Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 23 maja

23 maja 1975 – Gościem Seminarium w Ołtarzewie był kard. Sebastiano Baggio (+1993), prefekt Kongregacji ds. Biskupów, przewodniczący Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej i Papieskiej Komisji ds. Migracji i Turystyki, członek ds. publicznych Kościoła. W swoim przemówieniu kardynał podkreślił dynamiczny rozwój naszego Stowarzyszenia. Kardynał przybył do Polski na zaproszenie naszego Episkopatu.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1925 – W drugim dniu obrad V Kapituły Generalnej, ks. Peter Resch został wybrany generałem Stowarzyszenia i był nim do 1931. Kładł nacisk przede wszystkim na to, aby członkowie Stowarzyszenia poznali ducha i myśl Wincentego Pallottiego. Za czasów jego kadencji polski dystrykt został 13 X 1926 podniesiony do rangi regii. Wiosną 1927, przy domu generalnym w Rzymie, otwarto kolegium międzynarodowe dla kleryków Stowarzyszenia, studiujących filozofię i teologię. Wśród alumnów kolegium znalazło się czterech Polaków: Jan Maćkowski, Ignacy Olszewski, Józef Wróbel i Józef Zawidzki. Wszyscy doszli do święceń kapłańskich.

1935 – Ks. Augustyn Rolbiecki z ołtarzewskimi braćmi wyjechali na wycieczkę do Walendowa k. Nadarzyna. Tam w kościele Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia odprawił Mszę św. i nabożeństwo majowe.

1937 – Niedziela Trójcy Świętej. Na odpust do Błonia wyjechał ks. rektor Stanisław Wierzbica i ks. Jan Szambelańczyk. Pierwszy z nich odprawił sumę odpustową, drugi wygłosił kazanie.
– Ks. Alojzy Majewski rozpoczął w Ołtarzewie rekolekcje dla diakonów: Jana Nełkowskiego, Alojzego Hassy i subdiakona Stanisława Jaworskiego. Rekolekcje trwały przez 6 dni.

1941 – W Ołtarzewie, około godz. 15.00 gestapo aresztowało ks. Jana Szambelańczyka, br. Piotra Bochenka, br. Stanisława Małaczka i br. Bronisława Pajewskiego, oraz pracownika świeckiego Józefa Wąsika. Podobnie jak aresztowani wcześniej (16 i 17 V), również i oni zostali osadzeni na Pawiaku, a następnie 28 maja przewieziono ich do obozu koncentracyjnego w Auschwitz.

– Ks. Jan Szambelańczyk, profesor filozofii i teologii dogmatycznej w Ołtarzewie. Zmarł w nocy 2 lipca 1941 w obozie koncentracyjnym w Auschwitz. Nosił numer obozowy 16894. Jest kandydatem na ołtarze w grupie Henryka Szumana i 122 towarzyszy (II grupa męczenników z okresu II wojny światowej). Proces beatyfikacyjny, jego i innych męczenników, został oficjalnie rozpoczęty 17 września 2003 w kaplicy Konferencji Episkopatu Polski w Warszawie pod przewodnictwem bpa Jana Bernarda Szlagi.
Następnie proces 5 pallotyńskich męczenników został przeniesiony do diecezji warszawsko-praskiej i pierwsza uroczysta sesja odbyła się 19 grudnia 2003 pod przewodnictwem bpa Kazimierza Romaniuka.

– Br. Piotr Bochenek – zginął 8 sierpnia 1941 w obozie koncentracyjnym w Auschwitz. Nosił numer obozowy 16647.

– Br. Stanisław Małaczek – przebywał w obozie koncentracyjnym w Auschwitz (nr obozowy 16681) i od 5 czerwca 1942 w Dachau (nr obozowy 30296), gdzie zmarł 27 lutego 1945.

– Br. Bronisław Pajewski – przebywał najpierw w obozie koncentracyjnym w Auschwitz (nr obozowy 16850), a następnie w Dachau od 5 czerwca 1942. Tu nosił numer obozowy 30265. Doczekał tam wyzwolenia (29 kwietnia 1945). Po przyjeździe do Francji działał w Chevilly. W 1948 przebywał w Osny. Odszedł ze Stowarzyszenia w październiku 1948.

– Wraz z nimi w Ołtarzewie został aresztowany i wywieziony na Pawiak, a potem do Auschwitz krewny br. Jana Wąsika, Józef Wąsik, który utrzymywał się przy Seminarium. Otrzymał numer więzienny 16771. Zmarł w Auschwitz 12 stycznia 1942.

– Tego samego dnia (23 maja) gestapo wzywało jeszcze na przesłuchanie ks. Franciszka Madeja i dwóch innych braci, ale ich nie zatrzymano, dzięki temu, że nie było ich na liście sporządzonej przez Alfonsa Stefana Mayera. Poszukiwali też nadal ks. rektora Stanisława Wierzbicy.

1941 – Ks. Mieczysław Curzydło odpłynął z Portugalii do Brazylii (14 V wyjechał z Rzymu do Lizbony). Najpierw zatrzymał się u dominikanów w Rio de Janeiro, a potem pracował jako misjonarz u niemieckich pallotynów w prowincji św. Pawła Apostoła. Był jakiś czas sekretarzem biskupa diecezji Jacarezinho.

1943 – W podwarszawskich Płudach, u Sióstr Rodziny Maryi, zmarł ks. Franciszek Pauliński (ur. 1901 w Sulmierzycach, w archidiecezji poznańskiej), radca prowincji, redaktor naczelny „Przeglądu Katolickiego” i „Rodziny Polskiej”, przewodniczący Komisji Duchowieństwa przy Delegaturze Rządu Rzeczpospolitej Polskiej na Kraj, ps. Piórko.
Ks. Franciszek był spowiednikiem wielu żeńskich zgromadzeń zakonnych. Działał w konspiracji w ramach AK, wyjeżdżając często w okolice Warszawy. Udostępniał dom dla konspiracyjnych zebrań kapelanów wojskowych i mieszkania dla wielu gości. W pallotyńskim domu miał swoje zebrania Komitet Pomocy Żydom, w których brała udział Zofia Kossak-Szczucka. Ukrywał Polaków i Żydów zagrożonych aresztowaniem, prowadził akcję charytatywną, dostarczając im żywność, dokumenty i dewocjonalia. Czynnie i ofiarnie uczestniczył w ratowaniu dzieci żydowskich. Poprzez łączników organizował z kościoła garnizonowego, a potem z kaplicy przy ul. Miodowej donoszenie Komunii dla więźniów na Pawiaku i udzielał rozgrzeszenia w niebezpieczeństwie śmierci.

1945 – Ks. Józef Wróbel przeszedł z Kopca do Warszawy, gdzie został radcą prowincjalnym. Rektorem domu na Kopcu i dyrektorem gimnazjum został mianowany ks. Leon Forycki. Ks. Alojzy Żuchowski został wybrany na mistrza nowicjatu.

1948 – Ks. prowincjał Stanisław Czapla i ks. ekonom prowincjalny Stanisław Wierzbica wyjechali do Olsztyna w sprawie kupna domu (dawny szpital mocno uszkodzony przez działania wojenne). W sprawie kupna tego domu ks. Ekonom przebywał w Olsztynie 3 maja tego roku.

1950 – Władze komunistyczne aresztowały ks. Stanisława Wierzbicę. Oskarżały go o to, że w czasie pobytu w Gdańsku zaangażował się w pomoc nielegalnego przerzutu osób za granicę drogą morską. Po zatrzymaniu tych osób (V 1950) ks. Wierzbica zaczął się ukrywać przed władzami bezpieczeństwa jako Leon Kozłowski (nazwiskiem tym posługiwał się w czasach okupacji). Przebywał wtedy u pallotynek w Lidzbarku Warmińskim i Radości, gdzie został 23 V 1950 tymczasowo aresztowany. W toku śledztwa przyznał się do winy i starał się symulować chorobę umysłową, czego znów nie potwierdziła opinia biegłych psychiatrów. Rozprawa sądowa odbyła się 11 VIII 1950 w Gdańsku. Odtąd był przetrzymywany w więzieniu i torturowany przez władze komunistyczne, co na trwałe uszkodziło jego zdrowie. W związku z tym przebywał na obserwacji w klinice psychiatrycznej AM w Gdańsku (12 I – 10 II 1951) oraz w szpitalu dla nerwowo i psychicznie chorych w Kocborowie (20 VI 1951). Pozostałością po tych koszmarnych przeżyciach więziennych było jego prychanie i podskakiwanie. Po wyjściu z więzienia w 1952 został skierowany do Częstochowy gdzie zajął się organizowaniem i rozszerzaniem nabożeństwa ku czci miłosierdzia Bożego, według wzoru przekazanego przez s. Faustynę Kowalską, opierając je na solidnych podstawach teologicznych.

1951 – W kościele seminaryjnym w Ołtarzewie, w bocznych ołtarzach zainstalowano żyrandole.

1971 – W uroczystość Królowej Apostołów w Ołtarzewie odbył się zjazd naszych współpracowników ZAK z Warszawy i okolic. Przyjechało ok. 400 osób. W czasie zjazdu występował zespół muzyczny alumnów, gorąco przyjęty przez słuchaczy. Na koniec zebrania współpracownicy obejrzeli film pt. „Dzwony Nagasaki” (film z 1950 r. na postawie powieści Paula Takashi Nagai).
– W kościele seminaryjnym w Warszawie bp Bronisław Dąbrowski udzielił święceń diakonatu subdiakonowi Kazimierzowi Jacaszkowi.

1972 – W czasie Zebrania Profesorskiego debatowano nad nowym statutem Wyższego Seminarium Duchownego w Ołtarzewie. Kilka propozycji (powiększenie Rady Domowej, ustalenie kompetencji przełożonych), po przegłosowaniu przekazano do zatwierdzenia Radzie Prowincjalnej.

1973 – Ks. Kazimierz Czulak uzyskał na KUL-u magisterium z teologii dogmatycznej (temat pracy: „Problematyka ateizmu w dokumentach Soboru Watykańskiego II”). Promotorem jego pracy był ks. dr Lucjan Balter.

1974 – Odbyła się druga część zebrania domowego wspólnoty seminaryjnej z 16 maja. Głosowano nad wnioskami opracowanymi przez poszczególne komisje. Dotyczyły one: ćwiczeń duchownych, formacji braci, administrowania dobrami, wakacji członków, pojazdów mechanicznych, klauzury, Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego i konkretnych form dzisiejszego ubóstwa. Powołano Komisję Redakcyjną do opracowania materiałów z Zebrania Domowego. W jej skład weszli: ks. Franciszek Bogdan, ks. Lucjan Balter, ks. Czesław Parzyszek, ks. Stanisław Chabiński.

1975 – Gościem Seminarium w Ołtarzewie był kard. Sebastiano Baggio (+1993), prefekt Kongregacji ds. Biskupów, przewodniczący Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej i Papieskiej Komisji ds. Migracji i Turystyki, członek ds. publicznych Kościoła. W swoim przemówieniu kardynał podkreślił dynamiczny rozwój naszego Stowarzyszenia. Kardynał przybył do Polski na zaproszenie naszego Episkopatu.

1978 – Ołtarzew odwiedził współpracownik naszych misji w Rwandzie, ks. prałat Othmarus Faber z Drezna, z jednym z kleryków z Erfurtu.
– W kościele Wizytek w Warszawie neoprezbiterzy odprawili koncelebrowaną Mszę św. prymicyjną dla współpracowników. Koncelebrze przewodniczył ks. Jan Kwidziński. Homilię wygłosił ks. Roman Tkacz. W uroczystości wzięli też udział: ks. Stanisław Rudziński oraz bracia Tadeusz Robak, Leszek Daniel i Lech Kosiński.

1980 – Ołtarzew odwiedził ks. dr Friedrich Köster SAC z Monachium, misjolog, pracujący jako sekretarz w „Missio”, wcześniej przebywający w Kamerunie jako misjonarz. 29 maja wygłosił on w Seminarium referat pt. „Niemożliwość i konieczność dialogu z religiami niechrześcijańskimi”. Ks. Köster opuścił Ołtarzew 2 VI, udając się do Berlina.

1982 – Ks. Witold Hadziewicz, po 16 latach pracy duszpasterskiej w Celinach (15 lat był tam proboszczem), odszedł na własną prośbę do Poznania. Pod koniec życia przebywał w Poznaniu i Otwocku – tu od 1988.

1982 – W parafii ołtarzewskiej, przeżywającej zewnętrzną uroczystość Królowej Apostołów, sumę celebrował ks. Edward Daniel, a homilię wygłosił ks. wiceprowincjał Czesław Parzyszek.

1983 – Przez dwa dni (23-24 maja) parafianie ołtarzewscy, pallotyni, pallotynki i urszulanki wypełniali salę teatralną, oglądając film Franco Zeffirellego „Jezus z Nazaretu” (z 1977).

1991 – W nuncjaturze apostolskiej w Warszawie odbyło się spotkanie przedstawicieli paryskiego Wydawnictwa Księży Pallotynów Editions du Dialogue z przyjaciółmi, autorami i sympatykami. Oprócz osób ze świata kultury, nauki i filmu obecni byli również biskupi. Panoramę historyczną wydarzenia nakreślił ks. Zenon Modzelewski, ówczesny dyrektor wydawnictwa. Spotkanie to odbyło się w rocznicę 25-lecia działalności pallotyńskiego wydawnictwa. Wieczorem Telewizja Polska i Radio poinformowały o tym wydarzeniu.

1991 – koniec maja – Ks. Jan Zając zakończył posługę duszpasterską w Niemczech, na terenie diecezji Görlitz.

1997 – Gośćmi domu seminaryjnego byli współbracia pallotyńscy z Zarządu Regii Miłosierdzia Bożego we Francji: ks. superior Henryk Hoser i ks. Leszek Woroniecki. Na spotkaniu ze wspólnotą seminaryjną mówili o aktualnych pracach i życiu członków Regii.

1998 – Delegacja Seminarium uczestniczyła w jubileuszowych obchodach 50-lecia działalności Wydawnictwa Pallottinum w Poznaniu.
– Odpust parafialny Najświętszej Marii Panny Królowej Apostołów w Ołtarzewie. Uroczystej celebracji Eucharystii przewodniczył ks. dr Anastazy Bławat.

2004 – Podczas kolejnej „Niedzieli seminaryjnej”, alumni kursu czwartego głosili kazania powołaniowe, przygotowane pod kierunkiem ks. Krzysztofa Marcyńskiego, wicerektora Seminarium i wykładowcy homiletyki.

2011 – Na Wydziale Teologii KUL odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej ks. Michała Kiersnowskiego: „Wychowanie religijne dziecka w rodzinie. Studium teologiczno-pastoralne na podstawie badań rodziców dzieci pierwszokomunijnych w parafiach Prowincji Chrystusa Króla Księży Pallotynów”. Rozprawa została napisana pod kierunkiem ks. prof. Wiesława Przygody.

2013 – Zakończyła się wizytacja generalna Delegatury św. Cyryla i Metodego (trwała od 15 V). Wizytatorami byli ks. François Harelimana oraz ks. Martin Manus. Na zakończenie wizytacji była odprawiona Msza św. prymicyjna pierwszego Czecha pallotyna, Jana Davida. Kazanie prymicyjne wygłosił pierwszy pallotyn z Rwandy, ks. Harelimana.

2014 – W dniach 22-23 V w Ołtarzewie, Centrum Teologii Apostolstwa Pallottianum i seminarium ołtarzewskie zorganizowały sympozjum pt. „Ubóstwo i apostolstwo”.

2014 – W Centre du Dialogue w Paryżu, abp Henryk Hoser wygłosił odczyt na temat: „Czy rodzina ma przyszłość?”, w świetle nadchodzących synodów rzymskich na temat rodziny.

2014 – W pallotyńskim kościele pw. św. Elżbiety w Gdańsku została odprawiona Msza św. pogrzebowa za ks. Tadeusza Mikę, rekolekcjonistę, kapelana szpitala i pallotynek. Przewodniczył jej abp senior gdański Tadeusz Gocłowski, który w słowie wprowadzenia do Eucharystii podziękował stowarzyszeniu za gorliwą posługę duszpasterską ks. Tadeusza, podkreślając równocześnie znaczącą pracę pallotynów na terenie archidiecezji. W homilii ksiądz prowincjał Adrian Galbas określił ks. Tadeusza „kapłanem wielkanocnym”, posiadającym wielkanocne usposobienie, to jest serce pełne radości, dynamizm życia i oddanie bez reszty, do końca duszpasterskiej posłudze na rzecz drugiego człowieka. Ks. Mikę pożegnali licznie zgromadzeni członkowie stowarzyszenia na czele z ks. Galbasem oraz ks. Zenonem Hanasem, wiceprowincjałem Prowincji Chrystusa Króla. Nie zabrakło licznie zgromadzonych kapłanów zakonnych i diecezjalnych, sióstr i braci zakonnych oraz licznie zebranych wiernych, którym wiernie służył ks. Tadeusz. Po Eucharystii i okolicznościowych przemówieniach kondukt żałobny udał się na Cmentarz Centralny Srebrzysko w Gdańsku.

2018 – Obydwaj Wyżsi Przełożoni Prowincjalni Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego w Polsce, prowadzili w Seminarium w Ołtarzewie wizytację kanoniczną od 20 do 23 maja.

2018 – Ks. Tadeusz Pawłowski SAC uchwałą Prezydium Zarządu Oddziału Wojewódzkiego Związku OSP RP Województwa Świętokrzyskiego z 26 kwietnia 2018, został odznaczony brązowym medalem Za Zasługi dla Pożarnictwa.

2019 – Pallotyńscy neoprezbiterzy: Jarosław Dragan, Dominik Gaładyk i Szymon Pakuła odprawili o godz. 18.00 Mszę prymicyjną w warszawskim kościele Chrystusa Króla Pokoju przy ul. Skaryszewskiej.

2019 – W Ołtarzewie, w dniach 23-24 maja, Centrum Teologii Apostolstwa zorganizowało Sympozjum naukowe pt.: „Jan Paweł II i polska wolność. 40-lecie pierwszej pielgrzymki do Ojczyzny”.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny