Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 6 listopada   

2014 – W Poznaniu odbyły się uroczystości pogrzebowe ks. Lesława Gwarka, prowincjała 1993-99, radcy prowincjalnego 2005-14, sekretarza ds. misji.

Mszy św. koncelebrowanej w kościele pallotyńskim pw. św. Wawrzyńca Męczennika przewodniczył i homilię wygłosił abp Henryk Hoser, bp warszawsko-praski. Kaznodzieja w homilii podkreślił, że zmarły był bardzo mobilnym kapłanem, realizującym niestrudzenie w swym życiu posługę apostolską. Był człowiekiem szczerym, dobrym, szlachetnym, z poczuciem humoru, kierującym się mądrością życiową i wiarą, która miała swe źródło w Słowie Bożym.

W pogrzebie uczestniczyło ok. 180 księży – pallotynów z różnych stron Polski i świata oraz spoza Stowarzyszenia – najbliższa rodzina zmarłego, parafianie z Szydłowca i Poznania, a także siostry zakonne. Po okolicznościowych przemówieniach kondukt żałobny udał się do pierwszej pallotyńskiej kwatery na cmentarzu junikowskim. Poprowadził go radca generalny ks. Adam Golec.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1863 – Józef Zaleski napisał w liście do hrabiny Marii Stadnickiej o wydarzeniu z 1843: „Mszę świętą odprawiał nam słynący podówczas świętością życia i uczynków Ojciec Palota z intencją uproszenia dla nas pokory i pobożności w naszej pielgrzymce, oraz ubłagania łask Zbawiciela dla biednej naszej Ojczyzny i cierpiącego naszego Kościoła pod rządami odszczepieńców. Przy Mszy jego przystępowaliśmy do Komunii św. i ze schodzącym od Ołtarza kapłanem udaliśmy się za nim do zakrystii; tam uklęknęliśmy jeszcze raz u stóp świętego, aby nas obu na drogę pobłogosławił. Wstając od tego błogosławieństwa ująłem Ojca Palotę za rękę i uścisnąwszy z uszanowaniem prosiłem, aby nam dał jaką modlitewkę, którą byśmy u Grobu Pańskiego odmawiać mogli. Święty obrócił się do lady, na której stał kałamarz z piórem i leżała książka do zapisywania odprawianych Mszy, wziął kawałek luźnego papieru i napisał na nim po łacinie modlitewkę powyżej przepisaną”.

Słowa tej modlitwy były następujące: „Obsecro Te, Domina mea, Sancta Maria, suscipe Poloniam in manus Tuas. Amen (Matka moja, Najświętsza Maryjo, błagam Cię, weź Polskę w swoje ręce)”.

Modlitwa Pallottiego została wypowiedziana przez Zaleskich przy Bożym Grobie w Jerozolimie, a następnie była odmawiana przez nich codziennie przez 20 lat, rano i wieczór.

1913 – Ks. generał Karl Gissler powiadomił ks. Alojzego Majewskiego i ks. Alojzego Hübnera, że Kongregacja ds. Zakonników zgodziła się na przeniesienie nowicjatu z Antoniówki do Bochni. Dom w Bochni ks. Majewski zakupił 20 X 1913.

1923 – W dniach 31 X – 6 XI trwały w Wadowicach na Kopcu rekolekcje dla profesów – kleryków i braci.

1936 – W Ołtarzewie odbyło się spotkanie w sprawie budowy nowego gmachu seminaryjnego, na które przybyli: ks. prowincjał Jan Maćkowski, ks. ekonom prowincjalny Albin Łukiewski oraz inżynier odpowiedzialny za przyszłą budowę.

1937 – W Seminarium w Ołtarzewie odbył się zjazd okolicznych księży w sprawie utworzenia nowej parafii. Obecny był ks. dziekan Michał Dąbrowski, proboszcz z Zaborowa, oraz Delegat Kurii Warszawskiej.

1938 – Wszyscy mieszkańcy Ołtarzewa wzięli udział w wyborach do Sejmu V kadencji. W całej Polsce frekwencja w wyborach do Sejmu wyniosła 67,1%; w Warszawie – tylko 55%.

1939 – Mimo okupacji niemieckiej, rozpoczęto w Ołtarzewie rok akademicki 1939/40 (dla kursów teologicznych; filozofia mieściła się w Wadowicach). Dużą zasługę miał w tym ks. Stanisław Uramowski i kl. Szczepan Gracz. Sprawa została omówiona na specjalnym zebraniu, na którym przedstawił ją ks. Uramowski. Część księży sprzeciwiała się temu, wskazując na ewentualne konsekwencje, jakie może ponieść dom ołtarzewski. Najbardziej oponował ks. Norbert Pellowski. Niemcy w tym czasie zajmowali główny budynek seminaryjny. Ks. Uramowski powoływał się natomiast na rozporządzenie gen. Johannesa Blaskowitza, wzywającego Polaków do powrotu do swoich zajęć. Projekt został przegłosowany. Na szczęście dla bezpieczeństwa współbraci i miejsca, Niemcy zlikwidowali szpital 18 listopada, a opuścili Ołtarzew 10 XII 1939.

1975 – W Ołtarzewie, w dniach 4-6 XI  odbyło się Ogólnopolskie Sympozjum Teologiczne pod hasłem „Odpowiedzialni za świat”. 5 listopada Karol kard. Wojtyła wygłosił referat pt.: „Konsekracja świata, granice autonomii doczesności” oraz przewodniczył Mszy św. i  wygłosił okolicznościową homilię. Dzieci ołtarzewskiej parafii uczciły dzień imienin Kardynała, wręczając wiązanki kwiatów i składając mu w imieniu całej wspólnoty parafialnej życzenia.

Sympozjum zorganizował Instytut Apostolski, celem uczczenia 10.lecia Soboru Watykańskiego II, zwłaszcza dekretu o apostolstwie świeckich i Konstytucji duszpasterskiej o Kościele w świecie współczesnym. Obrady sympozjum otworzył przełożony prowincjalny ks. Józef Dąbrowski. Przemówienie inauguracyjne wygłosił kard. Stefan Wyszyński, zwracając uwagę na doniosłość problematyki podejmowanej przez sympozjum.

W pierwszym dniu ks. prof. dr Franciszek Gryglewicz (Lublin) omówił „Janowy stosunek do świata”, a ks. dr Marek Starowieyski (Warszaw), w referacie pt. „Odczytanie myśli biblijnej przez Ojców Kościoła”, ukazał w jaki sposób Ojcowie Kościoła odczytywali i interpretowali myśl biblijną o świecie oraz o roli człowieka i Kościoła w świecie. Bp dr Ignacy Tokarczuk z Przemyśla wygłosił referat zatytułowany „Problem sekularyzacji (laicyzacji) w aspekcie duszpasterskim”. Mszy św. koncelebrowanej przez uczestników sympozjum przewodniczył i wygłosił okolicznościową homilię bp Ignacy Tokarczuk.

Drugi dzień obrad poświęcony problematyce człowieka w świecie, rozpoczął ks. prof. dr Wincenty Granat (Lublin), który przedstawił zagadnienie „Partnerstwo człowieka z Bogiem w rozwijaniu dzieła stworzenia”. Ks. prof. dr Franciszek Cegiełka (Filadelfia) w referacie „Rola chrześcijanina w świecie”, zajął się ciekawą myślą Y. Congara, dając własną refleksję teologiczną. „Rolę zakonów w świecie” omówił ks. dr Lucjan Balter, a ks. dr hab. Eugeniusz Weron przedstawił zadania człowieka świeckiego („Chrześcijanin świecki w świecie”). Dzień ten zakończył referat kard. Karola Wojtyły z Krakowa na temat „Konsekracja świata, granice autonomii doczesności” oraz Msza św. koncelebrowana pod przewodnictwem Karola Wojtyły, który też wygłosił okolicznościową homilię. Dzieci miejscowej parafii uczciły dzień imienin Kardynała, wręczając mu wiązanki kwiatów i składając mu w imieniu całej wspólnoty parafialnej życzenia. Alumni seminarium ołtarzewskiego wystawili wieczorem sztukę teatralną, pióra Wojciecha Bąka pt. „Piłat”, przygotowaną specjalnie dla uczestników sympozjum.

Trzeci dzień sympozjum był otwartą sesją Sekcji Mariologicznej Teologów Polskich. Całości obrad w tym dniu przewodniczył bp Bolesław Pylak, Wielki Kanclerz KUL. Referaty wygłosili kolejno: ks. prof. dr Andrzej Krupa (Lublin) – „Boże Macierzyństwo jako charyzmat posługiwania Kościołowi”; ks. prof. dr Franciszek Cegiełka (Filadelfia) – „Maryjne cechy apostołów świeckich dzisiaj” oraz ks. dr Heinrich Köster SAC (Vallendar) – „De consecratione mundi Beatae Mariae Virginis”. Wszystkie te tematy wiązało w jedną całość zagadnienie poruszane na sympozjum – tj. autentyczny sens pobożności maryjnej właściwy narodowi polskiemu. Obrady uwieńczono uroczystą Mszą św. o Królowej Apostołów, koncelebrowaną przez uczestników sympozjum, pod przewodnictwem bpa Bolesława Pylaka, który w okolicznościowej homilii-modlitwie zamknął wszystkie ważniejsze zagadnienia, jakie doszły do głosu w toku obrad.

1977 – Na deskach teatru seminaryjnego w Ołtarzewie klerycy wystawili sztukę pt. „Święty Paweł”.

– W Seminarium odbył się Dzień skupienia dla chłopców – kandydatów do Stowarzyszenia.

1978 – Wspólnota ekumeniczna w Ołtarzewie zorganizowała spotkanie z przedstawicielami islamu: dr. Nasimem Beberem z Pakistanu oraz imamem Mahmudem Taha Żukiem z Warszawy. Goście przedstawli alumnom problemy współczesnego islamu. W spotkaniu wzięło udział ok. 30 alumnów, ks. Rektor i ks. Prefekt.

1987 – W Ołtarzewie odbyło się spotkanie wspólnoty seminaryjnej z bpem Phocasem Nikwigize, ordynariuszem diecezji Ruhengeri w Rwandzie (1968-96). Biskupowi towarzyszył jego wieloletni współpracownik, ks. Franz Maurer ze Zgromadzenia Ojców Białych. „Po święceniach przyjedźcie do nas” – prosił bp Nikwigize.

1988 – Biskup Marian Duś udzielił w Ołtarzewie 17. akolitom święceń diakonatu.

1988 – Mszą św. rozpoczęto w Lizbonie pracę duszpasterską wśród Polonii. Odprawił ją ks. Andrzej Gładysz – dla 18 osób dorosłych i sześcioro dzieci. „Nie była to oszałamiająca ilość wiernych, ale jak na warunki lizbońskie – zachęcająca. Po Mszy św., odprawionej w kaplicy domowej, przenieśliśmy się do refektarza, gdzie czekało ciasto i kawa. Uzgodniliśmy, że polskie Msze będą odprawiane w każdą drugą niedzielę miesiąca o godzinie 11:45 w kościele niemieckim. Niewielka częstotliwość spotkań – raz w miesiącu – podyktowana była tym, że znaczna część wiernych mieszkała na dość odległych peryferiach Lizbony albo nawet poza nią. […] Nie myliliśmy się i częstotliwość ta utrzymuje się do dziś” (ks. A. Gładysz).

6 XII 1988 błogosławieństwa dla mini-duszpasterstwa Polaków udzielił patriarcha Lizbony Antonio II kard. Ribeiro.

1989 – Seminarium w Ołtarzewie odwiedził ks. Aleksander Milewski z Żytomierza, który 1 listopada złożył w Rzymie pierwszą konsekrację na ręce generała Stowarzyszenia, ks. Martina Juritscha.

– W seminaryjnym „Wyścigu Pokoju”, w jeździe indywidualnej na dystansie 20 km, zwyciężył kl. Jan Oleszko.

1989 – W Wadowicach zmarł ks. Stanisław Uramowski (ur. 1913 w Rożnicy, w parafii Sędziszów, w diecezji kieleckiej). Cieszył się każdym zauważonym dobrem w otaczającym go świecie. Rozmiłowany był w poezji. Kochał piękno otaczającej go przyrody. Był wiernym przyjacielem i pielęgnował przyjaźń poprzez spotkania, korespondencję i życzenia. Szczególnie pamiętał o Collegium Marianum.

Cieszył się zaufaniem przełożonych i współbraci. Przez wiele lat powierzano mu funkcje przełożonego różnych domów. Jako rektor poszczególnych wspólnot troszczył się zarówno o sprawy duchowe, jak i potrzeby materialne powierzonych mu współbraci. Wiernie zachowywał drogę rad ewangelicznych, a radykalna praktyka ubóstwa przypominała postawę św. Wincentego Pallottiego. „Zachowamy głęboko w pamięci postać ks. Stanisława – który przez całe życie głosił ideały św. W. Pallottiego i niósł w swoim sercu charyzmat gorliwości i miłości apostolskiej – jak płonący znicz” (ks. H. Kietliński).

Ksiądz Stanisław Uramowski był bratem rodzonym ks. Piotra Oramowskiego (1909-81), mistrza nowicjatu, duszpasterza polonijnego we Francji.

1989 – W pallotyńskim kościele w Otwocku odbyły się uroczystości pogrzebowe ks. Witolda Hadziewicza, działacza harcerskiego, wychowawcy Karola Wojtyły, duszpasterza Polaków na Bukowinie, prefekta Collegium Marianum, rekolekcjonisty. Przybyli współbracia z wielu wspólnot oraz księża zakonni z różnych domów i księża diecezjalni, a także siostry zakonne i najbliższa rodzina zmarłego. W uroczystościach pogrzebowych wzięła udział duża liczebnie delegacja wiernych z Celin, na czele z proboszczem ks. Mieczysławem Żemojcinem oraz kapłanem diecezjalnym, zaprzyjaźnionym z ks. Witoldem od czasów celińskich. Nowy i piękny kościół wypełnili po brzegi wierni z Otwocka. Ks. Hadziewicz został pochowany na Katolickim Cmentarzu Komunalnym przy ul. M. Andriollego jako pierwszy w nowej kwaterze pallotyńskiej.

1990 – W czasie oktawy Wszystkich Świętych, wieczorem tego dnia, Wspólnota Seminaryjna sprawowała Eucharystię na cmentarzu parafialnym, przy grobach zmarłych pallotynów. Przewodniczył jej i homilię powiedział ks. wicerektor Bogusław Szpakowski.

1999 – Metropolita lwowski i przewodniczący Episkopatu Ukrainy, abp Marian Jaworski udzielił alumnom w Ołtarzewie święceń w stopniu diakonatu. Trzech z nowo wyświęconych diakonów pochodziło z Ukrainy. Abp Jaworski wygłosił też Słowo poświęcone roli diakona w Kościele. W liturgii uczestniczyło ponad 80 kapłanów.

1999 – W Poznaniu zmarła s. Franciszka Mach (ur. 1906 w Żołyni k. Łańcuta), pallotynka. Przebywała w wielu wspólnotach, pracując najczęściej w domu. W okresie 1979-83 opiekowała się w Gnieźnie starszym i chorym biskupem Janem Czerniakiem (†3 II 1999). Od 1983 mieszkała w Poznaniu.

2000 – S. Judyta Bilicka, pallotynka, wyjechała do Doumé w Kamerunie. Bp Jan Ozga z Doumé-Abong’ Mbang potrzebował w tym czasie ekonoma diecezjalnego i był szczęśliwy, kiedy s. Judyta postanowiła podjąć się tego trudnego zadania. Poza tym s. Judyta była dyrektorem szkoły podstawowej w St. Paul i uczyła religii w Nkoum oraz w parafii pw. Najśw. Serca w Doumé.

2010 – W dniach 3-6 XI, w ośrodku rekolekcyjnym w Montmorency, miały miejsce coroczne rekolekcje pallotyńskie, które prowadził ks. Franciszek Gomułczak. Rekolekcjonista bazował na pismach Stefana kard. Wyszyńskiego, pap. Jana Pawła II oraz św. Wincentego Pallottiego. Podkreślał sprawę odnowienia życia pallotyńskiego i ukierunkowania go na głoszenie samego Boga, a także wskazywał na piękno liturgii oraz właściwe rozumienie tradycji według listu apostolskiego motu proprio Benedykta XVI „Summorum Pontificium”. Na koniec rekolekcji, według tradycji odbyło się spotkanie informujące, na którym przełożony Regii ks. Leszek Woroniecki podzielił się wrażeniami z XXII Zebrania Generalnego i z Kongresu Miłosierdzia Bożego w Rwandzie.

2011 – Ks. Leszek Woroniecki, superior Regii Miłosierdzia Bożego, skierował ks. Eugeniusza Małachwiejczyka na studia doktoranckie na UKSW w Warszawie.

2018 – O godz. 4.30 w szpitalu w Koszalinie zmarła s. Majola Rataj, pallotynka (ur. 26 I 1938). Uroczystości pogrzebowe odbyły się 7 listopada, w Koszalinie. Msza św. w kościele św. Józefa (mały kościół blisko katedry, przy ul. Władysława Laskonogiego) o godz. 12:00.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny