Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 4 maja

1942 – W niemieckim ośrodku eutanazji, w Hartheim k. Linzu, poniósł śmierć przez zagazowanie ks. Franciszek Bryja (ur. 1910 w Rajczy, w diecezji krakowskiej), więzień Auschwitz, męczennik Dachau, sługa Boży.

Z obozu koncentracyjnego w Dachau został 4 V 1942 wysłany w transporcie inwalidów, rzekomo do fabryki koszów wiklinowych. W przeddzień wyjazdu nastąpiło bolesne pożegnanie z innymi więźniami (2 V). Ks. Stefan Treuchel, opisując to wydarzenie, wspominał, że pozostali księża przynosili ukrywane hostie i wino (otrzymane od niemieckich księży), by przeznaczyć je inwalidom. Odbywały się wówczas ostatnie Msze skazanych. Gdzie można było, odprawiano wieczorem i w nocy Mszę i przyjmowano Komunię św. Za kielich posłużył kubek blaszany. Wtedy też ks. Bryja, idąc na stracenie, świadomie ofiarował swoje zaledwie rozpoczęte kapłaństwo za przyszłość Stowarzyszenia w Polsce, mówiąc na pożegnanie do ks. Stefana Treuchla i ks. Jana Wrońskiego: „Życie moje kapłańskie, niedawno rozpoczęte, pragnienia młodości i nadzieje niespełnione, ciało i duszę oddaję i poświęcam Wszechmogącemu Bogu i Królowej Apostołów dla wzrostu wiary katolickiej w Polsce i dalszego rozwoju naszej Polskiej Prowincji Księży Pallotynów”. Zwłoki jego zostały spalone w krematorium.

Na Kapitule Generalnej w 1947 został przedstawiony przez polską delegację jako najpoważniejszy kandydat do procesu beatyfikacyjnego. Jest kandydatem na ołtarze w grupie Henryka Szumana i 122 towarzyszy (II grupa męczenników z okresu II wojny światowej).

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1938 – Kronikarz zanotował, że rano „spadł dość obfity śnieg”.

1941 – Rektorem domu w Wadowicach został ks. Józef Wróbel (nominacja z 31 III); od 28 VII 1941 otrzymał jeszcze obowiązki mistrza nowicjatu.

1946 – Pismem Rady Generalnej z tego dnia ks. Leon Chamier-Gliszczyński, ks. Jan Kapcia, ks. Jan Kowalczyk, ks. Antoni Purol i ks. Franciszek Wieczorek otrzymali zgodę na przejście do diecezji.
Ks. Chamier-Gliszczyński został inkardynowany 18 VI 1946 (pismo wystawione 24 VI) do administracji apostolskiej kamieńskiej, lubuskiej i prałatury pilskiej (później ordynariat gorzowski). Ks. Purol, inkardynowany do tej samej jednostki administracyjnej Kościoła, już 4 VII 1947 został przeniesiony do Trzcinnej (pow. Myślibórz).
Ks. Kapcia i ks. Kowalczyk (ten od 1 IV 1947) zostali wcieleni do archidiecezji krakowskiej, a ks. Wieczorek do diecezji włocławskiej (od 1953).

1949 – Do stacji kolejowej w Ożarowie Mazowieckim dotarły pierwsze wagony cegły zamówionej w Ząbkowicach Śląskich, lecz z powodu jej „lichego gatunku”, odmówiono przyjęcia przez Seminarium w Ołtarzewie.

1950 – Ks. Wojciech Turowski, w trakcie pełnienia urzędu przełożonego Stowarzyszenia, został mianowany przez pap. Piusa XII bpem Ancusy i koadiutorem bpa Teodora Kubiny, z prawem następstwa jako ordynariusz częstochowski. Podczas wizytacji polskiej prowincji Stowarzyszenia 30 VI 1950, poinformował współbraci i episkopat Polski, obradujący w Krakowie, o swojej nominacji biskupiej i rezygnacji z urzędu przełożonego generalnego. Kilka dni później Urząd ds. Wyznań oskarżył go o „nieszczerość i podstępne odnoszenie się do władz państwowych” i nakazał mu w ciągu 48 godzin opuścić Polskę. Wobec odmowy wyjazdu 9 VII funkcjonariusze UB deportowali go samolotem do Pragi, a stąd do Rzymu, gdzie złożył 11 XI 1950 rezygnację z nominacji, którą papież przyjął 17 XI, choć bardzo chciał, aby Turowski otrzymał sakrę biskupią („List księdza generała Wojciecha Turowskiego do dyrektora Radia Wolna Europa dotyczący jego nominacji biskupiej”, WPChK 1995, nr 3, 205-207).

1964 – Ks. Kazimierz Dynda dokonał zmiany nazwiska na Dynarski.

1971 – Ks. Jerzy Maj rozpoczął pracę w North Tonawanda. Przynależał też do Regii Miłosierdzia Bożego (do 1976).

1972 – Trzydniowa wycieczka seminaryjna wyruszyła do Łodzi, Kalisza, Gniezna, Biskupina, Torunia, Płocka i Czerwińska. Kronikarz podkreślał serdeczne i gościnne przyjęcie zgotowane naszym seminarzystom przez jezuitów w Kaliszu.

1974 – W Ołtarzewie odbył się Dzień skupienia dla grupy młodzieży z Warszawy, która przybyła tu przed egzaminami maturalnymi, razem ze swym duszpasterzem.

1975 – Do Ołtarzewa przybyła grupa młodzieży naszych współpracowników, dziewcząt i chłopców, na swój doroczny dzień skupienia, w ilości ok. 50 osób.

1976 – Seminarium ołtarzewskie pod przewodnictwem ks. prefekta Czesława Parzyszka wyjechało autokarem na wycieczkę „szlakiem Kopernika”. Wycieczka trwała od 3 do 5 maja.

1978 – Rozpoczęło się triduum przed świętem Królowej Apostołów, które poprowadził ks. Stanisław Świerczek z Ożarowa Mazowieckiego. Wspólnota seminaryjna mogła w nim uczestniczyć podczas wieczornej Mszy św. koncelebrowanej.
– W dniach 2 – 4 maja alumni Seminarium z kursów I, III i V urządzili trzydniową wycieczkę autokarem w Bieszczady. Na czele „bandy przebierańców” (klerycy zabrali stroje z teatralnej garderoby) stał ks. prefekt Czesław Parzyszek.

1980 – W Ołtarzewie, święcenia kapłańskie z rąk Władysława Miziołka, warszawskiego bpa pomocniczego, przyjęli diakoni: Eugeniusz Baran, Józef Ciupak, Alfred Dyr, Edward Hodurek, Jan Kędziora, Czesław Klesyk (wystąpił), Jerzy Kowalewski (wystąpił), Jerzy Kożuch, Janusz Linke, Tadeusz Małachwiejczyk i Ryszard Marciniak. Biskup Miziołek wygłosił też okolicznościową homilię. Po liturgii Eucharystii podziękowanie wszystkim i życzenia dla neoprezbiterów wygłosił ks. prowincjał Henryk Kietliński. Podczas uroczystego obiadu przemówienia wygłosili: ks. rektor Roman Forycki, bp Miziołek oraz neoprezbiter Alfred Dyr.

1981 – W Seminarium odbyło się spotkanie robocze wychowawców z Polskiej Prowincji SAC. Celem spotkania było przygotowanie dokumentów na temat wychowania w Stowarzyszeniu. Spotkanie miało przygotować odpowiednią dokumentację na zjazd wychowawców całego Stowarzyszenia, które odbyło się w Rzymie w styczniu 1982. Spotkanie odbyło się w trzech częściach: sprawozdania o sytuacji wychowawczej w poszczególnych ośrodkach formacji, dyskusji i postanowień. W spotkaniu udział wzięli: ks. Roman Forycki, rektor WSD, ks. Józef Czachor, ojciec duchowny WSD, ks. Piotr Marek, prefekt alumnów, ks. Czesław Parzyszek, mistrz nowicjatu, ks. Szczepan Barcikowski, ojciec duchowny nowicjatu, ks. Stanisław Cholewa, wychowawca junioratu braci, ks. Eugeniusz Leśniak, kierownik dzieła budzenia powołań i postulatu, ks. Jan Korycki, profesor pedagogiki w Seminarium.

1987 – Rozpoczął się w okres kolokwiów i zaliczeń, wyjątkowo wcześniej niż w poprzednich latach, ze względu na przyjazd pap. Jana Pawła II do Polski.

1988 – W Ołtarzewie odbył się pogrzeb śp. Joanny Balterowej zd. Szurskiej, matki ks. Lucjana Baltera SAC.

1996 – W Ołtarzewie, święcenia kapłańskie z rąk bpa tarnowskiego, Józefa Życińskiego, przyjęli diakoni z Prowincji Chrystusa Króla: Zbigniew Babicki, Bogusław Cabała, Sławomir Ciarciński, Krzysztof Czapla, Adam Gąsior, Artur Geringer, Arkadiusz Grzeszczyk, Marek Książek, Leonard Lasota, Piotr Lasota, Adam Łuba, Paweł Majewski, Jacek Mikulski, Piotr Myśliwiec (wystąpił), Tadeusz Popiołek, Rafał Raus, Tomasz Stefanowski, Robert Szarecki, Sławomir Zaręba; oraz diakoni z Prowincji Zwiastowania Pańskiego – Piotr Kopera, Sławomir Maizner, Tadeusz Miszewski, Jarosław Rodzik, Daniel Stefanowicz (wystąpił), Adam Suszko (wystąpił) i Jacek Wójcik.

2000 – Wspólnotę seminaryjną w Ołtarzewie odwiedzili goście z dalekiej Syberii. Wśród nich był bp Jerzy Mazur SVD, ordynariusz irkucki. Po kolacji, w prywatnych rozmowach, biskup spontanicznie dzielił się doświadczeniem ze swojej posługi.
– W dniach 4-5 maja odbył się w Seminarium dzień skupienia przed święceniami kapłańskimi.

2011 – Ojciec Święty Benedykt XVI mianował ks. Júlio Endi Akaimne SAC bpem pomocniczym archidiecezji São Paulo w Brazylii. Ks. Júlio urodził się 20 XI 1962 w Garça, w prowincji São Paulo. W Londrina ukończył edukację na poziomie szkoły podstawowej i średniej. Pierwszą konsekrację złożył 8 XII 1980. Studia filozoficzno-teologiczne odbył w Curitiba w Studium Teologicum Claretianum. Święcenia kapłańskie przyjął 24 I 1988. Studia licencjackie (1993-96) i doktoranckie (2002-05) odbył na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. Był m.in. był rektorem pallotyńskiego WSD w Curitiba (1996-2001), członkiem sekretariatu generalnego ds. formacji (1999-2005) i przełożonym prowincjalnym pallotyńskiej Prowincji São Paulo (2008-11).

2014 – W Gnieźnie podczas uroczystości odpustowych ku czci św. Wojciecha Biskupa i Męczennika, i ogólnopolskiego dziękczynienia za kanonizację pap. Jana Pawła II, abp Celestino Migliore, nuncjusz apostolski w Polsce, pobłogosławił i nałożył krzyże misyjne duchownym i świeckim, którzy niebawem mieli wyjechać do pracy misyjnej. Krzyże misyjne przyjęło 41 osób: 22 kapłanów, 2 diakonów, 9 sióstr zakonnych i 8 osób świeckich – wśród był również pallotyn, ks. Dominik Kaczmarek, udający się do pracy w Kolumbii w Delegaturze Świętej Teresy od Dzieciątka Jezus.
Obrzęd wręczenia krzyży misyjnych po raz pierwszy odbył się w Gnieźnie 3 VI 1979; uczynił to pap. Jan Paweł II podczas swej pierwszej wizyty w Gnieźnie. W 1997 powtórzono tę ceremonię u grobu św. Wojciecha. Rok później, dzięki inicjatywie abpa Henryka Muszyńskiego, weszła ona na stałe do programu gnieźnieńskich uroczystości odpustowych i trwa do dziś.

2017 – W Brazylii zmarł ks. Jan Baraniecki SAC (ur. 2 I 1954 Starczów, archidiec. wrocławska), z Regii Matki Bożej Miłosierdzia (Brazylia). Święcenia kapłańskie przyjął 2 V 1981 w Ołtarzewie z rąk Franciszka kard. Macharskiego. Pracował w Hodyszewie (1981-82). Po studium językowym w Belgii wyjechał w 1983 do Brazylii. Tam pełnił funkcję rektora domu i proboszcza parafii św. Benedykta w Itaperuna, następnie parafii MB Fatimskiej w Niterói, św. Rocha w Rio de Janeiro, a w latach 2009-17 – MB Żeglarzy na faveli w Rio de Janeiro. W latach 1999-2007 był radcą Delegatury Matki Bożej Miłosierdzia (Brazylia).

2019 – W Kijowie, w katedrze św. Aleksandra, ks. diakon Jarosław Dragan SAC, rodem z Żytomierza, przyjął święcenia kapłańskie z rąk bpa Witalija Kriwickiego, biskupa kijowsko-żytomierskiego.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny