Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 6 sierpnia

2002 – W Gdańsku zmarła s. Prakseda Kulas (ur. 1907 w Rogu na Kaszubach, pow. Bytów), pallotynka, asystentka prowincjalna, pielęgniarka.

Początkowo była asystentką prowincjalną, a po wybuchu II wojny światowej przełożoną domu w Nowogródku. Po wojnie pracowała jako pielęgniarka w różnych placówkach Gdańska, w Nowym Dworze Gdańskim, Lidzbarku Warmińskim i w domu starców w Ziębicach. Już jako emerytka posługiwała w Sucharach, Częstochowie, Gdańsku (ul. Obrońców Westerplatte) i Poznaniu.

Ostatnie trzy lata przebywała w Gdańsku, przy ul. Malczewskiego, gdzie 9 VII 2002 obchodziła 65-lecie profesji. Tam też zmarła 6 VIII, w święto Przemienienia Pańskiego. Została pochowana na cmentarzu w Gdańsku-Łostowicach, w kwaterze pallotynek.

Wyróżniała się głęboką wiarą, bezgranicznym zaufaniem Bogu i wielką dobrocią wobec ludzi.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1818 – Od początku tego miesiąca do następnego przynajmniej, ks. Wincenty Pallotti przebywał u kapucynów w Albano.

1907 – Przełożony generalny pallotynów, ks. Max Kugelmann, wystawił ks. Alojzemu Majewskiemu oficjalne pozwolenie na założenie kolegium dla kształcenia księży na ziemiach polskich (ponowne pisma nosiły daty: 21 VIII oraz 10 IX 1907). Ks. Generał udzielił takiej zgody, wbrew negatywnej decyzji Rady Generalnej. Była to jego decyzja, podjęta na własną odpowiedzialność.

1928 – Ks. Stanisław Szulmiński, kapłan diecezji łuckiej, pragnąc zrealizować swe pierwotne zamiary – obrania życia zakonnego i mając wyraźne zapewnienie przełożonych Stowarzyszenia, że będzie mógł poświęcić się pracy unijnej wśród prawosławia – wstąpił w Ołtarzewie do Pobożnego Stowarzyszenia Misyjnego. Zasadniczą zatem decyzją wstąpienia Szulmińskiego do pallotynów była idea pojednania Kościołów, obecna wyraźnie w życiu Wincentego Pallottiego, który też zabiegał, aby jak najprędzej nastała jedna owczarnia i jeden Pasterz.

„Nadjechała reszta aspirantów [pierwszy aspirant do nowicjatu przyjechał 2 sierpnia]. Wieczorem rozpoczęły się rekolekcje dla aspirantów. Uczestników 25. początkowo. W czasie rekolekcji odjeżdża 3., pozostaje 22.; w ich liczbie pewien ksiądz, również aspirant, ks. Szulmiński. Nauk udziela ks. Senior [ks. Alojzy Majewski]” (z kroniki ołtarzewskiej).

Rekolekcje zakończyły się 14 sierpnia, a 13 sierpnia aspiranci odbyli spowiedź. Do spowiedzi rekolektantów przyjechał pewien kapucyn. Magistrem nowicjatu w Ołtarzewie był wówczas ks. Bernard Pawłowski. Sutannę przyjął ks. Szulmiński z rąk ks. Wojciecha Turowskiego, a 15 VIII 1930 złożył pierwszą profesję.

1929 – Dwunastu aspirantów rozpoczęło nowicjat w Ołtarzewie (m.in. późniejsi księża: bł. Józef Jankowski, sługa Boży Franciszek Bryja, Ludwik Broda, Alojzy Hassa czy Stanisław Jaworski). Wszyscy ukończyli klasę siódmą. „Tegoż dnia, tj. 6 sierpnia rozpoczęli „Veni Creator” rekolekcje, na których program dzienny złożyły się: cztery konferencje, rachunek sumienia, droga krzyżowa, czytanie „O naśladowaniu Chrystusa”, różaniec i benedykcja, prócz Mszy św. i innych zwykłych modlitw. Rekolekcji udzielał ks. Senior [Alojzy Majewski], aż do 14 VIII. W tym dniu bowiem wyjechał w rodzinne strony” (z kroniki ołtarzewskiej).

1930 – Klerycy: Franciszek Bobrowski i Marian Stefankiewicz od 7 lipca do 6 sierpnia przebywali w Poznaniu, pobierając opłaty za abonament pallotyńskich pism.

1935 – W dniach 6-21 sierpnia ks. Franciszek Bogdan zastępował kapelana sióstr dominikanek w Zielonce k. Warszawy.

1939 – Rada Prowincjalna wysłała do Szwecji ekonoma prowincjalnego ks. Albina Łukiewskiego, aby zbadał na miejscu możliwość przyjęcia posiadłości ofiarowywanej polskiej prowincji przez barona Armfelta. Kiedy ks. Łukiewski wrócił ze Szwecji, wybuchła wojna i jego spostrzeżeniami nikt się już nie interesował. Do sprawy wrócono po wojnie, ale bez pozytywnego skutku.

Pracę wśród Polonii szwedzkiej, zwłaszcza pośród młodzieży, wraz z majątkiem, zaproponował polskim pallotynom nawrócony na katolicyzm baron Gustaw Armfelt (†1952), ożeniony z Polką Józefą z Pomian Hajdukiewiczów.

1944 – Ks. Adam Wiśniewski, ps. Łukasz, kapelan batalionu im. Stefana Czarnieckiego, w pierwszą niedzielę powstania (6 VIII) wygłosił okolicznościowe kazanie dla powstańców i ludności cywilnej na nabożeństwie w kościele garnizonowym. Odwoływał się w nim do bohaterstwa powstańców z dawnych powstań narodowych. Ocalały fotografie z tego nabożeństwa i z defilady.

Po nabożeństwie i kazaniu w kościele garnizonowym, odbyła się na ul. Długiej w Warszawie, przed kościołem garnizonowym, defilada wojskowa. Przy tym kościele rezydowali pallotyni w latach 1939-45.

Z upadkiem powstania ks. Wiśniewski wraz z ludnością stolicy został ewakuowany przez Niemców poza miasto (wcześniej bezskutecznie próbował przedostać się kanałami na Żoliborz). Został odznaczony Krzyżem Walecznych.

1972 – W pieszej pielgrzymce warszawskiej do Częstochowy brali udział klerycy ołtarzewscy: Henryk Hoser, Bolesław Krawczyk, Roman Zarzycki i Eugeniusz Leśniak.

– Ks. Witold Urbanowicz z grupą młodzieży ołtarzewskiej wyruszył na wycieczkę w tereny Augustowskie.

1973 – W dniach 6-10 sierpnia w Ołtarzewie odbywały się rekolekcje Unii Kapłańskiej Kleru. Wzięło w nich udział 51 księży z całej Polski. Rekolekcje prowadził bp Zbigniew Kraszewski z Warszawy.

1976 – Br. Jan Cuper odwiózł na międzynarodowe lotnisko w Warszawie pallotyńskich księży i braci z różnych wspólnot, udających się na pielgrzymkę do Rzymu.

1976 – W Gdańsku odbyły się uroczystości pogrzebowe s. Bogusławy Gnerowicz, pallotynki, katechetki. Obrzędom przewodniczył pomocniczy bp gdański Kazimierz Kluz. W pogrzebie wzięły liczny udział siostry zakonne, księża i mieszkańcy Gdańska, dla których Zmarła poświęcała swoje zdolności i siły. Pochowana została na cmentarzu Emaus w Gdańsku.

1978 – Ks. Lucjan Balter i ks. Jan Kot wyjechali z pomocą duszpasterską do sanktuarium maryjnego w Hodyszewie.

1979 – W Ołtarzewie, w dniach 6-10 sierpnia trwały, jak każdego roku, rekolekcje Unii Kapłańskiej Kleru. Uczestniczyło w tych rekolekcjach 80 osób. Rekolekcje prowadził bp Piotr Gołębiowski.

1979 – Tego dnia akt konsekracji czasowej złożył w Ołtarzewie kl. Ryszard Halwa, ze względu na jego wyjazd apostolski do Indii, na okres dwóch miesięcy.

– W pieszej pielgrzymce warszawskiej na Jasną Górę brali udział alumni pallotyńscy kursu pierwszego i piątego. Pielgrzymka była też częścią ich Dyrektorium przed pierwszą i wieczną konsekracją. Opiekunem alumnów pielgrzymów był ojciec duchowny, ks. Feliks Folejewski.

1980 – Pallotyńscy alumni z kursu VI. i II. wzięli udział w warszawskiej pielgrzymce pieszej do Częstochowy, od 6 do 15 sierpnia.

1981 – Do Brazylii przybył ks. Eugeniusz Feldo (z Warszawy wyjechał 29 VII). Był w Rio de Janeiro, najpierw w parafii św. Elżbiety (do 17 VIII), a następnie w centralnej pallotyńskiej parafii MB Fatimskiej w Niterói, gdzie uczył się języka portugalskiego i poznawał warunki pracy duszpastersko-misyjnej. Odprawiał msze w kościele parafialnym i w 5. kaplicach, bardzo serdecznie przyjmowany przez ludzi (ogółem parafia liczyła wówczas ok. 40 000 ludności). Wielu parafian zaczęło go traktować jak przyjaciela, a nawet syna.

1982 – Gościem Ołtarzewa przez dwa dni był włoski ksiądz z Perugii, Lucio.

1989 – W rodzinnej parafii w  Witanowicach ks. Mieczysław Curzydło obchodził 50-lecie swoich święceń kapłańskich. Ks. Curzydło finansował tam budowę nowej świątyni.

1990 – W Krakowie-Swoszowicach zmarł ks. Jan Kapcia (ur. 1911 w Regulicach, w diecezji krakowskiej), od 1946 inkardynowany do archidiecezji krakowskiej, kanonik.

Po święceniach kapłańskich (2 VIII 1936) studiował na Uniwersytecie Warszawskim i mieszkał w Warszawie przy ul. Skaryszewskiej (1938), a następnie został wysłany na studia biblijne do Rzymu, gdzie przybył 5 XI 1938. Uzyskał tam tytuł magistra. W 1940 wykładał etykę w studium filozoficznym na Kopcu. Od 1940 był wikariuszem w parafii Poręba Żegoty. Proboszcz tej parafii ks. Karol Słowiaczek w liście do abpa Adama Stefana Sapiehy dał takie o nim świadectwo: „Pochodzi z Poręby, był moim uczniem. Jest pracowitym, kazania dotąd pisze i dobrze mówi, obowiązki wypełnia sumiennie. W rubrykach i ceremoniach jest dla mnie wyrocznią. Zna kilka języków europejskich. I co najważniejsze jest pokorny i posłuszny” (VI 1943). Rozpoczął wtedy starania o przejście do diecezji i zgodę na to otrzymał pismem Rady Generalnej z 4 V 1946.

2009 – W Gnieźnie zmarła s. Luminata Autrieb (ur. 1929 w Toruniu), pallotynka. Ostatnią jej wspólnotą na drodze powołania była wspólnota siostrzana w Gnieźnie, przy ul. Hożej 31. Od 1 IX 2003 siostra Luminata pięknem swojego zakonnego życia ubogacała tę wspólnotę i była dla niej darem Boga. Każdego dnia widziano siostrę z różańcem w ręku; bardzo rzadko z nim się rozstawała, trzymała go do ostatnich chwil pobytu na ziemi.

Chociaż sama z powodu choroby nie opuszczała domu pod lasem, z radością słuchała, jak siostry dzieliły się z nią przeżyciami i otaczała modlitwą wszystkie apostolskie starania sióstr. Pomimo słabnącego zdrowia zawsze pamiętała o ulubionej modlitwie św. Wincentego Pallottiego – o Zegarze Męki Pańskiej – i zapraszała siostry do wspólnej modlitwy. Chrystus Cierpiący był przez siostrę szczególnie umiłowany. Ostatnie miesiące choroby, którą przyjęła z charakterystyczną dla siebie wiarą i cierpliwością, ukazały piękno i autentyzm tej miłości. W codzienne życie wspólnoty wnosiła spokój, prostotę i radość.

2015 – Andrzej Duda objął urząd prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i przejął zwierzchnictwo nad Wojskiem Polskim. Pięcioletnia kadencja prezydencka rozpoczęła się z chwilą złożenia przysięgi przed Zgromadzeniem Narodowym.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny