Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 9 kwietnia

2018 – W Częstochowie, w dniach 9-10 kwietnia, odbyły się obchody Jubileuszu 25-lecia Pallotyńskiej Prowincji Zwiastowania Pańskiego. Połączono je z Wiosennym zjazdem rektorów i proboszczów Prowincji Zwiastowania Pańskiego i Prowincji Chrystusa Króla.

Po Mszy św. w Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej na Jasnej Górze, której przewodniczył i homlię wygłosił abp Tadeusz Wojda, metropolita białostocki, rozpoczęła się o godz. 11:30 Pierwsza sesja jubileuszowa w Dolinie Miłosierdzia, w nowym kościele, wystąpieniem przełożonego prowincjalnego ks. Adriana Galbasa SAC. Po wykonaniu utworu muzycznego „Ave Maria” (śpiew ks. Dariusz Smolarek SAC, akompaniament kl. Jan Jabłuszewski SAC), nastąpił referat ks. Michała Łobazy SAC pt. „Przemijanie i trwanie. Pallotyńska Prowincja Zwiastowania Pańskiego w pierwszym ćwierćwieczu swojego istnienia i działalności”.

12.30. Sanktuarium Miłosierdzia Bożego. Modlitwa różańcowa prowadzona przez pallotyńskich nowicjuszy w intencji pallotyńskich prowincji w Polsce.

Koronka do Bożego Miłosierdzia, prowadzona przez ks. Kazimierza Czulaka SAC, otworzyła drugą sesję dzisiejszego Jubileuszu. Następnie przemówił krótko abp Wacław Depo, metropolita częstochowski. Na zakończenie swego przemówienia, razem z abpem Tadeuszem Wojdą, udzielili wszystkim pasterskiego błogosławieństwa.
Kolejne wystąpienie było udziałem ks. Jacoba Nampudakama, przełożonego generalnego Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego.

W dalszym etapie drugiej sesji jubileuszowej wysłuchaliśmy wystąpienia ks. Zenona Hanasa SAC, przełożonego prowincjalnego Prowincji Chrystusa Króla. Ksiądz Prowincjał imieniem Prowincji Chrystusa Króla ofiarował w darze bratniej Prowincji Zwiastowania Pańskiego obraz przedstawiający ks. Alojzego Majewskiego, założyciela pallotynów w Polsce.
W następnej kolejności przemówiła przełożona prowincjalna polskiej prowincji Zgromadzenia Sióstr Misjonarek Apostolstwa Katolickiego s. Iwona Nadziejko SAC, a następnie przewodniczący KRK ZAK w Polsce p. Marek Kalka i ks. prowincjał Arkadiusz Sosna z Instytutu Szensztackiego.

Drugą sesję jubileuszową zakończył Akatyst ku czci Najświętszej Marii Panny w wykonaniu pallotyńskich alumnów Ołtarzewa, pod kierunkiem ks. profesora Dariusza Smolarka SAC.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1854 – Kongregacja założona przez ks. Wincentego Pallottiego otrzymała od Stolicy Apostolskiej oficjalną nazwę: Pobożne Stowarzyszenie Misyjne – Pia Societas Missionum. Pierwotną nazwę – Stowarzyszenie Apostolstwa Katolickiego (Societas Apostolatus Catholici) – nadaną przez Założyciela, przywrócono w 1947.

1927 – sobota przed Niedzielą Palmową – W sobotę 9 kwietnia, przed Niedzielą Palmową, odprawiono w domu ołtarzewskim pierwszą Mszę św.

Drugi dzień pobytu pallotynów w Ołtarzewie tak przedstawił kronikarz, br. Jakub Głowacki: „Ale ten drugi dzień przyniósł trochę nadziei, gdyż był piękny i pogodny. Po odprawieniu Mszy św. i śniadaniu każdy wziął się do swojej pracy i postaraliśmy się o drzewo i węgiel, ażeby można choć jeden pokój ogrzać i jeść ugotować. Następnie ja i ks. Pauliński wzięliśmy się do wylewania wody z piwnic, lecz było jej tak dużo, że nie łatwo było ją wszystką wylać: co jedną inni wylali, to druga nachodziła, aż nareszcie sama wyszła i wsiąkła w ziemię.

Brat Ludwik pojechał do Warszawy. Zostało nas tylko trzech. I tak wieczorem wszyscy trzej, jak jaskółki, siedzieliśmy przy jednym stole i w jednym pokoju, wzajemnie się pocieszając, iż to wszystko ponosimy dla Tego, który dla nas daleko więcej trudu ponosił, a tym jest Jezus Chrystus, którego my przecież kochamy i z chęcią chcemy dla niego coś cierpieć. Patrzał na nas Zbawiciel z gorącą miłością, gdyż my mieliśmy być początkiem i fundamentem tego domu duchownego, skąd nowa chwała dla Niego będzie się wznosić. To też czcigodny ks. Pauliński mówił nam: „Pamiętajcie, że my jesteśmy początkiem tego domu; jaki mu damy początek, takim pozostanie”. Na razie jeszcze nie mogliśmy przechowywać u siebie Przenajświętszego Sakramentu, gdyż nie było pozwolenia od władzy kościelnej. Dom nie był bowiem jeszcze poświęcony. Mimo to jednak łączyliśmy się z Chrystusem Panem duchowo i podczas ofiary Mszy św.”.

1928 – W drugi dzień świąt wielkanocnych Ołtarzew odwiedzili bracia i postulanci z Warszawy.

1928 – W Poniedziałek Wielkanocny ks. Augustin Wiemers i ks. Ernst Worms, pallotyni z niemieckiej Prowincji Trójcy Świętej, z ks. superiorem Wojciechem Turowskim i ks. Franciszkiem Wardowskim wyjechali po południu bryczką z Kopca na zwiedzanie okolic Kalwarii Zebrzydowskiej i Lanckorony.

1934 – Siostry pallotynki opuściły Ołtarzew (przybyły tu 4 lutego), udając się na stałe do Rajcy k. Nowogródka. Pojechał z nimi ks. senior Alojzy Majewski. W drodze do Rajcy złożyli wizytę biskupowi pińskiemu, Kazimierzowi Bukrabie.
– W dniach 9-10 kwietnia gościł w Ołtarzewie ks. Joseph Stahl SAC z niemieckiej Prowincji Trójcy Świętej. Wcześniej odwiedził Kopiec, a opuszczając Ołtarzew zwiedził jeszcze Warszawę.

1938 – Na zjazd zelatorów do Białej Podlaskiej wyjechał z Ołtarzewa ks. Stanisław Czapla i ks. Norbert Pellowski.

1941 – Do Tomczyc k. Nowego Miasta n. Pilicą, gdzie podczas wojny mieszkał ks. Alojzy Majewski, przybył z Ołtarzewa ks. Józef Jankowski. Wizyta ta trwała do 22 IV i była ich ostatnim spotkaniem, gdyż w V 1941 ks. Jankowski został aresztowany w Ołtarzewie.
W Tomczycach ks. Majewski przebywał u państwa Bonieckich, przyjaciół Stowarzyszenia, do połowy roku 1941. Była tam kaplica, w której ks. Senior odprawiał. Po aresztowaniu Stanisława Bonieckiego przez gestapo w połowie roku 1941, ks. Majewski, nie chcąc narażać całej rodziny Bonieckich, przeniósł się za poradą przyjaciół do odległego miejsca w lasach, do leśniczówki w Borowinie, do państwa Boruckich.

1942 – W szpitalu w Glatz-Scheibe (ob. Skiba, dzielnica Boguszyna, w pow. Kłodzko), zmarł ks. Oskar Sebold (ur. 1881 w Zell w Bawarii), z niemieckiej Prowincji Trójcy Świętej, misjonarz w Kamerunie, profesor seminarium w Vallendar.
W 1933 był duszpasterzem w majątku pallotyńskim w Protzan (ob. Zwrócona, krótko po wojnie Procanów). Był też kapelanem szpitala dla umysłowo-chorych i pacjentem w Glatz-Scheibe. Został pochowany we Frankenstein (ob. Ząbkowice Śląskie).

1946 – Z okazji oficjalnej inauguracji Politechniki Gdańskiej, ks. rektor Franciszek Bogdan odprawił nabożeństwo w kościele garnizonowym i wygłosił okolicznościowe kazanie.

1946 – W RPA zmarła s. Berthilla Meguin (ur. 1894 nad Saarą w Niemczech), pallotynka, misjonarka w Afryce Południowej. Została pochowana na cmentarzu w Cape Town (Kapsztad), na przedmieściu Maitland.
Jako pielęgniarka przez trzy lata wspomagała formujący się dom w Rajcy k. Nowogródka, a następnie wyjechała do Afryki Południowej.

1948 – Południowoafrykańska prefektura apostolska Queenstown została przez Stolicę Apostolską podniesiona do rangi wikariatu apostolskiego.

1950 – Zamknięto i upaństwowiono drukarnię Pallottinum – przejęto ją wraz z lokalem, ale interwencja w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego spowodowała, że zajęto tylko park maszynowy bez lokalu. Obserwując dążenia władzy stalinowskiej do likwidacji instytucji kościelnych i zakonnych, ks. prowincjał Stanisław Czapla polecił wszystkim przełożonym placówek, aby zbadali i ewentualnie uzupełnili prawa kanoniczne i własnościowe Stowarzyszenia, co okazało się opatrznościowe.

1951 – Firma Biernacki przystąpiła do instalacji organów w Ołtarzewie.

1967 – Ku uczczeniu 1000-lecia Chrztu Polski oraz w 20. rocznicę powstania parafii św. Wawrzyńca w Poznaniu poświęcono krzyż na placu przed tym kościołem. Aktu tego dokonał ks. dziekan Aleksander Woźny. On też odprawił uroczystą Mszę św. o Krzyżu. Kazanie w czasie Mszy św. wygłosił ks. proboszcz Zygmunt Droszcz.

1971 – Wielki Piątek – Na Kopcu odbył się pogrzeb ks. Stanisława Czapli, profesora liturgiki, misjologii i nauki o Stowarzyszeniu w Seminarium, redaktora „Apostoła wśród Świata”, prowincjała 1947-59, inicjatora rekolekcji różańcowych i nabożeństw fatimskich w Polsce. Uroczystościom przewodniczył Albin Małysiak, krakowski bp pomocniczy. Kazanie wygłosił ks. prowincjał Stanisław Martuszewski. W uroczystościach uczestniczyli licznie współbracia zmarłego, okoliczni księża i wierni.
Z Ołtarzewa na pogrzeb pojechali: ks. Henryk Kietliński, ks. Stanisław Gawryło, ks. Witold Zdaniewicz, br. Józef Mazurek, kl. Henryk Cabała i kl. Jan Sopicki. Doczesne szczątki ks. Czapli zostały pochowane na cmentarzu kopieckim, tuż przy grobie założyciela polskiej prowincji, ks. Alojzego Majewskiego.

1972 – W Niepokalanowie odbyła się uroczystość konsekracji ołtarza ku czci bł. Maksymiliana Kolbe, której dokonał Prymas Stefan Wyszyński. W uroczystości tej uczestniczyło kilku księży i alumnów ołtarzewskich.
Grupa alumnów wraz z zespołem muzycznym wzięła udział w dniu skupienia dla chorych w Warszawie (ok. 200 osób), które corocznie organizował ks. Stanisław Orlikowski SAC.

1973 – Odbyło się uroczyste zebranie Misyjnego Koła alumnów. Należała do niego „prawie połowa kleryków” Seminarium.

1976 – Ks. prowincjał Józef Dąbrowski, po swoim pobycie w Rzymie, Paryżu i Wiedniu, spotkał się w Ołtarzewie z alumnami.

1983 – W szpitalu w Radmiu zmarł rano ks. Gernot Schorer SAC, z niemieckiej Prowincji Trójcy Świętej, dr biologii z Reinbach (ur. 1939). 7 kwietnia po tragicznym wypadku samochodowym na drodze Kielce – Warszawa, między Szydłowcem a Orońskiem, w stanie nieprzytomnym, został przewieziony przez nadjeżdżające właśnie pogotowie ratunkowe do szpitala w Radomiu, gdzie zmarł nie odzyskawszy przytomności. Został pochowany w Limburgu.

1984 – Pallotyni podpisali umowę z Konferencją Episkopatu Rwandy, która zakładała wybudowanie drukarni i założenie wydawnictwa Pallotti Press. W związku z tym, 12 IV tr., nuncjusz apostolski napisał: „Konwencja ta jest wzmacniającym dowodem na to, w jakim stopniu Wasze Zgromadzenie świadome jest znaczenia massmediów dla formacji członków i rozwoju Królestwa Bożego. Jest to także konkretny przykład wypełniania Waszego charyzmatu w służbie Episkopatu Rwandy i w doskonałej z nim w zgodzie”.
Budowę drukarni ukończono w 1985.

1990 – Ks. Marian Kopeć otrzymał dekret bpa Tadeusza Kondrusiewicza mianujący go proboszczem w Bieniakoniach, Hermaniszkach i Woronowie. Obsługiwał ponad 90 wiosek. Kiedy wkrótce ks. Kopeć powrócił do Polski, Prowincja Chrystusa Króla wysłała na Białoruś trzech kapłanów: ks. Józefa Lisiaka, ks. Bogdana Rudnickiego i ks. Wacława Sutkowskiego.
Ks. Marian Kopeć rozpoczął pracę duszpasterską w Bieniakoniach 1 XI 1989.

2009 – W wieku 95. lat zmarła Maria Sitowska, współczesna apostołka Warszawy i matka dzieci niechcianych, niezmordowana organizatorka różnego rodzaju świątecznych spotkań i wyjazdów wakacyjnych dla dzieci z warszawskich domów dziecka, rodzin patologicznych i trudnej młodzieży. Od 70. lat XX w. współpracowała z Ołtarzewem. Klerycy brali udział w organizowanych przez nią wyjazdach wakacyjnych do Białki Tatrzańskiej i na święta Bożego Narodzenia do Szczawnicy. Za swoją działalność otrzymała tytuł Człowieka Roku. Wśród pallotynów pracujących z p. Marią można wymienić m.in. obecnych księży: Jerzego Andrzeja Darznika, Ciesielskiego, Krzysztofa Czaplę, Edwarda Grudzińskiego, Artura Grzeszczyka, Józefa Gwozdowskiego, Andrzeja Kaima, Jana Kostkiewicza, Jana Kota, Eugeniusza Małachwiejczyka, Józefa Pierzchalskiego, Jana Sopickiego, Zbigniewa Stanka, Mariusza Piątkowski, Bogusława Pierzchalskiego, Mariana Wierzchowskiego.
22 IV Maria Sitowska została pochowana na Cmentarzu Powązkowskim.

2014 – W kościele pw. Chrystusa Króla w Gdańsku została odprawiona Msza św. pogrzebowa śp. s. Mirony Cymanowskiej. Następnie szczątki śp. s. Mirony złożono w grobie na Cmentarzu Emaus w Gdańsku (Cmentarz św. Franciszka, Gdańsk-Siedlce, ul. Kartuska 238; taras 1, rząd 6, grób 24).

2017 – Mszą św. o godz. 18.00 został zainaugurowany Jubileusz 90.lecia przybycia pallotynów do Ołtarzewa i 100.lecia istnienia Seminarium. Mszy św. przewodniczył abp Henryk Hoser SAC, bp warszawsko-praski.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny