Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 15 sierpnia

Dziś, w uroczystość Wniebowzięcia NMP, rocznica zwycięskiej bitwy pod Warszawą 1920 roku, zwanej Cudem nad Wisłą. Równocześnie Święto Wojska Polskiego. „W dniu tym wojsko i społeczeństwo czci chwałę oręża polskiego, której uosobieniem i wyrazem jest żołnierz. W rocznicę wiekopomnego rozgromienia nawały bolszewickiej pod Warszawą święci się pamięć poległych w walkach z wiekowym wrogiem o całość i niepodległość Polski” (z rozkazu gen. Stanisława Szeptyckiego z 4 sierpnia 1923 roku).

W zaciętych walkach 1920 r. z bolszewikach brali udział też późniejsi pallotyni: br. Władysław Gorczyca  (+1925) – udział w walkach pod Radzyminem i Warszawą; ks. Józef Kotlęga (+1973) – podchorąży, od Siedlec po granice Wilna (walczył w wojsku w latach 1914-22; na zdjęciu jego legitymacja ze Szkoły Podchorążych); br. Stanisław Gołębiowski  (+1963) – kapral, kilka razy ranny; ks. Władysław Siwek  (+1963).

*******************************************************

W połowie XX w. uroczystość Wniebowzięcia NMP była w prowincji polskiej dniem składania przez kleryków konsekracji wiecznej (dawniejsze określenie: profesji wiecznej). Tak było w latach 1933-54 i w 1957, gdy następujący klerycy składali swoje profesje:

1933 – Franciszek Bogdan, Stanisław Czapla, Paweł Drews, Alfons Pellowski – w Sucharach

1934 – Ludwik Broda, Witold Hadziewicz, Alojzy Hassa, Stanisław Jaworski, Jan Nełkowski (w Sucharach?), Augustyn Werochowski – w Chełmnie na ręce ks. Jana Maćkowskiego

1936 – Ignacy Jabłoński

1937 – Ignacy Ciastoń, Leon Cieślak, Cezary Jurkiewicz, Konstanty Kobielus, Jan Kowalczyk, Alfons Kremzer, Bruno Marciniak, Stanisław Martuszewski, Jan Młyńczak, Jan Stefanowski, Alojzy Żuchowski – w Sucharach na ręce ks. Alfonsa Męcikowskiego.

1940 – Józef Dąbrowski, Antoni Jaroch, Józef Jażdżewski, Tadeusz Płonka, Marian Sikora, Franciszek Wieczorek – w Wadowicach na ręce ks. Pawła Drewsa.

1940 – Józef Żyto – w W Zdunach k. Krotoszyna na ręce ks. Wiśniewskiego.

1941 – Rajmund Dardziński i Roman Len – złożyli w Ołtarzewie

1944 – Edmund Boniewicz, Józef Lisiak – złożyli w Ołtarzewie na ręce ks. Alojzego Żuchowskiego.

1946 – Tadeusz Michałek, Stanisław  Mikulski, Roman Szczygieł – na Kopcu

1947 – Kazimierz Skrzypczak – w Sucharach na ręce ks. Stanisława Czapli

1950 – Stefan Bajda, Tadeusz Czulak, Kazimierz Domagalski, Kazimierz Jekiełek, Czesław Korzeniowski, Andrzej Kowalczyk, Stanisław Leśniak, Stanisław Marszał, Antoni Pławny, Stanisław Robak, Witold Zdaniewicz – w Ołtarzewie na ręce ks. Józefa Wróbla

1951 – Bogdan Boniewicz, Bronisław Liedtke – w Ołtarzewie

1952 – Ferdynand Faber, Czesław Górski, Stefan Gromadzki, Antoni Pęksa, Marian Sobczyk, Henryk Styczeń, Fabian Zawacki

1953 – Stanisław Cholewa, Władysław Ciastoń, Stanisław Cinal, Kazimierz Dynda (Dynarski)?, Antoni Gibas, Wacław Markowski, Józef Pietrzyk, Jan Sekut, Wiesław Tryba – w Ołtarzewie na ręce ks. Józefa Wróbla.

1953 – Tadeusz Pakieła, Stanisław Ryś i Ryszard Witkowski – w Samsiecznie na ręce ks. Stanisława Czapli

1954 – Franciszek Antonik, Szczepan Barcikowski, Marian Bartos, Stanisław Charchut, Marian Dziczek, Roman Dzwonkowski, Rudolf Grzesiczek, Stanisław Kalinowski, Henryk Kietliński, Jerzy Maj, Alojzy Mańczak, Zenon Modzelewski, Stanisław Niewiarowski, Jan Pałyga, Stanisław Piaskowy, Eugeniusz Piskorek, Jan Porębski, Jerzy Romanowski, Władysław Skuza, Roman Tarka, Franciszek Wycisk – w Ołtarzewie na ręce ks. Stanisława Czapli

1957 – Jan Czajowski, Antoni Czulak – w Wadowicach na ręce ks. Józefa Tureckiego.

Również następujący bracia w 1953 złożyli swoje profesje wieczne:

-W Ząbkowicach Śląskich: Władysław Koczorowski i Mieczysław Wróbel – na ręce ks. Augustyna Urbana.

-W Ołtarzewie Jan Breza, Jan Kubiszewski, Bronisław Stasiak – na ręce ks. Józefa  Wróbla.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1912 – W Kochawinie odbyła się koronacja cudownego obrazu Matki Bożej Kochawińskiej (Matki Dobrej Drogi), której dokonał abp lwowski Józef Bilczewski w asyście bpów przemyskich Józefa Pelczara i Karola Fischera, bpa tarnowskiego Leona Wałęgi oraz bpa krakowskiego Anatola Nowaka. Uroczystość zgromadziła ponad 100 tys. pielgrzymów. Od tego czasu obraz ozdobiony był koronami oraz metalową suknią.

Najprawdopodobniej młoda wspólnota pallotyńska z Antoniówki k. Kochawiny uczestniczyła w uroczystej koronacji koronami papieskimi cudownego obrazu.

W parafii kochawińskiej pallotyni pracowali od 11 XI 1907. Osiedlili się w Antoniówce, gdzie był filialny kościół należący do tej parafii.

1928 – W Ołtarzewie odbyły się obłóczyny 22. kandydatów do nowicjatu (wśród nich był ks. Stanisław Szulmiński). Na uroczystości przyjechał ks. superior Wojciech Turowski, ks. Władysław Czubek i ks. Anton Hanowski, neoprezbiter z niemieckiej Prowincji Serca Jezusowego. Wydarzenie to uwieczniono wspólną fotografią na schodach przed głównym wejściem do domu.

1929 – Ks. generał Peter Resch dokonał w Ołtarzewie obrzędu obłóczyn. Wydarzenie to odbyło się o godz. 10.30 w domowej kaplicy, w asyście superiora polskiej regii, ks. Wojciecha Turowskiego, który też wygłosił okolicznościową homilię, a także księży: Stanisława Słaboszewskiego, Leona Bemke i Waleriana Siudy, magistra nowicjatu.

1932 – O godz. 9.00 wyruszyła pielgrzymka piesza z Ołtarzewa do Rokitna. Prowadził ją ks. Augustyn Rolbiecki i ołtarzewscy postulanci. Wszystkich osób było ok. 250. Pielgrzymi powrócili na miejsce o godz. 18:00.

1934; 1935; 1937; 1938

– W 1934 pielgrzymkę pieszą z Ołtarzewa do Rokitna prowadzili księża: Julian Zblewski i Walerian Pączek.

W 1935 pielgrzymkę prowadził ks. Franciszek Bobrowski. Kronikarz zaznaczył przy tej okazji, że „deszcz padał z małymi przerwami przez cały dzień”.

W 1937 pielgrzymka z powodu padającego deszczu nie odbyła się. Miał ją prowadzić bł. ks. Józef Jankowski (pojechał razem z ks. Stanisławem Czaplą spowiadać pątników w Rokitnie; ks. Czapla wygłosił kazanie odpustowe).

W 1938 pielgrzymkę poprowadził ks. Józef Jankowski. Kazanie odpustowe wygłosił ks. Władysław Czubek.

1937 – Ks. Stanisław Wierzbica, rektor Ołtarzewa asystował przy składaniu profesji zakonnej w Ołtarzewie przez siostry urszulanki.

1941 – Na Kopcu odbyły się obłóczyny kleryków nowicjuszy: Stanisława Mikulskiego, Herberta Pakosza (wystąpił w 1943), Stanisława Marszała, Kazimierza Skrzypczaka i Romana Szczygła oraz braci nowicjuszy: Feliksa Baumgarta, Jana Radwana, Bolesława Cierlaczka, Edwarda Miszczyka (wszyscy ci bracia odeszli w 1943). Aktu obłóczyn dokonał ks. Józef Wróbel.

1941 – Na skutek interwencji ks. Czesława Wędziocha, ks. Bernard Pawłowski i br. Ignacy Wszołek, osadzeni w obozie St. Maurice-aux-Riches Hommes koło Sens (Yonne), wrócili do Paryża i odtąd pracowali w PMK – ks. Pawłowski jako proboszcz polskiego kościoła w Paryżu (1941-45).

1946 – Parafia w Ołtarzewie otrzymała dekretem o nieodpłatnym nadaniu działkę ze znacjonalizowanego gospodarstwa poniemieckiego Jana Leibranda (pomiędzy ul. Poznańską i Kolejową) pod budowę kościoła w Ożarowie.

1946 – Regia Miłosierdzia Bożego otwarła nowicjat w Chevilly. Kilku kandydatów przyjęło sutannę Stowarzyszenia: ks. Józef Liszewski, kl. Alfons Sarrach i trzech kandydatów na braci – Leon Bąkowski, Stanisław Kędzierski i Antoni Marszałek.

1947 – W Chevilly sutannę pallotyńską przyjęli klerycy: Henryk Kronkowski i Leon Mania oraz ks. Szczepan Sumela, który święcenia kapłańskie przyjął 8 VII 1945 w Cambrai, jako kapłan diecezjalny.

1948 – Na odpuście w Kleczy Dolnej kazanie wygłosił ksiądz Leon Cieślak.

1951 – Ks. Szczepan Sumela, bracia:  Leon Bąkowski, Stanisław Kędzierski i Antoni Marszałek złożyli w Osny wieczną profesję.

1953 – Pod Jeziorną Fabryczną (ob. Konstancin-Jeziorna), w nurtach Wisły, utonął ks. Leon Cieślak (ur. 1914 w Wojnowicach, w parafii Buk, w archidiecezji poznańskiej), mistrz nowicjatu, rekolekcjonista. Dopiero na trzeci dzień po utonięciu, we wtorek 18 sierpnia rano, jeden z rybaków zauważył jego zwłoki niedaleko brzegu i niedaleko od miejsca utonięcia. Pogrzeb odbył się 22 VIII. Spoczął na cmentarzu na Bródnie.

Odznaczał się gorącym nabożeństwem do MB Trzykroć Przedziwnej i Królowej Apostołów, której wiele razy składał ofiarę ze swego życia dla celów apostolskich. W swoim pokoju miał różne obrazy Matki Bożej i spis wszystkich świąt maryjnych w ciągu roku liturgicznego. Przy licznych zajęciach „[…] znajdował i czas na modlitwę. Był mężem modlitwy. Wierzył w wielką moc modlitwy. W ostatnim zwłaszcza okresie jego życia dało się zauważyć większe pod tym względem pogłębienia. Zauważono, że modlił się nawet w czasie pracy, w czasie udzielania porad duchownych. Często odprawiał drogę krzyżową. Jego młodzież podpatrzyła, jak w późne noce, gdy wszyscy spali, on przy blasku tylko wiecznej lampki długo klęczał przed Najświętszym Sakramentem, nieraz leżał krzyżem. Czynił to wtedy, gdy słowo zachęty czy pokuta i ostre wystąpienia nie odnosiły skutku, nie mogły przełamać pewnych trudności […]. Modlił się więc nie tylko za siebie, ale i za innych” (S. Czapla). Był bardzo przywiązany do Stowarzyszenia, któremu służył apostolskim zapałem i niestrudzoną gorliwością życia kapłańskiego. Sumiennie wykonywał swoje obowiązki. Był koleżeński i uczynny.

1958 – W szpitalu wojewódzkim w Olsztynie zmarł ks. Wiktor Krakor (ur. 1895 w Jedzbarku (niem. Hirschberg), w parafii Barczewo (dawniej Wartembork; do 1946), w diecezji warmińskiej), mistrz nowicjatu braci, duszpasterz Polaków w Niemczech i Francji, sekretarz PMK we Francji. W czasie II wojny światowej pełnił funkcję kapelana żołnierzy Wehrmachtu w Suchej Beskidzkiej i Wadowicach. Był też rekomendowany przez abpa Sapiehę na wikariusza generalnego parafii archidiecezji krakowskiej, znajdujących się na terenie regencji katowickiej. Kandydatura ks. W. Krakora została odrzucona przez władze hitlerowskie.

Pierwszy o jego śmierci dowiedział się ks. Wojciech Turowski, który jadąc z Gdańska do swojej rodzinnej miejscowości na odpust parafialny, zamierzał odwiedzić chorego kapłana, ale nie zastał go już żywego. Zajął się organizowaniem uroczystości pogrzebowych.

1971 – Klerycy: Jan Kupka i Andrzej Sadowski powrócili z dwutygodniowego kursu przodownictwa kolarstwa. 

1972 – Ks. rektor Jan Korycki wyjechał na dłuższy czas do Lublina (pół roku), by kończyć pracę doktorską. W czasie jego nieobecności zastępował go ks. wicerektor Witold Zdaniewicz.

– W Zaborowie ks. Henryk Kazaniecki wygłosił kazania i odprawił Msze św.

1972 – Ks. Józef Sadzik wraz z młodzieżą z Anglii, Belgii i Francji głosi w Walencji, w Castellon de la Plata, konferencje dla 19 osób (powyżej 21 roku życia), w ramach programu „Loretto”. Spotkanie to trwało od 3 do 15. sierpnia.

1975 – Br. Jan Kubiszewski obchodził jubileusz 25.lecia konsekracji w Stowarzyszeniu. Ks. prowincjał Józef Dąbrowski przewodniczył uroczystej koncelebrze i wygłosił homilię.

1977 – Ks. Stanisław Rudziński i dwaj klerycy wyjechali z pomocą duszpasterską do Sanktuarium Maryjnego w Hodyszewie.

1978 – W Sanktuarium Maryjnym Podlasia w Hodyszewie, w dniach 14-15 sierpnia, odbyły się wielkie uroczystości 50-lecia powrotu obrazu Matki Boskiej do Hodyszewa. W uroczystościach brało udział kilku biskupów, ok. 130 duchownych, wiele sióstr zakonnych i przeszło 20 tys. wiernych. Do pomocy duszpastersko-organizacyjnej wyjechało z Ołtarzewa czterech księży i pięciu kleryków.

Obraz Matki Bożej Hodyszewskiej Królowej Podlasia w czasie pierwszej wojny światowej został wywieziony do guberni połtawskiej. W 1926 rząd radziecki, w ramach rewindykacji, zwrócił obraz. Przez dwa lata przebywał w cerkwi w Warszawie na Pradze, a następnie został przewieziony do Hodyszewa. Pallotyni w Hodyszewie pracują od 1976.

31 sierpnia 1980 kard. Franciszek Macharski ukoronował obraz koronami papieskimi.

1980 – Do Hodyszewa, do pomocy w spowiedzi, wyjechało z Ołtarzewa trzech księży.

1980 – W Ołtarzewie zmarł br. Jan Postrzednik (ur. 1904 w Kisielowie, w parafii Ogrodzona, w diecezji wrocławskiej). Zajmował się pracami budowlanymi jako murarz i kierownik budów. Najważniejszym jego dokonaniem było wybudowanie gmachu WSD w Ołtarzewie. Ponadto nadzorował budowy i rozbudowy domów w Wadowicach, Chełmnie, Sucharach, Radomiu, Warszawie, Otwocku, Zakopanem, Ząbkowicach Śląskich oraz Częstochowie.

Obowiązki swe wykonywał niestrudzenie, sumiennie, fachowo i z pełnym poświęceniem. Z natury był bardzo energicznym i pracowitym człowiekiem. Przez ostatnie lata życia mężnie znosił skutki ciężkiej choroby reumatycznej, która sprawiła, że poruszał się z dużą trudnością i tylko o kulach.

2017 – Kard. Gerhard L. Müller, były prefekt Kongregacji Nauki Wiary, przewodniczył głównym uroczystościom fatimskim w sanktuarium na zakopiańskich Krzeptówkach i wygłosił homilię, w której nawiązał do historii powstania świątyni, wybudowanej jako wotum za ocalenie pap. Jana Pawła II z zamachu 13 V 1981 oraz przypomniał przesłanie fatimskie.

2018 – Tradycyjnie, do Sanktuarium Pani Sierpeckiej przybyli pielgrzymi, by uczcić uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Uroczystej sumie przewodniczył ks. Zenon Hanas, prowincjał księży pallotynów. Sanktuarium opiekują się benedyktynki, które obok kościoła mają swój klasztor oraz pallotyni. Proboszczem parafii przy kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Sierpcu i rektorem domu jest ks. Andrzej Misiun SAC.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny