Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 27 czerwca

1951 – W Szpitalu św. Łazarza na Woli w Warszawie, zmarł na zawał serca Wojciech Durek (ur. 1889 w Małej k. Ropczyc, w diecezji przemyskiej), rzeźbiarz i malarz, członek Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego.

Ważnym dziełem Durka jest wystrój kościoła seminaryjnego w Ołtarzewie (rzeźba i płaskorzeźba). Prace tu rozpoczął w 1948 od płaskorzeźby głównej w ścianie środkowej absydy kościoła, przedstawiającej Maryję pośród Apostołów w Wieczerniku. Jest to największa praca Durka w tej świątyni.

W. Durek był rzeźbiarzem niezwykle utalentowanym, artystą reprezentującym nurt symbolizmu i neorealizmu. Tworzył głównie rzeźby pomnikowe i o tematyce religijnej, realizowane najczęściej w betonie, ale wykonywał też prace w drzewie, stiuku, marmurze i brązie. Uważał, że rzeźba powinna być osadzona we właściwym tle i ma być przedstawiona frontalnie.

Na podstawie pierwszego wrażenia oceniano go niekiedy jako człowieka osamotnionego i małomównego. Tymczasem rzeczywistość wyglądała zupełnie inaczej. Ks. Konstanty Kobielus, przyjaciel artysty, tak pisał o nim: „p. Durek był człowiekiem ciekawym. Długie lata nie praktykował, tzn. nie uczęszczał do sakramentów św., ale dużo się modlił; koronki, tj. różańca w życiu nie opuścił. I właśnie jego rzeźby, to był obraz jego duszy. Gdy rzeźbił, do każdej figury się modlił… ogromnie się cieszył, że on pierwszy wyniósł na ołtarze św. Wincentego Pallottiego, którego bardzo kochał. W Ołtarzewie czuł się, jak mówił, najlepiej, jak jeszcze nigdzie indziej za swego życia. […] Tu uwierzyłem na nowo… odnalazłem radość życia i sens”. 12 IX 1950 został przyjęty do Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego.

Ks. Eugeniusz Klimiński wspomina Wojciecha Durka jako osobę rozmodloną, którą można było zawsze spotkać w kaplicy już od wczesnych godzin rannych. Ocenia go jako solidnego, sumiennego i niezmiernie pracowitego człowieka.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1908 – Na podstawie decyzji Kongregacji dla Zakonników erygowano nowicjat w Antoniówce, w trzy miesiące po pierwszych obłóczynach.
Ks. Alojzy Hübner został mianowany przez Radę Generalną pierwszym mistrzem nowicjatu w Antoniówce i otrzymał dyspensę z powodu braku wieku kanonicznego – obowiązki te pełnił przez 9 lat – najpierw w Antoniówce, potem w Bochni (XI 1913 – XI 1914), Pradze i na Kopcu.
Pierwsze obłóczyny odbyły się 31 III 1908 (zostały one zaaprobowane dopiero później przez generała Stowarzyszenia). Ks. Majewski oblekł wtedy kandydata na księdza, Polaka z Gdańska, Ottona Rudolfa Isinga. Jeszcze tego roku odbyły się 20 VIII drugie obłóczyny (1 kandydat na kleryka i 3 na braci), a trzecie 15 XII (12 kandydatów na braci). Równocześnie ks. Hübner był przełożonym domu i duszpasterzem na filii kochawińskiej w Antoniówce, a potem w Bochni.

1924 – Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa – szczególnie podkreślana przez ks. Alojzego Majewskiego. I tak pierwsze zakładane domy oddawał on pod szczególną opiekę Serca Jezusowego – w V 1908 przy poświęceniu kaplicy w Antoniówce ustawiono statuę Serca Jezusa nad tabernakulum; w Bochni stała na szczycie domu. W porozumieniu z głównym sekretariatem Kongregacji Najświętszych Serc Jezusa i Maryi założył w 1918 ogólnopolski sekretariat dla przeprowadzania intronizacji Serca Jezusowego w rodzinach. W tym celu napisał specjalną książeczkę „Intronizacja Najświętszego Serca Jezusa w rodzinach” (Wadowice 1918, 1919).
Program uroczystości tego dnia z 1924 wyglądał na Kopcu następująco: rano Msza św. całej wspólnoty, podczas której śpiewano ludowe pieśni; przez cały dzień trwała adoracja Najświętszego Sakramentu; wieczorem na nabożeństwie ks. Augustyn Rolbiecki przewodniczył modlitwom przeplatanym wspólnym śpiewem, a następnie ks. superior Majewski odczytał Akt poświęcenia się Najświętszemu Sercu Jezusowemu, a na zakończenie chór wykonał wielogłosowe utwory.

1935 – Zbyt ciężkie warunki mieszkaniowe alumnów filozofii w Kleczy Dolnej (alumnat od 1934), skłoniły Radę Regionalną do przeniesienia kleryków na Kopiec w Wadowicach. Było to konieczne, ponieważ wystarczył silniejszy mróz, a prawie wszyscy kładli się do łóżek z powodu przeziębienia i grypy, a salę wykładową zamieniano na infirmerię.
Od 1935 majątek w Kleczy Dolnej stanowił podporę materialną, a zwłaszcza żywnościową dla Kopca.

1936 – W Beaufort West (RPA) zmarł ks. Karl Kubisch, misjonarz w Afryce Południowej. Urodził się 7 II 1899 w Załężu (niem. Zalenze, od 1924 dzielnica Katowic), w diecezji wrocławskiej. Był synem Karla i Waleski z d. Hese. 15 X 1920 złożył pierwszą profesję, a 14 VI 1924 przyjął święcenia kapłańskie. Od 2 IX 1930 (dekret) pracował na misjach w delegaturze Stowarzyszenia w Queenstown, w Afryce Południowej, m.in. w Qudtshoorn, przy kaplicy Najświętszego Zbawiciela.

1947 – Ks. Adam Wiśniewski, po zakończeniu studiów medycznych (w czasie wojny studiował w Warszawie, a po wojnie w Krakowie i Poznaniu) uzyskał dyplom lekarza medycyny. Stopień doktora nauk medycznych otrzymał 13 II 1951, po obronie rozprawy doktorskiej „Okulistyka polska w pierwszej połowie XIX wieku”. W 1950 uzyskał zgodę Stolicy Apostolskiej na wykonywanie praktyki lekarskiej zarówno w kraju, jak i na misjach.

1947 – Do Warszawy, do domu przy ul. Skaryszewskiej 12, przybył nowy prowincjał, ks. Stanisław Czapla.

1954 – Podczas Zjazdu Katolickiego w Osny poświęcono stacje drogi krzyżowej.

1968 – W dniach 20-27 czerwca, w Ząbkowicach Śląskich 30.lecie kapłaństwa obchodzili: ks. rektor Józef Kloc, ks. Eugeniusz Weron, ks. Władysław Zbłowski, ks. Wiktor Bartkowiak, ks. Henryk Popiel. Odprawili tu rekolekcje, głosząc sobie 6.dniowe nauki. W tym czasie przypadła w parafii uroczystość odpustowa, którą księża jubilaci uświetnili Mszą św. koncelebrowaną. Po obiedzie księża jubilaci rozegrali z nowicjatem mecz siatkówki, ale ulegli młodszym 3:0. Ks. Wiktor Bartkowiak pozostał jeszcze w Ząbkowicach przez kilka dni i wygłosił na prośbę magistra nowicjatu konferencję do nowicjuszy na temat pracy Ośrodka Studiów Pallotyńskich, ze względu na zainteresowanie tą tematyką wśród nowicjuszy.

1968 – Editions du Dialogue opublikowało książkę „Par un rentier a pic. Saint Jean de la Croix”, autorstwa Marie Dominique Poinseneta.

1969 – Rada Regionalna dokonała wyboru przełożonych domów i radców:
=Paryż – rektorem domu został ks. Jakub Krzyszczuk, a jego zastępcami: ks. Józef Sadzik – jako wicerektor, ks. Zenon Modzelewski – jako radca;
=w Collége Osny: ks. Henryk Gracz – jako rektor, ks. Teodor Kocjan – pierwszy radca i ks. Jan Kończak – drugi radca;
=w domu Drukarni Osny: ks. Tadeusz Tomasiński – rektor, ks. Alojzy Misiak – pierwszy radca i ks. Stanisław Płoński – drugi radca.

1971 – W Szczecinie kl. Kazimierz Jacaszek (+2008) przyjął święcenia kapłańskie z rąk bpa Jerzego Stroby. Gotycki kościół św. Jana Chrzciciela był wypełniony po brzegi. Święcenia kapłańskie były dla wiernych głębokim przeżyciem religijnym.
– Ks. Eugeniusz Klimiński zakończył w Łaźniewie rekolekcje dla chorych. Pomagali mu w tym alumni Seminarium ołtarzewskiego.
– Ks. Stefan Bajda rozpoczął rekolekcje dla sióstr elżbietanek w Warszawie.

1975 – Rada Regionalna nominowała nowy Zarząd domu w Paryżu – rektorem domu został ks. Józef Sadzik, a jego zastępcami: ks. Szczepan Bober – jako wicerektor, ks. Leszek Malewicz – jako radca. Przejęcie urzędu nastąpiło 1 IX tr.

1975 – Br. Jan Zgłobica, przebywający od dwóch lat u rodziny w Kanadzie, na własną prośbę, pismem prowincjała został skierowany do Brazylii, gdzie przybył 29 II 1976. Pracował przy parafii św. Elżbiety w Rio de Janeiro. Na pierwsze 3-miesięczne wakacje powrócił do kraju 17 V 1979, ale Rada Prowincjalna na sesji z 16 VI zadecydowała o jego pozostaniu w Polsce. Od 15 IX tego roku pracował w Poznaniu, w wydawnictwie Pallottinum.

1975 – Swój wieczór autorski w Centre du Dialogue miał poeta Czesław Miłosz. „Na odczycie – na czytaniu swoich wierszy Miłosz miał dużo ludzi. Cała sala była wypełniona po brzegi, ustawiono też głośnik przy wejściu do domu pod numerem 23, bo i tam byli słuchacze. Ile mogło być? Może około 200 ludzi. W samej sali niezbyt dobrze się słuchało, gdyż mówił czasami Miłosz za słabo” – odnotował kronikarz.

1976 – Zgodnie z ogłoszeniem „Słowa Powszechnego”, o godzinie 12:00 w Ołtarzewie została odprawiona Msza św. za śp. ks. Edwarda Wilka SAC, którą zamówili i podali w ogłoszeniu w gazecie członkowie Rodziny Rodzin z Warszawy, wśród których pracował ks. Wilk. Kapłan ten zmarł 25 VI 1975.

1978 – Ks. Leon Bemke wyleciał do USA. Pracował tam od 1963 do 1976; we IX 1976 przybył do Polski i rezydował w Wadowicach, w domu, który budował i który kochał.

1979 – Na dwumiesięczny kurs językowy do Niemieckiej Republiki Federalnej wyjechał ks. Jan Korycki i ks. Marian Szczotka.

1980 – W Centre du Dialogue wystąpił Czesław Miłosz. Poeta czytał „fragmenty tłumaczenia Księgi Hioba i wiersze autobiograficzne, niepublikowane”.

1986 – Ks. Henryk Grela został mianowany duszpasterzem parafii w Lublinie, a od 1989 duszpasterzem współpracowników, spotykających się w domu przy ul. Bohaterów Monte Cassino 16 (tam zamieszkał od 1991).

1989 – Na doroczny Zjazd Katolicki w Osny we Francji wyjechała siedmioosobowa grupa kleryków ołtarzewskich z ks. prefektem Zygmuntem Rutkowskim.

2007 – Ks. Stanisław Zyglewicz obchodził w swej parafii w Oignies jubileusz 50.lecia kapłaństwa.

2010 – W Słupi (pow. Skierniewice) br. Mikołaj Ciach złożył wieczną konsekrację na ręce ks. prowincjała Kazimierza Czulaka.

2017 – W Pallotyńskim Domu Opieki im. św. Wincentego we Wrzosowie k. Radomia, zmarł ks. Marian Dziczek (ur. 1930 we wsi Przetycz Folwark, w powiecie Ostrów Mazowiecka), przeżywszy 66 lat w Stowarzyszeniu i 60 lat w kapłaństwie.
Kiedy w maju 1976 bp Mikołaj Sasinowski, ordynariusz łomżyński, zlecił pallotynom opiekę nad sanktuarium maryjnym w Hodyszewie, ks. Dziczek został mianowany pierwszym pallotyńskim proboszczem tego miejsca. Rozpoczął tam bezpośrednie przygotowania do koronacji cudownego obrazu Matki Bożej Hodyszewskiej, która została dokonana 30 VIII 1980. Wydarzenie to odbyło się już po odejściu ks. Dziczka z Hodyszewa, bowiem rok wcześniej złożył rezygnację z obowiązków proboszcza i rektora.
Został wtedy przeniesiony do Ząbek, do pracy w Sekretariacie ds. Misji (30 VI 1979). Spełniał tu ponadto obowiązki stałego spowiednika braci nowicjuszy drugiego roku (od 15 IX 1984). Ostatnią placówką był Otwock, dom przy ul. Ks. Kard. Wyszyńskiego, gdzie od 25 VIII 2004 podjął pracę przy tamtejszej parafii, a równocześnie podlegał Sekretariatowi ds. Ewangelizacji Wschodu. Od 2014 przebywał we Wrzosowie.
Pogrzeb śp. ks. Mariana Dziczka SAC odbył się 1 lipca w kościele parafialnym pw. św. Józefa w Radomiu (ul. Młodzianowska 124).

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny