Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 17 lutego

1857 – W Rzymie zmarła w opinii świętości Elisabetta Sanna Porcu (ur. 23 IV 1788 w Codrongianos na Sardynii), wdowa, niepełnosprawna fizycznie, tercjarka franciszkańska, współpracownica św. Wincentego Pallottiego i członkini Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego.

Pod wpływem niezwykłej opinii o świętości już 15 VI 1857, w cztery miesiące po jej śmierci, oficjalnie otwarto proces beatyfikacyjny Elżbiety. Tytuł „Czcigodnej” otrzymała już 22 IV 1880. Na początku XX w., niewyjaśniona dokładnie sprawa pobytu Sanny w Rzymie, zahamowała proces. Podjęto go na nowo w 1990.

Beatyfikacja Sanny odbyła się 17 IX 2016 przy bazylice Przenajświętszej Trójcy w Saccargia na Sardynii. Uroczystej liturgii przewodniczył kard. Angelo Amato, prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych.

Fot.: Archiwum Prowincji Chrystusa Króla w Warszawie

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1836 – W Paryżu, z inicjatywy grupy młodych i aktywnych świeckich, z Bogdanem Jańskim na czele i przy czynnym udziale Adama Mickiewicza, została założona Polska Misja Katolicka. 

Funkcję rektora Polskiej Misji Katolickiej pełnił w latach 1937-47 ks. Franciszek Cegiełka SAC. W latach 1940-45 ks. Cegiełka przebywał w niemieckich więzieniach i obozach Sachsenhausen i Dachau; w tym okresie funkcję rektora PMK we Francji (1940-45; 1947 rektor ad interim), sprawował ks. Czesław Wędzioch SAC.

1932 – Ks. Franciszek Kilian SAC wyjechał do Paryża, aby razem z Franciszkiem Cegiełką SAC prowadzić misje wśród polskiego wychodźstwa.

1935 – Z okazji 13. rocznicy koronacji pap. Piusa XI, Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej urządziło po nieszporach akademię. Brali w niej udział księża: rektor Alfons Męcikowski, który wygłosił z tej okazji przemówienie oraz Norbert Pellowski i Augustyn Rolbiecki.

1946 – Ks. Wojciech Turowski zakończył swoją działalność duszpasterską w Lizbonie. Przebywał tu od 8 VII 1940 do 21 II 1946, utrzymując łączność z całym Stowarzyszeniem, jako delegat generalny dla wszystkich domów i prowincji, pozbawionych w czasie wojny bezpośredniego kontaktu z Zarządem Generalnym. Jako kierownik Dzieła św. Rafała prowadził działalność na rzecz tysięcy uchodźców: duchownych, świeckich i Żydów katolików, ofiar prześladowania hitlerowskiego i faszyzmu Mussoliniego, umożliwiając im przedostanie się do Ameryki lub krajów neutralnych.

Będąc duszpasterzem Polaków – odprawiał dla nich nabożeństwa w Lizbonie w każdą niedzielę; najpierw w kościele przy ul. das Amoreiras, potem w pobliskim kościele São Mamede, a od X 1943 przy kościele São Pedro de Alcantara, gdzie na życzenie kard. Manuela Gonçalvesa Carejeiry spełniał też funkcję kapelana sióstr z Congregação de Apresentação de Maria. 

Był też kapelanem Poselstwa Polskiego (Delegatura Polskiego Rządu w Londynie). Utrzymywał kontakt z internowanym prymasem Augustem Hlondem. Jego działalność zyskała uznanie w polskim i portugalskim środowisku. Wydawał urzędowe czasopismo w języku łacińskim, które rozsyłał po różnych domach pallotyńskich. Wszystkie te prace były monitorowane przez wywiad niemiecki, który naciskał rząd portugalski, by wydał ks. Turowskiemu urzędowy nakaz opuszczenia tego kraju. Ta ciągła obawa o innych i siebie oraz wynikające stąd napięcia psychiczne przyczyniały się do powstawania u niego różnych chorób.

1948 – Br. Wojciech Grobel SAC został przydzielony na stałe do grupy kolporterów towarzyszących pallotyńskim księżom misjonarzom.

1951 – Ks. Franciszek Świerczek został przeniesiony do Ołtarzewa, gdzie zastępował ojca duchownego i był kierownikiem administracji.

1967 – W Chełmnie zmarł ks. Józef Bogdan (ur. 1904 w Libuszy, w diecezji tarnowskiej), doktor teologii, mistrz nowicjatu, profesor seminarium, rekolekcjonista. Od 1950 został zwolniony z zajęć w seminarium, ze względu na silną astmę, z którą się zmagał już do końca życia, przez prawie 17 lat. W okresie choroby dużo czytał i pisał na dni skupienia konferencje ascetyczne i rozmyślania oparte na pismach Wincentego Pallottiego, które były rozsyłane do wszystkich pallotyńskich domów i członków żyjących poza wspólnotami. 

Ksiądz Bogdan zawsze pragnął być pomocny w prowincji i żywo interesował się sprawami Stowarzyszenia; szczególnie śledził i głęboko przeżywał dyskusje co do miejsca i roli Ruchu Apostolskiego z Szensztat, które zrodziły liczne kontrowersje i doprowadziły do podziału Stowarzyszenia. Uważał to za zahamowanie i pomniejszenie Bożego planu. Do Stowarzyszenia wstąpił też jego młodszy brat Franciszek (1909-2008), który był sekretarzem i radcą generalnym.

1971 – Pod kierunkiem ks. Lucjana Baltera alumni Seminarium zakończyli dzieło przenoszenia zbiorów bibliotecznych do nowych pomieszczeń. W nowej bibliotece pracowała z oddaniem s. Gracjana Tymińska SAC; pomagały jej siostra Jutta Samp i s. Jadwiga. Duży wkład w przygotowanie pomieszczeń włożył ks. ekonom Antoni Pławny oraz bracia stolarze: Jan Wilczyński, Zygmunt Gregorowicz i Józef Zieliński.

1972 – Odbyły się pierwsze oficjalne rozmowy z Radiem i Telewizją Polską, w osobie przedstawiciela pana Jana Zgozdy, w sprawie nakręcenia filmu pokazującego życie wspólnoty seminaryjnej.

1975 – Na spotkaniu z alumnami ks. Stanisław Orlicki, ekonom domu ołtarzewskiego przedstawił aktualną sytuację ekonomiczną Seminarium.

1979 – Na dwutygodniowe praktyki katechetyczne wyjechali diakoni i studenci VI roku Seminarium. Klerycy wyjechali do Kielc, Poznania, Radomia, Wałbrzycha, Warszawy i Ząbkowic Śląskich.

1981 – Rada Generalna Stowarzyszenia zatwierdziła nowy Zarząd Prowincji Chrystusa Króla. Prowincjałem został ponownie mianowany ks. Henryk Kietliński, natomiast do Rady weszli kolejno: ks. Czesław Parzyszek, ks. Witold Zdaniewicz, ks. Jan Pałyga i ks. Roman Forycki. Nowy Zarząd rozpoczął swoje urzędowanie 25 III 1981. Ponieważ ks. wiceprowincjał Cz. Parzyszek był jednocześnie mistrzem nowicjatu, do końca swej kadencji – czyli do 28 IX 1981 – mieszkał w Ząbkowicach Śląskich, czego domagało się Prawo Kanoniczne.

1982 – W Seminarium odbyło się doroczne spotkanie duszpasterzy Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego (współpracowników) z udziałem ks. prowincjała Henryka Kietlińskiego.

1987 – Rada Prowincjalna Zgromadzenia Sióstr Misjonarek Apostolstwa Katolickiego zatwierdziła Statut Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego. 17 I tr. uczyniła to wcześniej Rada Prowincjalna Prowincji Chrystusa Króla. Tekst Statutu w języku włoskim został następnie przesłany do Rady Generalnej, która 1 V 1987 zatwierdziła go ad experimentum na terytorium Polski.

1988 – Tegoroczne rekolekcje wielkopostne dla alumnów poprowadził ks. Stanisław Zarzycki SAC, ojciec duchowny Seminarium.

1989 – Do Australii wyleciało czterech pierwszych księży, by po nauce języka angielskiego, udać się po dwóch do Korei Południowej (ks. Zbigniew Wasiński i ks. Jerzy Ciesielski) i Papui-Nowej Gwinei (ks. Krzysztof Morka i ks. Marian Wierzchowski). Przez pierwszych sześć miesięcy mieszkali w pallotyńskim domu w Kew i studiowali język angielski w Instytucie w Hawthorn, po czym udali się na australijskie parafie, gdzie odprawiali msze w języku angielskim. Prowadzili też duszpasterstwo wśród tamtejszej Polonii.

1989 – Dr Helena Pyz, członkini Instytutu Prymasa Wyszyńskiego, rozpoczęła pracę misyjną w Ośrodku Rehabilitacji Trędowatych „Jeevodaya” w Indiach. Ośrodek ten założył polski misjonarz i lekarz ks. Adam Wiśniewski SAC, zmarły w 1987. Kiedy H. Pyz przybyła tu dwa lata później, zastała ten Ośrodek w trudnej sytuacji materialnej i personalnej. Przejęła wtedy Ośrodek i doprowadziła, że pallotyni z indyjskiej prowincji podjęli w nim pracę. Dr Pyz w ciągu 30 lat pracy wykryła ok. 6000 nowych przypadków trądu i podjęła się ich leczenia. Obecnie w Ośrodku mieszka ok. 500 osób – dzieci z rodzin dotkniętych trądem i pracowników, głównie wyleczonych trędowatych. W przychodniach przyjmuje się rocznie 10-15 tys. pacjentów.

1993* – W Radomiu odbył się pogrzeb śp. ks. Henryka Popiela, b. profesora Seminarium, rekolekcjonisty, biografa Sł. B. ks. Stanisława Szulmińskiego. Mszy koncelebrowanej przewodniczył bp radomski Edward Materski. Przybyło wielu pallotynów (inni nie dotarli z powodu śnieżnej zawiei), przedstawicieli duchowieństwa diecezjalnego, sióstr zakonnych z Radomia, rodzina i licznie zgromadzeni parafianie. Homilię pogrzebową wygłosił i procesji na cmentarz przewodniczył ks. prowincjał Czesław Parzyszek. W pogrzebie wzięła udział orkiestra, z którą zmarły za życia utrzymywał serdeczny kontakt. Został pochowany na nowym cmentarzu radomskim w Firleju, w nowej kwaterze pallotyńskiej.

1998* – W klinice Villa del Rosario w Rzymie, na kilka tygodni przed swoją 50. rocznicę święceń kapłańskich – 13 marca 1998, zmarł ks. Francesco Moccia (ur. 1923 w Rzymie), postulator generalny 1949-65. Opublikował 13 woluminów, podzielonych na 18 tomów, Opere Complete. Uroczystości pogrzebowe odbyły się w kościele San Salvatore in Onda w Rzymie. Tego dnia w Ołtarzewie w jego intencji złożono Ofiarę Eucharystyczną.

1999* – W dniach 17-19 lutego o. Jan Góra OP (+2015), duszpasterz akademicki, organizator Ogólnopolskiego Spotkania Młodzieży na Polach Lednickich (od 1997), prowadził rekolekcje dla alumnów Seminarium.

2000* – Gościem Wspólnoty Misyjnej w Ołtarzewie była p. doktor Wanda Błeńska (ur. 1911 i +27 XI 2014 w Poznaniu), lekarka i misjonarka; 43 lata poświęciła pracy misyjnej w Afryce (1951-94). Na spotkaniu z grupą misyjną, sympatykami i zainteresowanymi, dzieliła się swoimi doświadczeniami misjonarza świeckiego. Pracowała w Ugandzie, służąc ludziom, głównie chorym na trąd. Był czas, kiedy pod swoją opieką miała 24 000 chorych, dla których organizowała dormitoria i leprozoria. Podczas spotkania w Ołtarzewie dzieliła się z alumnami głębokim zaufaniem Bogu, mówiąc: 

„Bardzo dużo w leczeniu pomagała wspólna modlitwa … Pan Bóg pomagał. On dawał siły… W sali operacyjnej wisiał gipsowy obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, umieszczony przez siostrę karmelitankę. Tak, stale towarzyszyło mi uczucie, że gdyby nie nadzwyczajna pomoc Boga, to ja bym nic nie zrobiła. I rzeczywiście, doświadczyłam na różny sposób pomocy. Gdy człowiek modli się z absolutną rozpaczą, skulony w sobie, bez słów, pojękując tylko sercem, wtedy Bóg działa w cudowny sposób. …

Po powrocie robię to, co zawsze robiłam na urlopie – dzielę się wrażeniami i staram się 'zarazić’ moich słuchaczy entuzjazmem do pracy na misjach lub modlitwy za naszych braci w Trzecim Świecie”.

2004 – W Ołtarzewie odbyły się uroczystości pogrzebowe śp. ks. Józefa Kołodziejczyka, profesora fonetyki, homiletyki, teologii pastoralnej w Ołtarzewie, profesora Instytutu Teologii Apostolstwa, rekolekcjonisty, dyrektora Krajowego Dzieła Duchowej Pomocy Powołaniom. Mszy koncelebrowanej przez ok. 160 księży przewodniczył bp Alojzy Orszulik, ordynariusz łowicki, kolega kursowy zmarłego kapłana, który też wygłosił homilię, wspominając w niej lata życia ks. Józefa oraz przypomniał podstawowe prawdy o zmartwychwstaniu. Wśród koncelebrujących kapłanów byli księża prowincjałowie – ks. Czesław Parzyszek i ks. Tomasz Skibiński oraz kapłani diecezjalni, na czele z obecnym proboszczem parafii Kaszyce, w której urodził się ks. Kołodziejczyk.

Słowa pożegnania wygłosił ks. prowincjał Czesław Parzyszek – w imieniu obydwu prowincji, ks. prof. Antoni Lewek, przedstawiciel UKSW, ks. prof. Wiesław Przyczyna, przewodniczący sekcji polskich homiletów i ks. Franciszek Wielgosz, kolega kursowy. Kondukt na cmentarz poprowadził bp A. Orszulik. Zmarły został pochowany w trzeciej kwaterze pallotyńskiej na cmentarzu ołtarzewskim.

2011 – Ks. Jacek Zakrzewski objął funkcję dyrektora Ośrodka „Ojczyzna” w Hodyszewie. W spotkaniu wzięli udział m.in. ks. prowincjał Józef Lasak, ks. administrator prowincjalny Tomasz Pławny i ks. Jacek Koc, miejscowy rektor wspólnoty. Ośrodek powstał w 2004 przy Sanktuarium MB Pojednania w Hodyszewie jako wspólna inicjatywa Podlaskiego Oddziału Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” w Białymstoku, pallotynów z Hodyszewa, a przede wszystkim Polki zamieszkałej w USA, p. Reginy C. Elandt-Johnson oraz jej męża Normana L. Johnsona. W intencji zmarłego Normana i o zdrowie p. Reginy odprawiono na koniec spotkania Mszę św.

2013 – W Paryżu, w dniach 15-17 II, trwały obrady XV Kongresu Miłosierdzia Bożego. Temat Kongresu: „Chrystus zaprasza nas do zaufania Mu w akcie wiary”, został oparty na słowach pap. Benedykta XVI. Kongres odbył się jak zwykle u lazarystów. Wzięli w nim udział: ks. Eugeniusz Małachwiejczyk, założyciel kongresów i ks. Marcin Grzyb, który służył swym repertuarem muzycznym. Ks. Adam Gałązka odpowiedzialny był za oprawę Kongresu: tematyczną, merytoryczną i liturgiczną. Bp pomocniczy Paryża, Renauld de Dinechin, podziękował pallotynom za ich obecność na Kongresie i w diecezji paryskiej. Z okazji tego sympozjum prezentowano książkę z poprzedniego Kongresu z 2012 pt. „Miłosierdzie Boże w różnych religiach”.

2014 – Figura Matki Bożej Fatimskiej z naszego sanktuarium w Dowbyszu została przyniesiona na Majdan w Kijowie. Manifestacje i protesty w Kijowie rozpoczęły się 21 XI 2013 i trwały do 22 II 2014, do ucieczki prezydenta Wiktora Janukowycza (21 II) i jego usunięcia z urzędu oraz transformacji władzy na Ukrainie (22 II).

2015 – Wspólnota domu generalnego upamiętniła 200. rocznicę urodzin ks. Giuseppe Faà di Bruno (ur. 17 II 1815 w Alessandrii w Piemoncie), przełożonego generalnego Stowarzyszenia w latach 1869-89. Mszy św. przewodniczył radca generalny ks. Martin Manus, a homilię wygłosił ks. Jan Kupka, dyrektor Instytutu Pallottiego.

2018* – W pallotyńskim WSD w Ołtarzewie odbyła się premiera tegorocznego Misterium Męki Pańskiej. Autorem scenariusza i reżyserem był kl. Dominik Gaładyk.

2019* – Na Mszy św. w kościele Morskim św. Jana Ewangelisty w Szczecinie modlono się m.in. w intencji ofiar katastrofy masowca „Kronos”, do której doszło 30 lat temu. Statek zaginął podczas sztormu, a wraz z nim 19-osobowa polska załoga i grecki kapitan. Do tragedii doszło u wybrzeży Hiszpanii. Za datę zaginięcia „Kronosa” przyjęto 27 II 1989. Dzień wcześniej po raz ostatni nawiązano łączność ze statkiem.

Mszy św. przewodniczył bp Ryszard Kasyna, ordynariusz pelpliński, delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Ludzi Morza. Koncelebransami byli: ks. proboszcz Piotr Bieniek oraz diecezjalny duszpasterz ludzi morza ks. Stanisław Flis. Po Mszy św., w kaplicy Morskiej odsłonięto i poświęcono tablicę upamiętniającą ofiary katastrofy „Kronosa”, ufundowaną przez Polską Żeglugę Morską. Uroczystość uświetniły poczty sztandarowe: Stowarzyszenia Starszych Oficerów Mechaników Morskich, Euroafriki oraz Duszpasterstwa Ludzi Morza Stella Maris w Szczecinie.

2019** – Bp Andrzej Kaleta, biskup pomocniczy diecezji kieleckiej, nawiedził Bazylikę Matki Pokoju w Yamoussoukro na Wybrzeżu Kości Słoniowej, gdzie przewodniczył Mszy św. i był gościem wspólnoty pallotyńskiej.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny