Dialogue w Paryżu wystąpił pisarz Kazimierz Brandys.

1977 – Mszy św. koncelebrowanej i homilię na zakończenie roku akademickiego w Seminarium, wygłosił ks. Bogdan Boniewicz, ojciec duchowny.

1978 – Mszę św. prymicyjną dla współpracowników pallotyńskich odprawili: w Piszu – ks. Roman Tkacz, Grudziądzu – ks. Maciej Nowak, Ząbkowicach Śląskich – ks. Stanisław Barcikowski, Wieniawie – ks. Roman Kalita.

1987 – W Ołtarzewie zmarł br. Jan Klimczyk (ur. 1909 w Lipiu k. Włoszczowy, w parafii Krasocin, w diecezji kieleckiej). Żywił głęboką cześć dla Pani Częstochowskiej, poświęcając Jej zawsze każdy dzień i dziękując za otrzymane łaski. Gdy przez ostatnie pół roku musiał przebywać w pokoju, bardzo ubolewał, że nie może pracować. Jego cicha i wytrwała praca na przestrzeni półwiecza może być przykładem dla wszystkich pallotynów. Br. Jan miał poczucie odpowiedzialności za wspólne dobro i mimo dokuczliwej choroby gośćcowej nieustannie krzątał się przy porządkowaniu terenu i zabezpieczaniu różnych rzeczy, by nie uległy zepsuciu. Podkreślał zawsze wartość trudu, ofiary, rezygnacji i zaparcia samego siebie. Bardzo trafnie oceniał w świetle wiary różne wydarzenia. Przechował w pamięci bogate w wydarzenia czasy ostatniej wojny, o których chętnie i rzewnie opowiadał.

1988 – W Ołtarzewie złoty jubileusz święceń kapłańskich przeżywali: ks. Stanisław Hereśniak, ks. Józef Kloc, ks. Henryk Popiel, ks. Stefan Treuchel, ks. Augustyn Urban, ks. Eugeniusz Weron, ks. Jan Wroński i ks. Władysław Zbłowski. Z tej okazji kronikarz zapisał piękne słowa: „Głębia treści tego Jubileuszu wprowadziła wszystkich domowników oraz licznie przybyłych gości w refleksję nad wielkością i tajemnicą kapłańskiego powołania”.
Ks. Augustyn Urban obchodził swój jubileusz 50-lecia kapłaństwa, razem z kolegami kursowymi (choć święcenia kapłańskie przyjął 25 III 1938 w Limburgu). Od tego wydarzenia nastąpiło pogorszenie stanu jego zdrowia. Zmarł 30 I 1989.

1988 – Ks. diakon Mieczysław Król przyjął święcenia kapłańskie w Bazylice w Argenteuil z rąk biskupa Pontoise, André Rousset.

1989 – W szpitalu w Ząbkowicach Śląskich zmarł ks. Jacek Zaleski (ur. 1923 w Więcborku, w diecezji chełmińskiej), spowiednik i ojciec duchowny nowicjatów. Charakterystyczną cechą jego duchowości było zaufanie Bogu i dziecięctwo duchowe na wzór św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Z tego powodu był cenionym spowiednikiem i kierownikiem duchowym. Umiał dostrzec problemy drugiego człowieka, dyskretnie pocieszyć, zauważyć, współczuć. Nigdy nie rzucał słów na wiatr. Starał się promieniować dobrocią i autentyczną przyjaźnią, w której był wierny do końca.
Wiele godzin spędzał w konfesjonale. Umiał zawsze uchwycić to, co najważniejsze. Potrafił radośnie podchodzić do penitenta, pełnego lęku i obaw, „[…]co może na pierwszy rzut oka wydawało się, że to zwyczajny śmieszek, a jednak wypływało to z głębi jego przeżycia i kultury podejścia do drugiego człowieka” (ks. Czesław Parzyszek). Był spowiednikiem nowicjuszy, sióstr zakonnych i kapelanem szpitala. Do końca spełniał rolę ojca duchownego. Nawet w ostatnim roku życia, w szpitalu przyjmował nowicjuszy, udzielając im rad i wskazówek duchowych.

1998 – W uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Pana Jezusa Mszy św. przewodniczył ks. rektor Tomasz Skibiński, a homilię wygłosił ks. Feliks Folejewski. Po Mszy św. wspólnota seminaryjna wraz z parafianami uczestniczyła w procesji eucharystycznej ulicami Ołtarzewa.

1999 – Pap. Jan Paweł II poświęcił Pomnik Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego znajdujący się w Warszawie przy ul. Wiejskiej (naprzeciw budynków Sejmu). Pomnik projektował Jerzy Staniszkis. Przy pomniku obchodzone są rocznice wybuchu powstania warszawskiego i odzyskania niepodległości.
Przy poświęceniu pomnika obecny był ks. Henryk Kietliński SAC, późniejszy kapelan środowisk powstania warszawskiego (od 7 I 2001). Podczas II wojny światowej należał do Szarych Szeregów, jako łącznik Zgrupowania AK „Obroża”.

2001 – W Częstochowie zmarł ks. Ryszard Karbownik (ur. 1956 w Końskich, w diecezji sandomierskiej). Na ostatniej placówce kierował Pallotyńskim Ośrodkiem Pomocy Charytatywnej Misericordia im. bł. Józefa Jankowskiego, pomagając bezdomnym, biednym i bezrobotnym.
Było w nim wiele zapału, gorliwości i gotowości do życia i pracy. Jakby świadomie śpieszył się, wiedząc, że ma mało czasu. Nie miał dobrego zdrowia. Był człowiekiem wielkiej dobroci, której nie potrafił odmówić innym.

2006 – W Chorzowie Batorym br. Sebastian Syska złożył wieczną konsekrację na ręce ks. prowincjała Kazimierza Czulaka.

2008 – Jubileusz 70-lecia kapłaństwa obchodził w Otwocku ks. Eugeniusz Weron. W uroczystościach uczestniczyła niemal cała Rada Prowincjalna. Kiedy podkreślano bogate w doświadczenia i owoce kapłaństwa jubilata, jego optymizm i otwartość, on sam powiedział, że zgodnie z Ewangelią, opuściwszy wszystko, otrzymał nie tylko domy, braci, ale też wielu „wnuków”.

2009 – W Częstochowie 50. rocznicę święceń kapłańskich obchodził kurs kapłanów wyświęconych 11 czerwca 1959. Złoty Jubileusz świętowali: Lucjan Balter (+2010), Antoni Czulak, Jan Dobski (+2011), Stefan Domagała, Feliks Folejewski (+2015), Jan Korycki, Seweryn Koszyk, Józef Krzeski (+2016), Józef Maślanka (+2017), Alojzy Minkus (w diecezji, +2012), Czesław Murawski (+2016), Jan Pałyga, Jan Papała (+2009), Wendelin Ryś (+2015), Leonard Wołoszyk (+2014), Mirosław Zadrożny (+2012).

2009 – W Warszawie ks. Feliks Folejewski obchodził złoty jubileusz 50-lecia kapłaństwa (14 VI w Choszczówce i 21 VI w Suwałkach). Z tej okazji napisał: „Trzy proste słowa: dziękuję, przepraszam, proszę, obecne w życiu każdego człowieka prawie od dzieciństwa. Gdy są zapomniane robi się ciemno. Tak bardzo są potrzebne, żeby zobaczyć drogę swojego życia. Drogę, na której jest wszystko. Czas i miejsce. Wzloty i upadki. Radość i smutek. Osamotnienie i szczęście bycia razem z ludźmi. Choroba i dziwne uzdrowienia. Grzech i żal. Modlitwa sięgająca nieba i przykra oschłość. Zwyczajne chwile i świętowanie. I ta cudowna świadomość, że jest to ciągle droga Boża” (F. Folejewski, „Dziękuję”, Warszawa 2009, s. 5). Na jubileuszowym obrazku wypisał wtedy słowa: „Nie ma zasług, jest tylko dług wdzięczności spłacany Bogu i ludziom… teraz i przez wieki”.

2016 – W Nadzwyczajnym Roku Miłosierdzia prawie 2000 wiernych, 26 kapłanów, dwóch diakonów i trzech biskupów wzięło udział w Nadzwyczajnej Pielgrzymce Miłosierdzia do Slavkovic (Czechy), gdzie od 2009 pracują pallotyni. Centralnym punktem programu była Eucharystia, w czasie której dziękowano za dzieła powstałe na tym miejscu, m.in. za Księgę Miłosierdzia, Pieszą Pielgrzymkę do Slavkovic, oraz „Apostoła Bożego Miłosierdzia”. Mszy św. przewodniczył bp diecezji brneńskiej, Wojciech Cikrle, a Słowo Boże wygłosił Ladislav Hučko, bp Kościoła greckokatolickiego w Czechach. W liturgii uczestniczył ks. Waldemar Pawlik, reprezentujący Zarząd Prowincjalny w Warszawie.

2017 – Warszawa, kościół pw. Chrystusa Króla przy ul. Skaryszewskiej. W dzień swojej rocznicy święceń kapłańskich, ks. Jerzy Błaszczak obchodził jubileusz 50-lecia święceń kapłańskich. W uroczystości uczestniczyli miejscowi duszpasterze parafialni, członkowie domu pallotyńskiego i rodzina Jubilata. Kazanie wygłosił ks. prowincjał Zenon Hanas SAC.

2017 – Ks. Józef Żemlok obchodził w Sosnowcu złoty jubileusz kapłaństwa. Mszy jubileuszowej przewodniczył sam jubilat w asyście m.in. ks. wiceprowincjała Adama Kamizeli i ks. Mirosława Lewandowskiego, proboszcza parafii św. Łukasza Ewangelisty, który złożył ks. Józefowi w imieniu własnym i parafian słowa życzeń i gratulacji, podkreślając doniosłość tego wydarzenia. W homilii ks. Wiceprowincjał przybliżył drogę kapłańską ks. Józefa i przekazał mu apostolskie błogosławieństwo od Ojca Świętego Franciszka. W jubileuszu uczestniczyli: miejscowi parafianie i byli parafianie ks. Józefa z Przedborowej („o których ks. Józef zawsze mówił chętnie i ciepło”) oraz grup parafialnych – Żywego Różańca, Liturgicznej Służby Ołtarza, Domowego Kościoła oraz reprezentanci Wspólnoty Ewangelizacyjnej św. Wincentego Pallottiego w Sosnowcu. Oprawę muzyczno-wokalną Eucharystii uświetnił Chór „Cantate Deo”, na co dzień działający przy parafii Krzyża Świętego w Tychach-Czułowie.

2018 – Delegatura św. Cyryla i Metodego świętowała 80-tą rocznicę przybycia pierwszych pallotynów na Słowację oraz 25-lecie ponownego przybycia pallotynów na Słowację. W pierwszej grupie był ks. Anton Hanovský (Hanowski) SAC (1904 – 1956), duszpasterz wśród Polaków na Opolszczyźnie, duszpasterz niemiecki na Słowacji i w Czechach, męczennik systemu komunistycznego.
Z okazji tego Jubileuszu odbył się Zjazd duszpasterzy pracujących w Delegaturze i zorganizowano sesję jubileuszową, w której uczestniczyli współbracia z Austrii, Czech i Słowacji.

2018 – We Wrocławiu, przy ul. Traugutta 119/1 miało miejsce otwarcie w nowej lokalizacji Centrum Interwencji Kryzysowej, Stowarzyszenia Katolicki Ruch Antynarkotyczny KARAN.
W uroczystości wzięli udział przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego, Urzędu Miasta, władz samorządowych, szkół, pracownicy i przyjaciele.
Po przecięciu wstęgi obiekt został poświęcony przez założyciela Stowarzyszenia KARAN, ks. dr Bronisława Pawła Rosika SAC.
Słowa powitania, podziękowań oraz życzeń skierowała do zebranych Pani Bożena Bereda – Przewodnicząca Zarządu Głównego Stowarzyszenia KARAN.
Działalność placówki przedstawiła Pani Dorota Furtak-Wlazińska – kierownik Centrum, w której będzie realizowane wiele programów miejskich i wojewódzkich.
W placówce działa Punkt Konsultacyjny, Poradnia Leczenia Uzależnień i Oddział Dzienny dla osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny