Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 12 września

1939 – Wycofujące się w kierunku Warszawy oddziały rozbitej Armii Łódź podjęły gwałtowną bitwę pod Umiastowem i Ołtarzewem (12-13 IX), w czasie której zginęło 996 żołnierzy 2 Dywizji Legionów, 2, 3 i 4 Pułku Piechoty oraz 2 Pułku Artylerii. Pochowano ich w Ołtarzewie. Spoczywają na Cmentarzu Wojennym, w przeważającej części oznaczeni jako Nieznany żołnierz Wojska Polskiego.

Podczas walk ks. Józef Jankowski spieszył z pomocą duchową rannym żołnierzom polskim na pobojowisku, narażając przy tym własne życie. Na najwyższym szczycie domu ołtarzewskiego umieścił obraz MB Częstochowskiej, aby ona sama wzięła go w swą opiekę i broniła od nieszczęść i zniszczenia. I mimo że w pobliżu trwała walka, w czasie której dom przechodził kilkakrotnie z rąk do rąk, to jednak nikt z mieszkańców nie został nawet ranny, budynek nie poniósł szkody.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1931 – Ks. Alojzy Majewski został spowiednikiem braci w domu na Krakowskim Przedmieściu 71 w Warszawie. Dojeżdżał tam stale z Ołtarzewa, w każdą sobotę.

1936 – Do Ołtarzewa przybył na stałe ks. Wojciech Turowski.

1937 – W Ołtarzewie, w święto KSMŻ sumę z kazaniem miał ks. wikariusz z Pruszkowa. Podczas akademii i przedstawienia obecny był ks. Norbert Pellowski, a na wieczornicy ks. Stanisław Czapla.

– Ks. ekonom Norbert Pellowski, dyrektor Krucjaty Eucharystycznej, wprowadził ks. Jana Nełkowskiego w obowiązki kierownika KE Dziewcząt.

– Ks. rektor Stanisław Wierzbica poświęcił w Ożarowie budynek strzelnicy Związku Rezerwistów.

1940 – Ks. Franz Reinisch SAC otrzymał od gestapo zakaz wygłaszania kazań i publicznych wypowiedzi – w swoich wystąpieniach wyraźnie podkreślał różnice między wiarą chrześcijańską a doktryną nazistowską.

Mimo zakazu odwiedzał swoje grupy wiernych i umacniał je w wierze. W tym czasie głównie tłumaczył na niemiecki artykuły i wiadomości z prasy włoskiej.

Ksiądz Reinisch uważał, że Hitler jest ucieleśnieniem antychrysta i doszedł do wniosku, że nie może składać przysięgi na Hitlera. Swój wybór oznajmił rodzinie, przyjaciołom i zwierzchnictwu kościelnemu. Prawie wszyscy odradzali mu tego wyboru, gdyż odmowa przysięgi oznaczała śmierć. Jedynym, który umacniał go w tych przekonaniach był ks. Joseph Kentenich.

Ks. Reinisch został ścięty 21 VIII 1942 w więzieniu w Brandenburg-Görden k. Berlina. Obecnie jest sługą Bożym – toczy się jego proces beatyfikacyjny (na szczeblu diecezjalnym).

1941 – Na Kopcu, br. Stanisław Sopata złożył wieczną profesję na ręce ówczesnego prowincjała ks. Jana Maćkowskiego.

1945 – Tzw. Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej zerwał Konkordat. Pierwsze oficjalne kontakty między Stolicą Apostolską a ówczesnym rządem PRL nawiązano dopiero w 1971, po zmianie ekipy rządowej w Polsce.

1945 – Do Gdańska, do domu przy ul. Marii Skłodowskiej-Curie przybył br. Franciszek Pawlikowski. Pracował tu jako zakrystian. W 1947 został skierowany do administracji w Ołtarzewie.

1947 – Dokonał się drugi cud za wstawiennictwem Wincentego Pallottiego na Małgorzacie Sander. Wkrótce ks. Wojciech Turowski został mianowany przewodniczącym procesu beatyfikacyjnego (trwał zaledwie kilka miesięcy).

1950 – Do Francji przybył br. Józef Meka (odszedł ze Stowarzyszenia w 1953).

1950 – Wojciech Durek (1889 – 1951), rzeźbiarz i malarz, został przyjęty do Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego. Ks. Eugeniusz Klimiński wspomina Wojciecha Durka jako osobę rozmodloną, którą można było zawsze spotkać w kaplicy już od wczesnych godzin rannych. Ocenia go jako solidnego, sumiennego i niezmiernie pracowitego człowieka.

Na podstawie pierwszego wrażenia oceniano go niekiedy jako człowieka osamotnionego i małomównego. Tymczasem rzeczywistość wyglądała zupełnie inaczej. Ks. Konstanty Kobielus, przyjaciel artysty, tak pisał o nim: „p. Durek był człowiekiem ciekawym. Długie lata nie praktykował, tzn. nie uczęszczał do sakramentów św., ale dużo się modlił; koronki, tj. różańca w życiu nie opuścił. I właśnie jego rzeźby, to był obraz jego duszy. Gdy rzeźbił, do każdej figury się modlił… ogromnie się cieszył, że on pierwszy wyniósł na ołtarze św. Wincentego Pallottiego, którego bardzo kochał. W Ołtarzewie czuł się, jak mówił, najlepiej, jak jeszcze nigdzie indziej za swego życia. […] Tu uwierzyłem na nowo… odnalazłem radość życia i sens”.

1960 – Biskup częstochowski Zygmunt Goliński (+1963) erygował w Częstochowie parafię pw. Miłosierdzia Bożego przy kościele Matki Bożej Miłosierdzia.

1962 – W WSD w Ołtarzewie uroczyście rozpoczęto rok akademicki 1962-63.

1966 – Początek roku akademickiego w Ołtarzewie (pierwszy dzień wykładów odbył się 16 IX; zakończenie 12 VI 1967). Był to już 49. rok studiów seminaryjnych pallotynów w Polsce.

1966 – W dniach 12-16 IX, w gmachu Seminarium Polskiego w Paryżu odbyły się doroczne rekolekcje dla polskich księży z Francji. Po rekolekcjach ks. Stanisław Suwała, nowy superior regii, wygłosił referat nt. metod pracy duszpasterskiej, po którym nastąpiła gorąca dyskusja.

1967 – W dniach 11-12 IX, w Ebikon w Szwajcarii, odbywał się zjazd pallotyński, będący przygotowaniem do Kapituły Generalnej. Wziął w nim udział ks. Franciszek Bogdan, ks. Stanisław Suwała, ks. Stanisław Krzyszczuk i ks. Stanisław Kaźmierczak.

1967 – Rozpoczęcie roku akademickiego w WSD w Ołtarzewie.

1968 – Ks. Zenon Modzelewski przeszedł do pracy w wydawnictwie Editions du Dialogue, w którym został mianowany wicedyrektorem. Był wówczas współpracownikiem ks. Józefa Sadzika i ks. Jakuba Krzyszczuka i współredaktorem serii wydawniczej Znaki Czasu (od 1970).

Ks. Modzelewski od 1980 jako dyrektor kierował ośrodkiem dyskusyjno-odczytowym Centrum Dialogu (Centre du Dialogue) oraz wydawnictwem Editions du Dialogue.

1968 – Editions du Dialogue opublikowało 8. i 9. pozycję Kolekcji „Znaki Czasu”: Etienne’a Borne’a (+1993) „Bóg nie umarł. Studium o współczesnym ateizmie” (tł. Joanna Ritt) i Paula Chaucharda (+2003) „Nauka i wiara” (tł. Olga Scherer).

1969 – We wsi Małe Czyste, w pow. chełmińskim, na miejscu zbrodni dokonanej przez Niemców, odsłonięto pomnik poświęcony ofiarom zbrodni. W tym miejscu został rozstrzelany przez Niemców br. Franciszek Chaciński (14 XI 1939).

1969 – Uroczyste rozpoczęcie roku seminaryjnego 1969/1970 w Ołtarzewie.

Inauguracyjny wykład na temat: „Ksiądz Wincenty Pallotti jako wychowawca kapłanów polskich” wygłosił ks. dr Alojzy Hassa SAC. Na początku roku Seminarium liczyło 52. alumnów, z czego na pierwszy rok studiów przybyło 15. kleryków. W Seminarium zatrudnionych było 29. wykładowców, tym 12. zamiejscowych, dojeżdżających z wykładami do Ołtarzewa.

1970 – Ks. Józef Kołodziejczyk, po zakończeniu studiów na KUL, został skierowany do Ołtarzewa, gdzie został profesorem Seminarium, wychowawcą i zarazem głosił misje i rekolekcje ludowe. Zmarł w Ołtarzewie w 2004.

1972; 1973 – W Ołtarzewie odbyła się uroczysta inauguracja roku akademickiego 1972/73 oraz 1973/74.

1975 – W Ołtarzewie rozpoczęto rok akademicki 1975/76. Uroczysta inauguracja odbyła się dopiero 9 października tr.

1976 – Na czele pallotyńskiej Komisji Studiów i Wychowania stanął ks. Franciszek Bogdan. Do tej pory pracami Komisji kierował ks. Eugeniusz Weron. W celu usprawnienia pracy ówczesna Komisja dzieliła się na dwie podkomisje: Studiów, której przewodniczył ks. Witold Zdaniewicz i Wychowania – pod przewodnictwem ks. Jana Koryckiego.

1978 – Społeczność kleryków ołtarzewskich wybrała nowego dziekana alumnów. Został nim kl. Józef Pierzchalski. Wybrany poprzednio kl. Jerzy Kożuch, otrzymał roczną przerwę w studiach.

1982 – Wspólnota seminaryjna Ołtarzewa włączyła się w parafialne obchody Jubileuszu 600-lecia obecności  Obrazu Matki Bożej na Jasnej Górze. Tego dnia odbyła się procesja do 6 stacji.

1999 – Ks. Piotr Kopitzara zakończył posługę proboszcza w Blodelsheim, w diecezji Strasburg (pełnił ją od 1996). Kolejnym miejscem jego pracy została parafia w d’Aspach-le-Bas.

1999 – W Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Częstochowie br. Sławomir Więckowski złożył wieczną konsekrację na ręce ks. prowincjała Tomasza Skibińskiego. Podczas Mszy św. występował kwartet wokalny i smyczkowy z Filharmonii Częstochowskiej, chór parafialny oraz schola prowadzona przez siostry salezjanki.

2002 – W Regii Miłosierdzia Bożego we Francji: ks. Adam Gałązka rozpoczął pracę w Osny, ks. Mariusz Futyma zamieszkał w Arcueil, a ks. Sławomir Radulski, z Prowincji Zwiastowania Pańskiego – w hospicjum w Rueil.

2004 – W Skarszewach br. Krzysztof Barra złożył wieczną konsekrację na ręce ks. prowincjała Tomasza Skibińskiego.

2005 – Ks. Józef Dąbrowski junior został ustanowiony dyrektorem Archiwum Prowincjalnego Prowincji Zwiastowania Pańskiego, mieszczącego się wówczas w Ząbkowicach Śląskich. Urząd ten spełniał do IX 2013.

2009 – Dom Wincentego Pallottiego w Medellín oficjalnie rozpoczął swoją działalność.

2009 – Odbyły się uroczystości pogrzebowe br. Michała Borowskiego (+10 IX). Pierwszym etapem był różaniec i koronka do miłosierdzia Bożego, odmówiona przy trumnie zmarłego w kaplicy domowej w Ząbkach. Następnie została odprawiona Msza pogrzebowa w pallotyńskim kościele pw. Chrystusa Króla przy ul. Skaryszewskiej w Warszawie, której przewodniczył abp Henryk Hoser, bp warszawsko-praski. Sprawowało ją ponad 80 kapłanów, a wśród nich ks. Dariusz Ławik, proboszcz rodzinnej parafii zmarłego. Homilię wygłosił ks. wiceprowincjał Czesław Parzyszek. Na zakończenie Mszy osobiste świadectwo współpracy z br. Michałem przekazał abp Hoser, podkreślając jego dyspozycyjność i umiłowanie misji. Ostatni etap pogrzebowej uroczystości odbył się na nowym cmentarzu parafialnym w Ząbkach. Ceremonii pochówku przewodniczył miejscowy proboszcz parafii Bożego Miłosierdzia, ks. Andrzej Kopczyński.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny