Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 19 listopada

1972 – W dniu wspomnienia św. Elżbiety Węgierskiej (wspominana tu 19 listopada) obchodzono w domu pallotyńskim w Gdańsku przy ul. Elżbietańskiej jubileusz 25-lecia poświęcenia zabytkowego kościoła pod wezwaniem tej świętej. Uroczystą sumę koncelebrowali kapłani pallotyni, którzy w ciągu tych lat pracowali w kościele. Wśród przybyłych na uroczystość dziękczynienia byli m.in.: ks. Stanisław Wierzbica, który pierwszy przybył do Gdańska w 1945; ks. Kazimierz Mielewski – pierwszy rektor kościoła; ks. Alfons Kremzer – jako rektor placówki podjął odbudowę przyległego do kościoła domu. Okolicznościowe kazanie wygłosił ks. Feliks Folejewski, który przez trzy poprzedzające dni przygotował wiernych do religijnego przeżycia uroczystości.

Mszę św. wieczorną koncelebrowali kapłani diecezjalni i zakonni, najbliżsi sąsiedzi, pod przewodnictwem bpa Kazimierza Kluza, sufragana diecezji gdańskiej. Kazanie na tej Mszy wygłosił ks. prowincjał Józef Dąbrowski.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1847 – Pap. Pius IX brewem „Cum in agro” potwierdził przekazanie na stałe Stowarzyszeniu kościoła i klasztoru SS. Salvatore in Onda w Rzymie. Uwieczniono to na tablicy przed wejściem do zakrystii.

1928 – W Ołtarzewie obradowała Konsulta (Rada) Polskiej Regii.

1930 – W drodze do Królewca, ks. superior Wojciech Turowski odwiedził dom w Ołtarzewie.

1932 – W dniach 19-20 listopada, ks. Leon Bemke, rektor i dyrektor Collegium Marianum na Kopcu, brał udział w Warszawie w kursie dyrektorów gimnazjalnych.

– Wieczorem, 19-20 listopada, w Ołtarzewie odbyło się posiedzenie Rady Okręgu Polskiego.

1933 – Stowarzyszenie SMPM urządziło na cześć św. Stanisława Kostki akademię w sali przy kaplicy parkowej w Ołtarzewie.

1936 – Ks. Stanisław Wierzbica, rektor Ołtarzewa, wyjechał do Błonia w poszukiwaniu cegły na budowę seminaryjnego gmachu.

1938 – Wieczorem w Seminarium ołtarzewskim odbyła się akademia ku czci św. Jozafata Męczennika. Obecni byli m.in.: ks. prałat Władysław Korniłowicz (+1946, sługa Boży), kierownik duchowy Dzieła Lasek i jego znajomy z Lasek oraz inżynierowie budowy Seminarium w Ołtarzewie. W programie akademii były: referaty o tematyce ekumenicznej, śpiewy liturgiczne Kościołów wschodnich i poezja.

1939 – Do Radomia przybył ks. Alfons Pellowski i pracował tu w duszpasterstwie do 7 I 1942.

1946 – Ks. Andrzej Bardecki (†2001), późniejszy redaktor „Tygodnika Powszechnego”, który razem z br. Pawłem Krawczewiczem SAC przebywał w obozie pracy przymusowej w Ohrdrufie (Turyngia), przesłał list ze swoim świadectwem o tym męczenniku. W liście dał również moralną ocenę męczeństwa br. Pawła: „Uważam, że człowiek, który świadomie dla Boga naraża się na śmierć i potem tę śmierć ponosi, jest męczennikiem”.

1947 – Staraniem rektora domu i kościoła św. Elżbiety w Gdańsku, ks. Kazimierza Mielewskiego, zakończono prace remontowo-budowlane przy tym kościele. Poświęcenia kościoła dokonał w styczniu 1949 administrator apostolski ks. Andrzej Wronka.

1950 – Ks. prowincjał Stanisław Czapla poświęcił w kościele św. Elżbiety w Gdańsku nowy witraż w prezbiterium świątyni. Witraż projektowała artystka Zofia Baudouin de Courtenay z Warszawy, a wykonał go p. Pacholczyk z Warszawy. Był to pierwszy po wojnie nowy witraż w Gdańsku.

Kościół św. Elżbiety odwiedzany był licznie przez urzędników, którzy codziennie rano przed udaniem się do pracy gromadzili się tu na modlitwie. Ściągali tu także do Matki Bożej Fatimskiej, której figurę umieszczono w bocznej kaplicy kościoła, podróżni i mieszkańcy miasta. W pierwsze piątki miesiąca napływ wiernych był tak liczny, że do pomocy w spowiedzi zapraszano współbraci z Chełmna.

1950 – W dniach 18-19 listopada, w uroczystościach odpustowych w parafii Ożarów (św. Stanisław Kostka), pięciu księży z Ołtarzewa słuchało spowiedzi w kościele parafialnym, od 15 do 21 godzin. Klerycy i inni księża pallotyńscy wzięli udział w uroczystościach odpustowych w parafii.

1964 – Odbyła się zasadnicza rozmowa ks. prowincjała Eugeniusza Werona i ks. Piotra Granatowicza z Urzędem ds. Wyznań w sprawie Wydawnictwa. Warunkiem wznowienia Wydawnictwa, jaki stawiał urzędnik Bohdan, miała być zgoda ks. Werona na wizytację państwową w seminarium w Ołtarzewie. Ks. Weron stał nieugięcie na stanowisku niedopuszczenia do kontroli seminarium.

1967 – Do Paryża przybył ks. Józef Maślanka. Wkrótce, bo 8 stycznia 1968 r. został pomocnikiem (wikariuszem) w parafii polonijnej Oignies-Chapelle; proboszczem mianowano tam ks. Jana Wrońskiego. Obaj mieli zastąpić dotychczasowy skład duszpasterski: ks. Stefana Treuchela i jego pomocnika ks. Bernarda Baumgarta (ten 23 marca 1968 r. wyjechał do Polski). Ostatecznie, 5 lutego ks. Wroński osiadł w Amiens, 24 kwietnia ks. Treuchel odszedł do Osny Collège, a ks. Maślanka został proboszczem w Oignies. Jego pomocnikiem duszpasterskim został ks. Jan Jędraszek (był w Oignies do 27 września 1970 r., a następnie wyjechał do Polski).

1976 – Ks. prowincjał Józef Dąbrowski wyjechał pociągiem z Warszawy przez Wiedeń do Paryża, a stamtąd na wizytację do Rwandy. Wśród żegnających go osób na Dworcu Gdańskim był ks. Rektor Ołtarzewa i inni przedstawiciele Seminarium.

1980 – W Poznaniu zmarła s. Amabilis Idaszak (ur. 1906 w Gułtowach k. Kostrzyna, w archidiecezji poznańskiej), pallotynka. Siostra posługiwała chorym we wspólnotach zgromadzenia oraz pełniła przez pięć lat funkcję radnej prowincjalnej i lokalnej przełożonej.

1981 – Gościem Seminarium w Ołtarzewie był misjonarz z Burundi, o. Teofil Kapusta karmelita bosy (+2015), pracujący tam od 10 lat i ks. prałat Szymon Ntamuana (Tanuana?), wikariusz generalny diecezji Muyinga w Burundi. Wieczorem misjonarze spotkali się wspólnotą domu seminaryjnego.

1983 – W Ołtarzewie, w dniach 19-20 listopada przebywali rodzice alumnów pierwszego kursu. Pierwszego dnia spotkali się w Ołtarzewie na wieczornej rekreacji z ks. Janem Koryckim. Następnego dnia brali udział we Mszy św. wspólnotowej oraz obejrzeli sztukę o św. Wincentym Pallottim.

1986 – Wspólnota seminaryjna w Ołtarzewie spotkała się z p. Barbarą Rosiek, autorką książki „Pamiętnik narkomanki” (Katowice 1985), dokumentującej przeżycia autorki związane z walką z nałogiem narkotykowym.

1987 – Reprezentacja Seminarium ołtarzewskiego zagrała mecz piłki nożnej z młodzieżą z Ośrodka MONAR w Głoskowie. Mecz rozgrywany w potężnym błocie zakończył się remisem 2 : 2.

1988 – Arcybiskup Bronisław Dąbrowski dokonał poświęcenia górnego kościoła Chrystusa Króla w Warszawie przy ul. Skaryszewskiej.

1990 – Rywalizacja o pierwsze miejsce Seminaryjnych Mistrzostw w Piłce Nożnej w Ołtarzewie zakończyła się wygraną drużyny kursu III. W składzie drużyny występowali wówczas: Paweł Pruszyński (bramkarz), Wiesław Laska, Jerzy Bieńkowski, Adam Kamizela, Zbigniew Skowroński, Jan Oleszko, Jacek Szwajgiel, Wojciech Stachura, Wiesław Lenart, Sławomir Mazur (strzelił 11 bramek) i Jarosław Superson.

1993 – W Ołtarzewie, wieczorne spotkania od 15 do 19 listopada były poświęcone roli mass mediów w ewangelizacji. Przypomniano wówczas, że była to już 40. rocznica powstania pisma seminaryjnego, „Nasz Prąd”.

1998 – Czwartkową konferencję duchowną dla seminarzystów w Ołtarzewie wygłosił radca generalny, ks. Kazimierz Czulak. Podzielił się w niej z alumnami swoimi spostrzeżeniami dotyczącymi wciąż aktualnego problemu wolności.

2000 – Zakończyła się wizytacja kanoniczna domu ołtarzewskiego, którą przeprowadzili wyżsi przełożeni obu polskich prowincji: ks. Czesław Parzyszek i ks. Tomasz Skibiński. „Dziękujemy Bogu za wszelkie dobro widoczne w życiu całej Wspólnoty. Jest to owoc codziennej współpracy z Bożą łaską, wstawiennictwa Królowej Apostołów, św. Wincentego Pallottiego, błogosławionych Męczenników J. Jankowskiego i ks. J. Stanka. Niech za wszystko Bóg będzie uwielbiony. Podczas spotkań przekazaliśmy uwagi, aby lepiej i głębiej wejść w Trzecie Tysiąclecie. Wyrażamy wdzięczność Przełożonym, Moderatorom, Księżom, Braciom, Alumnom i wszystkim wspierającym współpracowników” (z kroniki).

2004 – W Ołtarzewie, w dniach 19-20 listopada, z okazji zbliżającego się wspomnienia św. Cecylii, patronki muzyki kościelnej, miała miejsce Cecyliada, czyli spotkanie członków, których wspólną pasją jest śpiew. Pierwszego dnia przy kawie i cieście odbyło się spotkanie Chóru oraz Scholi gregoriańskiej, a kolejnego dnia na podobne spotkanie przybyli parafianie i alumni z Chóru parafialnego.

2011 – W katedrze w Medellín (Kolumbia), ks. diakon Diego Andrés Gutierrez Herrera przyjął święcenia kapłańskie z rąk abpa Medellín, Ricardo Antonio Tobón Restrepo. Wraz z nim zostało wyświęconych na kapłanów 20. diakonów z kleru diecezjalnego archidiecezji Medellín. W uroczystości święceń uczestniczyło 7 biskupów, a wśród ponad 150 kapłanów, wszyscy księża pallotyni pracujący w Delegaturze św. Teresy od Dzieciątka Jezus, na czele z ks. prowincjałem Józefem Lasakiem, ks. Grzegorzem Młodawskim, sekretarzem ds. misji. Ks. Diego Andrés jest pierwszym pallotynem w Kolumbii, wyświęconym po 13. latach obecności pallotyńskiej w tym kraju.

2012 – Po latach remontów, Leon Dubrawski, bp kamieniecki, poświęcił Rodzinny Dom Dziecka w Biłohirii. Jego pomysłodawcą i dyrektorem jest ks. Paweł Goraj. Opiekę nad dziećmi sprawują benedyktynki misjonarki.

2013 – Tzw. positio – opis historii życia – ks. Richarda Henkesa (+1945), niemieckiego pallotyna, męczennika Dachau, przeszedł tego roku do Kongregacji ds. Świętych i 19 XI został zatwierdzony przez komisję historyków.

2013 – W dniach 19 i 26 XI, z inicjatywy Radia Santa Maria de la Paz oraz Stowarzyszenia i Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego w Kolumbii, odbył się Kongres Miłosierdzia Bożego pod hasłem: „Miłosierdzie Boże wypełnia całą ziemię”. Kongres zorganizowano w hali sportowej Szkoły św. Józefa z Palermo w Medellín.

2017 – Uroczystość patronalna kościoła rektoralnego św. Elżbiety w Gdańsku (przy ul. Elżbietańskiej). Centralnej Mszy św. o godz. 16.00 przewodniczył i homilię wygłosił ks. Piotr Hubert Jankowski, administrator Prowincji Zwiastowania Pańskiego. We Mszy uczestniczyli kapłani miejscowego dekanatu Śródmieście, pallotyni z domu przy ul. Elżbietańskiej i goście (m.in. ks. rektor Marek Kożak, ze wspólnoty przy ul. Marii Skłodowskiej-Curie w Gdańsku, ks. Marcin Walicki, dyrektor Referatu Duszpasterstwa Współpracowników z Ołtarzewa), siostry pallotynki oraz czciciele św. Elżbiety i sympatycy duszpasterstwa pallotyńskiego.

W ciągu dnia pozostałe kazania na Mszach św. w kościele św. Elżbiety głosił ks. Stanisław Tylus. Również triduum przygotowujące do uroczystości św. Elżbiety poprowadził ks. Tylus.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny