Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 28 sierpnia

1831 – Skasowano klasztor kartuzów w Berezie Kartuskiej. Władze carskie na podstawie donosu gen. Iwana Paskiewicza o udziale 11 mnichów w powstaniu listopadowym, „skasowały i skonfiskowały” klasztor (te dwa znaczące słowa znalazły się w ukazie carskim).

Klasztor fundował w 1648 podkanclerzy Wielkiego Księstwa Litewskiego Kazimierz Leon Sapieha. Kamień węgielny pod  budowę położył nuncjusz papieski w Polsce, abp Giovanni de Torres (+1662). 6 VI 1666 bp wileński Aleksander Sapieha dokonał poświęcenia kościoła pw. św. Józefa i Kazimierza oraz klasztoru. Tego dnia pochowano szczątki fundatora (zmarł w Brześciu 19 I 1656). Cały klasztor otoczony był sześciokątnym wałem, na kształt obronnej twierdzy. Fundator przekazał kartuzom wsie: Berezę i Busiaż. Fundacje przyjął Sejm w 1653. Kartuzja nosiła tytuł Świętego Krzyża, z racji przechowywania tu relikwii Świętego Krzyża. Zakonnicy zostali sprowadzeni z Trewiru.

W 1937 obiekty zrujnowanego klasztoru przejęli pallotyni. Zarząd Prowincjalny zdecydował się przyjąć Berezę jako bazę wypadową na Polesie. Pamiętano przy tym o pragnieniu Wincentego Pallottiego, aby głosić Ewangelię na Wschodzie. 15 X 1937 ks. prowincjał Jan Maćkowski, ks. Walerian Siuda, rektor nowej placówki oraz br. Antoni Kaczmarczyk stanęli w Berezie Kartuskiej.

Pallotyni przybyli ponownie do Berezy jesienią 1991 (ks. Włodzimierz Mozolewski i ks. Andrzej Marzec). Kościół pokartuski był już wtedy zrujnowany. Nowy kościół pw. Trójcy Świętej wybudował na skraju miasta ks. Andrzej Marzec. Plac pod budowę kościoła poświęcono już jesienią 1993. W następnym roku abp Kazimierz Świątek powierzył parafię pallotynom oraz wyraził zgodę na reerygowanie domu Stowarzyszenia. Budowę świątyni ukończono w 1998; 7 czerwca tr. kard. Świątek dokonał jej dedykacji, w obecności dawnych potomków Berezy, którzy wspierali finansowo jego budowę. W 1995 osiedliły się w Berezie pallotynki.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1925 – sierpień – Bracia kolporterzy wyjeżdżali z kalendarzami do sprzedaży. Był to czas krytyczny w Polsce, z powodu spadku złotego. Nastąpił on 28 lipca (złożyły się na to: trudności budżetowe, wojna celna z Niemcami, odpływ walut z Banku Polskiego).

1936 – Ks. Franciszek Bobrowski wyjechał z Ołtarzewa na stałe do Chełmna. Uczył języka łacińskiego i niemieckiego w Collegium Josephianum, dojeżdżając czasowo do polskich środowisk emigracyjnych we Francji.

1938 – Ks. Stanisław Szulmiński wyjechał do Krakowa na zjazd teologów.

1944 – Ks. Walerian Pączek, dziekan Grupy „Północ” i kapelan zgrupowania „Róg”, ps. Germen, otrzymał Krzyż Walecznych, a 17 IX awans do stopnia majora.

1947 – Rada Generalna podpisała dekret odejścia ze Stowarzyszenia i udzieliła zgodę na przejście do diecezji dla księży: Joachima Lichego i Brunona Podhalańskiego (Brunona Poprawy).

1955 – Ks. Józef Chudziński przyjął na trzy lata parafię w Vergara, należącą do urugwajskiej regii.

1955 – Ks. Franciszek Cegiełka wyjechał z rekolekcjami do Brazylii (dla felicjanek), a następnie przez Montevideo (10 X) i Dakar do RPA (13 X). Tu głosił rekolekcje w języku angielskim dla pallotynów i różnych zgromadzeń żeńskich. W kwietniu 1956 przez Ziemię Świętą (obchodził tu jubileusz 25.lecia kapłaństwa), Rzym, Francję (8 V) i Anglię (odwiedził ks. Józefa Zawidzkiego) powrócił do USA. Wrażenia z podróży zawarł w książce „Life on Rocks. Among the Natives of the Union of South Africa”, North Tonawanda 1957.

1960 – Ordynariusz warmiński, bp Tomasz Wilczyński, dokonał uroczystej konsekracji odnowionego kościoła Matki Bożej Królowej Świata w Kisielicach.

1963 – Do domu w Szczecinie został skierowany ks. Józef Orkisz; pracował jako wikariusz w parafii diecezjalnej w Stargardzie Szczecińskim (do 1969).

1970 – Ks. Henryk Mojecki został przeniesiony z Gdańska (ul. Elżbietańska) do domu warszawskiego, a po roku czasu do Rynu.

– Do Szczecina skierowano ks. Antoniego Dębkowskiego, który po dwóch latach wyjechał do Francji i pracował w Regii Miłosierdzia Bożego.

1973 – Żeński Instytut Maryjny Apostolstwa Katolickiego z Monteagudo, powstały w Sucre w Boliwii 15 VIII 1962 (założycielką była Georgina Wagner †1987, niemiecka zakonnica z diecezji Trier), skierował prośbę o przyjęcie do Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego. Włączono go w 1975.

1973 – Ks. prowincjał wystosował list do wszystkich polskich pallotynów, zachęcając do korespondencji z misjonarzami, którzy wyjechali do Rwandy i Brazylii, do przekazywania informacji o pallotyńskich misjach w katechizacji, w domach formacyjnych, i apelując do większego zapału apostolskiego.

1974 – W Ołtarzewie, w dniach 28-31 sierpnia, odbyło się spotkanie młodzieży pallotyńskiej z różnych stron Polski. Na spotkanie przybyło ok. 50 osób Wygłoszono trzy zasadnicze referaty: -„Sylwetka św. Wincentego Pallottiego. Profil działalności Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego z uwzględnieniem kursów formacji religijnej” (ks. Eugeniusz Klimiński);

-„Formy apostolstwa świeckich na świecie, ze szczególnym uwzględnieniem apostolstwa młodzieży” (ks. Roman Dzwonkowski, ks. wiceprowincjał Jan Pałyga, ks. Eugeniusz Weron);

-„Apostolstwo świeckich w oparciu o dokumenty soborowe” (ks. Eugeniusz Weron).

Każdy referat był przedyskutowany na specjalnych seminariach. Wspólne zainteresowania uczestników pozwoliły na głębsze zapoznanie się z życiem Założyciela i z pracami Stowarzyszenia”.

1974 – Ks. Stanisław Jojczyk zakończył urząd proboszcza w Ożarowie Mazowieckim (od 1970).

1978 – Ks. Włodzimierz Mozolewski został skierowany na pełny etat do pracy rekolekcyjnej w Krajowym Dziele Duchowej Pomocy Powołaniom pod kierownictwem ks. dyrektora Józefa Lesiaka. Z obowiązków tych został zwolniony 30 VI 1981, a w następnym roku przydzielono go do pracy rekolekcyjnej w grupie ogólnej. W tym czasie od IX 1979 przynależał do domu w Gdańsku (przy ul. Elżbietańskiej).

1983 – Z okazji 75.lecia Prowincji Chrystusa Króla odbyła się jubileuszowa pielgrzymka do sanktuarium maryjnego w Hodyszewie.

1984 – Urząd proboszcza w Bóbrce objął ks. Stanisław Jóźwik. Funkcję tę pełnił do 2001.

1984 –  Waldemar Paszek, który początkowo był klerykiem, ostatecznie zdecydował się pozostać bratem w Stowarzyszeniu. Został wtedy skierowany do Gdańska, do domu przy ul. Elżbietańskiej, gdzie był już do końca życia (+2007) – na furcie i w zakrystii.

2018 – Wieczorem, w kościele parafialnym Chrystusa Króla Wszechświata w Kijowie (ul. Lochwycka 46) rozpoczęły się uroczystości pogrzebowe śp. ks. Bogdana Kusznira. Po Mszy św. odmówiono za zmarłego różaniec i prowadzono czuwanie modlitewne do godz. 21.00. Kolejny etap uroczystości pogrzebowych miał miejsce następnego dnia.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny