Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 20 sierpnia

1945 – W Osny został otwarty sierociniec-internat.

W sierpniu 1945 ks. Czesław Wędzioch zajął się założeniem sierocińca, przytułku i domu opieki dla kilkuset polskich dzieci opuszczonych i pozbawionych opieki w Osny, 30 km od Paryża (Zakład św. Stanisława Kostki). Wydzierżawił tu posiadłość Château de Busagny. Był to niewielki pałac, bardzo zrujnowany podczas działań wojennych przez wojska niemieckie i amerykańskie. Otaczał go malowniczo ukształtowany teren o powierzchni 27 ha ze stawami, łąkami, parkiem i przepływającą przez środek rzeczką o nazwie Viosne.

Po roku dom i posiadłość zostały całkowicie spłacone, co należy uważać za dzieło Opatrzności Bożej. Było to możliwe dzięki bezinteresownym darom wychodźstwa polskiego, zwłaszcza jednego z księży francuskich z niedalekiego Pontoise oraz Jadwigi Golińskiej-Koch, kuzynki państwa Alberta i Zofii Falquet, przyjaciół i dobrodziejów pallotyńskich (Albert od 1944 był prezesem Towarzystwa „Nasza Rodzina”).

Z czasem siłą historii sierociniec przestał istnieć (po kilku latach, w tym miejscu powstało później Collège St. Stanislas, szkoła poligraficzna i polska drukarnia), ale z wielu sierot, które przeszły przez niego, wyrośli dzielni Polacy, którzy zachowali pamięć o tych, którzy opiekowali się nimi. Spośród nich można wymienić choćby Wiesława Kieszka, późniejszego przyjaciela pallotynów.

Ksiądz Czesław założył też w Osny dom Stowarzyszenia i w latach 1945-49 był jego rektorem.

Obecnie, ks. Jan Kończak SAC ustalił, że nieznanym nam do tej pory kapłanem-darczyńcą był ks. archiprezbiter Henri Jollain (1883 – 30 VI 1946); święcenia kapłańskie przyjął w 1908; był proboszczem kościoła katedralnego Saint-Maclou w Pontoise od 1934 (informacja z 4 XII 2015).

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1839 – Ks. Wincenty Pallotti ukończył Reguły dla Domu Miłosierdzia.

1896 – W domu przy kościele SS. Salvatore in Onda w Rzymie, od 1 do 20 VIII trwały obrady I Kapituły Generalnej. Wśród 16. uczestników Kapituły byli m.in. Max Kugelmann, przełożony (rektor) niemieckiego wikariatu prowincjalnego, Joseph Bannin, superior misji angielskiej, były wikariusz generalny stowarzyszenia. Na Kapitułę nie przybył Karl Gissler, superior misji brazylijskiej. Ojcowie kapitulni zajęli się problemem wyboru przełożonego generalnego, rewizją Konstytucji, wychowaniem kleryków i założeniem w Rzymie nowicjatu, niezależnego od studentatu. Postanowiono też, aby Zarząd Generalny erygował domy nowicjackie w różnych okręgach Stowarzyszenia. 12 VIII na generała Stowarzyszenia został wybrany ks. William Whitmee.

1907 – W Bochum, w niemieckiej Westfalii, urodził się Paweł Krawczewicz (Krawcewicz), późniejszy brat zakonny, dyrektor drukarni i księgarni pallotyńskiej w Warszawie, męczennik obozów Buchenwald i Ohrdruf (+1945), sługa Boży.

1908 – W Antoniówce odbyły się drugie obłóczyny (jeden kandydat na kleryka i trzech na braci, m.in. br. Jan Mielewski).

1919 – W Hörde (Niemcy) odbył się zjazd sodalisów (Sodalicja Mariańska założona przez ks. Józefa Kentenicha), którzy zorganizowali się teraz pod nazwą Szensztacki Związek Apostolski.

1930 – Po roku czasu ustąpił ze stanowiska rektora Ołtarzewa ks. Stanisław Wierzbica. Funkcję rektora domu ołtarzewskiego przejął ks. Alfons Męcikowski, dotychczasowy przełożony domu w Chełmnie (1929-30). Ks. Wierzbica został ojcem duchownym nowicjuszy na Kopcu w Wadowicach.

1932 – W Ołtarzewie, o godz. 15.05, zmarł br. Władysław Kielbratowski (ur. 1882 w miejscowości Pólka (w akcie chrztu Pólko), w parafii Śliwice, w diecezji chełmińskiej), kierownik drukarni w Warszawie. Chętnie pomagał w drukarstwie, w którym czuł się najlepiej, zwłaszcza kiedy w końcu I 1929 powstał „Dom Prasy Katolickiej”.

Był postury wysokiej, dobrze zbudowanym, energicznym i przedsiębiorczym człowiekiem. W stosunku do współbraci nowicjuszy, którzy z nim pracowali, był wyrozumiały i delikatny, co świadczyło o jego wewnętrznym zdyscyplinowaniu. Przełożeni podkreślali u niego cechę pracowitości, szczerości i sumienności. Zawsze spełniał solidnie powierzone mu zadania. W jego rękach było gospodarstwo domowe i rolne, a potem drukarnia. W czasie choroby nigdy nie uskarżał się na żadne dolegliwości ani nie narzekał. Prosił jedynie Boga o wytrwanie w tym stanie do końca życia, a współbraci o modlitwę. Moc do wytrwania czerpał z codziennej Komunii Świętej. Umierał spokojnie i przytomnie.

1936 – W Ołtarzewie profesję wieczną na ręce ks. Stanisława Wierzbicy złożyli klerycy: Józef Codro, Michał Kordecki, Ludwik Krawczyk, Franciszek Madej, Stanisław Uramowski i Adam Wiśniewski.

1944 – W 20. dniu powstania warszawskiego zginęli dwaj pallotyni z domu przy ul. Długiej: ks. Rajmund Dardziński (ur. 1915 w miejscowości Pupki, w parafii Kolno, w diecezji sejneńskiej) i br. Stanisław Zieliński (ur. 1914 w Niemarzynie, w parafii Miejska Górka, w archidiecezji poznańskiej).

1944 – Br. Jan Bik, z domu przy ul. Długiej w Warszawie, został ranny podczas bombardowania kościoła garnizonowego i naszego domu, który mieścił się w gmachu Kurii Polowej.

31 VIII 1944 Niemcy wyprowadzili go ze Starego Miasta z pozostałą ludnością do Pruszkowa. W pruszkowskim szpitalu (w Tworkach) leżał razem z ks. Adamem Wiśniewskim ok. 10 dni. Gdy ich zwolniono, przedostali się razem do domu w Ołtarzewie. Na dalszej kuracji br. Jan przebywał dwa miesiące u swego brata w Olkuszu.

1944 – Niemcy wywieźli z Warszawy do obozu przejściowego w Pruszkowie ks. Antoniego Hańderka, ale dzięki wstawiennictwu bpa Antoniego Szlagowskiego, sufragana warszawskiego, został zwolniony z obozu już 21 sierpnia. Udał się wtedy do Ołtarzewa, a stąd po kilku dniach wyjechał do Wadowic.

1945 – Ze względu na zły stan zdrowia ks. Bernard Pawłowski został wysłany w charakterze rezydenta na nową placówkę do Osny, gdzie został założony sierociniec dla polskich dzieci. Ks. Pawłowski od 1941 do 1945 pełnił funkcję proboszcza polskiego kościoła w Paryżu, prowadził biuro PMK we Francji, a po wyjeździe ks. Wiatera z Paryża (XII 1942) zajął się duszpasterstwem Polaków w Paryżu i okolicy; został też mianowany dziekanem okręgu paryskiego.

Ks. Pawłowski od 1946 był radcą regii, prowadził administrację oraz był spowiednikiem i służył ks. Wędziochowi swoimi radami w zakresie urządzania sierocińca. Następnie pracował w duszpasterstwie emigracyjnym we Francji. Pełnił swe obowiązki, dopóki paraliż nie obezwładnił go na długie lata.

1945 – Ks. Stanisław Uramowski został rektorem w Częstochowie.

1956 – Rektorem w Paryżu mianowano ks. Tadeusza Tomasińskiego. W nowym Zarządzie Domu w Paryżu pierwszym radcą został ks. Stefan Treuchel, a drugim – ks. Henryk Kronkowski.

1958 – Uroczystościom pogrzebowym br. Ignacego Mikołajewskiego przewodniczył wieczorem ks. prowincjał Stanisław Czapla. Br. Mikołajewski jako pierwszy został pochowany w kwaterze pallotyńskiej na cmentarzu św. Rocha w Częstochowie.

1966 – Rada Prowincjalna wybrała ks. Mariana Dziczka na urząd proboszcza i rektora domu w Radomiu. Po zakończeniu kadencji, 29 sierpnia 1969, został przeniesiony na stanowisko wikariusza przy pallotyńskiej parafii św. Józefa w Chełmnie.

1972 – W Ołtarzewie swoje rekolekcje rozpoczął ks. Ludwik Antolak (+2006), proboszcz parafii św. Jana Kantego w Legionowie (1972-73).

1973 – W Ołtarzewie, w dniach 20-24 sierpnia, rekolekcje dla księży pallotyńskich prowadził ks. prowincjał Józef Dąbrowski.

1977 – Trzydniowe rekolekcje dla współpracowników pallotyńskich w Ołtarzewie rozpoczął ks. Stanisław Rudziński. Uczestniczyło w nich 48 osób.

1978 – Kazania odpustowe w Lipkowie wygłosił ks. Józef Kołodziejczyk.

– Trzech przedstawicieli Wspólnoty misyjnej z Ołtarzewa wzięło udział w Sympozjum misyjnym, obradującym w Krakowie.

– W dniach 20 – 26 sierpnia dwaj alumni Seminarium ołtarzewskiego wzięli udział w Duszpasterskim Kursie Trzeźwości w Zakroczymiu.

1987 – Ks. prowincjał Czesław Parzyszek poświęcił w Ząbkowicach Śląskich dobudowane skrzydło domu i oddał go do użytku.

1988 – Ks. Stanisław Robak został mianowany administratorem placówki duszpasterskiej w Celinach, w diecezji siedleckiej. 4 IX 1988 został pierwszym proboszczem parafii, ponieważ bp siedlecki Jan Mazur erygował tam parafię. Jego proboszczowanie trwało krótko – zaledwie przez 55 dni i nic nie wskazywało na to, że tak szybko odejdzie. Zmarł nagle 14 X 1988.

1994 – Ks. Emil Krupnik objął urząd proboszcza w Łęgowie (1994-2003).

2001 – W dniach 20 – 24 sierpnia w Ołtarzewie odbyły się rekolekcje dla księży i braci pallotyńskich.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny