2 lipca 2020
PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY
Kalendarium Pallotyńskie na 2 lipca
1941 – W niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym w Auschwitz zmarł ks. Jan Szambelańczyk, sługa Boży (ur. 1907 w Radomicach, w parafii Czerniejewo, w archidiecezji poznańskiej), doktor teologii, profesor filozofii i teologii dogmatycznej w Ołtarzewie, więzień i męczennik obozu w Auschwitz, apostoł nadziei.
Został aresztowany przez gestapo 23 V 1941 w Ołtarzewie i osadzony na Pawiaku, a następnie 28 V przewieziony do obozu koncentracyjnego w Auschwitz. W obozie wycieńczony biciem, pracą i głodem, zapadł na czerwonkę z ostrą biegunką (dyzenterię) i dostał się w II połowie VI 1941 na blok 14, w którym na podłodze leżeli chorzy na dur brzuszny, cholerę, dezynterię itp., jeden obok drugiego. W takich warunkach ks. Jan apostołował swoim świadectwem życia i modlitwą, podnosił na duchu, budził chęć do życia. Słabł jednak z dnia na dzień. Wiedział, że umrze, ale do ostatniej chwili był przytomny. W przeddzień śmierci, przy spowiedzi, już martwymi wargami szeptał i powtarzał ciągle: „O, mój Jezu” (relacja ks. Konrada Szwedy, RP 7(1966) 246). Oficjalną przyczyną zgonu była róża na twarzy (Gesichtrose) – według telegramu zawiadamiającego rodzinę o śmierci. Nosił numer obozowy 16894. Zwłoki jego spalono w krematorium wraz z innymi zmarłymi więźniami.
Kapituła Generalna Stowarzyszenia w 1947 w Rzymie przedstawiała go jako męczennika za wiarę i miłość bliźniego. Jest kandydatem na ołtarze w grupie Henryka Szumana i 122 towarzyszy (II grupa męczenników z okresu II wojny światowej). Proces beatyfikacyjny, jego i innych męczenników, został oficjalnie rozpoczęty 17 IX 2003 w kaplicy Konferencji Episkopatu Polski w Warszawie pod przewodnictwem bpa Jana Bernarda Szlagi. Następnie proces pięciu pallotyńskich męczenników został przeniesiony do diecezji warszawsko-praskiej i pierwsza uroczysta sesja odbyła się 19 XII 2003 pod przewodnictwem bpa Kazimierza Romaniuka.
*******************************************************
Inne wydarzenia tego dnia:
1923 – Klerycy: Wiktor Krakor, Franciszek Pauliński, Wincenty Stolz i Bernard Pawłowski wyjechali z Kopca w stronę Bielska i Dziedzic z kolportażem książki: „Przewodnik do Komunii Świętej”. Powrócili na Kopiec 4 lipca z „plonem pomyślnym” – jak zapisał kronikarz.
1924 – Na Kopcu zakończono naukę w Collegium Marianum oraz rok akademicki dla studium filozofii i teologii. Mszę celebrował ks. prof. Augustine Bogdanski.
1928 – Br. Ignacy Forycki został przeniesiony na stałe z Ołtarzewa do drukarni w Warszawie.
1930 – W Seminarium w Ołtarzewie alumni studium filozoficznego zakończyli rok akademicki. Z tej okazji ks. rektor Stanisław Wierzbica odprawił Mszę św. śpiewaną, połączoną z benedykcją i „Te Deum”.
1936 – Z jednodniową wycieczką do Żelazowej Woli wyjechał ustępujący rektor Ołtarzewa, ks. Alfons Męcikowski, ks. …, ks. Franciszek Bobrowski, w towarzystwie kilku miejscowych osób.
1937 – Do Ołtarzewa przybył na stałe ks. Stanisław Czapla. Objął stanowisko ojca duchownego kleryków.
1939 – Letniewo (Lauenthal, Letnica, ob. dzielnica Gdańska) otrzymało prawa samodzielnej kuracji. W duszpasterstwie w Letniewie pomagała gdańska wspólnota pallotyńska. Pierwszym stałym duszpasterzem był ks. Anton Wycisk SAC. Do Letniewa sprowadził się w sierpniu 1939 i przez miesiąc mieszkał w domu państwa Perszowskich przy ul. Suchej 8, a następnie u pani Niederleig przy ul. Starowiejskiej 33.
1947 – Zarząd Prowincji odwołał wszystkich księży pracujących dotychczas pojedynczo na placówkach duszpasterskich.
1966 – Ks. Józef Pietrzyk został inkardynowany do diecezji płockiej.
Już 24 I 1966 ks. Pietrzyk zwrócił się w piśmie do bpa płockiego Bogdana Sikorskiego z prośbą o przyjęcie go do diecezji. 2 V 1966 ks. Generał zwolnił go z przyrzeczeń złożonych w Stowarzyszeniu (pismo ks. Generała przesłał mu 15 VI Zarząd Prowincjalny).
1967 – Odbył się Zjazd Katolicki w Osny. Kaznodzieją był ks. kanonik Witold Kiedrowski, kapelan nazaretanek.
1971 – Ołtarzew odwiedził p. dr Mieczysław Habicht (+1982), członek (konsultor) Papieskiej Rady ds. Laikatu w Rzymie (Consilium de Laicis), dyplomata polski z okresu ostatniej wojny, generalny przewodniczący Międzynarodowej Federacji Intelektualistów Katolickich Pax Romana, w towarzystwie ks. Alojzego Orszulika SAC i ks. Franciszka Macharskiego, rektora Seminarium Duchownego w Krakowie.
1971 – Księża: Roman Forycki, Lucjan Balter i Józef Kołodziejczyk prowadzili w czasie wakacji w Częstochowie po jednej serii rekolekcji dla młodzieży.
1971 – Editions du Dialogue wydało 20. pozycję z Kolekcji „Znaki Czasu” pt. „Kim jest chrześcijanin?”, Hansa Ursa von Balthasara (+1988), byłego kapelana Uniwersytetu w Bazylei, eksjezuity, teologa, późniejszego kardynała.
1972 – W Ołtarzewie odbył się Dzień skupienia dla dobrodziejów Seminarium z terenu Warszawy.
1975 – Bp łomżyński Mikołaj Sasinowski wydał dekret określający terytorium duszpasterskie kościoła rektoralnego w Ostrołęce-Wojciechowicach; rektor kościoła ks. Antoni Pęksa został wikariuszem-współpracownikiem parafii ostrołęckiej.
1977 – Karol kard. Wojtyła przewodniczył Mszy św. i udzielił Sakramentu Bierzmowania w polskim kościele przy rue Saint-Honoré w Paryżu. W liturgii brali udział pallotyni paryscy z ks. Józefem Sadzikiem.
1978 – W Zjeździe Katolickim w Osny uczestniczyło ok. 5000 osób. Mszy św. przewodniczył bp Jerzy Stroba. Uczestnikami koncelebry byli: bp André Rousset, ks. prałat Zbigniew Bernacki, ks. superior Zenon Modzelewski, ks. prowincjał Henryk Kietliński. Całością koordynował ks. Czesław Wędzioch. Śpiewy liturgiczne prowadził ks. Stanisław Ryś. W części artystycznej wystąpiły różne zespoły polonijne: taneczne, śpiewacze i rozrywkowe.
1980 – W Ołtarzewie rozpoczęły się rekolekcje powołaniowe dla młodzieży pochodzącej z rodzin naszych współpracowników. Prowadził je ks. Paweł Góralczyk; uczestniczyło w nich 16 osób.
– Tamże odbył się również Dzień skupienia dla młodzieży zainteresowanej pomocą na rzecz misji. Prowadził go br. Adam Fułek z Ząbek.
1982 – Kard. Józef Höffner, abp Kolonii, inkardynował ks. Rudolfa Grzesiczka do swojej archidiecezji. Ks. Grzesiczek 12 XII 1974 poprosił o zwolnienie z przyrzeczeń złożonych w Stowarzyszeniu. Zgodę Rady Generalnej na przejście do wybranej diecezji i zwolnienie go z przyrzeczeń w Stowarzyszeniu otrzymał 15 XI 1975.
1984 – Ks. Władysław Stasiak został mianowany magistrem nowicjatu braci w Hodyszewie. Funkcję tę pełnił przez rok czasu. Jego następcą został ks. Tadeusz Madoń, były mistrz wspólnego nowicjatu kleryków i braci z Ząbkowic Śląskich z lat 1972-75.
1989 – Odbył się doroczny Zjazd Katolicki w Osny pod przewodnictwem abpa Francesco Colasuonno, nuncjusza apostolskiego do specjalnych poruczeń. Obecni byli też: pracownik Sekretariatu Stanu prałat Józef Kowalczyk, bp Thierry Jordan z Pontoise, ks. prałat Stanisław Jeż, rektor Polskiej Misji Katolickiej we Francji, członkowie Zarządu polskiej prowincji, grupa kleryków z Ołtarzewa z prefektem ks. Zygmuntem Rutkowskim, która poprowadziła też popołudniowe spotkanie z piosenką i poezją religijną. Wystąpił też zespół polonijny z Argenteuil.
1990 – W Ząbkowicach Śląskich odbyły się uroczystości pogrzebowe br. Józefa Görowicza. Pomimo wakacji przybyła na pogrzeb liczna grupa współbraci. Mszy koncelebrowanej przewodniczył i homilię wygłosił radca prowincjalny ks. Jacek Nowak. Życzeniem zmarłego było, by w czasie drogi na cmentarz nie wykonywano żadnych śpiewów, ale modlono się za niego na różańcu, co spełniono. Pochowany został w kwaterze pallotyńskiej na cmentarzu ząbkowickim.
1994 – Ks. diakon Janvier Gasore z Regii Świętej Rodziny (Rwanda-Kongo) przyjął święcenia kapłańskie.
1996 – Rada Generalna mianowała Radę Regii Miłosierdzia Bożego. Regionałem został ks. Henryk Hoser. W skład Rady weszli: ks. Marian Faleńczyk i ks. Leszek Woroniecki. Rada Generalna wydała też list skierowany do wszystkich współbraci, związany z tą nominacją. Rada Regionalna rozpoczęła funkcjonowanie 16 VII. Ks. Hoser funkcję superiora pełnił do 2003. Był też członkiem Rady Misyjnej Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonnych we Francji.
2002 – W szpitalu w Radomiu zmarł ks. Stanisław Piaskowy (ur. 1930 w Słopnicach Królewskich, w diecezji tarnowskiej), rekolekcjonista.
W latach 1980-89 był rektorem i proboszczem w Czarnej (do parafii należy też obsługa kaplicy w Wąsoszy). Postarał się wtedy o nową kopię obrazu słynącego łaskami, którą sporządził ks. Jan Młyńczak.
Ksiądz Stanisław wyróżniał się pracowitością, rzetelnością i dużą kulturą osobistą. Na wszystkich zajmowanych stanowiskach z dużym poświęceniem i oddaniem podejmował działalność duszpasterską. Był nadzwyczaj skromnym człowiekiem – nie chwalił się osiągnięciami. Niewiele posiadał, ale wszystko było zawsze w idealnym porządku. W swoim testamencie napisał krótko (10 II 1992): „Wszystko, co posiadam jest własnością Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego. Boga proszę o miłosierdzie, Matkę Bożą o wstawiennictwo, a współbraci o modlitwę”. Był znany z wielu nowych inicjatyw duszpasterskich, zarówno w Kisielicach, jak i w Czarnej. Zawsze podkreślał wagę Pisma Świętego i Katechizmu Kościoła Katolickiego.
2008 – Ks. generał Friedrich Kretz ze swoją Radą Generalną podjął decyzję o dymisji całego Zarządu Regii Miłosierdzia Bożego. Pełniącym obowiązki w imieniu generała został mianowany ks. Marian Faleńczyk. Taka sytuacja trwała do III 2009.
2017 – W Czerwinie k. Ostrołęki, w rodzinnej parafii, jubileusz 60.lecia kapłaństwa obchodził ks. prof. Roman Dzwonkowski SAC. Z tej okazji, na uroczystości przybyli parafianie, jak również zaproszeni goście. Mszy św. przewodniczył sam Jubilat w koncelebrze z ks. prałatem dr. Kazimierzem Wołpiukiem, miejscowym proboszczem i ks. Jerzym Błaszczakiem SAC, który wygłosił okolicznościowe kazanie. Na uroczystość przybyli też współbracia pallotyni (ks. Michał Borowski SAC, rektor domu i proboszcz parafii w Ostrołęce-Wojciechowicach, ks. Stanisław Tylus), księża diecezjalni (m.in. ks. Mirosław Mierzejewski, proboszcz parafii Chrystusa Dobrego Pasterza w Ostrowi Mazowieckiej).
Na zakończenie Mszy św. głos zabrał sam Jubilat, który przede wszystkim Bogu wyraził wdzięczność za 60 lat służby kapłańskiej, a następnie złożono Jubilatowi życzenia. Przewijały się wspomnienia i wdzięczność za lata posługi kapłańskiej Jubilata. Często były to osobiste refleksje. Podkreślano, że oprócz działalności na uczelni, ks. Jubilat oddawał się gorliwie pracy duszpasterskiej.
Po Mszy św. zaproszeni goście udali się na uroczysty obiad, gdzie w miłej atmosferze powracały wspomnienia oraz odbywały się osobiste spotkania i rozmowy.
ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny