Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 31 maja

1973 – W uroczystość Wniebowstąpienia (w kalendarzu liturgicznym dzień ten poświęcony był wówczas NMP Królowej), odbyło się w Warszawie uroczyste pożegnanie zasadniczej grupy księży udających się na misje do Rwandy. Tę grupę stanowili księża: Józef Dąbrowski junior, Jan Dobski, Franciszek Kania, Stanisław Orlikowski, Marian Sobczyk i Kazimierz Trypus.

„Księża misjonarze przed odjazdem odprawili Mszę św. koncelebrowaną w Warszawie, w naszym kościele przy ul. Skaryszewskiej. Liturgii przewodniczył i homilię wygłosił ks. Prowincjał. Po Mszy św. odbył się pożegnalny obiad, a o godz. 12.00 nastąpił odjazd sprzed siedziby Zarządu. Na pożegnanie przed kościołem zebrało się sporo ludzi. Na Dworzec Gdański, na ostatnie pożegnanie, przybyło jeszcze więcej osób. Był ks. Prowincjał, członkowie Zarządu, wielu księży, braci i kleryków z Ołtarzewa. Przybyło też sporo ludzi świeckich. Bardzo aktywni byli klerycy. Przeprowadzali wywiady, kręcili film, robili mnóstwo zdjęć. Godz. 12.57 – zielone światło i pociąg do Paryża ruszył, a w nim nasi misjonarze, przez Paryż do Rwandy.

[Na Dworcu Gdańskim oprócz pallotynów, najbliższej rodziny, przyjaciół, przyjechał nawet autokar z kilkudziesięcioosobową delegacją parafii rodzinnej ks. Mariana Sobczyka wraz z księdzem proboszczem.]

Paryż przywitał misjonarzy rzęsistym deszczem. Na dworcu czekali na nich współbracia, na czele z ks. superiorem i ks. Tadeuszem Tomasińskim, który był sekretarzem ds. Misji z ramienia Regii we Francji. On to przejął opiekę nad misjonarzami, wszędzie im towarzyszył i wykazał dużo energii i troski o ich potrzeby” (Józef Baran, „Udział polskich pallotynów w pracy misyjnej w Afryce”, Ołtarzew 1975, s. 85-86).

W tej pierwszej karawanie misjonarzy znaleźli się jeszcze trzej inni. Dwaj z nich, ks. Henryk Kazaniecki i ks. Jacenty Waligórski odjechali do Paryża pociągiem już 24 V 1973, a trzeci – ks. Ryszard Domański przybył nad Sekwanę 9 VII tr.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1910 – W Rajczy, w diecezji krakowskiej, w rodzinie Józefa i Karoliny z d. Omyła, urodził się Franciszek Bryja, późniejszy ksiądz-pallotyn, więzień Auschwitz, męczennik Dachau, sługa Boży. Ks. Bryja poniósł śmierć w hitlerowskim ośrodku eutanazji, w Hartheim k. Linzu (+1942).
Ojciec Franciszka był rolnikiem, pracował w fabryce i pełnił funkcję kościelnego w parafii, a matka zajmowała się gospodarstwem i sześciorgiem dzieci. Franciszek był czwartym dzieckiem. Po ukończeniu szkoły powszechnej w Rajczy rozpoczął naukę w Collegium Marianum. W 1929 wstąpił do pallotyńskiego nowicjatu.

1928 – Klerycy zwiedzili zamek, galerię obrazów, park oraz kościół w Wilanowie. W drodze powrotnej do Ołtarzewa zatrzymali się w pallotyńskim domu na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie, gdzie rektorem był ks. Alfons Męcikowski.

1933 – Ks. Augustyn Rolbiecki i ks. Norbert Pellowski razem z braćmi udali się na wycieczkę do Puszczy Kampinoskiej via Borzęcin-Zaborów-Zaborówek.

1934 – W Boże Ciało, w parafii w Żbikowie, do której wtedy należał Ołtarzew, 110 dzieci przystąpiło do Pierwszej Komunii Świętej. Z duszpasterską pomocą udał się tam ks. Alfons Męcikowski, rektor Ołtarzewa.

1938 – Zakończono nabożeństwa majowe w kaplicy parkowej w Ołtarzewie. Ostatnie kazanie wygłosił ks. Franciszek Kilian (obecnie sługa Boży).
– Budowa nowego domu osiągnęła drugie piętro. Zabetonowano sufity i fundamenty pod kościół.

1941 – Alfons Stefan Mayer, niemiecki zarządca w Ołtarzewie, nie pozwolił urządzić uroczystego zakończenia nabożeństw majowych i zapędził wszystkich pallotynów do prac przy budowie płotu wokół cieplarni i boisk sportowych. Od momentu mianowania go zarządcą Ołtarzewa (po aresztowaniu pallotynów 16 V), uzależniał wszystko od swojej woli. Podczas wieczornic, w których musieli uczestniczyć wszyscy członkowie domu, głosił płomienne przemówienia i podkreślał przy tym, że wszystko to czyni dla dobra pallotynów.

1941 – Ks. Czesław Wędzioch, rektor Polskiej Misji Katolickiej we Francji, został zwolniony z paryskiego więzienia Santé.
Trafił tam 10 II 1941, gdy odmówił przyjęcia proponowanej mu przez Niemców współpracy. Gestapo aresztowało go wraz ze wszystkimi pracownikami Misji pod zarzutem prowadzenia wrogiej działalności wobec Niemców i odrzucenia propozycji kolaboracji; jednocześnie zlikwidowano Caritas. Skonfiskowano wtedy także inwentarz i archiwum Misji, a biura zostały całkowicie splądrowane. Po przesłuchaniach w różnych biurach gestapo został osadzony w paryskim więzieniu Santé. W celi przebywał samotnie przez 4 miesiące, początkowo pozbawiony brewiarza. Wyżywienie więzienne było bardzo nędzne. Jedyną pociechą była dla niego przyjmowana w celi Komunia Święta. Po pewnym czasie oddano mu brewiarz i pozwolono otrzymywać książki do czytania, a 31 V 1941 został zwolniony. Po opuszczeniu więzienia powrócił do pełnionych obowiązków rektora, ale rewizje niemieckie w Misji nadal się powtarzały. Ks. Wędzioch funkcję rektora PMK pełnił do powrotu ks. Franciszka Cegiełki z Dachau, czyli do 15 VI 1945.

1946 – W Anglii został zdemobilizowany ks. Stanisław Suwała. Za działalność we Włoszech na rzecz Polaków otrzymał odznaczenie Polonia Restituta, Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami (2 razy), Krzyż Walecznych, Medal Wojska Polskiego, Gwiazdę za wojnę 1939-45 i Gwiazdę Italii. Od 1946 przynależał do regii francuskiej. Początkowo był mistrzem nowicjatu w Chevilly k. Orleanu. Pełnił też funkcję spowiednika i ojca duchownego w miejscowym polskim gimnazjum Królowej Apostołów. W 1950 powrócił do Rzymu i został osobistym sekretarzem generała Stowarzyszenia ks. Wojciecha Turowskiego. W tym czasie był też specjalnym kuratorem dla studentów polskich we Włoszech (do 1957), pozyskując dla nich fundusze na stypendia.

1951 – Nastąpiło ostateczne zlikwidowanie placówki w Reszlu przy ul. Stalina 24, „która z powodów niepomyślnych warunków miejscowych, straciła rację bytu”. Ks. prowincjał Stanisław Czapla podczas Kapituły Prowincjalnej w 1952 tak stwierdził: „Wychodziliśmy z założenia, że najpierw należy się wyzbyć balastu domów i placówek niekoniecznych i bez przyszłości. W myśl tej zasady zlikwidowaliśmy dom […] w Reszlu”. Dotychczasowy rektor tej placówki, ks. Władysław Siwek, udał się na czasowy pobyt do Ołtarzewa.

1951 – Ciężkie ataki astmy zaczynają męczyć pana prof. Wojciecha Durka, rzeźbiarza i malarza kościoła ołtarzewskiego, członka Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego, które w rezultacie doprowadzają go do zgonu, 27 VI tr.

1960 – Kard. Stefan Wyszyński odwiedził Sióstry Franciszkanki od Cierpiących w willi „Anielin” k. Otwocka. Kapelanem sióstr w Anielinie był wtedy ks. Augustyn Rolbiecki SAC (1957-71).

1971 – Na Karczówce w Kielcach rozpoczęły się doroczne rekolekcje kapłańskie, w których uczestniczył ks. Roman Forycki.
– Ks. Lucjan Balter SAC z ks. prof. Antonim Słomkowskim wyjechali do Wrocławia i Kiczor pod Babią Górą. Ks. Słomkowski przyczynił się do wybudowania kaplicy oraz domu rekolekcyjnego w Kiczorach (1970).

1974 – W dniach 29-31 maja ks. generał Nicholas Gorman przeprowadził w Radomiu wizytację kanoniczną. M.in. 30 maja odprawił Mszę św. dla dzieci pierwszokomunijnych i zrobił ogląd posesji i kościoła.

1978 – W domu ołtarzewskim ze spraw gospodarczych w ostatnim okresie: została przekazana do eksploatacji nowa rozdzielnia elektryczna; zakupiono kompleks kotłów do nowej kotłowni oraz zrobiono wykopy pod kotłownię i skład opału; powiększono pomieszczenia gospodarcze o dalsze dwie wiaty; zaczęto ogrodzenie basenu płytami eternitowymi; podjęto remont pomieszczeń pani Winklerowej; na terenie gospodarczym dokonano całościowej kanalizacji.

1981 – Na pogrzeb Stefana kard. Wyszyńskiego, abpa metropolity gnieźnieńskiego i warszawskiego, Prymasa Polski, przybyły do Warszawy dziesiątki tysięcy ludzi. Pośmiertnie, w 1994, kard. Wyszyński został uhonorowany Orderem Orła Białego.

1987 – Alumni udali się wieczorem do Pruszkowa, by tam uczestniczyć w dekanalnym nabożeństwie eucharystycznym, w związku z rozpoczynającym się II Krajowym Kongresem Eucharystycznym.

1990 – W dniach 28 – 31 maja w Hodyszewie odbyli rekolekcje kapłani wyświęceni w 1985 r. Rekolekcje prowadził ojciec duchowny Seminarium w Ołtarzewie, ks. Józef Czachor, poruszając tematykę miejsca kapłana we współczesnej rzeczywistości pastoralnej w Polsce. 29 maja przybył do rekolektantów ks. prowincjał Czesław Parzyszek i bp Juliusz Paetz, biskup łomżyński, który przed pięcioma laty był ich szafarzem sakramentu kapłaństwa. W homilii biskup podzielił się radością spotkania i wskazał na ducha wiary i krzyża, który łączy się z posługiwaniem. W rekolekcjach wzięli udział wszyscy współbracia z tego kursu, z wyjątkiem ks. Józefa Paca i ks. Krzysztofa Sopickiego.

1990 – W domu Zarządu Prowincjalnego w Warszawie odbyło się zebranie wychowawców Prowincji, odpowiedzialnych za formację, z postulatu, nowicjatu i seminarium duchownego oraz przedstawicieli odpowiednich agend szczebla prowincjalnego, członków Rady Prowincjalnej z ks. prowincjałem Czesławem Parzyszkiem; z ramienia braci wziął udział br. Adam Fułek. Temat zebrania brzmiał: „Wytyczne formacji kapłańskiej w SAC – w 1989 – jako inspiracja i wyzwanie: a) dla duszpasterstwa powołań, b) dla wychowawców w nowicjacie; c) dla przełożonych wychowawców i moderatorów WSD; d) dla formacji permanentnej”. Homilię podczas Mszy św. wygłosił ks. dr Roman Forycki, a po obiedzie ks. Alojzy Żuchowski przedstawił informację o dekrecie Stolicy Świętej dotyczącym formacji w instytutach zakonnych.

1994 – Zostało kanonicznie erygowane Centrum Animacji Misyjnej w Chylicach (= Konstancinie-Jeziornie).

2000 – W domu Stowarzyszenia w Chełmnie, dzięki współpracy z miejscowymi władzami i licznymi sponsorami otwarto świetlicę św. Wincentego Pallottiego dla dzieci.

2003 – Miała miejsce inauguracja Sanktuarium maryjnego w Kibeho w Rwandzie. Miejscowość znana jest z objawień Matki Bożej. Uroczystościom przewodniczył kard. Crescenzio Sepe, prefekt Kongregacji Rozkrzewiania Wiary. Troska pastoralna o Sanktuarium została powierzona pallotynom. Cud słońca.

2003 – Abp Tadeusz Kondrusiewicz z Moskwy otworzył w kaplicy seminaryjnej w Sankt Petersburgu proces beatyfikacyjny ks. Stanisława Szulmińskiego (w grupie 16 męczenników XX wieku w Rosji). Sprawa ks. S. Szulmińskiego została oficjalnie przeniesiona do Kurii Metropolitalnej w Warszawie i 22 IX 2003 odbyła się uroczysta sesja otwarcia prac Trybunału Rogatoryjnego pod przewodnictwem prymasa Józefa Glempa. Ze strony pallotynów, rolę postulatora na poziomie diecezjalnym, pełnił ks. Henryk Kietliński.

2010 – Kościół w Rwandzie zaakcentował obchody Roku Kapłańskiego pielgrzymką do sanktuarium w Kibeho. Wzięli w niej udział: diakoni, księża, biskupi, pracujący w tym kraju. Pielgrzymka zgromadziła ponad 517 kapłanów, czyli 90% rwandyjskiego duchowieństwa. Sanktuarium w Kibeho było miejscem pierwszych objawień Matki Bożej w Afryce subsaharyjskiej (28 XI 1981 – 28 XI 1989), oficjalnie uznanych przez Kościół 29 VI 2001.

2014 – Ks. diakon Saulo da Silva Gama z Regii Matki Bożej Miłosierdzia (Brazylia) przyjął święcenia kapłańskie.

2015 – W domu Prowincji Serca Jezusowego w Wiedniu, w dniach 31 V – 6 VI, miało miejsce XII Europejskie Spotkanie Wyższych Przełożonych SAC. Obecnych było 24 przełożonych, w tym: ks. prowincjał Józef Lasak, delegat z Ukrainy ks. Stanisław Kantor, delegat ze Słowacji i Czech ks. Vladimír Peklanský, koordynator z Wiednia ks. Kazimierz Więsyk oraz ks. Stanisław Stawicki – tłumacz i konferencjonista. W spotkaniu uczestniczyli ponadto członkowie Zarządu Generalnego: ks. Jacob Nampudakam, przełożony generalny, ks. Adam Golec, wikariusz generalny i ks. Martin Manus, radca generalny oraz prowincjałowie z Włoch, Niemiec, Austrii, Szwajcarii i Irlandii, superior Regii francuskiej, ks. Marek Chmielniak, radca prowincjalny Prowincji Zwiastowania Pańskiego oraz delegacji z Chorwacji, Hiszpanii, Białorusi i Wielkiej Brytanii.
Bezpośrednio po spotkaniu przełożony generalny wraz ze swoimi radcami dokonali dwudniowej wizytacji kanonicznej pallotynów, pracujących w Austrii i przynależących do prowincji Chrystusa Króla.

2018 – Ojciec Święty Franciszek mianował abpa Henryka Hosera SAC, emerytowanego biskupa diecezji warszawskopraskiej, wizytatorem apostolskim o charakterze specjalnym dla parafii w Medzjugorje, na czas nieokreślony i „ad nutum Sanctae Sedis” (do dyspozycji Stolicy Apostolskiej). Misja wizytatora apostolskiego ma na celu zapewnienie stałego towarzyszenia wspólnocie parafialnej Medziugorie oraz wiernym udającym się tam z pielgrzymką, których potrzeby wymagają szczególnej uwagi. Są to zadania wyłącznie duszpasterskie, będące kontynuacją misji Wysłannika Specjalnego Stolicy Apostolskiej dla parafii Medzjugorje, powierzonej abpowi H. Hoserowi 11 lutego 2017, którą zakończył w 2018.

2018 – W Sanktuarium Matki Słowa w Kibeho w Rwandzie otwarto Międzynarodowe Centrum Modlitwy o Pokój oraz poświęcono nową Kaplicę Wieczystej Adoracji. Uroczystościom przewodniczył bp Celestin Hakizimana, biskup diecezji Gikongoro. Liturgię koncelebrowali kustosze tego miejsca – księża pallotyni.
Jest to kolejna Gwiazda w Koronie Maryi Królowej Pokoju. Miejsce to będzie jednym z 12. Międzynarodowych Centrów Wieczystej Adoracji Najświętszego Sakramentu w intencji Pokoju, obok Betlejem, Oziornoje (Kazachstan), Yamoussoukro (Wybrzeże Kości Słoniowej), Namyang (Korea Południowa) i Dagupan (Filipiny).
Zainstalowany tam ołtarz adoracji zatytułowany został: „Światło Pojednania i Pokoju”. Ołtarz zaprojektowała gdańska pracownia artystyczna „Drapikowski Studio”.
Sanktuarium Matki Słowa w Kibeho opiekują się pallotyni z prowincji rwandyjsko-kongijskiej.
„W centrum ołtarza pod sercem Maryi umieszczony jest Jezus Eucharystyczny, będący Światłem świata, oświecającym każdego człowieka. Maryja ukazana jest w postaci płonącego, lecz nie spalającego się krzewu jako symbol ognia miłości Bożej. Wyraźnym nawiązaniem do przesłań Matki Słowa, które powierzyła widzącym w Kibeho są sceny zaprezentowane na skrzydłach Tryptyku, przedstawiające Tajemnice Różańca do 7 Boleści Maryi. Do odmawiania tej modlitwy wzywała bowiem Maryja w swoich słowach, obiecując, że zaowocuje ona prawdziwym żalem za grzechy” (cyt. za xjl, „Wyjątkowy Ołtarz Adoracji na Campus Misericordiae”, KAI, 30 VII 2016).

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny