Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 22 września

2015 – W Warszawie zmarł ks. Feliks Folejewski (ur. 1934 w Suwałkach, w ówczesnej diecezji łomżyńskiej), duszpasterz i ojciec duchowny Ruchu Apostolskiego „Rodzina Rodzin”, wykładowca i ojciec duchowny Seminarium, redaktor czasopism „Być Sobą” i „Królowa Apostołów”, rekolekcjonista i misjonarz ludowy, duszpasterz ludzi pracy, apostoł i świadek Bożego Miłosierdzia, apostoł Warszawy.

Z okazji złotego jubileuszu 50-lecia kapłaństwa, który obchodził w 2009 napisał: „Trzy proste słowa: dziękuję, przepraszam, proszę, obecne w życiu każdego człowieka prawie od dzieciństwa. Gdy są zapomniane robi się ciemno. Tak bardzo są potrzebne, żeby zobaczyć drogę swojego życia. Drogę, na której jest wszystko. Czas i miejsce. Wzloty i upadki. Radość i smutek. Osamotnienie i szczęście bycia razem z ludźmi. Choroba i dziwne uzdrowienia. Grzech i żal. Modlitwa sięgająca nieba i przykra oschłość. Zwyczajne chwile i świętowanie. I ta cudowna świadomość, że jest to ciągle droga Boża” (F. Folejewski, „Dziękuję”, Warszawa 2009, s. 5). Na jubileuszowym obrazku wypisał wtedy słowa: „Nie ma zasług, jest tylko dług wdzięczności spłacany Bogu i ludziom… teraz i przez wieki”.

„Ks. Feliks miał świadomość ofiarniczego charakteru swego życia. To co zdumiewa w jego życiu, to fakt, że wszystkie przeciwności traktował jako dar od Boga”. Po Mszy św. na cmentarzu Bródnowskim przy trumnie zmarłego, wśród tłumu uczestników abp H. Hoser powiedział: „Do jego grobu możemy przychodzić i modlić się, prosić o jego wstawiennictwo, jego misja apostolska się nie skończyła. Trwa i będzie trwała z większą intensywnością. Był kapłanem na wzór Serca Jezusowego” (abp Henryk Hoser). Spoczął w pallotyńskiej kwaterze (71A rząd III).

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1849 – Ks. Raffaele Melia w liście z Londynu pisał do ks. Wincentego Pallottiego, że za 4100 funtów szterlingów  można będzie nabyć teren pod budowę kościoła św. Piotra.

1923 – Kl. Franciszek Wardowski otrzymał w Krakowie święcenia diakonatu z rąk bpa krakowskiego, Adama Stefana Sapiehy.

1930 – Ks. Stanisław Szulmiński wyjechał do Lublina i na Wołyń. Do Ołtarzewa powrócił 11 października.

1932 – Do postulatu w Ołtarzewie zgłosił się artysta-rzeźbiarz Stefanek. Po niecałym roku pobytu w postulacie, 9 lipca 1933, utopił się podczas kąpieli, w Gliniankach Ołtarzewskich.

– Ołtarzew odwiedzili księża proboszczowie z Borzęcina (Wacław Osiecki) i Zaborowa (Józef Potocki).

1934 – Ks. Augustyn Rolbiecki poświęcił wieczorem nową kaplicę w domu misyjnym (na dole) w Ołtarzewie.

– Do Ołtarzewa przybył ks. Leon Bemke, dotychczasowy rektor i dyrektor Collegium Marianum na Kopcu i radca regii.

1944 – Podczas pacyfikacji Przyczółka Czerniakowskiego, ks. Józef Stanek, dla ratowania żołnierzy i ludności cywilnej, podjął rolę parlamentariusza w rozmowach z Niemcami i został zatrzymany przez nich jako zakładnik na ul. Wilanowskiej 11/13. Przed kapitulacją kazał powstańcom zniszczyć broń, przyjmując na siebie wszystkie konsekwencje tej decyzji. Po uprzednich szykanach (szyderstwa i bicie pięściami po twarzy) został powieszony przez hitlerowców 23 IX 1944 na zapleczu magazynów „Społem” przy ul. Solec.

1947 – Ks. Joachim Lichy przeszedł do archidiecezji wrocławskiej. Zgodę na przejście do diecezji otrzymał pismem Rady Generalnej z 28 VIII 1947. Po inkardynacji do archidiecezji wrocławskiej (22 IX), w okresie 30 IX 1947 – 30 VII 1948 był dziekanem dekanatu Polanica-Zdrój i administratorem parafii w Dusznikach-Zdroju. Od 1 IX 1948 do 31 XII 1949 pełnił obowiązki kanclerza kurii we Wrocławiu. W okresie prześladowań komunistycznych został aresztowany i osadzony w więzieniu w Katowicach. Przez kolejne 3 lata działał jako proboszcz w podziemiu. Przy przekraczaniu granicy w okolicy Szczecina został aresztowany i od 31 XII 1952 do 22 VII 1953 przebywał w więzieniu śledczym we Wrocławiu. Rządy w parafii Zwrócona-Bobolice objął w VIII 1953, po wyjściu z więzienia. 

Z obowiązków administratora parafii Zwrócona-Bobolice zwolnił się 28 VIII 1960 i wyjechał na Opolszczyznę, a stąd 9 I 1961, w ramach łączenia rodzin, do Niemieckiej Republiki Federalnej, gdzie pracował duszpastersko w okolicach jeziora Bodeńskiego, w diecezji Freiburg. Zmarł w Lienheim 14 VII 1986 i tam również został pochowany.

1962 – Podczas obchodów „Czuwania soborowego” odbyło się spotkanie na Jasnej Górze wszystkich przełożonych pod przewodnictwem ks. Eugeniusza Werona, podczas którego wygłosił on konferencję „Przygotujmy serca nasze”.

Inicjatywa „Maryjne czuwania soborowe” powstała w 1962, w związku z pracami II Soboru Watykańskiego (rok później powstało dzieło „Soborowego czynu dobroci”).

1972 – Ks. Lucjan Balter dokonał otwarcia Małej Olimpiady Kleryckiej w Ołtarzewie.

1973 – Do Ołtarzewa przybyli panowie: Ryszard Czugajewski (+1997) i Marian Siemiradzki (+2001), aby zaprosić pallotynów na Mszę św. do kościoła Świętej Trójcy na Solcu w Warszawie, z okazji rocznicy powstania warszawskiego i śmierci ks. Józefa Stanka, pallotyńskiego kapelana zgrupowania „Kryska”, ps. Rudy (+23 IX 1944).

1974 – W dniach 15-22 września Seminarium w Ołtarzewie gościło 30 osób z Orkiestry Symfonicznej z Poznania. Uczestniczyli oni w Sacrosongu (19 – 22 września) – festiwalu piosenki religijnej w Warszawie, który zorganizowali dominikanie, paulini i salezjanie.

W festiwalu brał udział pallotyński kl. IV roku, Ludwik Roehr. Wielu członków wspólnoty seminaryjnej skorzystało z możliwości obejrzenia imprezy i wysłuchania koncertu.

1974 – Młodzież z różnych parafii Warszawy miała w Ołtarzewie swój comiesięczny Dzień skupienia. Tym razem w ćwiczeniach brali udział również ich rodzice, należący do Ruchu Rodziny Rodzin. Inicjatywa ta wyszła od ks. Stanisława Rudzińskiego, duszpasterza Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego.

1976 – W dniach 22 – 23 września klerycy wyjechali na grzybobranie. Tego roku klerycy gościli w rodzinnej parafii kl. Mieczysława Chojeckiego. W pierwszym dniu na wieczornej Mszy św. zgromadziło się wielu ludzi. Ks. prefekt alumnów Czesław Parzyszek mówił o powołaniu do kapłaństwa. Po mszy św. wyświetlono film o życiu w naszym seminarium pt. „Zanim pójdą”. Na zakończenie dnia zorganizowano ognisko z udziałem ludzi ze wsi Kurzeszyn. Kolejnego dnia zbierano grzyby. Kronikarz zaznaczył, że „znaleziono ich bardzo mało”.

– W związku z przebudową prezbiterium kościoła seminaryjnego w Ołtarzewie, ks. ekonom Stanisław Orlicki wyjechał do Kielc.

1979 – W Ołtarzewie otwarto nowoczesną kuchnię parowo-elektryczną. W związku z tą inwestycją przebudowano kotłownię, dostosowując ją do podgrzewania wody.

1981 – Ks. Julian Warzecha podjął w Ołtarzewie posługę prefekta alumnów kursów teologicznych oraz wykłady z Pisma Świętego.

– Ks. Józef Lisiak został ustanowiony drugim ojcem duchownym Seminarium.

1983 – Zmarła s. Klemensa Zdrojewska (ur. 1913 w Lekartach k. Lubawy, w diecezji chełmińskiej), pallotynka. Została pochowana na cmentarzu parafialnym w Ursusie.

1985 – W Wadowicach na Kopcu, po zakończeniu Dyrektorium, prowadzonego przez ks. Józefa Ciupaka, 21. alumnów złożyło konsekrację wieczną na ręce ks. prowincjała Czesława Parzyszka. Byli to: Edward Grudziński, Sławomir Karpiński, Marian Kowalczyk, Jan Latoń (+2020), Piotr Machnacki, Andrzej Majchrzak, Stanisław Mostek, Józef Nowak, Józef Olech, Ryszard Pasieka, Tadeusz Pawłowski, Wojciech Pietrzak, Grzegorz Rakoczy, Zbigniew Rembisz, Marek Strzelecki (+2006), Jerzy Suchecki, Kazimierz Szczepanik, Edward Szram, Józef Targosz, Krzysztof Wojda, Michał Woś.

1990 – Rada Prowincjalna wybrała nowego wicerektora domu i Seminarium w Ołtarzewie. Wotum zaufania otrzymał ks. Bogusław Szpakowski.

1990 – W Ożarowie Mazowieckim wieczną konsekrację na ręce ks. prowincjała Czesława Parzyszka złożyli klerycy: Wiesław Błaszczak, Paweł Cholewa, Sylwester Fiećko, Marek Gulbinowicz, Piotr Jankowski, Marek Jaraszek, Jacek Jezierski, Jan Jędraszek, Stanisław Krajewski, Krzysztof Marcyński, Sylwester Matusiak, Józef Nagórka, Piotr Nowicki, Józef Olejko, Jan Pietrus, Tomasz Pławny, Stanisław Skuza, Zdzisław Słomka, Andrzej Sobaszek, Władysław Wieczorek, Andrzej Witek i Sylwester Wołoszka oraz br. Stefan Janowski.

1991 – Ks. Remigiusz Kurowski objął kanonicznie urząd proboszcza parafii St. Pierre aux Liens w Osny. Obecni byli współbracia z ks. superiorem Marianem Faleńczykiem, pallotynki i duchowieństwo diecezji Pontoise. Biskupa diecezji reprezentował ks. dziekan Paul Thielin.

1991 – W Ząbkach konsekrację wieczną na ręce ks. prowincjała Czesława Parzyszka złożył br. Michał Borowski.

1991 – Zmarła s. Paulina Bigus (ur. 1922 w Gowidlinie k. Kartuz, w diecezji chełmińskiej), pallotynka. W latach 1974-81 pracowała w Afryce Południowej, w misji w St. Joseph’s Home k. Kapsztadu. Jako wychowawczyni i katechetka udzielała się w przedszkolu i szkole dla Afrykanerów oraz zajmowała się opieką nad starszymi wiekiem siostrami. Od 1981 przebywała w Rwandzie (pracowała w Masaka i Gikondo). Tam zachorowała. Pod koniec 1986 powróciła do Polski. Przebyta choroba pozostawiła dolegliwości, które cierpliwie i z odwagą znosiła, myśląc o wieczności.

1996 – W Wadowicach br. Zygmunt Szponar obchodził jubileusz 60 lat życia i pracy w Stowarzyszeniu (wstąpił w 1936 w Sucharach); uroczystej koncelebrze przewodniczył prowincjał ks. Czesław Parzyszek. Dożył jeszcze kolejnej rocznicy swojej konsekracji – 70-lecia. Zmarł w 2008 na Kopcu.

1999 – W Otwocku zmarł ks. Józef Lesiak (ur. 1931 w Modrzewinie (obecnie Zalesie), w parafii Szumsko, w diecezji sandomierskiej), rekolekcjonista, dyrektor Krajowego Dzieła Duchowej Pomocy Powołaniom w latach 1971-80. Stowarzyszenie, jak i Kościół w Polsce zawdzięczają ks. Józefowi liczne powołania i tej pracy poświęcił większość swych sił i zdrowia. Ksiądz Józef kochał kapłaństwo i każde powołanie. Sam o tym pisał w testamencie. Cieszył się, że może służyć posługą kapłańską siostrom zakonnym czy kapłanom. Był człowiekiem o wielkim poczuciu obowiązku, tytanem pracy, a przy tym otwartym, uczynnym, prostolinijnym, oddanym i przyjacielskim. Powierzone zadania wypełniał solidnie, z pełnym oddaniem i do końca. Było w nim też wiele skromności, kiedy np. przy spotkaniach wyznawał: „zawsze starałem się powierzać wszystko Temu, który mnie powołał i ustanowił kapłanem przez ręce Maryi”. Cierpienia ostatnich lat znosił cierpliwie i ofiarowywał za Kościół w Polsce, Stowarzyszenie, powołania i misje. Dopełniał nimi tego, „czego nie dostaje cierpieniom Chrystusa” (Kol 1,24). Był to człowiek modlitwy i wielkiej wdzięczności – sam zakładał KDDPP.

2000 – W Gdańsku zmarł br. Jan Maciejewski (ur. 1911 w Nakle n. Notecią). Od X 1958 aż do śmierci pracował na placówce w Gdańsku przy ul. Elżbietańskiej w księgarni/sklepie aż do jej zamknięcia w 1962, a potem jako furtian i zakrystian oraz palacz centralnego ogrzewania.

Był człowiekiem niepospolitej pracowitości i otwarcia na ludzi odwiedzających domy pallotyńskie. Jako zakrystian zawsze szedł do ołtarza w komży. Nawet jego przeżegnanie świadczyło o głębokiej wierze i było wyznaniem wiary, czym budował innych. Nie mogąc już pracować, ubogacał Stowarzyszenie i diecezję modlitwą. Kiedy zaś w ostatnich latach nie mógł brać udziału we wspólnych modlitwach w kaplicy domowej, odmawiał je zawsze w swoim pokoju. Jego modlitewnik był bardzo wytarty (na pamiątkę zabrała go rodzina).

2003 – Po oficjalnym przeniesieniu procesu beatyfikacyjnego ks. Stanisława Szulmińskiego do Kurii Metropolitalnej w Warszawie, odbyła się tam 22 IX uroczysta sesja otwarcia prac Trybunału Rogatoryjnego, pod przewodnictwem prymasa Józefa Glempa.

2009 – W dniach 21-22 IX, w Centrum Animacji Misyjnej w Konstancinie-Jeziornie odbyło się Doroczne spotkanie księży rektorów wyższych seminariów duchownych diecezjalnych i zakonnych z całej Polski. Temat zjazdu brzmiał: „Formacja duchowa seminarzystów a duchowość kapłańska”. Wszystkich zebranych powitał w pierwszym dniu obrad ks. prowincjał Józef Lasak, życząc dobrych i głębokich owoców tego spotkania.

2013 – Od 20 do 22 IX, w Centrum Animacji Misyjnej w Konstancinie-Jeziornie, trwały obrady Sympozjum Misjologicznego zorganizowanego z okazji 40-lecia obecności pallotyńskich misjonarzy w Rwandzie i Brazylii (Rio de Janeiro). Sympozjum zorganizowały Zarządy Prowincjalne: Prowincji Chrystusa Króla i Prowincji Zwiastowania Pańskiego.

2013 – Podczas nieszporów sprawowanych w Sanktuarium w Vallendar-Szensztat, przełożony prowincjalny austriacko-niemieckiej Prowincji Serca Jezusowego, ks. Helmut Scharler, wręczył klucz od tabernakulum ks. Heinrichowi Walterowi, przełożonemu generalnemu Ojców Szensztackich. Gestem tym pallotyni niemieccy przekazali Ojcom Szensztackim to Sanktuarium oraz przylegające do niego miejsce pielgrzymkowe, z okazji 100-lecia Sanktuarium w Vallendar-Szensztat, które przypadało w 2014.

Ks. Helmut Scharler powiedział wtedy: „Przekazując ten klucz, powierzamy ruchowi opiekę i odpowiedzialność nie tyle za budynek, ile za osoby, które przybywają do tego szczególnego miejsca, aby pokrzepić swoją wiarę”.

2019 – W kościele Świętej Trójcy na Solcu w Warszawie, w 75. rocznicę męczeńskiej śmierci bł. ks. Józefa Stanka SAC i zakończenia walk powstańczych na Czerniakowie, ks. Stanisław Tylus odprawił Mszę św. w intencji poległych, zmarłych i żyjących żołnierzy Zgrupowania AK „Kryska” i „Radosław” oraz wygłosił kazanie. Powiedział m.in.: „Ks. Józef Stanek zamordowany został na wzgórzu, jakby specjalnie usypanym z gruzów. Położone ono było niedaleko kościoła Świętej Trójcy, zburzonego i zbombardowanego pociskami wroga i pociskami, które biły od armii sojuszniczej zza Wisły. Świadkiem tych tragicznych wydarzeń i Golgoty ks. Stanka był rozpięty na krzyżu Chrystus – który ocalał na skrawku muru zburzonej świątyni. Figura Chrystusa z tego dawnego kościoła trynitarzy, zajmujących się wykupywaniem jeńców z niewoli tureckiej, jest symbolem „Golgoty” księdza Stanka oraz walczących powstańców, kryjących mimo wszystko nadzieję na przetrwanie i zwycięstwo. Ten sam Chrystus na krzyżu – niedaleko od miejsca męczeńskiej śmierci ks. Józefa – czuwał z gruzów swojego kościoła, pośród grobów żołnierzy i kołyszącej się na wietrze postaci ks. Stanka – obrońców Czerniakowskiego Przyczółka”.

We Mszy św. uczestniczyły poczty sztandarowe: Zgrupowania AK „Kryska”, Zgrupowania AK „Radosław”, Plutonu Słowaków, 63. Kampinoskiej Drużyny Harcerzy Husaria im. bł. ks. Józefa Stanka Leszno Warszawa.

Po Mszy złożono kwiaty pod pomnikami upamiętniającymi powstańców czerniakowskich: miejsce pamięci poświęcone ks. Józefowi Stankowi (zbieg ul. Solec i Wilanowskiej); pomnik Zbigniewa Ścibor-Rylskiego; kamień z tablicą upamiętniającą Jerzego Gawina „Słonia” (przy ul. Czerniakowskiej); kamień z tablicą upamiętniającą 535 Pluton Słowaków (przy ul. Czerniakowskiej); pomnik Powstańcom Czerniakowa i Żołnierzy 1 Armii Wojska Polskiego. Znajdują się one w Parku Marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny