7 kwietnia 2020
PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY
Kalendarium Pallotyńskie na 7 kwietnia
2002 – W dniach 7-8 kwietnia odbył się Jubileusz 75-lecia przybycia pallotynów do Ołtarzewa. Z tej okazji, w niedzielę 7 kwietnia, Jubileuszowej Eucharystii przewodniczył Józef kard. Glemp Prymas Polski; on też wygłosił homilię oraz poświęcił tablicę upamiętniającą ten Jubileusz, a dedykowaną budowniczemu seminarium ks. Stanisławowi Wierzbicy.
Drugiego dnia, w ramach wewnętrznych uroczystości, ks. Janusz Dyl wygłosił referat pt.: „Z dziejów pallotyńskiej obecności w Ołtarzewie…”. Swoimi świadectwami i przeżyciami podzielili się rektorzy Ołtarzewa: ks. Eugeniusz Weron (rektor 1948-1954), ks. Stanisław Martuszewski (1957-60), ks. Roman Forycki (1978-84) oraz ks. Franciszek Czernik, kapłan diecezji opolskiej, dobrodziej WSD, p. Irena Dałek, członkini ZAK, a także dawni duszpasterze Ołtarzewa – ks. Jan Kudłacik i ks. Edward Daniel. Wszyscy goście otrzymali pamiątkowy album o ołtarzewskim Seminarium, specjalnie przygotowany na tę okoliczność („Idźcie i nauczajcie… Album wydany z okazji jubileuszu 75-lecia przybycia Pallotynów do Ołtarzewa”, Ząbki [2002], redakcja: ks. Piotr Banach, ks. Franciszek Mickiewicz, ks. Józef Targosz).
Eucharystii przewodniczył wyższy przełożony Prowincji Chrystusa Króla, ks. Czesław Parzyszek, a Słowo Boże wygłosił prowincjał Prowincji Zwiastowania Pańskiego, ks. Tomasz Skibiński. Na ścianie kościoła seminaryjnego zostało umieszczone pismo z błogosławieństwem pap. Jana Pawła II i jego własnoręcznym podpisem. Specjalny program artystyczny z okazji Jubileuszu przygotowali klerycy Seminarium. Przybliżył on z dużą dozą humoru realia przedwojennego Ołtarzewa i Polski.
*******************************************************
Inne wydarzenia tego dnia:
1938 – Ks. Stanisław Szulmiński rozpoczął trzydniowe rekolekcje dla starszej młodzieży żeńskiej w kaplicy parkowej w Ołtarzewie.
1941 – Święcenia kapłańskie w Warszawie przyjęli księża: Ignacy Ciastoń (+1988), Józef Dąbrowski (+1992), Antoni Jaroch (+2008), Józef Jażdżewski (+1981), Konstanty Kobielus (+1984), Tadeusz Płonka (+2018), Marian Sikora (+2003), Józef Stanek (+1944), Franciszek Wieczorek (przeszedł do diecezji włocławskiej; +1988) i Józef Żyto (+1966). Święceń udzielił im abp Stanisław Gall.
Spośród nich żył do 24 VIII 2018 w Gdańsku ks. Tadeusz Płonka (ur. 6 IX 1916), a ks. Józef Stanek został beatyfikowany 13 VI 1999 w Warszawie przez pap. Jana Pawła II wraz z ks. Józefem Jankowskim SAC w gronie 108 Męczenników II Wojny Światowej.
W 2018 ks. Tadeusz Płonka obchodził 77. rocznicę święceń kapłańskich. Był najstarszym polskim pallotynem.
1941 – Ks. Franciszek Cegiełka, po 5-tygodniowych krwawych i bestialskich przesłuchaniach w centrali gestapo przy Berkauer Strasse w Berlinie, został w Wielki Poniedziałek 7 IV 1941 okrutnie pobity i prawie martwy wrzucony do ciemnej celi, gdzie bez picia i jedzenia przebył cały tydzień. Tam w Niedzielę Wielkanocną 15 IV nastąpiło spotkanie z przebywającym w więzieniu bpem Michałem Kozalem. Biskup przybył sprowadzony przez urzędnika, by zaopatrzyć Cegiełkę na śmierć.
1942 – We wtorek wielkanocny ks. Franz Reinisch (austriacki
pallotyn i członek Ruchu Szensztackiego, męczennik sumienia, symbol oporu
przeciwko nazizmowi – odmówił złożenia przysięgi Hitlerowi), otrzymał nakaz
stawienia się do Wehrmachtu. Hasłem przewodnim tego dnia był dla niego cytat:
„Kości zostały rzucone”.
W ciągu najbliższych dni długo modlił się przed obrazem Najświętszej Maryi
Panny. Wezwanie do wojska uznał za znak Bożej Opatrzności, stwierdzając, że Pan
Bóg chce realizacji jego postanowienia, stąd zdecydował się na odmowę złożenia
przysięgi („Nie złożę przysięgi na Hitlera, ponieważ Bóg tego ode mnie chce!”).
Podczas ostatniej wizyty w Innsbrucku, oznajmił rodzicom swoją decyzję w czasie
spaceru po cmentarzu, gdzie znajdowała się droga krzyżowa. Przy XIII stacji
zapytał swą matkę: „Czy i ty możesz zostać Matką Bolesną, która niesie swój
krzyż i nie załamuje się?” Pożegnanie rodziców z synem było bardzo trudne, ale
mimo to towarzyszyli mu modlitwą na drodze jego wyboru.
1950 – Na prośbę Księdza Prymasa, wysłano do parafii Jadów ks. Alfonsa Kremzera SAC, w celu zastąpienia aresztowanego ks. Edwarda Święckiego, dziekana i proboszcza jadowskiego (1948-1954; +1996).
1950 – Ks. Augustyn Werochowski, rektor domu sucharskiego, wyjechał do wojewody w Bydgoszczy, by interweniować w sprawie zajętego przez władze państwowe gospodarstwa pallotyńskiego w Sucharach. Zob. też 5 i 6 kwietnia.
1951 – W Ołtarzewie, z okazji 10. rocznicy święceń ks. Tadeusza Płonki i jego kolegów, odbył się zjazd kursowy tych kapłanów i dzień skupienia. Konferencje dla tych jubilatów głosił ks. Prowincjał, a w refektarzu z przemówieniami wystąpili: ks. rektor Eugeniusz Weron i ks. Konstanty Kobielus.
1966 – W Wielki Czwartek, w całym kraju, zgodnie z duchem odnowy liturgicznej, miały miejsce pierwsze koncelebry. Były one dużym przeżyciem dla księży i wiernych.
1971 – W Wadowicach na Kopcu zmarł ks. Stanisław Czapla (ur. 1907 w Milnie, w parafii Załoźce, w archidiecezji lwowskiej), profesor liturgiki, misjologii i nauki o Stowarzyszeniu w seminarium, redaktor „Apostoła wśród Świata”, prowincjał 1947-59, inicjator rekolekcji różańcowych i nabożeństw fatimskich w Polsce.
„W dniu pogrzebu [ks. Józefa Wróbla], rano, nadeszła wiadomość, że w drodze do Ołtarzewa niedaleko domu kopieckiego zasłabł w samochodzie i niebawem zmarł ks. rektor Stanisław Czapla, długoletni były prowincjał w Polsce” (kronika domu ołtarzewskiego).
Był gorliwym kapłanem, oddanym Kościołowi i Stowarzyszeniu. Zapisał się w pamięci wszystkich jako niestrudzony krzewiciel idei apostolstwa świeckich i gorący czciciel Matki Bożej. Obdarzony był wybitnymi zdolnościami organizacyjnymi i nieustannie poszukiwał coraz nowszych inicjatyw apostolskich, a przy tym wyróżniał się niezmierną pracowitością. Był dobrym duszpasterzem i z oddaniem poświęcał się tej pracy. Nie tylko sam działał i organizował akcje duszpasterskie, ale umiał innych przyciągać do swej działalności. Interesowała go praktyczna działalność św. Założyciela, którą doskonale znał i którą sam stosował dla ożywienia wiary i miłości wśród ludzi. Mimo nękających go w ostatnich latach ciężkich chorób, zachował aż do ostatnich dni młodzieńczy dynamizm i apostolską gorliwość.
1971 – Wielki Czwartek – Odbył się pogrzeb śp. ks. Józefa Wróbla, doktora filozofii i teologii, profesora i rektora seminarium w Ołtarzewie, radcy, sekretarza i ekonoma prowincjalnego, pisarza i tłumacza.
„Wzięli w nim udział niezwykle licznie księża z całej Prowincji, bracia ponad 80 sióstr zakonnych z różnych zgromadzeń (reprezentowanych było 10 zgromadzeń żeńskich), przedstawiciele OO. Franciszkanów z Niepokalanowa, Księży Redemptorystów z Warszawy, Księży Orionistów z Łaźniewa, księża diecezjalni z parafii: Borzęcin, Anin, Błonie, Ursus, Włochy, Pruszków, Zaborów, a także ludzie świeccy, wśród nich p. prof. Marzyński z Warszawy i p. Zbigniew Łoskot. W koncelebrze wzięło udział 69 księży. Przewodniczył jej ks. bp Władysław Jędruszuk z Drohiczyna n. Bugiem, jako dawny uczeń śp. Zmarłego. Kazanie podczas Mszy świętej żałobnej wygłosił ks. Prowincjał Stanisław Martuszewski, przedstawiając duchową sylwetkę śp. ks. prof. J. Wróbla. Ostatnie słowo na cmentarzu wypowiedział ks. Roman Dzwonkowski, ukazując postawę śp. Zmarłego na tle bezpośrednio poprzedzającego śmierć ostatniego okresu jego życia. Pracował w nim bardzo wiele i cały dzień można było słyszeć w jego pokoju stukanie maszyny do pisania. Obok wykładów języka łacińskiego, w które wkładał wiele pracy, pracował najczęściej nad różnymi przekładami, ze względu na zbliżającą się Kapitułę Generalną. Znał bowiem kilka języków obcych nowożytnych, a z klasycznych, w sposób wybitny opanował język łaciński, który szczególnie lubił.
W dniu 1. kwietnia poczuł się źle, zmienił się widocznie na twarzy, ale nie zaprzestał zwykłej pracy. Chciał jeszcze wyjechać z pomocą w spowiedzi w parafii Włochy, lecz z polecenia ks. Rektora pozostał w domu. W pierwszy piątek miesiąca, 2 IV, prawie godzinę adorował Najświętszy Sakrament na klęczkach, potem spowiadał podczas Mszy św. wieczornej. Jego pogrzeb był ze strony Prowincji manifestacją uznania dla jego wielkiej i ofiarnej pracy przez długie lata, pracy dla Stowarzyszenia i Kościoła” (kronika domu ołtarzewskiego).
1972 – Rektor Seminarium, ks. Roman Dzwonkowski wyjechał do Wrocławia na Zjazd rektorów wyższych seminariów duchownych. Tematem spotkania było: „Praktyki duszpasterskie alumnów w seminariach duchownych”.
1975 – Ks. Eugeniusz Weron przeprowadził przewód habilitacyjny z teologii laikatu na ATK w Warszawie. Stopień doktora habilitowanego uzyskał z teologii pastoralnej (nazywanej wówczas teologią) z zakresu teologii laikatu, na podstawie dotychczasowego dorobku naukowego.
Otrzymał też tytuł profesora nadzwyczajnego tej uczelni w 1984. Ponadto, dzięki swemu entuzjastycznemu podejściu do apostolskiej misji świeckich w Kościele został powołany w skład Komisji Episkopatu Polski ds. Apostolstwa Świeckich, której był członkiem od momentu powstania w 1968 aż do 1985. Będąc członkiem Komisji, poznał osobiście jej długoletniego przewodniczącego Karola kard. Wojtyłę. Z właściwym sobie wyważonym poczuciem humoru, wspominał z satysfakcją, że największe wyróżnienie, jakie go w życiu spotkało, to wezwanie go w roli eksperta do Rzymu na VII Synod Biskupów w X 1987, co „nastąpiło prawdopodobnie na osobiste życzenie Jana Pawła II”. Należał też do Komisji Przygotowawczej do II Synodu Plenarnego i był wizytatorem apostolskim seminariów w Polsce. Swoją aktywność na polu naukowym i dydaktycznym zakończył w 1998.
1978 – Ks. Franciszek Cegiełka zaczął pełnić funkcję delegata Delegatury Dzieciątka Jezus w USA. Swoją kadencję zakończył w VIII 1981.
1981 – Przy dwóch kościołach pomocniczych parafii Kisielice, bp warmiński Józef Glemp erygował nowe parafie: w Goryniu (Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny) i w Łęgowie (Niepokalanego Poczęcia Maryi Panny).
1981 – W Ołtarzewie, kurs VI alumnów (wspomagany trzema graczami z Seminarium) rozegrał pożegnalny mecz w piłkę nożną z „Resztą Seminarium”, ulegając jednak młodszym 4:5. Zakończył też karierę w piłce nożnej, jako sędzia seminaryjnej ligi, kl. Henryk Walczak. „Prawie każda przegrana drużyna właśnie w nim widziała źródło swojej porażki” (z kroniki).
1982 – W Szpitalu Grochowskim przy ul. Grenadierów w Warszawie zmarł br. Aleksander Ziółkowski (ur. 1905 w Wojewodzinie, w parafii Grajewo, w diecezji sejneńskiej), kierownik księgarni Instytut Maryjny w Częstochowie. Brata Aleksandra podziwiano za jego wielką kulturę bycia i takt. Jego zewnętrzny wygląd harmonizował z bogatym wnętrzem. Nigdy nie mówił źle o drugim człowieku. Dla wielu ludzi był ojcem i przyjacielem. Pracował bardzo gorliwie, nie licząc godzin pracy. Swój sklep tak prowadził, że każdego dnia mógł go przejąć ktoś inny. Praca w Instytucie nie izolowała go ze wspólnoty ani ze Stowarzyszenia. Posiadał pogodne usposobienie i optymistyczne spojrzenie na świat. Mimo nawału pracy miał poczucie humoru i lubił żartować.
1982 – W Ołtarzewie, na czas Świąt Wielkanocnych, nastąpiła przerwa w wykładach. Dorocznym zwyczajem alumni kursów: II, IV i VI, wyjechali na ferie świąteczne do domów rodzinnych.
1983 – W wypadku samochodowym na drodze Kielce – Warszawa, między Szydłowcem a Orońskiem, zginął ks. Marian Stankowski (ur. 1937 w Skórzewie, w archidiecezji poznańskiej), rekolekcjonista, pracownik Pallotyńskiego Sekretariatu Misyjnego. Doszło wtedy do zderzenia czołowego z pędzącym naprzeciwko jelczem, w którym zepsuł się układ kierowniczy.
Uchodził za cenionego rekolekcjonistę. Posługiwał się piękną polszczyzną, z wielką kulturą i szacunkiem dla słuchaczy. Jego kazania nie były zbyt długie. W wielu parafiach był zapraszany ponownie do wygłoszenia rekolekcji. Także w duszpasterstwie parafialnym potrafił docierać zarówno do dzieci i młodzieży (organizował i koordynował służbę liturgiczną, a także zajęcia sportowo-rozrywkowe), jak i osób starszych. Posiadał wiele talentów, np. uzdolnienia muzyczne, które starał się wykorzystywać w swojej duszpasterskiej pracy. Do nich należy zaliczyć piękną barwę głosu; w czasach seminaryjnych wspaniale wykonywał gregoriańskie śpiewy w chórze. Miał też duże wyczucie artystyczne (dekoracje kościoła).
1991 – Niedziela Miłosierdzia Bożego w Osny, zorganizowana przez ks. Alojzego Misiaka, zgromadziła licznych czcicieli z rejonu paryskiego. Mszy przewodniczył ks. Gabriel Durieux z St. Denis, homilię wygłosił ks. kanonik Paul Larrive z Pommarez. Jest to też 60. rocznica namalowania obrazu według wizji s. Faustyny Kowalskiej.
1991 – W Otwocku księża: Józef Dąbrowski senior, Antoni Jaroch, Tadeusz Płonka i Marian Sikora obchodzili uroczystość 50-lecia kapłaństwa. Od 2 IV odprawiali tam rekolekcje kapłańskie.
2001 – Seminarium w Ołtarzewie odwiedziła p. Christine du Coudray Wiehe z organizacji Kirche in Not (Pomoc Kościołowi w Potrzebie), koordynator projektów w Afryce.
2002 – Kościół w Tenango del Aire (Meksyk) został uznany jako Diecezjalne Sanktuarium Miłosierdzia Bożego. Coroczne obchody Niedzieli Miłosierdzia Bożego gromadzą tysiące pielgrzymów z różnych stron Meksyku.
2004 – W Kalwarii Zebrzydowskiej zmarł br. Alojzy Figier (ur. 1922 w Czerlinie, w parafii Prątnica, w diecezji chełmińskiej). Od 1949 do 1964 przebywał u pallotynów, a następnie przeszedł do zakonu franciszkanów (Prowincja Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny Zakonu Braci Mniejszych w Polsce; hist. nazwa bernardyni). Przyjął tam imię Jan. Ostatnie lata życia przebywał w klasztorze w Kalwarii Zebrzydowskiej, jako gospodarz i opiekun Domu Pielgrzyma.
Mszy pogrzebowej odprawionej w bazylice kalwaryjskiej 10 IV przewodniczył prowincjał o. Romuald Kośla.
2013 – W Niedzielę Miłosierdzia Bożego w Sanktuarium w Ożarowie Mazowieckim Mszę świętą odpustową celebrował nuncjusz apostolski w Polsce, abp Celestino Migliore. Obecni byli m.in. ks. prowincjał Józef Lasak, ks. wiceprowincjał Zenon Hanas, dziekan dekanatu laseckiego – ks. prałat Grzegorz Kozicki i licznie reprezentowane wspólnoty pallotyńskie z Ożarowa i Ołtarzewa, siostry zakonne, diakoni klerycy oraz rzesze czcicieli Bożego Miłosierdzia. Oprawę muzyczną wykonała Pallotyńska Diakonia Muzyczna pod dyrekcją ks. Radosława Wileńskiego.
Po Mszy św. nuncjusz poświęcił Studio TV Misericordia, która powstała z inicjatywy Fundacji Misericordia Ożarów Mazowiecki. Abp Migliore poświęcił pracowników Studio TV Misericordia, Zarząd i członków Fundacji Misericordia Ożarów Mazowiecki. Za pośrednictwem telewizji udzielił błogosławieństwa wszystkim mieszkańcom Ożarowa, szczególnie chorym, którzy za pośrednictwem TV Misericordia oglądali transmisję z uroczystości.
2016 – Ks. Tadeusz Płonka dziękował Bogu za 75 lat swej ofiarnej kapłańskiej posługi Kościołowi i drugiemu człowiekowi. Mszy św. przewodniczył biskup pomocniczy archidiecezji gdańskiej, Zbigniew Zieliński. Wprowadzenia do Mszy św. dokonał przełożony prowincjalny ks. Adrian Galbas, prowincjał Prowincji Zwiastowania Pańskiego. Pozdrowienia dla ks. Tadeusza i wszystkich uczestników tej uroczystości przekazał też ks. Józef Lasak, prowincjał Prowincji Chrystusa Króla, które odczytał ks. Stanisław Stawicki, sekretarz prowincjalny. W uroczystości uczestniczyło kilkudziesięciu kapłanów, m.in. ks. Andrzej Bemowski, proboszcz parafii św. Brygidy, przyjaciel Jubilata oraz współbracia pallotyńscy z różnych domów, a wśród nich ks. Piotr H. Jankowski, administrator prowincjalny, ks. prof. dr hab. Czesław Parzyszek, wieloletni prowincjał Prowincji Chrystusa Króla, ks. prof. Ludwik Anastazy Bławat, ks. Jerzy Błaszczak, były rektor gdański. Mszy świętej pięknym śpiewem towarzyszył chór z gdyńskiego kościoła Stella Maris, pod batutą Jolanty Kowalczyk, który jest chórem zaprzyjaźnionym z kościołem św. Elżbiety.
2016 – Postulator ks. Jan Korycki przekazał watykańskiej Kongregacji ds. Świętych „Positio” – opracowanie zawierające 653 stron o życiu, cnotach i reputacji świętości Sługi Bożego Józefa Englinga (+1918), alumna Niższego Seminarium w Vallendar. Większa część „Positio” napisana została przez ks. Joachima Schmiedla ISCh, wicepostulatora procesu Englinga, a adaptacja do wymagań watykańskiej Kongregacji wykonana została przez postulatora ks. Jana Koryckiego.
2017 – W dniach 5 – 7 kwietnia ks. Stanisław Tylus głosił rekolekcje w kaplicy Domu Pomocy Społecznej, prowadzonym przez Siostry Zgromadzenia Matki Bożej Miłosierdzia w Warszawie przy ul. Hetmańskiej.
2019 – Biskup Felipe Gonzales CAP, ustanowił ks. Tadeusza Popiołka proboszczem parafii Nuestra Senora Reina w Wonken, w Wenezueli. Ks. Popiołek, długoletni misjonarz w Wenezueli, 1 kwietnia tr. przybył na nową placówkę misyjną w Wonken, przy granicy Wenezueli z Brazylią.
ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny