Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 13 maja

2018 – Podczas inauguracji celebracji fatimskich, nastąpiło uroczyste ogłoszenie zakopiańskich Krzeptówek Sanktuarium Narodowym Matki Bożej Fatimskiej. Aktu tego dokonał metropolita krakowski, zastępca przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski, abp Marek Jędraszewski.

Uroczyste i liturgiczne ogłoszenie tego faktu miało miejsce w 101. rocznicę Objawień Matki Bożej w Fatimie. Celebrację rozpoczęło nabożeństwo ku czci Bożego Miłosierdzia i adoracja Najświętszego Sakramentu. O godz. 18.30 zebrani odmówili pokutny różaniec fatimski. Głównym punktem uroczystości była Msza św. o godz. 19.00 pod przewodnictwem metropolity krakowskiego abp. Marka Jędraszewskiego. Po Eucharystii odbył się Apel Jasnogórski oraz procesja światła w Parku Fatimskim.

Uroczystość uświetnili swoją obecnością członkowie rządu z wiceprezes Rady Ministrów Beatą Szydło na czele, posłowie na Sejm RP, oraz przedstawiciele samorządu lokalnego.

Sanktuarium Narodowe Matki Bożej Fatimskiej na zakopiańskich Krzeptówkach zostało ustanowione uchwałą Konferencji Episkopatu Polski z 14 marca 2018.

Dokument ustanawiający przekazał 28 marca, przewodniczący Episkopatu Polski, abp Stanisław Gądecki, na ręce przełożonego prowincjalnego Księży Pallotynów ks. Zenona Hanasa i kustosza Sanktuarium ks. Mariana Muchy, podczas spotkania w Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski w Warszawie.

×××××××××××
1989 – „W 72. rocznicę objawień fatimskich, w 8. rocznicę zamachu na Ojca Świętego, gdy Najwyższym Pasterzem Kościoła był Jan Paweł II, arcybiskupem – metropolitą krakowskim ksiądz kardynał Franciszek Macharski, prowincjałem Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego ks. Czesław Parzyszek SAC, proboszczem parafii i kustoszem Sanktuarium ks. Mirosław Drozdek SAC”, dokonano wmurowania kamienia węgielnego w budujący się kościół na Krzeptówkach w Zakopanem. Telegram z tej okazji przysłał m.in. późniejszy prezydent Polski Lech Wałęsa, korzystający często z wypoczynku w tym domu. Przed Mszą ks. Kazimierz Czulak w konferencji przybliżył pallotyńskie spotkania z pap. Janem Pawłem II.

×××××××××××
1992 – W 75. rocznicę objawień fatimskich, Franciszek kard. Macharski, dokonał poświęcenia świątyni MB Fatimskiej w Zakopanem. Ks. Mirosław Drozdek rozpoczął w 1987 budowę nowo powstałego sanktuarium MB Fatimskiej. Kamień węgielny z Groty Objawienia MB w Fatimie (pierwszy w historii Fatimy – z numerem 1) przywiózł 9 VIII 1984 wiceprowincjał ks. Henryk Kietliński. Dołączono też kamień węgielny z Grobu św. Piotra. W ołtarzu głównym umieszczono relikwie św. Karola Boromeusza. Świątynia dedykowana MB Fatimskiej, pomyślana była jako dziękczynne wotum za ocalenie papieża Jana Pawła w dniu 13 V 1981. Dokument papieża z jego błogosławieństwem na realizację tego wotum, datowany w III 1987, znajduje się w archiwum sanktuarium.

××××××××××××
2009 – Rozpoczęła się Wielka Nowenna Fatimska. Nowenna była początkowo projektem narodowym, ale przyłączyły się do niej także inne kraje. Idea Nowenny, pobłogosławiona przez Stanisława kard. Dziwisza, uzyskała aprobatę Sanktuarium w Fatimie oraz Instytutu Maryjnego w Regensburgu.
Nowenna proponowała program duchowy, otwarty dla wszystkich ludzi, którzy chcieli podjąć zobowiązanie starannego przygotowania się do rocznicy 100.lecia objawień fatimskich. Nowenna zakończy się 13 V 2017.

××××××××××××
2010 – Uroczystości fatimskie w Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej na Krzeptówkach celebrował i homilię wygłosił Stanisław kard. Nagy (+2013).

××××××××××××
2011 – Odbyła się pielgrzymka dziękczynna rodziny pallotyńskiej za dar beatyfikacji Jana Pawła II do Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej w Zakopanem. Uroczystą Eucharystię – wielkie dziękczynienie – sprawował przełożony Prowincji Chrystusa Króla ks. Józef Lasak, a ks. Adrian Galbas, przełożony Prowincji Zwiastowania Pańskiego, wygłosił homilię, zwracając w niej uwagę na potrzebę bycia żywym pomnikiem Matki Bożej Fatimskiej i bł. Jana Pawła II. Polega to na tym, by „więcej i wierniej modlić się”, zwłaszcza Eucharystią, by koniecznie pójść z apostolskim orędziem na cały świat.

××××××××××××
2014 – W Zakopanem odbyło się dziękczynienie za dar kanonizacji pap. Jana Pawła II, konsekratora świątyni na Krzeptówkach i pap. Jana XXIII. Mszy św. koncelebrowanej przewodniczył Damian Muskus, bp pomocniczy archidiecezji krakowskiej. Po Mszy Biskup dokonał poświęcenia figury Matki Bożej Fatimskiej, którą za pośrednictwem Sanktuarium na Krzeptówkach przekazano do parafii w Iwaniskach.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1930 – Br. Jan Kempka został przeniesiony z Suchar to Ołtarzewa w charakterze kucharza.

1932 – Rada Generalna mianowała ks. Tomasza Mąciora superiorem polskiej regii; urząd ten pełnił w latach 1932-34. Jego miejsce w Rzymie, sekretarza generalnego – które zajmował od 1931, zajął ks. Wojciech Turowski.
Nowy superior postawił na wielką oszczędność w życiu domowym i wydawnictwie, przejawiającą się w zwolnieniu świeckich pracowników i zastąpieniu ich braćmi zakonnymi. Kładł też szczególny nacisk na życie wewnętrzne i rozwój wewnętrzny Stowarzyszenia w Polsce, uważając, że życie wewnętrzne oraz świętość i łączność z Bogiem są fundamentem apostolstwa i wszelkiej pracy zewnętrznej. Dla współbraci zakonnych sam przeprowadzał rekolekcje. W 1933 polska regia przejęła opiekę nad Polakami w Montevideo.

1932 – Zarząd Generalny przeniósł ks. Wojciecha Turowskiego do Rzymu i mianował sekretarzem generalnym Stowarzyszenia (13 V – 30 XI 1932).
Kiedy polski zarząd regii nie mógł dać sobie rady z bankructwem Domu Prasy Katolickiej, poprosił generała G. Cardiego o powrót do Polski ks. Turowskiego, na co generał wyraził zgodę (na jego miejsce wyjechał do Rzymu ks. Franciszek Kilian). Został wtedy mianowany pierwszym radcą polskiej regii i wrócił do kraju, aby uregulować te trudne sprawy. W tym czasie zamieszkał w Warszawie przy ul. Skaryszewskiej 12.

1934 – W uroczystość Królowej Apostołów, w Wadowicach na Kopcu, ks. superior Tomasz Mącior poświęcił figurę Matki Boskiej dłuta p. Wincentego Bałysa. Po poświęceniu odbyła się akademia, na której wystąpiły chóry. Ks. Superior dokonał też przyjęcia nowych członków do Związku Apostolskiego.

1934 – Ołtarzewski chór kościelny wystawił po nieszporach dwie sztuki teatralne: „Perły Najświętszej Panienki” i „Bolszewik w spódnicy”.

1938 – Kopiec odwiedził abp Adam Stefan Sapieha. Odbyło się to w czasie wizytacji kanonicznej parafii kleczańskiej. Po przekroczeniu powitalnej bramy i Mszy św. Arcybiskup udzielił 70. uczniów Sakramentu Bierzmowania. W przemówieniu abp Sapieha podkreślił dobre warunki do kształcenia, a bierzmowanych zachęcał do prawdziwego rycerstwa Chrystusowego, do trwania przy nim za wszelką cenę. Następnie w auli odbyła się akademia. Sala tonęła w kwiatach i zieleni. Porozwieszane były flagi: papieska i narodowa. Po akademii i przechadzce po parku Arcybiskup odjechał, żegnamy okrzykami młodzieży „Niech żyje!”.

1949 – Ks. rektor Ołtarzewa zakupił do biblioteki seminaryjnej „Wielką historię powszechną”. Kosztowała wówczas 85 000 zł.
– Na chórze kościoła seminaryjnego w Ołtarzewie położono podłogę w formie tarasowej, aby wszyscy mogli widzieć ołtarz i celebransa.

1953 – Br. Franciszek Jank został skierowany do Poznania, na funkcję zakrystiana w parafii. Później został przeniesiony do pracy w drukarni, gdzie spędził większość swego zakonnego życia. W zecerni i introligatorni swoją cichą i wytężoną pracą budował dobre imię wydawnictwa Pallottinum. Zmarł w 2004.

1971 – W ołtarzewskim Seminarium odbyła się konferencja dekanalna.

1973 – W Ołtarzewie odbyło się na sumie uroczyste pożegnanie 11. misjonarzy udających się do Rwandy: Mariana Sobczyka, Henryka Stycznia, Stanisława Niewiarowskiego, Jana Dobskiego, Kazimierza Trypusa, Stanisława Orlikowskiego, Józefa Dąbrowskiego, Franciszka Kani, Henryka Kazanieckiego, Jacentego Waligórskiego i Ryszarda Domańskiego (dwunasty kandydat, ks. Szczepan Barcikowski wycofał się). Kazanie okolicznościowe wygłosił ks. prowincjał Józef Dąbrowski. Po sumie odbyła się akademia w sali pod kościołem, gdzie występowały: zespoły kleryckie, schola parafialna, zespół z Lasek dzieci ociemniałych, parafianie i zaproszeni dobrodzieje. Uroczystość zorganizowało Koło Misyjne kleryków. „Znów ożyły czasy ks. Alojzego Majewskiego, ks. Bernarda Pawłowskiego i br. Ludwika Krajniewskiego, którzy przed wojną pracowali jako misjonarze pallotyńscy w Kamerunie” [i RPA].

1974 – W Seminarium w Ołtarzewie odbyło się zebranie Prowincjalnej Komisji Statutów i Wychowania.

1976 – W Ołtarzewie, w dniach 13-14 maja, odbył się zjazd rektorów i proboszczów. Przewodniczył mu Ksiądz Prowincjał.
– W Warszawie reprezentacja Seminarium ołtarzewskiego rozegrała mecz piłki nożnej z reprezentacją Seminarium Jezuitów, wygrywając spotkanie w stosunku 4 do 2.

1977 – Trumnę zmarłego ks. Stanisława Wierzbicy przewieziono z Częstochowy do Ołtarzewa, gdzie tego dnia odbyły się uroczystości pogrzebowe. Przewodniczył im bp Władysław Jędruszuk, administrator apostolski w Drohiczynie; obecny był bp Jan Kulik, sufragan łódzki – obaj wychowankowie seminarium ołtarzewskiego z czasów okupacji. W koncelebrze wzięło udział 57 księży. Homilię pożegnalną wygłosił ks. Lucjan Balter: „Był przede wszystkim kapłanem na wzór Jezusa Chrystusa. Wszystkie swoje siły i energie złożył na ołtarzu służby człowiekowi i stowarzyszeniu. Swój entuzjazm, optymizm czerpał z więzi z Jezusem Chrystusem oraz z Królową Apostołów. Owocem jego pracy jest m.in. nasz gmach seminaryjny. W ostatnich 30 latach poświęcił się czci miłosierdzia Bożego oraz szerzeniu kultu miłosierdzia Bożego w Polsce i w świecie. […] śmierć ks. Wierzbicy jest dla nas znakiem, który powinniśmy odczytać w kontekście naszych zadań, prac i trudności”. Ciało spoczęło w kwaterze pallotyńskiej na ołtarzewskim cmentarzu parafialnym, odprowadzane tam przez 159 duchownych, kilkadziesiąt sióstr zakonnych, wielu czcicieli miłosierdzia Bożego i mieszkańców Ołtarzewa. W czasie procesji na cmentarz śpiewano litanię do miłosierdzia Bożego. Na cmentarzu bp Kulik podkreślił otwartą i nacechowaną miłością postawę ks. Wierzbicy w stosunku do kleryków i każdego człowieka przybywającego do Ołtarzewa.

1980 – Na zaproszenie ks. Tadeusza Glińskiego przybył do Ołtarzewa prof. Maciej Giertych. W tym czasie M. Giertych zajmował się kolportażem w środowiskach narodowych emigracyjnych książek wydawanych przez Jędrzeja Giertycha (+1992). Maciej odbył w Ołtarzewie spotkanie ze wspólnotą seminaryjną.

1981 – W Rzymie na Placu Świętego Piotra, Turek Mehmet Ali Ağca dokonał nieudanego zamachu na pap. Jana Pawła II. Papież uważał, że został uratowany przez Matkę Bożą Fatimską; po tym fakcie kult Matki Bożej Fatimskiej wzrósł w Polsce niepomiernie.
W kronice seminaryjnej Ołtarzewa zapisano tego dnia: „Wszyscy jesteśmy wstrząśnięci tragedią, jaka rozegrała się w Watykanie. W Seminarium jedynym tematem rozmów jest postrzelenie Jana Pawła II.
– Tego też dnia, późnym wieczorem, odbyło się spotkanie z przyjacielem naszego Seminarium, Ksawerym Kyutaro Hashimoto. Mimo, że miał przygotowany referat, to jednak przedstawił nam swoje refleksje, związane z osobą Jana Pawła II oraz czynu, który wydarzył się w Rzymie”.
Fotografię zob. w oddzielnym poście.

1981 – Został wydany dekret Prymasa Polski Stefana kard. Wyszyńskiego ustanawiający przy naszym kościele św. Elżbiety w Gdańsku „Mszę św. radiową dla Ludzi Morza”. Pierwszym przewodniczącym (redaktorem) został mianowany ks. rektor Jerzy Błaszczak, a następnie ks. Stefan Potoniec.

1985 – Bp Stanisław Szymecki, ordynariusz kielecki, dokonał poświęcenia nowej kaplicy pw. Matki Boskiej Fatimskiej, którą usytuowano na miejscu dawnej klasztornej stodoły. W tym czasie rektorem domu i proboszczem parafii był ks. Aleksander Orzech. Obok remontu dachów, udostępnił turystom, licznie odwiedzającym Karczówkę, wieżę kościelną, z której rozciąga się wspaniała panorama na Kielce i okolice. Rozpoczął on też budowę filialnego kościoła wśród bloków i domów mieszkalnych u podnóża Karczówki.

1985 – W Seminarium odbyło się spotkanie z członkiem wspólnoty ekumenicznej z Taizé.

1985 – W Ząbkowicach Śląskich odbyły się uroczystości pogrzebowe br. Władysława Kamińskiego. Mszę sprawowali kapłani pallotyńscy przybyli z różnych domów, a wśród nich administrator prowincjalny ks. Stanisław Orlicki, a także księża dekanatu ząbkowickiego z dziekanem na czele i licznie zgromadzeni wierni, którzy osobiście znali wieloletniego gospodarza. Mszy przewodniczył ks. wiceprowincjał Henryk Kietliński, który też wygłosił pożegnalną homilię. Doczesne szczątki br. Kamińskiego pochowano w kwaterze pallotyńskiej na cmentarzu komunalnym w Ząbkowicach.

1990 – W dniach 13-20 V odbył się w Zakopanem Kongres Różańcowy pod hasłem „Odnowa duchowa rodzin przez różaniec”, zorganizowany przez pallotynów, siostry nazaretanki, józefitki i grupę laikatu pod kierunkiem Anatola Kaszczuka. W Kongresie uczestniczył Franciszek kard. Macharski, metropolita krakowski, jego biskup pomocniczy Kazimierz Górny i liczni przedstawiciele duchowieństwa diecezjalnego i zakonnego. Tego rodzaju kongresy miały miejsce także w kolejnych latach.

1991 – Wieczorem ks. wiceprowincjał Henryk Kietliński dokonał uroczystego poświęcenia kaplicy Matki Bożej Fatimskiej w Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Ożarowie Mazowieckim. Potem odbyła się procesja różańcowa ze statuą Matki Bożej. Rozważania Różańcowe i kazanie wygłosił ks. Ludwik Bajgrowicz z Wrzosowa. Dzień ten zapoczątkował nabożeństwa fatimskie w Sanktuarium Miłosierdzia Bożego.

1991 – Z inicjatywy ks. Mirosława Drozdka została zorganizowana (ponownie) w skali ogólnopolskiej Krucjata Różańca Rodzinnego i dla celów organizacyjnych został wydany podręcznik Patryka Peytona („Krucjata Różańca Rodzinnego” ze słowem wstępnym Józefa kard. Glempa, red. Instytut Prymasowski Ślubów Narodu, Warszawa 1989), który został rozprowadzony w kraju i koordynuje pracę w parafiach.

1992 – Ołtarzew odwiedził abp Francisco Javier Errázuriz Ossa (z Instytutu Ojców Szensztackich, kardynał od 2001), sekretarz watykańskiej Kongregacji ds. Zakonów i abp Bronisław Dąbrowski, sekretarz Episkopatu Polski.

1993 – Zmarł ks. Roman Len (ur. 1916 w Radowcach na Bukowinie, należących wówczas do archidiecezji lwowskiej), początkowo pallotyn, a od 1968 kapłan w archidiecezji gnieźnieńskiej.
Był dyrektorem wydawnictwa Pallottinum (1 X 1947 – 1960) i rektorem domu (1950-59). Przez jedną kadencję był radcą prowincjalnym (1956-59). Przez pół roku przebywał w areszcie śledczym. Od 1960 przebywał na urlopie zdrowotnym w Rucianem-Nidzie, a jednocześnie jako katecheta uczył dzieci religii w salce na plebanii.
Po inkardynacji do archid. gnieźnieńskiej został kapelanem w kaplicy publicznej MB Częstochowskiej w Smukale Dolnej (obecnie osiedle), w parafii Niepokalanego Poczęcia NMP w Bydgoszczy. Od 1981 pełnił też posługę duszpasterską w Domu Pomocy Społecznej (obecnie Zakład Pielęgnacyjno-Opiekuńczy) w Smukale. Od 1983, kiedy Smukala Dolna weszła w skład nowo powstałej parafii Opławiec, był tam rezydentem. Został pochowany na cmentarzu Nowofarnym w Bydgoszczy (ul. Artyleryjska).
„Był człowiekiem o niezwykłej kulturze osobistej i wrażliwości, bardzo łagodnym i życzliwym dla ludzi. Jednocześnie był bardzo oczytany, posiadał dużą bibliotekę i chętnie użyczał swoich książek, szczególnie lubił polską klasykę i powieści historyczne Karola Bunscha” (Jan Ptak, relacja z 1 X 2015).

1996 – Neoprezbiterzy odprawili Mszę prymicyjną dla Seminarium i parafii, udzielając prymicyjnego błogosławieństwa. Homilię wygłosił ks. Rafał Raus.

1999 – Wspólnota seminaryjna świętowała jubileusz 50.lecia obecności pracy pallotynów w Ołtarzewie. Uroczystej Eucharystii przewodniczył ks. prowincjał Czesław Parzyszek. Uroczystości zgromadziły siostry pallotynki z całej Polski, na czele z przełożoną prowincjalną, s. Anną Kot.

2000 – Na wniosek Związku Powstańców Warszawskich Środowiska Żołnierzy Zgrupowania „Kryska” ks. Stanek pośmiertnie otrzymał Złoty Krzyż – odznakę kapelana Wojska Polskiego (13 V 2000); w imieniu rodziny odebrał je ks. Ryszard Stanek, bratanek błogosławionego. Po obejrzeniu przez rodzinę i wiernych w Łapszach Niżnych odznaka została przekazana do Ośrodka Postulacji SAC w Warszawie (Henryk Kietliński, „Uroczystość wręczenia Krzyża – Odznaki Kapelana Wojska Polskiego”, WPChK 2000, nr 6, 13-15).

2010 – W dniach 9-13 V ks. Franciszek Gomułczak przeprowadził rekolekcje fatimskie w archikatedrze Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny we Lwowie. Były one pomyślane jako przygotowanie do uroczystej intronizacji figury Matki Bożej Fatimskiej w dawnym kościele seminaryjnym pod wezwaniem Matki Bożej Gromnicznej, nieopodal pałacu arcybiskupiego. Główna uroczystość rozpoczęła się Mszą św. koncelebrowaną pod przewodnictwem metropolity lwowskiego, abpa Mieczysława Mokrzyckiego i jego bpa pomocniczego Leona Małego. Po Mszy św., przy biciu dzwonów katedralnych, wyruszyła procesja fatimska, kierując się do kościoła Matki Bożej Gromnicznej.
Kustosz Matki Bożej Fatimskiej na Krzeptówkach, ks. Marian Mucha, podarował tworzącemu się miejscu kultu fatimskiego figurę Matki Bożej wraz z podestem do jej przenoszenia w czasie procesji i ornat.

2011 – Na Barbadosie odprawiono Mszę św. dziękczynną z okazji ukończenia budowy Centrum Parafialnego im. Jana Pawła II, mogącego pomieścić ok. 300 osób i nowego pallotyńskiego domu. Przewodniczył jej bp Donald Reece z Jamajki, przewodniczący Konferencji Biskupów Antyli. Na Mszę św. przybyło 15 biskupów reprezentujących tę Konferencję oraz ks. wiceprowincjał Zenon Hanas.

2012 – Bp odesko-symferopolski Bronisław Bernacki, utworzył w Odessie, przy pallotyńskiej parafii pod wezwaniem Matki Bożej Fatimskiej, Diecezjalne Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej. To podniosłe wydarzenie miało miejsce w 10. rocznicę utworzenia diecezji oraz przyjęcia sakry biskupiej przez bpa B. Bernackiego. Eucharystii w Odessie przewodniczył bp Bernacki i kilkunastu kapłanów, a wśród nich reprezentujący księdza prowincjała ks. Józef Ciupak oraz delegat prowincjała na Ukrainie ks. Stanisław Kantor. Kazanie wygłosił ks. Andrzej Mucha, który wcześniej prowadził misje przygotowujące parafię do tej uroczystości.
Przy sanktuarium odbywają się comiesięczne dekanalne dni skupienia dla księży i sióstr zakonnych oraz kwartalne dni skupienia dla młodzieży dekanatu odeskiego. Placówkę w Odessie prowadzi ks. Anatolij Siciński.

2015 – Ks. Aleksander Pietrzyk został sekretarzem ds. Misji w Regii Miłosierdzia Bożego we Francji.

2016 – Ks. prof. Sławomir Zaręba został wybrany dziekanem Wydziału Nauk Historycznych i Społecznych UKSW na kadencję 2016-20. W skład Wydziału wchodzi 5 instytutów. Ponadto ks. prof. Zaręba został powołany w kadencji 2016-20 do Rady Polityki Senioralnej w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz do Komitetu Socjologii Polskiej Akademii Nauk.

2017 – W kaplicy sióstr Pallotynek w Gnieźnie została poświęcona nowa figura Matki Bożej Fatimskiej. Została ona zakupiona z inicjatywy s. Teresy Matuli.
Siostra Teresa dbała o to, aby liturgiczne święta maryjne zaznaczać odpowiednimi pieśniami i modlitwami. Repertuar pieśni dobierała w zależności od okoliczności i święta. Prowadziła Kółko Różańcowe. Wszędzie tam, gdzie tylko mogła, szerzyła kult Matki Bożej, a także Jej Oblubieńca, św. Józefa.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny