Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 3 kwietnia

1971 – W szpitalu w Warszawie zmarł ks. Józef Wróbel (ur. 1906 w Wieprzu, w diecezji krakowskiej), doktor filozofii i teologii, profesor i rektor Seminarium w Ołtarzewie 1954-57 i 1966-69, radca, sekretarz i ekonom prowincjalny, pisarz i tłumacz.

„Dziś o godz. 20:00 zasłabł nagle ks. prof. Józef Wróbel. Wezwany lekarz, alumn Henryk Hoser, udzielił mu pierwszej pomocy, lecz widząc ciężki stan chorego, polecił wezwać Pogotowie Ratunkowe. Ks. Wróbel kazał poprosić ks. Rektora, a gdy ten przyszedł, poprosił go o kapłańskie rozgrzeszenie i sakrament chorych. Przyjmował go bardzo spokojnie i z żywą wiarą, usiłując odpowiadać na wezwania modlitewne. Usiłował nawet uśmiechać się do obecnych w pokoju, choć było widać, że bardzo cierpi z powodu natężających się bólów serca. Sam zaproponował odmówienie Różańca św., gdy czekaliśmy na przyjazd Pogotowia. Wieść o nagłym zasłabnięciu ks. prof. Wróbla rozeszła się błyskawicznie po domu i bardzo poruszyła wszystkich, tym bardziej, że wiadomo było, iż w ostatnich dniach czuł się źle.

Na korytarzu drugiego piętra zgromadzili się klerycy. Kiedy na noszach Pogotowia Ratunkowego zabierano chorego z pokoju, poprosił ks. Rektora o błogosławieństwo słowami: „Benedicta, Pater Reverende”. I to były ostatnie słowa, jakie słyszeliśmy. Przedtem na ręce lekarza, alumna H. Hosera przekazał swoje ostatnie życzenie dla wszystkich alumnów. Życzył im, „aby wszyscy doszli do kapłaństwa, zostali dobrymi pallotynami i nigdy nie tracili czasu”. Było to mimowolne świadectwo jego własnej postawy, która go zawsze cechowała. Był człowiekiem wielkiej i zarazem bardzo rzetelnej pracy.
Duża grupa alumnów i księży towarzyszyła choremu do karetki. W oczach wielu młodszych kleryków widać było łzy.

[W niedzielę, 4. kwietnia] Rano, o godz. 6.00, ks. wiceprowincjał Józef Dąbrowski przekazał telefonicznie wiadomość o śmierci ks. prof. Józefa Wróbla w Szpitalu Kolejowym, na ul. Brzeskiej w Warszawie. Śmierć nastąpiła o godzinie 23:45. Przyczyną był zawał serca. Śp. ks. Józef Wróbel po raz pierwszy chorował na zawał serca w tym właśnie szpitalu w październiku 1967 r. Ponieważ dyrektor szpitala był jego przyjacielem, prosił i tym razem o zawiezienie go w to samo miejsce. Niestety, chorego nie udało się uratować” (Kronika ołtarzewska, 1971).

Zawsze stawiał na pierwszym miejscu sprawy i zadania Stowarzyszenia, będąc ogromnie wdzięczny Bogu za łaskę powołania do kapłaństwa i Stowarzyszenia, które bardzo kochał. Był człowiekiem „modlitewnego czuwania” i gorliwym czcicielem Najświętszej Maryi Panny Królowej Apostołów. Modlitwie poświęcał kilka godzin dziennie.

Miał nie tylko wybitne uzdolnienia, ale i był człowiekiem benedyktyńskiej pracowitości, ceniącym sobie posłuszeństwo, porządek i dyscyplinę w duchu głębokiej ofiary. Dla wielu współbraci pozostał w pamięci jako wzór pracowitości i wielkiej kultury duchowej. Będąc wrażliwym na potrzeby innych, znajdywał zawsze czas mimo przeróżnych zajęć, by wyświadczyć komuś drobną przysługę, dając w ten sposób dowód swej pamięci i życzliwości. Cechowało go wielkie poczucie humoru i umiejętność prowadzenia konwersacji. Był człowiekiem skromnym (publikacje pod pseudonimem) i kochającym ziemię ojczystą.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1916 – Kl. Franciszek Kilian został powołany do wojska niemieckiego, ale wkrótce powrócił jako niezdatny do służby wojskowej i już 16 VIII 1916 został obłóczony po raz drugi.

1926 – Ceremonie wielkosobotnie na Kopcu rozpoczęły się o 4:45 (oficjum brewiarzowe). Celebransem był ks. superior Wojciech Turowski, diakonem kl. Walerian Siuda, subdiakonem kl. Wiktor Krakor. Adoracja Najświętszego Sakramentu w Grobie trwała od wczoraj rana (piątku) do godz. 18:00 dziś (w sobotę).

1930 – Pallotyni w Chełmnie przenieśli się do domu przy ul. Dworcowej 24 (obecnie 38), w miejscu kręgielni i strzelnicy. Nowy dom był jednopiętrowy.
W 1920, dawną strzelnicę i restaurację niemieckiego związku strzeleckiego, kupił Alfred Rummler, od którego dom i ogród kupiło w 1930 Stowarzyszenie. Dużą salę strzelniczą szybko przerobiono na kaplicę publiczną.
Początkowo myślano o umieszczeniu tu nowicjatu kleryków, później studium filozoficznego, a ostatecznie Rada Regionalna zadecydowała, że w Chełmnie będzie gimnazjum, podobne do tego na Kopcu. Myślano również o tym, żeby budynek spełniał rolę domu rekolekcyjnego dla zelatorów z północnej Polski. Już 15 IX 1931 dom chełmiński odwiedził bp Stanisław Okoniewski. Ostatecznie 5 IX 1934 otwarto pallotyńskie Małe Seminarium im. św. Józefa dla klas niższych; klasy wyższe studiowały w Wadowicach na Kopcu.

1936 – Br. Roman Rżysko wyjechał z Ołtarzewa do Chełmna, aby pomóc przy budowie nowego gmachu dla gimnazjum. Budynek gimnazjalny był gotowy w grudniu 1936.

1937 – W kronice Ołtarzewa zapisano: „Zjechali bracia murarze, stolarze z różnych domów pallotyńskich do budowy Seminarium”. 5 IV rozpoczęła się budowa domu studiów w Ołtarzewie. Wobec braku pieniędzy przystąpiono do pracy własnymi siłami, braci i kleryków. Znalazło się czterech braci murarzy. Podjęli pracę bracia stolarze z różnych domów pallotyńskich. Klerycy i postulanci odgrywali rolę pomocników. Ks. Stanisław Wierzbica organizował osobiście potrzebne fundusze, poprzez rozprowadzanie tzw. cegiełek, pocztówek, loterię fantową w parku ołtarzewskim, a także rozpoczął akcję majową i listopadową. To sprawiło, że budowa gmachu seminaryjnego mogła szybko iść do przodu.

1938 – KSMŻ urządziła przedstawienie pasyjne w kaplicy parkowej, a po Gorzkich Żalach odbyła się adoracja relikwii Krzyża Świętego, które sprowadzono od ks. prowincjała Jana Maćkowskiego.
– Ołtarzew odwiedził ks. Tomasz Mącior SAC, proboszcz w Nowosadach.

1948 – Fachowiec z Opoczna rozpoczął układanie posadzki w kościele seminaryjnym w Ołtarzewie.

1949 – W Małym Seminarium Duchownym w Chełmnie została utworzona organizacja religijno-samowychowawcza „Front Rycerzy Maryi”.

1950 – Misterium pasyjne, przygotowane przez alumnów i napisane przez kl. Floriana Białonia, wystawiono wieczorem, w obecności ks. Prowincjała, miejscowego ks. Proboszcza i całej wspólnoty seminaryjnej.
– W ciągu dnia część kleryków profesów i nowicjuszy zajęta była zwózką 6. wagonów cegły, które nadeszły pod budowę domu seminaryjnego.

1972 – W drugi dzień świąt wielkanocnych odbył się po południu w kościele koncert pieśni; na organach grał Wojciech Szwejkowski, śpiewał chór ołtarzewski.

1973 – W Editions du Dialogue wyszła książka: „Edyta Stein. Siostra Teresa Benedykta od Krzyża, filozof i karmelitanka. Na podst. wspomnień i listów”, oprac. przez Teresę Renatę od Ducha Świętego (tł. z jęz. niem. Michał Kaczmarkowski), jako 24. pozycja Kolekcji „Znaki Czasu”.

1975 – Jerzy Narbutt, literat z Warszawy, wygłosił wieczorem specjalną prelekcję na temat: „Przyczyn wybuchu II wojny światowej, w świetle najnowszych badań”.

1978 – Wspólnota seminaryjna obejrzała film polskiej produkcji „Akcja pod Arsenałem”, opowiadający o najgłośniejszej akcji bojowej Szarych Szeregów.
Akcja pod Arsenałem (u zbiegu ul. Długiej i Bielańskiej w Warszawie) miała miejsce 26 marca 1943. Harcerskie Grupy Szturmowe Szarych Szeregów – Oddziału Specjalnego „Jerzy” Kedywu Komendy Głównej AK, późniejszego batalionu „Zośka” – odbiły z rąk gestapo przewożonych karetką więzienną 25 więźniów, wśród nich Janka Bytnara „Rudego”, jednego z dowódców akcji „Małego Sabotażu”. W czasie strzelaniny padło kilku Niemców, zginęła również jedna z więzionych, Halina Siemieńska, żona znakomitego historyka i archiwisty. Po kilku dniach zmarło również dwóch rannych harcerzy (Aleksy Dawidowski i Tadeusz Krzyżewicz), zmarł także (30 marca, torturowany w nieludzki sposób podczas przesłuchań Bytnar). W odwet za zamach Niemcy rozstrzelali na podwórzu więzienia na Pawiaku 140 więźniów politycznych (27 marca).

1988 – W Częstochowie zmarł br. Michał Walder (ur. 1903 w Łebnie, w parafii Strzepcz, w diecezji chełmińskiej). Idąc za św. Józefem – cieślą z Nazaretu – br. Walder łączył aktywność z kontemplacją, choć zawsze modlitwę i medytację stawiał na pierwszym miejscu. Ofiarnym trudem pracy rąk i nóg upodobnił się do św. Józefa, patrona braci zakonnych i dobrze zasłużył się Stowarzyszeniu. Praktykował w życiu radykalne ubóstwo, co widać było nawet w jego testamencie („nic nie posiadam, a to, co posiadam, jest Stowarzyszenia”).
Brat Michał szczególnie cenił sobie nabożeństwo do Miłosierdzia Bożego, które poznał, żyjąc w Dolinie Miłosierdzia. W swych modlitwach ustawicznie błagał Boga o dar miłosierdzia dla siebie i całego świata. Nigdy nie rozstawał się z Pismem Świętym i książkami ascetycznymi. Chętnie uczestniczył w życiu wspólnotowym i był otwarty na innych oraz szczerze interesował się sprawami i potrzebami drugich.

1989 – W godzinach popołudniowych ks. Paweł Góralczyk uzyskał na warszawskiej ATK tytuł docenta doktora habilitowanego, na podstawie dorobku naukowego oraz rozprawy „Możliwości uwzględnienia założeń systemowych etyki Dietricha von Hildebranda w teologii moralnej”. Ówcześnie, ks. Góralczyk był siódmym pallotynem z tytułem docenta doktora habilitowanego.

1991 – kwiecień – Nabożeństwa ku czci Miłosierdzia Bożego w parafii pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Gdańsku-Wrzeszczu wprowadził ks. proboszcz Piotr Marek.

1993 – Prowincja Zwiastowania Pańskiego podjęła decyzję o wydawaniu biuletynu prowincjalnego, który z czasem przyjął tytuł „Annuntianda”.

2003 – W Osny, Liturgii w święto Miłosierdzia przewodniczył msgr Jacquesson, wikariusz generalny z Pontoise. Obecna była s. Stella Holisz, przełożona generalna pallotynek.

2004 – W kościele seminaryjno-parafialnym w Ołtarzewie odbył się wielkopostny koncert: „Siedem słów Chrystusa”. Zastąpił on nabożeństwo wielkopostne i był podsumowaniem tychże nabożeństw. Były ona rozważaniem ran Chrystusa i przygotowane zostały przez kurs pierwszy. Koncert zagrał Kwartet Prima Vista.

2005 – Świętu Miłosierdzia w Osny przewodniczył bp Pontoise, Jean Yves Riocreux.

2012 – W kaplicy pw. Królowej Apostołów w Konstancinie-Jeziornie odbyły się uroczystości pogrzebowe ks. Fabiana Zawackiego. Mszę koncelebrowaną sprawował abp Henryk Hoser, ordynariusz prasko-warszawski. Szczątki zmarłego zostały złożone do grobu w kwaterze pallotyńskiej na cmentarzu parafialnym w Konstancinie. Z rodziny ks. Fabiana pochodziła prof. Elżbieta Zawacka (†2009), kurier Komendy Głównej AK, „Cichociemna” i ks. prof. Alfons Tęgowski (†1973).

2013 – W Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Rio de Janeiro pallotyni z Regii Matki Bożej Miłosierdzia obchodzili jubileusz 40.lecia przybycia pallotynów z Polski do Brazylii. Mszy św. przewodniczył przełożony regionalny ks. Jarosław Chmielecki, a wśród celebransów był ks. Czesław Zając, który wraz z ks. Janem Jędraszkiem i ks. Tadeuszem Korbeckim położyli podwaliny pod przyszłą Regię Matki Bożej Miłosierdzia. Dwa lata przed nimi do Brazylii przybył ks. Józef Maślanka, który poświęcił się pracy duszpasterskiej wśród ludności zamieszkującej brzegi Rio Negro w Amazonii. Parafianie z Rio de Janeiro złożyli hołd wdzięczności za 40 lat opieki i wzrostu Regii, a ks. Czesław otrzymał w prezencie obraz Matki Bożej Miłosierdzia, której opiece od samego początku była powierzona praca polskich pallotynów w Brazylii.

2016 – W dniach 1-3 IV w Częstochowie, na Dolinie Miłosierdzia, odbył się VI Kongres ku czci Miłosierdzia Bożego, zorganizowany przez Sekretariat do spraw Miłosierdzia i Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego – Centrum Teologii Apostolstwa Pallottianum w Ołtarzewie. Okazją do zorganizowania Kongresu były: Nadzwyczajny Jubileusz Miłosierdzia i Jubileusz 50. lat od pierwszych sympozjów Dolinie Miłosierdzia w Częstochowie – dla osób świeckich (20 II 1966) i dla teologów (16-17 XI 1966). Organizatorem tych historycznych spotkań był ks. Stanisław Wierzbica, który w 1960 stworzył Ośrodek Studiów Miłosierdzia Bożego. Przewodniczącym był ks. Edmund Boniewicz, a sekretarzem ks. Stanisław Wierzbica. Celem było: gromadzenie źródeł do teologii Miłosierdzia Bożego, tworzenie biblioteki specjalistycznej, opracowanie „Dzienniczka” Siostry Faustyny, sympozja naukowe i sympozja dla laikatu – apostołów świeckich Miłosierdzia Bożego. Od 1973 Ośrodek częstochowski został włączony do Ośrodka Studiów Pallotyńskich w Ołtarzewie i stał się Sekcją Miłosierdzia tegoż Instytutu, stąd później sympozja naukowe odbywały się w Ołtarzewie. Częstochowski ośrodek stał się miejscem sympozjów dla laikatu.
Hasłem Kongresu było hasło Jubileuszu „Miłosierni jak Ojciec”. Spotkanie miało charakter modlitewno-apostolski. W Kongresie wzięło udział 120 osób.

2016 – W parafii Bożego Miłosierdzia w Żytomierzu został poświęcony kamień węgielny pod budowę kościoła. W imieniu abpa Piotra Malczuka poświęcenia kamienia i podpisania aktu erekcyjnego dokonał ks. Witalij Beszkuryj, kanclerz Kurii Kijowsko-Żytomierskiej. Na uroczystościach obecni byli: konsul generalny Tomasz Olejniczak, pierwszy wicepremier Ukrainy Gienadij Zubko, mer miasta Serhij Suchomłun, radni miasta, dobrodzieje i kilkuset parafian oraz gości. Mszy św. przewodniczył ks. Witalij Beszkuryj w koncelebrze z kapłanami z Ukrainy i Polski: ks. prałatem Ludwikiem Kamilewskim, dziekanem żytomierskim, ks. Józefem Ciupakiem, wysłannikiem ks. prowincjała, ks. Stanisławem Kantorem, delegatem księdza prowincjała na Ukrainie.
Z okazji tego wydarzenia, ulicę przy której budowana jest świątynia Bożego Miłosierdzia, przemianowano na ul. Jana Pawła II. Otrzymano też relikwie krwi św. Jana Pawła II, ofiarowane od kardynała Stanisława Dziwisza, dzięki staraniom ks. Łukasza Gołasia i proboszcza parafii Matki Bożej Pocieszenia z Krakowa ks. Wiesława Wilmańskiego.

2016 – W Rzymie, w dniach od 31 III do 3 IV, trwały obrady Europejskiego Kongresu Apostolskiego Miłosierdzia.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny