Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 29 sierpnia

1952 – Na Kopcu zmarł ks. Jan Maćkowski (ur. 1902 w Grzybnie (Griebenau), w diecezji chełmińskiej), doktor teologii, superior polskiej regii 1934-35, pierwszy prowincjał 1935-47, radca prowincjalny, profesor Seminarium, rekolekcjonista.

Jego ulubionym powiedzeniem było: Serve ordinem et ordo te servat (Zachowuj porządek, a porządek zachowa cię). Czytanie duchowne, różaniec i brewiarz zawsze odmawiał na klęcząco w kaplicy. Jako przełożony dbał o życzliwą atmosferę rodzinną, o wzajemną współpracę; był bardzo ojcowski. Szczególnie poświęcał się kierownictwu żeńskich zgromadzeń zakonnych, dlatego spowiadał siostry, prowadził dla nich rekolekcje, udzielał im ustnych rad i prowadził z nimi rozległą korespondencję. We wszelkich trudnościach i w chorobie zachowywał pogodę ducha i niezłomną ufność w pomoc Bożą i opiekę Matki Najświętszej, Królowej Apostołów. Lubił posługiwać się zdaniem W. Pallottiego: „Nie spocznę, póki nie zdobędę najgorętszej – gdyby to było możliwe – nieskończenie doskonałej miłości do naszej, więcej niż Najdroższej Matki Maryi”.

Ksiądz Maćkowski był człowiekiem skromnym. Nigdy w rozmowie nie podkreślał swoich czynów. W stosunku do innych kierował się dobrocią i łagodnością, ufając dobrej woli człowieka. Sam za okazaną pomoc i przysługę zawsze wyrażał wdzięczność. W czasie choroby napisał do rektora na Kopcu: „Jestem niezmiernie wdzięczny Kochanemu Księdzu Rektorowi za pomoc udzieloną mi w wyszukaniu mieszkania w Krynicy, za przetransportowanie mnie na miejsce, wreszcie za ofiarę. Niech Pan Jezus stokrotnie wynagrodzi za dobre serce”. Pocieszał strapionych i cierpiących – pisząc m.in. takie słowa: „Kto bowiem miłuje, ten krzyża nie czuje, a choć go czuje, to krzyż miłuje. Miłość wszystko lekkim czyni”. O swojej chorobie napisał wtedy: „Tak to Pan Jezus odsunął mnie od wszystkich i od wszystkiego, chcąc przez to pokazać, że i bez nas Mu dobrze. Ciężko się pogodzić, że człowiek jest inwalidą. Może tutaj się podreperuje moje serce, by przynajmniej nie być ciężarem dla Stowarzyszenia”.

Wśród pallotynów byli trzej jego krewni: br. Ludwik Krajniewski (1891-1953), misjonarz w Afryce Południowej, ks. Adam Wiśniewski (1913-87), misjonarz-lekarz w Indiach, ks. Edmund Winklarz (1915-90), redaktor Pallottinum, sekretarz prowincjalny.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1930 – W Ołtarzewie, w dniach 26-29 sierpnia przebywali ministranci z naszego kościoła na Pradze, ze swym opiekunem – br. Ignacym Wszołkiem.

1938 – Do Krakowa, na zjazd teologów, pojechał ks. rektor Stanisław Wierzbica.

1945 – Ks. Józef Żyto został przydzielony do Gdańska, do domu przy kościele Chrystusa Króla (epizodycznie w XII 1945 przebywał w Krakowie), najpierw jako pierwszy radca i pierwszy wikariusz parafii, a następnie po odejściu ks. Stanisława Wierzbicy jako rektor i proboszcz parafii (od 16 XII 1947 do momentu likwidacji placówki 26 XI 1949) oraz administrator parafii św. Józefa (16 XII 1947 – 7 IX 1949). Sprowadził tu swego kuzyna Edmunda Adamka, który prowadził biuro parafialne i sekretariat gdańskiego okręgu Caritas.

1950 – W Ołtarzewie, przed nowym rokiem szkolnym, odbyła się konferencja profesorska miejscowego liceum pallotyńskiego. Przygotowano podręczniki dla nowicjuszy-licealistów.

1956 – Ks. Józef Turecki przejął obowiązki ekonoma prowincjalnego (z zamieszkaniem w Otwocku, a potem w Warszawie) – do 1957.

1957 – Do Wadowic powrócił na stanowisko rektora domu i dyrektora Collegium Marianum ks. Józef Turecki. Reaktywowano wtedy Collegium, rozwiązane w 1952. Po ponownym i ostatecznym zlikwidowaniu Collegium przez władze cywilne w 1962, ks. Turecki złożył rezygnację z funkcji rektora.

1959 – W kościele parafialnym w Osny odbyły się iroczystości pogrzebowe br. Franciszka Zbrojnego. 20 księży i 7 braci pallotyńskich oraz znajomi towarzyszyli zmarłemu w ostatniej drodze z kościoła na cmentarz miejski w Osny, gdzie został pochowany (później, po założeniu cmentarza w obrębie murów posesji pallotyńskiej (jesień 1961), przeniesiono tam szczątki br. Zbrojnego). W kazaniu pogrzebowym ks. superior powiedział o nim: „Świętej pamięci brata Franciszka można by nazwać wieczną lampką przed Najświętszym Sakramentem płonącą”.

1969 – Ks. Marian Dziczek został przeniesiony z Radomia do Chełmna, na stanowisko wikariusza przy pallotyńskiej parafii św. Józefa. Tu też został wybrany pierwszym radcą domu. Od września 1970 rozpoczął zaoczne studia w Prymasowskim Studium Życia Wewnętrznego w Warszawie, jako student Sekcji Teologii Życia Wewnętrznego. W 1972 ks. prowincjał Józef Dąbrowski przeniósł go na wikariusza do Ożarowa Mazowieckiego, aby tu miał lepsze warunki do ukończenia podjętych studiów. Zakończył je dwa lata później uzyskując stopień licencjata teologii ze specjalizacją w zakresie teologii życia wewnętrznego, na podstawie pracy dyplomowej: „Apostolstwo świeckich a konsekracja świata w świetle dokumentów Soboru Watykańskiego II”.

1974 – Do Seminarium przyjechał nowy ojciec duchowny, ks. Stanisław Orlicki, były rektor nowicjatu w Ząbkowicach Śląskich. Mianowany został ojcem duchownym w miejsce ks. Michała Kordeckiego. Ks. Orlicki ostatecznie nie podjął wyznaczonej mu funkcji (na jego miejsce przyszedł ks. Bogdan Boniewicz), ale został ekonomem domu seminaryjnego.

1976 – W Ołtarzewie przez kilka dni gościł ks. Lotar Fox z Republiki Federalnej Niemiec, z drugim jeszcze księdzem i studentem świeckim.

1977 – Ks. Edmund Winklarz został mianowany kierownikiem Sekretariatu Prowincjalnego, z początkowym zamieszkaniem przy ul. Wilczej, a od 1979 przy ul. Skaryszewskiej.

1978 – W Fethard-on-Sea (hrabstwo Wexford) w Irlandii zmarł ks. Nicholas Gorman (ur. 1930 w Rathdowney, w diecezji Ossory), radca prowincji irlandzkiej 1966, generał Stowarzyszenia X 1971 – 1977. Pochowany został 31 VIII na cmentarzu NMP w Cabra k. Thurles.

Za jego kadencji Stowarzyszenie rozpoczęło prace misyjne w Brazylii (1973 w Amazonii nad Rio Negro – prowincja brazylijska NMP Zwycięskiej) i Rwandzie (1973 – prowincja polska). W 1974 apostolska prefektura w Raipur (Indie) została podniesiona do rangi biskupstwa – pierwszy bp Hanns Weidner SAC (1964 prefekt, †1974). W 1976 Stowarzyszenie liczyło 10 prowincji oraz 6 regii. Było wówczas 2 099 członków, 352 domów i stacji misyjnych rozproszonych w 26 krajach świata.

Dwukrotnie odwiedził Polskę: pierwszy raz w celu przeprowadzenia wizytacji kanonicznej polskiej prowincji (23 IV – 18 VI 1974), a drugi – z okazji poświęcenia i otwarcia nowego budynku drukarni Pallottinum (18 VI 1975).

Z natury skłonny był do optymizmu i zacieśniania relacji międzyludzkich. Odnosił się z szacunkiem i zrozumieniem do poszczególnych członków Stowarzyszenia jak i zarządów, a nawet podczas oficjalnych wizyt stwarzał atmosferę rodzinną i przyjacielską. Zawsze ze szczególną miłością odnosił się do polskich pallotynów i do Polski.

1982 – Bp Jerzy Modzelewski poświęcił plac pod budowę kościoła św. Józefa w Wólce Mlądzkiej k. Otwocka (ob. Otwock).

1983 – Ks. Andrzej Chełkowski przestał pełnić funkcję kierownika Instytutu Maryjnego w Częstochowie (od 1982). Na jego miejsce przyszedł ks. Tadeusz Michałek, który równocześnie został administratorem domu częstochowskiego (funkcje te spełniał do 1986).

1990 – Do Żytomierza, do pracy duszpasterskiej przyjechali dwaj neoprezbiterzy z Polski: ks. Jarosław Olszewski SAC i ks. Stanisław Firut SAC. Zatrzymali się na przedmieściu Żytomierza, zwanym Malowanką, gdzie przebywał już ks. Aleksander Milewski, który jako kapłan diecezjalny wstąpił do pallotynów i w 1989 złożył pierwszą konsekrację w Rzymie. To właśnie ks. Milewski podjął starania o odzyskanie i odbudowę kościoła seminaryjnego (pobernardyńskiego, św. Jana z Dukli) oraz zakupił dom na Malowance.

Wkrótce ks. Stanisław Firut wraz z ks. Aleksandrem Milewskim wyjechał do Dowbysza, gdzie tworzyła się wtedy nowa parafia i rozpoczęto budowę sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej. Ks. Jarosław Olszewski pozostał w Żytomierzu (w 1991 dołączył do niego ks. Andrzej Bafeltowski SAC); pracował przy katedrze i kościele seminaryjnym oraz pełnił posługę w różnych parafiach dojazdowych.

Dzięki finansowej pomocy z Zachodu i miejscowych katolików, rozpoczęto remont świątyni seminaryjnej. 30 kwietnia 1991 bp Jan Purwiński dokonał poświęcenia kaplicy zrobionej w jednej z naw kościoła. W 1992, w obecności biskupa Purwińskiego i ks. Jana Pałygi SAC, delegata ks. Prowincjała, nastąpiło oficjalne przekazanie kościoła Bernardynów dawnym właścicielom. W 1996 bernardyni przejęli duszpasterswo w kościele św. Jana z Dukli.

1999 – Kard. Franciszek Macharski utworzył ośrodek duszpasterski w Krakowie-Bieńczycach, wydzielony z parafii tzw. Arki i przekazał go pallotynom. Pierwszym proboszczem został ks. Józef Gwozdowski. Parafia liczyła 5600 wiernych. Tego dnia o godz. 18.00 Kardynał poświęcił nową kaplicę, wybudowaną jeszcze podczas wakacji. Natomiast 28 XI Kardynał erygował przy kaplicy parafię Matki Bożej Pocieszenia (ul. Bulwarowa).

2010 – W dniach 28-29 VIII 2010, w Hodyszewie odbyły się obchody jubileuszu 30-lecia koronacji wizerunku Matki Bożej Pojednania Królowej Podlasia (31 VIII 1980 Franciszek kard. Macharski nałożył na skronie Maryi i Jezusa korony papieskie; w tym też dniu powstała „Solidarność”, która Matkę Bożą Pojednania obrała sobie za patronkę).

Uroczystej Eucharystii dziękczynnej za dar koronacji przewodniczył abp Edward Ozorowski, metropolita białostocki. W koncelebrze uczestniczyli: bp Antoni Dydycz, pasterz diecezji drohiczyńskiej, bp Tadeusz Bronakowski, bp pomocniczy diecezji łomżyńskiej, bp Tadeusz Zawistowski, senior diecezji łomżyńskiej, a także dwaj prowincjałowie Stowarzyszenia w Polsce – ks. Józef Lasak SAC (z Prowincji Chrystusa Króla) i ks. Kazimierz Czulak SAC (z Prowincji Zwiastowania Pańskiego). W koncelebrze uczestniczyło wielu kapłanów diecezjalnych i zakonnych.

Kazanie wygłosił bp Tadeusz Bronakowski, który wskazał na Maryję, jako na Tę, która jest przemożną pośredniczką u swego Syna Jezusa Chrystusa, w każdej ludzkiej potrzebie.

Po Mszy św., bp Bronakowski w akcie oddania Matce Bożej Pojednania Królowej Podlasia, zawierzył wszystkich zebranych oraz wszystkie parafie. Uroczystości na Krynicy zakończyły się Apelem Jasnogórskim, który poprowadził ks. Czesław Parzyszek SAC.

O północy została odprawiona Msza św. w intencji Ojczyzny. Eucharystii przewodniczył bp Tadeusz Zawistowski, a Słowo Boże wygłosił ks. Franciszek Wróblewski, kapłan pochodzący z parafii Hodyszewo. We Mszy uczestniczyły poczty sztandarowe i przedstawiciele podlaskiej „Solidarności”.

W drugim dniu uroczystości jubileuszowych, uroczystej sumie przewodniczył bp T. Bronakowski, a przez cały dzień kazania głosił ks. Franciszek Wróblewski, przybliżając czcicielom Królowej Podlasia, historię i specyfikę sanktuarium w Hodyszewie.

2018 – O godz. 10.00 bp Witalij Krywicki SDB, biskup diecezjalny kijowsko-żytomierski, przewodniczył Mszy św. pogrzebowej w kościele św. Aleksandra w Kijowie za śp. Ks. Bogdana Kusznira, a następnie szczątki zmarłego kapłana przewieziono do Rokitnego, do jego parafii rodzinnej, gdzie o godz. 16:00 Mszy św. przewodniczył bp Witalij Skomarowski, ordynariusz diecezji łuckiej. On też poprowadził pochówek na miejscowym cmentarzu.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny