Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 26 czerwca

1960 – W kościele parafialnym w Sząbruku pod Olsztynem, gdzie został ochrzczony w 1894 ks. Wojciech Turowski, odsłonięto jego tablicę pamiątkową, przy udziale Tomasza Wilczyńskiego i Józefa Drzazgi, bpów warmińskich, członków kapituły warmińskiej i częstochowskiej, ks. prowincjała Eugeniusza Werona i pisarki Marii Zientary-Malewskiej. Biskup Wilczyński odprawił za ks. Turowskiego Mszę św. i wygłosił okolicznościowe kazanie.

Kolejną tablicę pamiątkową z popiersiem ks. Wojciecha Turowskiego odsłonięto w Sząbruku 9 lipca 1978; była to inicjatywa rodziny ks. Turowskiego z Niemiec, którą sfinalizował ks. proboszcz Józef Misiak (zob. pod 9 lipca).

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1925 – W Collegium Marianum na Kopcu, w święto Najśw. Serca Pana Jezusa, odbyło się zakończenie roku szkolnego. O godz. 9:00 ks. superior Alojzy Majewski rozdał świadectwa wszystkim uczniom gimnazjalnym. W swoim przemówieniu zachęcał do wytrwania w postanowieniach, „zalecał posłuszeństwo i usłużność wobec rodziców” i zaznaczył, że obecni maturzyści są „właściwie pierwszymi, którzy z pełnym wykształceniem opuszczają gimnazjum”. O godz. 11.30 uczniowie uczestniczyli we wspólnej adoracji Najświętszego Sakramentu, przeplatanej pieśniami wspólnymi bądź chórowymi (wielogłosowymi).

1927 – Na Kopcu ks. Leon Bemke został ogłoszony rektorem domu. W Collegium Marianum Mszą św. zakończono rok szkolny i rozdano świadectwa.

1928 – Ks. Stanisław Szulmiński uzyskał na KUL stopień licencjata teologii na podstawie pracy „Problem Opatrzności w dziejach”.
Chcąc jednak zrealizować swe pierwotne zamiary – obrania życia zakonnego i mając wyraźne zapewnienie przełożonych Stowarzyszenia, że będzie mógł poświęcić się pracy unijnej wśród prawosławia – wstąpił 6 VIIIj 1928 w Ołtarzewie do Pobożnego Stowarzyszenia Misyjnego.

1931 – Ołtarzew odwiedził dominikanin, obrządku wschodniego, który interesował się śpiewem wschodnim naszych kleryków.

1938 – Ks. Jan Nełkowski, opiekun duchowy Krucjaty Eucharystycznej dziewcząt, wybrał się ze swymi podopiecznymi na wycieczkę do Kampinosu.

1948 – Nowym rektorem domu i Seminarium w Ołtarzewie został mianowany ks. dr Eugeniusz Weron. Dotychczasowy rektor ks. Augustyn Werochowski odszedł do Wałbrzycha, jako pomocnik tamtejszego rektora i proboszcza, ks. Tomasza Sobieraja.

1950 – W Ołtarzewie odbyły się ostatnie egzaminy z filozofii, tzw. „rigorosum” z filozofii. Miało też miejsce posiedzenie Rady Profesorskiej.

1956 – W szpitalu w Kassel (Niemcy) zmarł ks. Romuald Laqua (ur. 1879 w miejscowości Kujau, obecnie Kujawy, w ówczesnej diecezji wrocławskiej), z niemieckiej prowincji Trójcy Świętej. Pochodził z polskiej rodziny, noszącej nazwisko Łąka i żyjącej na Górnym Śląsku. Ks. Laqua pełnił funkcję ekonoma prowincji, dyrektora drukarni i redaktora, rekolekcjonisty, radcy prowincjalnego 1913-22, 1947-50 i prowincjała prowincji Trójcy Świętej 1922-31.
W obecnych granicach polskich znajdują się domy lub majątki rolne, które powstały za czasów jego prowincjalstwa. Do nich należą: Ząbkowice Śląskie (1924 – konwikt św. Wojciecha; ks. Laqua już od 1919 zabiegał o założenie tam domu pallotyńskiego i kolegium) z majątkiem w pobliskiej Zwróconej (niem. Protzan, zakupiony w 1924), Gdańsk (1927), Kietrz (niem. Katscher, 1929), Braniewo (1925 – konwikt biskupi dla studentów świeckich Bischöliches Knabenkonvikt z kaplicą św. Alojzego), Reszel (niem. Rössel 1926 – konwikt św. Brunona) z gospodarstwem rolnym w Klewnie k. Reszla (niem. Klawsdorf).

1966 – W Częstochowie, w gronie rodzeństwa i współbraci, obchodził 40.lecie kapłaństwa ks. Stanisław Wierzbica. Jubilat celebrował sumę z asystą o godz. 11:00, a okolicznościowe kazanie wygłosił ks. radca Józef Dąbrowski.

1966 – Ks. Henryk Popławski odprawił w kościele seminaryjnym w Ołtarzewie uroczystą Mszę Prymicyjną (w historii Ołtarzewa było to drugie takie wydarzenie, po ks. Witoldzie Zdaniewiczu). W następną niedzielę, 3 lipca 1966 ks. Popławski odprawił Mszę Prymicyjną w kościele parafialnym w Ożarowie, u ks. Emiliana Skrzecza.

1969 – Ks. Tadeusz Gliński został mianowany wykładowcą historii Kościoła w Seminarium w Ołtarzewie. Funkcję tę pełnił przez 24 lata. Był doskonałym dydaktykiem, łatwo nawiązującym kontakt z alumnami, którzy cenili jego dobroduszność i merytoryczne przygotowanie prowadzonych wykładów. W 1974 objął funkcję dyrektora archiwum prowincjalnego (do 1980).

1979 – Do Seminarium w Ołtarzewie przybyła na kilka dni grupa kleryków z Niemieckiej Republiki Demokratycznej, wraz z pallotyńskim alumnem Frankiem Günterem.

1981 – Ks. Kazimierz Parzyszek został mianowany rektorem domu w North Tonawanda oraz kierownikiem delegatury na teren USA. Prowadził coniedzielne duszpasterstwo w parafii św. Jana Kantego i co drugą niedzielę w parafii Królowej Pokoju (Quenn of Peace) w Buffalo. Głosił też kazania w czasie 40-godzinnych nabożeństw w różnych parafiach w New Jersey. Przejął też dwie grupy współpracowniczek w North Tonawanda (250 osób) i Buffalo (230 osób), prowadząc dla nich comiesięczne spotkania i redagując dla nich tzw. biuletyn, a także organizując dwa razy dni skupienia w North Tonawanda (w Wielkim Poście i w sierpniu); ponadto współpracowniczki same często organizowały przyjęcia w domu pallotyńskim bądź w Buffalo.

1982 – W Warszawie zmarł ks. Alojzy Arendt (ur. 1904 w Koślince (niem. Kiesling), w parafii Dąbrówka Malborska (Deutsch Damerau), w diecezji warmińskiej), sekretarz prowincjalny. „Umierał jak święty i był jak święty” (ks. Henryk Kietliński). Mszę zawsze odprawiał w wyjątkowym skupieniu i z pobożnością. Kochał pracę spowiednika i trwał w konfesjonale przez wiele godzin każdego dnia, spowiadając świeckich, duchownych i współbraci. Bywały dni, że wychodził z konfesjonału po godz. 20.00 i nie miał już ochoty nawet na kolację. Był człowiekiem prawym i wiernym Prawu Bożemu. Dużo się modlił i zawsze przychodził punktualnie na modlitwy wspólnotowe. Odznaczał się pracowitością i dokładnością w pracy. Szanował każdego człowieka. Umiał dziękować, powiedzieć słowo uznania, podnieść na duchu.
Kochał Stowarzyszenie i pozostał mu wierny. Umiał cieszyć się osiągnięciami współbraci i smucić ich troskami i niepokojami. Wspólnota domowa była dla niego miejscem pracy, radości i wytchnienia. Pamiętał o uroczystościach i chętnie brał w nich udział. Był gościnny – często powtarzał słowa: „Witamy u nas”. Cenił sobie przyrzeczenie ubóstwa.

1983 – Chory psychicznie człowiek, spoza Seminarium, wyskoczył z czwartego piętra na taras domu seminaryjnego, ponosząc natychmiastową śmierć. Wezwani na pomoc strażacy i mieszkańcy domu ołtarzewskiego próbowali wcześniej przez dwie godziny rozmawiać z tym człowiekiem, lecz bezskutecznie; „Strażacy i my byliśmy bezsilni wobec jego postępowania”.

1986 – Bp Stanisław Nowak ordynariusz częstochowski poświęcił w Częstochowie nowe obiekty domu Stowarzyszenia. Rozbudowa domu rozpoczęło się pod koniec lat 70. i na początku 80. dobudowano drugą część domu, a do stojącego już domu św. Józefa dobudowano trzy nowe części, przeznaczając je na „Dom Animacja Apostolskiej”, który oddano do użytku w 1983.

1992 – Rada Generalna jednomyślnie opowiedziała się za podjęciem przez Prowincję Chrystusa Króla pracy duszpasterskiej na Słowacji. Pierwsi pallotyni wyjechali tam 17 VII 1992.

1993 – W Borowym Młynie, w rodzinnej miejscowości kl. Grzegorza Rudnika (+11 lipca 1984), ks. prowincjał Czesław Parzyszek ….

1999 – W Klinice Wojskowej w Warszawie zmarł ks. Eugeniusz Skarzyński (ur. 1935 w Goskach-Pełkach k. Ostrowi Mazowieckiej, w parafii Rosochate Kościelne, w diecezji łomżyńskiej), redaktor Pallottinum, kapelan wojskowy w stopniu pułkownika, profesor w seminarium.
Przez większość życia kapłańskiego posługiwał jako kapelan wojskowy w wielu placówkach. Sumiennie wykonywał swoje obowiązki kapelana, otrzymując w dowód uznania kolejne stopnie wojskowe i odznaczenia resortowe, m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Polski i Złoty Krzyż Zasługi. Potwierdza to opinia ordynariatu polowego przed jego odejściem na rentę, w której czytamy: „W okresie ponad 20-letniej zawodowej służby wojskowej z powierzonych zadań i obowiązków wywiązywał się wzorowo, angażując w to całą swoją energię, zapał i umiejętności. Wyróżniał się pracowitością, rzetelnością, inwencją i prężnością w działaniu. Wysoka kultura osobista, wiedza oraz życzliwy stosunek do ludzi zjednywało mu zasłużone uznanie i szacunek otoczenia. […] Na wszystkich zajmowanych stanowiskach z dużym poświęceniem i oddaniem aktywnie uczestniczył w działalności duszpasterskiej i społecznej na rzecz żołnierzy i wszystkich środowisk podległych probostw (czy jako kapelan pomocniczy w probostwach garnizonowych Żary i Toruń, czy jako proboszcz kościołów garnizonowych w Radomiu, Siedlcach, Chełmnie, a ostatnio w Puławach”.

2003 – Alumni kursu piątego zdawali w Ołtarzewie egzamin ogólny z teologii. Egzamin obejmował Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, teologię fundamentalną, teologię dogmatyczną i teologię moralną.

2016 – Wspólnota parafialna w Oignies świętowała diamentowy jubileusz – 60 lat kapłaństwa ks. Stanisława Jurkowskiego. Święceń kapłańskich udzielił mu 24 VI 1956 w Ołtarzewie bp Zygmunt Choromański. Od 1970 pracuje we Francji, najpierw w Oignies, następnie przez 7 lat był rektorem wspólnoty paryskiej (1977-84) i od 1984 w Oignies-Ostricourt.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny