Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 24 sierpnia

1911 – Poświęcono kamień węgielny i zamurowano akt erekcyjny pod budowę nowej kaplicy na Kopcu w Wadowicach. Ceremoniom przewodniczył dziekan wadowicki ks. prałat Andrzej Zając. W tym wydarzeniu uczestniczył oprócz ks. Alojzego Majewskiego, ks. Augustyn Zaraza, którego generał Stowarzyszenia przydzielił do polskiego okręgu.

Inne wydarzenia tego dnia

1935 – Ks. senior Alojzy Majewski wyjechał do Kokoszyc k. Wodzisławia Śląskiego (Kokoszyce ob. są dzielnicą Wodzisławia), gdzie prowadził rekolekcje dla duchowieństwa diecezjalnego.

1936 – Przyjechał do Ołtarzewa ks. Józef Hültenschmidt, duszpasterz Polaków z archidiecezji kolońskiej (Dość dobrze mówi po polsku – napisał kronikarz). Ks. Hültenschmidt przebywał w Ołtarzewie przez kilka dni.

1937 – W dniach 24-29 sierpnia w Ołtarzewie przebywał kl. Brunon Pellowski z Pelplina, brat ekonoma domu ołtarzewskiego ks. Norberta Pellowskiego i ks. Alfonsa Pellowskiego. Brunon święcenia kapłańskie otrzymał w 1947; zmarł w 1953.

1938 – Kronikarz Ołtarzewa zanotował Od samego rana zwożą eternit na pokrycie dachu. Czas najwyższy, bo codzienne deszcze przepadają aż do fundamentów. Blacharze robią rynny.

1944 – Ks. Joachim Lichy SAC został aresztowany przy ołtarzu w pallotyńskim kościele Chrystusa Króla w Warszawie i wywieziony z ludnością miasta do obozu przejściowego w Pruszkowie, a stąd do Wiednia, gdzie pracował jako przymusowy robotnik. Po Wielkanocy 1945 przybył do Gliwic i został duszpasterzem przy kościele św. Piotra i Pawła Apostołów, a od 1 IX był kierownikiem referatu duszpasterskiego i notariuszem kurii wrocławskiej. Objął w zarząd diecezjalną drukarnię i z jego inicjatywy wydawano Kolędy (1945), książeczkę z modlitwami i pieśniami Śpiewajmy Panu (w 1947 była częścią składową Modlitewnika diecezjalnego) i różne broszury, zawierające pieśni kościelne. Od 1946 zarządzał NSD (na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu).

W 1947 ks. Lichy został inkardynowany do archidiecezji wrocławskiej.

1948 – Za zgodą Rady Generalnej nowicjat kleryków został przeniesiony z Ząbkowic Śląskich do Ołtarzewa (nowicjusze ze swoim mistrzem przyjechali do Ołtarzewa już 20 sierpnia). Mistrzem nowicjatu był wtedy ks. Alojzy Żuchowski.

1949 – Klerycy licealiści wyjechali z Ołtarzewa na Kopiec, aby tam sfinalizować naukę liceum ogólnokształcącego.

1950 – Nowy ks. dyrektor liceum w Ołtarzewie, ks. Józef Kloc, skompletował grono profesorskie. Wykładowcami zostali ks. Józef Dąbrowski – język polski, ks. Alojzy Hassa – geografię, historię i zagadnienia (),  ks. Ludwik Krawczyk – biologię, ks.  Józef Wróbel – łacinę. Profesorowie świeccy wykładali język francuski, łaciński, chemię, fizykę i matematykę.

– Do Ołtarzewa przyjechał członek Prezydium Rady Narodowej, który zbierał dane dotyczące kubatury budynków i kościoła oraz ilości członków domu seminaryjnego.

1952 – W dniach 18 – 24 sierpnia ministranci z Ołtarzewa, pod kierunkiem ks. Augustyna Werochowskiego i dwóch kleryków Henryka Stycznia i Antoniego Pęksy, brali udział w rowerowej pielgrzymce do Częstochowy.

1962 – Na skutek zajęcia domu pallotyńskiego w Otwocku przez władze państwowe, rekolekcje w Ołtarzewie, trwające od 18 do 24 sierpnia, odprawiało 20 księży saletynów. Ostatnie nauki głosił im ks. Michał Kordecki SAC.

1980 – Ołtarzew odwiedził ks. Stanisław Wawszczak (+1989), kapelan urszulanek na Jaszczurówce w Zakopanem, który brał udział w uroczystościach jubileuszowych siostry kierowniczki w Urszulinie (Ołtarzewie).

1982 – Ołtarzew odwiedził wraz z dwoma klerykami ks. Pius Hadulla SAC (+1993) z Reinbach z Niemieckiej Republiki Federalnej, ojciec duchowny międzydiecezjalnego i międzyzakonnego seminarium duchownego.

– Br. Edward Buryło opuścił wspólnotę ołtarzewską, przenosząc się na stałe do Częstochowy.

1984 – Dokonano zmiany rektora w Gdańsku, w domu przy ul. Elżbietańskiej 1. Dotychczasowy przełożony, ks. Jerzy Błaszczak, który przez dwie kadencje pełnił obowiązki rektora i duszpasterza został mianowany proboszczem w Lublinie na Sławinku. Nowo mianowanym rektorem w Gdańsku został ks. Jerzy Firczyk. 

1988 –  Nastąpiła zmiana na stanowisku rektora i proboszcza w Szczecinie. Dotychczasowy – ks. Stanisław Świerczek, który pełnił te obowiązki przez 9 lat, został mianowany kustoszem sanktuarium i kierownikiem domu rekolekcyjnego w Hodyszewie. Ks. Świerczek zbudował w Szczecinie nowy dom. Nowo mianowanym rektorem i proboszczem został ks. Zygmunt Falczyński.

1989 – Ks. Tadeusz Michałek, z powodów zdrowotnych zrezygnował ze stanowiska rektora domu w Wadowicach (przekazanie obowiązków nastąpiło 24 VIII). Urząd ten pełnił w latach 1986-89.

Jego wielką zasługą było rozpoczęcie gruntownego remontu domu macierzystego. Wykończył skrzydło zachodnie i południowe domu, które w 1989 zostało poświęcone. W tej części znalazła się kaplica domowa, w której zainstalował pancerne tabernakulum. Po rezygnacji w dalszym ciągu służył pomocą w pracach domowych i remontowych Collegium Marianum nowemu rektorowi ks. Tadeuszowi Madoniowi. Gruntowna restauracja tego obiektu była przedmiotem szczególnej jego troski. Marzył, aby odnowiony gmach kopiecki znów ożył, aby wypełnił się młodzieżą pallotyńską, jak za dawnych lat, gdy sam był uczniem gimnazjalnym. Pozostało do modernizacji jeszcze jedno skrzydło domu od strony szosy krakowskiej.

1991 – sierpień – Z Białorusi powrócili do Polski ks. Marian Kopeć i ks. Bogdan Rudnicki. Na ich miejsce wyjechali ks. Józef Lisiak (pozostał w Bieniakoniach) i ks. Andrzej Witek – rozpoczął pracę w Hermaniszkach (zaczął remont kościoła i kontynuował budowę plebanii).

1991 – Biskup Jan Purwiński dokonał poświęcenia i wmurowania kamienia węgielnego pod nowy kościół w Dowbyszu.

1991 – sierpień – Do wspólnoty w Żytomierzu dołączył ks. Andrzej Bafeltowski.

1996 – Ks. Józef Pierzchalski zakończył urząd proboszcza w Ożarowie Mazowieckim (od 1993).

2001 – Funkcję rektora pallotyńskiego domu i proboszcza w Łodzi objął ks. Krzysztof Syrek – pełnił ją do 2003.

2002 – Przejęto posługę w parafii św. Agnieszki w Waterloo (Kanada). Proboszczem i rektorem domu został ks. Piotr Machnacki.

2002 – Zgodnie z dekretem przełożonego generalnego do macierzystej prowincji Chrystusa Króla powrócił ks. Jan Jędraszek senior (z Prowincji Zwiastowania Pańskiego).

2007 – Ks. Bogdan Kusznir został mianowany wikariuszem pallotyńskiej parafii w Biłohirii i w jej filialnych parafiach (w diecezji kamieniecko-podolskiej). Pracował tam do 2011.

2011 – Ks. Wendelin Ryś zakończył pełnić funkcję moderatora ruchu Wieczerników Miłosierdzia Bożego (które założył w Częstochowie w 1981). Wieczerniki łączą ideę miłosierdzia Bożego z ideą Wieczernika Jerozolimskiego. Mobilizują one członków ruchu do kontemplacji i realizacji orędzia Miłosierdzia Bożego w życiu codziennym przez działalność apostolską w środowisku rodzinnym, społecznym i zawodowym. Świadectwo życia chrześcijańskiego członek Wieczernika prowadzi przez działalność charytatywną oraz realizację trzech stopni miłosierdzia czynu, słowa, modlitwy. Włączenie do ruchu odbywa się poprzez uroczyste poświęcenie się Chrystusowi Miłosiernemu w Kościele. Formacja czcicieli dokonuje się poprzez 3-4 dniowe albo weekendowe rekolekcje zamknięte i dni skupienia. Ruch oparł formację laikatu na metodzie wypracowanej przez s. Władysławę Sitarz SAC. Istnieją w nim rożne grupy apostolskie zawodowe (m.in. nauczycieli, służby zdrowia, rolników, robotników), rodzinne (np. młodych małżeństw) lub młodzieżowe. Wieczerniki zyskały sobie dużą popularność, a ks. Ryś stworzył 6 stopni formacyjnych. Obecnie działają one na terenie całego kraju – w 2007 liczyły 700 członków i 5000 przyjaciół.

2012 – W Pallotyńskim Domu Opieki im. św. Wincentego we Wrzosowie zmarł ks. Krzysztof Margasiński (ur. 1927 w Koniecpolu, w diecezji kieleckiej), dyrektor administracyjny KUL 1960-62, rekolekcjonista, notariusz sądu metropolitalnego w Warszawie.

Od 1973 życiem i pracą duszpasterską związał się na stałe z Otwockiem. Podejmował wyznaczone mu zadania duszpasterskie, posługiwał chorym jako kapelan szpitalny, udzielał się jako duszpasterz i rekolekcjonista (w 1979 także w ramach Pallotyńskiego Sekretariatu Misyjnego w Ząbkach), a także udawał się na zlecane mu zastępstwa. W 1989 został zwolniony z czynnej posługi kapelana szpitalnego, pozostał w Otwocku w charakterze duszpasterza. Ostatnie lata życia, naznaczone ciężką chorobą i wielkim cierpieniem, spędzał początkowo w Otwocku, a następnie we Wrzosowie.

2014 – Ks. Aleksander Milewski objął rektorstwo w Kamiennym Brodzie (Ukraina). Był tu też proboszczem Kamiennego Brodu, Tetirki, Sokołowa i Jabłonnej.

2014 – Ks. Bogdan Kusznir objął funkcję proboszcza parafii pw. Chrystusa Króla Wszechświata w Kijowie. Choroba zmusiła go do rezygnacji z tej funkcji w 2017. Został wtedy skierowany do pallotyńskiej wspólnoty w Żytomierzu, jednak ze względu na postępującą chorobę, pozostał w Kijowie, gdzie podjął leczenie.

2016 – Na wieczornej rekreacji wspólnota domu warszawskiego spotkała się z abpem Henrykiem Hoserem SAC, bpem Brunem Atebą SAC z Maroua-Mokolo w Kamerunie i bpem Marcellinem Yao Kouadio z Yamoussoukro. Obecny był ks. Dariusz Sala SAC z Yamoussoukro.

Pożegnano też ks. Piotra Jana Karpa SAC, wyjeżdżającego do Francji.

Był to też dzień rozesłania neoprezbiterów (trzej księża Dawid Dziedzic – do Wenezueli , Sebastian Kołodziejski – do Krakowa i Mariusz Zakrzewski – do Sandomierza).

2017 – W święto Bartłomieja Apostoła odbyło się tradycyjne rozesłanie neoprezbiterów. O godzinie 1200 w siedzibie Zarządu Prowincjalnego w Warszawie została odprawiona Msza św., której przewodniczył ks. prowincjał Zenon Hanas. Skierował on do neoprezbiterów okolicznościowe słowo. We Mszy św. uczestniczyli też członkowie Zarządu Prowincjalnego.

Po modlitwach wszyscy uczestnicy rozesłania spotkali się razem przy południowym posiłku, na którym był obecny ks. Józef Lasak, pierwszy radca generalny Stowarzyszenia.

Ks. Przemysław Brodowski – został mianowany wikariuszem w Radomiu, ks. Łukasz Dzwolak – wikariuszem w Sierpcu, ks. Leonid Jaroszyński – skierowany do delegatury na Ukrainie, ks. Marcin Przywara – mianowany wikariuszem w Otwocku (ul. Żeromskiego) i ks. Sebastian Rolka – wikariuszem w Lublinie.

2018 – W Gdańsku zmarł ks. Tadeusz Płonka (ur. 1916 w Wieprzu, w pow. Wadowice), nauczyciel w gimnazjum, duszpasterz parafialny, kapelan szpitala. Był najstarszym pallotynem w Polsce (umarł w wieku 102 lat).

Placówki, na których pracował ks. Tadeusz Warszawa 1942-45 studia filologii polskiej na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego; Kraków 1945 studia; Warszawa 1945-48 studia; Wadowice-Kopiec 1948-49 nauczyciel gimnazjum; Chełmno 1949-51 nauczyciel gimnazjum; Warszawa 1951-53 studia filologii polskiej (1952 magisterium nauk humanistycznych w zakresie filologii polskiej); Wadowice-Kopiec 1953-55 profesor homiletyki i historii Kościoła; Chełmno 1955-56 duszpasterz, rekolekcjonista; Gdańsk ul. Elżbietańska 1956-57 duszpasterz; Szymonka 1957-74 administrator parafii (p.o. rektor wspólnoty ryńskiej od 1958); Szczecin 1974-75 duszpasterz; Gdańsk ul. Elżbietańska 1975-2018 kapelan szpitala 1975-99; emeryt 1999-2018.

2019 – W Dowbyszu (Ukraina) zmarł ks. Witalij Wezdeckij z Delegatury Matki Bożej Fatimskiej na Ukrainie. Święcenia kapłańskie przyjął 10 maja 2014 w Ołtarzewie. Pracował jako wikariusz w parafii Miłosierdzia Bożego w Żytomierzu (2014-18) i jako kapelan w Mazowieckim Centrum Rehabilitacji STOCER w Konstancinie-Jeziornie (2018-19).

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny