21 grudnia 2019
PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY
Kalendarium Pallotyńskie na 21 grudnia
1938 – Miało miejsce uroczyste oddanie do użytku klasztoru i kaplicy w Berezie Kartuskiej. Odbyło się to w sposób bardzo uroczysty, przy udziale księży diecezjalnych i licznych wiernych. Dawny klasztor Kartuzów przejęli pallotyni rok wcześniej. W 1938 prace malarskie w kaplicy, według własnego projektu, wykonał ks. Ignacy Olszewski SAC. Rektorem domu był ks. Walerian Siuda.
Dla zobrazowania działalności pallotynów w Berezie przytoczę suche cyfry. W 1938 w naszej kaplicy wysłuchano ok. 2000 spowiedzi, wygłoszono 147 kazań, przyjęto do I Komunii św. 98 dzieci. Księża Pallotyni przeprowadzili poza Berezą 6 rekolekcji parafialnych i 5 serii misji ludowych. Taki stan trwał do wybuchu II wojny światowej.
Inne wydarzenia tego dnia:
1843 – Ks. Wincenty Pallotti objął opieką duchową szpital wojskowy Cento Preti.
1843 – Ks. Pallotti oddał do druku Nowenny do św. Małgorzaty z Kortony i Nabożeństwo do Seraficznego Ojca św. Franciszka.
1922 – Dopiero dziś dotarła na Kopiec wiadomość o wyborze przez Zgromadzenie Narodowe (dzień wcześniej) prezydenta Rzeczpospolitej, Stanisława Wojciechowskiego. Urząd prezydenta sprawował Wojciechowski od 22 XII 1922 do 15 V 1926, kiedy to w wyniku przewrotu majowego zrezygnował z pełnionego stanowiska.
1937 – W Żbikowie ks. Józef Jankowski odprawił Mszę św. dla dzieci ze szkoły w Mosznie. Ks. Jankowski był prefektem w tej szkole.
1946 – Na prośbę Zarządu Prowincjalnego Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w Warszawie przydzieliło Stowarzyszeniu kościół św. Elżbiety w Gdańsku. XIV-wieczny kościół z zabytkowym zespołem był spalony w 80. procentach. Faktyczne przejęcie kościoła i zabudowań szpitalnych za zgodą władz miejskich nastąpiło już w styczniu 1947. Natychmiast przystąpiono do prac remontowo-budowlanych. Pierwszym rektorem kościoła i klasztoru w ruinach był ks. Kazimierz Mielewski (+1992).
1946 – Przy dotychczasowej kaplicy pallotyńskiej w Chełmnie, bp Kazimierz Kowalski erygował parafię pw. św. Józefa, obejmującą teren poza „Bramką”. Pierwszym proboszczem został mianowany ks. Jan Pęzioł (był też rektorem domu w latach 1946-48).
1948 – Harcerze z hufca na Kopcu złożyli swoje przyrzeczenia harcerskie. Przyjmował je hufcowy Magiera.
1968 – W szpitalu Czerniakowskim w Warszawie zmarł br. Stanisław Góraj (ur. 1907 w Wielgich, w diecezji sandomierskiej). Został pochowany na cmentarzu ołtarzewskim. Był bratem ofiarnym i oddanym Stowarzyszeniu. Należał do najstarszego pokolenia, które przyjmował i wychowywał ks. Alojzy Majewski. Jako kolporter, zwłaszcza „Kalendarza Królowej Apostołów”, chodził do rodzin w miastach i wioskach, od domu do domu, od mieszkania do mieszkania, zachęcając do nabycia, do zaabonowania i czytania tych pism. W ten sposób torował katolickiemu słowu drukowanemu drogę do rodzin. Nawiązywał też kontakt z życzliwymi ludźmi, który potem podtrzymywał i umacniał, rozbudzając ideę apostolstwa świeckich Wincentego Pallottiego. Pozyskiwał też tych ludzi do powiększenia grona dobrodziejów czy współpracowników Stowarzyszenia. Był najdłużej pracującym kolporterem pallotyńskim.
1971 – Do Seminarium w Ołtarzewie przyjechał ks. prowincjał Stanisław Martuszewski, by przekazać wspólnocie seminaryjnej informacje o przebiegu XIII Kapituły Generalnej.
1977 – Ks. prowincjał Józef Dąbrowski spotkał się w Ołtarzewie z księżmi, zdając im relację z obrad XIV Kapituły Generalnej.
– W Seminarium pozostał kurs drugi i czwarty. Pozostałe kursy kleryków wyjechały do domów rodzinnych na święta Bożego Narodzenia.
1978 – W Ołtarzewie odbył się ogólny egzamin z teologii dla studentów VI roku. Komisji egzaminacyjnej przewodniczył bp Władysław Miziołek. Czterech alumnów składało egzamin z teologii dogmatycznej, fundamentalnej, moralnej i z prawa kanonicznego, a reszta studentów, ze względu na złożenie egzaminów z teologii fundamentalnej, dogmatycznej i moralnej na KUL-u – tylko egzamin z prawa kanonicznego.
– W Seminarium, o północy odprawiona została Msza św., koncelebrowana przez ojca duchownego i prefekta alumnów, przygotowująca wszystkich do przeżycia świąt Bożego Narodzenia. Mszę św. poprzedziło czuwanie nocne dla alumnów od godz. 21:00.
1981 – Ks. Tadeusz Okręglicki został administratorem domu w Ołtarzewie. Swoją funkcję pełnił do 1 IX 1984. W 1983 rozpoczął budowę nowego dużego budynku dla księży i braci (dom zamieszkały od 1985).
1987 – Po zakończeniu studiów w Rzymie powrócił do Ołtarzewa ks. Jacek Wierzba.
1995 – W Ołtarzewie kurs III alumnów zorganizował wieczornicę bożonarodzeniową. Wprowadzała ona w rodzinny nastrój świąt Bożego Narodzenia i przedstawiała zwyczaje i obrzędy świąteczne tego okresu. Całość została ubogacona śpiewem kolęd z różnych epok, w wykonaniu renesansowego oktetu, złożonego ze współbraci tego kursu. Następnego dnia alumni opuścili Seminarium, wyjeżdżając na święta Bożego Narodzenia do domów rodzinnych. Powrócili 2 stycznia 1996.
2012 – Pallotyńska Wspólnota w Guarenas (Wenezuela) gościła nuncjusza apostolskiego abpa Pietro Parolina, w towarzystwie jego sekretarza oraz bpa diecezji Gustavo García Naranjo. Wizyta miała charakter braterskiego spotkania przy polskim stole wigilijnym. Nuncjusz zapoznał się z pracą pastoralną parafii, stanem kościoła Wniebowzięcia Matki Bożej i św. Mikołaja, salek katechetycznych i prowadzonych dzieł apostolskich.
ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny
