Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 21 maja

1894 – W Sząfałdzie (Schönfelde, obecnie Unieszewo), w parafii Sząbruk (Schönbrück), w diecezji warmińskiej, w rodzinie rolnika i krawca Jakuba oraz Julianny z d. Lorkowska, urodził się Wojciech Turowski (+1959), późniejszy pallotyn, superior polskiego dystryktu 1925, superior regii polskiej 1926-32, sekretarz generalny, radca generalny, delegat generalny dla domów i prowincji pozbawionych bezpośredniej łączności z Zarządem Generalnym 1940-46, generał Stowarzyszenia 16 V 1947 – 25 V 1953, bp koadiutor nominat częstochowski, konsultor Kongregacji ds. Sakramentów Świętych.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1923 – Bracia nowicjusze i postulanci urządzili pielgrzymkę z Kopca do Kalwarii Zebrzydowskiej.

1931 – W Ołtarzewie klerycy filozofii przeprowadzili uroczystą dysputę. Tego dnia klerycy rozpoczęli wakacje „zielono-świąteczne”, trwające do nocy Trójcy Świętej (31 maja).
– Do Ołtarzewa przyjechał ks. Stanisław Szulmiński.

1933 – Orkiestra kopiecka z ks. rektorem Leonem Bemke i ks. Józefem Sochą brała udział w (zjeździe) zlocie harcerzy w Wadowicach.
– Kazanie na odpuście w Witanowicach wygłosił ks. Władysław Baumgart, a sumę odprawił ks. Walerian Siuda.

1934 – Ołtarzewski chór wyjechał na wycieczkę rekreacyjną do lasów w Zaborowie.
– Seminarium w Ołtarzewie odwiedzili pallotyńscy bracia-postulanci z Warszawy.

1937 – Na Kapitule Generalnej (7-20 V) ks. prowincjał Jan Maćkowski został zatwierdzony na nowe trzechlecie. Tym samym dano wyraz aprobaty za jego kierowanie losami Stowarzyszenia w Polsce. Do nowego Zarządu Prowincjalnego wybrano radców: ks. Albina Łukiewskiego, ks. Franciszka Kiliana, ks. Stanisława Wierzbicę i ks. Józefa Zawidzkiego.
W tym czasie sytuacja polityczna w Europie zaczęła się coraz bardziej zaostrzać. Echo tego widać w piśmie ks. prowincjała Maćkowskiego do współbraci: „Rok temu, kiedy pisałem do was, spokojnie jeszcze było na świecie. Dziś natomiast umysły wzburzone, z niecierpliwością oczekują jutra. Karta Europy, co miesiąc się zmienia. Nasza Ojczyzna znalazła się między młotem a kowadłem. Świat chrześcijański zwraca swe oczy w stronę Polski i oczekuje od niej dawnej wierności ideałom Chrystusowym – Polonia semper fidelis – i dawnej tężyzny ducha, jako przedmurza chrześcijaństwa. Polska spełni na pewno rolę swą dziejową, ale i my, kochani współbracia, do tego przyczynić się musimy. W jaki sposób? Najpierw przez świętość w życiu codziennym. Mówię świętość, bo cnotliwość dziś już nie wystarcza. Potrzeba nam dusz heroicznych, zdecydowanych na wszystko […]. Potem potrzeba dusz ofiarnych, nie cofających się przed żadną trudnością, żadnym niebezpieczeństwem” („Wiadomości Polskiej Prowincji Stowarzyszenia Misyjnego Księży Pallotynów” 1936, nr 3, s. 5-6).

1937 – Rektorem domu przy ul. Krakowskie Przedmieście 71 w Warszawie został ks. Franciszek Pauliński (objął 2 VII). Warszawski dom mieścił w sobie przeróżne instytucje: Zarząd Prowincjalny, Zarząd domowy, ekonomat, wydawnictwo, drukarnię i księgarnię, Archiwum Prowincjalne, redakcję czasopism, administrację czasopism oraz ekspedycję czasopism i książek. „Każda z tych instytucji w pracy zewnętrznej żyła swoim życiem, dlatego wyjątkowo mądry musiał być każdorazowy rektor domu, ażeby jednoczyły nas wspólne ćwiczenia duchowne, wspólne modlitwy i komunie święte, wspólnie spędzony czas posiłku i rekreacji”.

1938 – Ks. Stanisław Szulmiński wyjechał na misje ludowe do Kosowa Lackiego (w tekście: Polskiego) i do Różany Grodzieńskiej. Powrócił do Ołtarzewa 10 czerwca.

1944 – W Radomiu sumę odpustową ku czci Królowej Apostołów (uroczystość przypadała tego roku 19 maja) odprawił ks. proboszcz z Glinic, w asyście ks. Pawła Drewsa SAC i ks. Edmunda Winklarza SAC. W uroczystej sumie uczestniczyli ks. Sikorski, kaznodzieja z fary, ks. Łukasik i gwardian Bernardynów.
– Tego dnia do Sodalicji Mariańskiej w Radomiu przyjęto nowe kandydatki. Po nieszporach odbyła się skademia ku czci Królowej Apostołów, urządzona przez Sodalicję Mariańską.

1946 – Administrator apostolski Śląska Opolskiego, ks. Bolesław Kominek, mianował desygnowanego przez ks. prowincjała Jana Maćkowskiego, ks. Władysława Baumgarta, rektora domu i kościoła św. Jacka przy ul. Jagiellońskiej 19a w Gliwicach, duszpasterzem akademickim przy nowo utworzonej Politechnice Gliwickiej. Do pomocy ks. Baumgartowi został dany ks. Józef Lisiak.

1949 – Z udziałem ks. generała Wojciecha Turowskiego odbyło się w Chevilly pierwsze posiedzenie nowej Rady Regionalnej. Sekretarzem regionalnym i notariuszem został ks. Piotr Oramowski (od wakacji zamieszkał w Paryżu), ekonomem, prefektem kleryków i kierownikiem administracji pism i tymczasowo całego biura ks. Wincenty Stolz (w administracji wspomagali go br. Stanisław Kędzierski i Leon Bąkowski), rektorem domu w Paryżu ks. superior Czesław Wędzioch). Ks. Bronisław Wiater przejął obowiązki dyrektora Związku Dziatwy Polskiej we Francji (w zależności od Polskiej Misji Katolickiej w Paryżu) i redakcję „Rycerzyka”. Miesięcznik „Nasza Rodzina” dalej prowadził ks. Stefan Treuchel.

1949 – Br. Roman Kaczmarczyk został przeniesiony z Ołtarzewa do Częstochowy.
– Ks. rektor Seminarium, na prośby robotników budujących nowe skrzydło gmachu seminaryjnego, dokonał podwyżki płac.

1956 – Nowicjusze z Ząbkowic Śląskich odbyli pielgrzymkę do bazyliki Matki Bożej w Wambierzycach.

1957 – Z okazji 50-lecia polskiej Prowincji Chrystusa Króla SAC, w Wadowicach na Kopcu sumę pontyfikalną celebrował abp koadiutor krakowski Eugeniusz Baziak, administrator apostolski archidiecezji krakowskiej, a kazanie wygłosił ks. prowincjał Stanisław Czapla SAC. Wśród gości byli obecni: ks. dr Józef Wróbel SAC, ks. Roman Ruchaj SAC, ks. Józef Ramusiewicz SAC, o. przeor Karmelu wadowickiego, wicegwardian z Kalwarii Zebrzydowskiej i okoliczne duchowieństwo diecezjalne z ks. prałatem Leonardem Prochownikiem z Wadowic na czele. Po sumie przemawiał abp Baziak. Wydarzenie jubileuszu udokumentowano wspólną fotografią.

1957 – Władze państwowe oddały na cele religijne kościół garnizonowy w Ostrołęce-Wojciechowicach. W czasie II wojny światowej Niemcy zamienili kościół na magazyn, a po wojnie stał pusty. Pierwszym rektorem kościoła był ks. Józef Kaczyński, kapłan diecezji łomżyńskiej, który pracował tu do 1972. Następne dwa lata zastąpił go ks. Jan Sobótka. 31 III 1974 nastąpiło przejęcie kościoła św. Wojciecha przez Stowarzyszenie.

1971 – Ołtarzew odwiedził bp Henryk Gulbinowicz z Białegostoku. Biskup pytał rektora naszego Seminarium m.in.: Czy na wykładach teologii pastoralnej poruszane jest zagadnienie duszpasterstwa rodzin?
– Seminarium ołtarzewskie odwiedzili dziennikarze amerykańskiego czasopisma „LOOK” z Nowego Jorku. Zrobili szereg zdjęć i przeprowadzili wywiad z alumnami na ogólnym spotkaniu w sali nr 1. Klerycy mówili na temat przyszłości Kościoła w Polsce socjalistycznej. Amerykańscy dziennikarze zostali przyjęci na usilną prośbę Polskiej Agencji Interpressu, w imieniu której dzwoniła p. redaktor Anna Broniarek.

1972 – Bp Władysław Miziołek rozpoczął pierwszą w parafii ołtarzewskiej wizytację kanoniczną. „Już wieczorem w rozmowie z ludźmi słyszało się słowa uznania i szacunku dla ks. Biskupa, który podbił sobie serca mieszkańców tutejszej parafii”.
– Gościem Seminarium był przyjaciel Polaków, autor trzech książek o Kościele w Polsce, ks. prałat Erich Holzpefel, z Niemieckiej Republiki Federalnej.
– W Ołtarzewie odbył się Dzień skupienia dla „Bieli” z dekanatu Warszawa-Śródmieście. Ks. Henryk Kazaniecki podczas Mszy św. wygłosił kazanie o apostolstwie świeckich.

1975 – Do Częstochowy, na spotkanie rektorów i proboszczów pallotyńskich, wyjechał ks. rektor Jan Korycki.

1976 – Neoprezbiterzy wraz z ks. prefektem Czesławem Parzyszkiem odprawili przed cudownym Obrazem Matki Bożej na Jasnej Górze dziękczynną koncelebrę.

1978 – W kościele parafialnym w Ołtarzewie odbyła się I Komunia Święta.
– Neoprezbiterzy odprawili Mszę św. dla naszych współpracowników: w Łodzi (ks. Jan Kwidziński), Tomaszowie Mazowieckim (wieczorem; również ks. Kwidziński), Otwocku (ks. Marcin Boroń) i Świdnicy (ks. Mieczysław Żemojcin).

1987 – W posiedzeniu Zarządu Prowincjalnego uczestniczył ks. generał Martin Juritsch. Tematem posiedzenia Rady było przygotowanie do podziału Prowincji Chrystusa Króla.

1989 – Odbyła się tradycyjna pielgrzymka polska do Montmorency. Współorganizatorem pielgrzymki jest Centre du Dialogue, a także Towarzystwo Historyczno-Literackie i Polska Misja Katolicka we Francji. Uroczystościom na cmentarzu przewodniczył ks. Zenon Modzelewski. Po uroczystościach na cmentarzu nastąpiło spotkanie na pikniku, urządzonym przez ks. rektora Mieczysława Króla w domu pallotyńskim w Montmorency.

1998 – Uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego. Liturgii eucharystycznej w Wieczerniku ołtarzewskim przewodniczył ks. Alfred Dyr. W homilii nawiązał do prefacji mszalnej, która Wniebowstąpienie Pańskie ukazuje jako zapowiedź wniebowzięcia Ludu Odkupionego.

2011 – W dniu zaprzysiężenia prezydenta Republiki Wybrzeża Kości Słoniowej, Alassane’a Ouattary, na prośbę pierwszej damy Dominique Outtary, w bazylice Matki Bożej Pokoju w Yamoussoukro, przedstawiciele różnych religii modlili się o pojednanie i pokój na Wybrzeżu Kości Słoniowej.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny