Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 4 lipca

1952 – Władze państwowe zlikwidowały Małe Seminarium Duchowne (Zakład dla Spóźnionych Powołań Kapłańskich) w Chełmnie.

„3 VII nieznany mężczyzna przyszedł pod wieczór do br. Pawła Błeńskiego, który obsługiwał furtę i zawiadomił go, że nazajutrz rano budynek Małego Seminarium zostanie zajęty. Br. Paweł powiadomił o tym ks. Waleriana Siudę, proboszcza i obaj przez całą noc przenosili co cenniejsze rzeczy do skrzydła, w którym mieściły się pomieszczenia parafialne. W dwóch niewiele mogli przenieść. Zastanawiali się również czy owa wiadomość jest prawdziwa. Rankiem 4 VII 1952 r. przybyli panowie z urzędów chełmińskich i oświadczyli o zaborze na rzecz państwa gmachu szkolnego oraz o decyzji rozwiązania szkoły. W budynku umieszczono szpital, którego nie oddano do 1993, chociaż pallotyni czynili w tym kierunku starania”.

27 marca 1929 pallotyni wydzierżawili w Chełmnie parterowy dom przy ul. Kościuszki 4, gdzie założyli placówkę (obecnie ma numer 6). Po upływie niecałego roku, 3 IV 1930, przenieśli się do zakupionego domu przy ul. Dworcowej 24 (numeracja obecna – 38).

„Pomysł utworzenia Małego Seminarium Duchownego w Chełmnie – stwierdził ks. prowincjał Stanisław Czapla podczas Kapituły Prowincjalnej w 1952 – okazał się bardzo szczęśliwym. Było bowiem dużo młodzieży, która tylko w takim Zakładzie mogła urzeczywistnić jeszcze swoje zamiary odnośnie do kapłaństwa. Był to Zakład, jak się wydaje, jedyny tego rodzaju w Polsce powojennej. Dostarczył on nam wielu cennych powołań”.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1937 – Ks. Jan Kapcia wygłosił kazanie na sumie w Zaborowie, w dzień odpustu parafialnego ku czci Nawiedzenia NMP. Razem z nim do Zaborowa pojechał ks. rektor Stanisław Wierzbica.

– Ks. Stanisław Czapla rozpoczął rekolekcje w szpitalu sióstr elżbietanek w Warszawie.

1956 – Ks. Michał Muszyński został przeniesiony z Wadowic do Poznania, do pracy w Wydawnictwie Pallottinum. Pracował tam do 1958.

1959 – Ks. Józef Sądził wyjechał w pierwszą podróż do Paryża. Pomagał tam w polskim duszpasterstwie pallotynów i przez dwa lata uczęszczał na kurs języka francuskiego w Alliance Française.

1976 – Jubileusz 25. lecia kapłaństwa obchodzili w Ołtarzewie księża: Stefan Bajda, Tadeusz Czulak i Stanisław Leśniak. Podczas Mszy św. koncelebrowanej kazanie wygłosił ks. profesor Franciszek Bogdan. W czasie obiadu życzenia w imieniu wspólnoty ołtarzewskiej wyraził ks. wicerektor Stanisław Orlicki, a w imieniu jubilatów przemawiał ks. Bajda.

1976 – Do Ołtarzewa przybyła grupa 53. osób z Inwałdu, ze swym ks. duszpasterzem.

1976 – W Chełmnie złoty jubileusz kapłaństwa obchodził ks. Józef Chudziński SAC (+1981), duszpasterz Polonii w Urugwaju, ekonom, sekretarz i kanclerz Kurii Biskupiej w Canelones (Urugwaj). Jubilat przewodniczył Mszy św., a okolicznościowe kazanie wygłosił ks. prowincjał Józef Dąbrowski.

1976 – Wczesnym rankiem brutalnie zamordowano pięć osób z pallotyńskiej wspólnoty parafii św. Patryka w Belgrano, w Buenos Aires. Byli to: ks. Peter Dufau, ks. Alfie Leaden, ks. Alfie Kelly i dwóch alumnów seminarium – Salvador Barbeito i Emilio Barletti. Zostali zabici ok. godziny 1.00 w nocy przez członków prawicowego ugrupowania militarnego, którzy wyciągnęli duchownych z ich sypialni do pokoju gościnnego, z którego żadne z okien nie wychodziło na ulicę i trzymali ich tam przez co najmniej godzinę. Potem zabili ich strzałem w tył głowy. Na ciałach niektórych z nich naliczono ponad siedemdziesiąt ran postrzałowych. Tak ich pozostawiono, żeby mógł ich zobaczyć każdy, kto wszedł do ich domu.

1979 – W Watykanie, podczas audiencji ogólnej Jana Pawła II, ks. Józef Sadzik wręczył Ojcu Świętemu „Księgę Psalmów”, przetłumaczoną przez Czesława Miłosza i wydaną przez Editions du Dialogue. Ks. Sadzik do Rzymu udał się 2 lipca samochodem z Paryża, w towarzystwie bpa Bronisława Dąbrowskiego i ks. Alojzego Orszulika.

1980 – Wieczorem w Centre du Dialogue w Paryżu Franciszek kard. Macharski wygłosił odczyt na temat: „Udział świeckich w duszpasterskim Synodzie Archidiecezji Krakowskiej 1972-1979”. W spotkaniu wzięło udział 160 osób. Do godz. 22:00 trwała ożywiona dyskusja. Następnego dnia Kardynał wziął udział w Zjeździe Polskim w Osny; odprawił Mszę św., na którą przybyło wówczas ok. 8000 osób. Zjazd połączono z jubileuszem 50-lecia kapłaństwa ks. Czesława Wędziocha SAC.

1981 – W Canelones zmarł ks. Józef Chudziński (ur. 1901 w Solimowie, w diecezji chełmińskiej), duszpasterz Polonii w Urugwaju, duszpasterz Irlandczyków i ojciec duchowny marystów w Buenos Aires (Argentyna), ekonom, sekretarz i kanclerz kurii biskupiej w Canelones (Urugwaj). Został pochowany w Montevideo.

Z okazji złotego jubileuszu kapłaństwa (1976), ks. superior Zenon Modzelewski napisał w liście z tej okazji do Jubilata: „Pełniąc obowiązki rektora domu w Montevideo oraz proboszcza w parafiach Montevideo, w Vergarze i w Toledo – dał ksiądz wyraz swojej postawie gorliwego duszpasterza, zapobiegliwego organizatora i niestrudzonego budowniczego”.

1993 – Nowy Zarząd domu przy Szkole Drukarskiej w Osny rozpoczął swoje urzędowanie: ks. Piotr Kopicara – rektor, ks. Adam Dobek – pierwszy radca i ks. Marek Mróz – drugi radca.

Ks. Jerzy Szozda zakończył pracę duszpasterską wśród Polonii w Dechy i przeniósł się do Paryża. Wespół z ks. Eugeniuszem Małachwiejczykiem przejął kolportaż i administrację „Naszej Rodziny”, jako redaktor zajął się kontaktami z czytelnikami i dostarczaniem materiałów, zwłaszcza z życia Polonii oraz włączył się w duszpasterstwo akademickie.

2004 – Kard. Józef Glemp Prymas Polski przewodniczył Zjazdowi Katolickiemu w Osny. W czasie Liturgii odczytał on dekret wydany przez Ojca Świętego Jana Pawła II, podnoszący rektora Polskiej Misji Katolickiej we Francji – ks. Stanisława Jeża – do godności infułata. Podkreślając zasługi ks. Jeża dla Kościoła na emigracji, Prymas powiedział: „Duszpasterze polscy nigdy nie opuszczają swoich wiernych. To potwierdziło się w każdym pokoleniu i na każdym kontynencie – od tajg syberyjskich, aż po prerie amerykańskie. Za polskim wychodźcą szedł zawsze kapłan i zabiegał o rozwój wiary zgodnie z nauczaniem Kościoła i tradycją narodową. Wśród duszpasterstwa polonijnego na świecie Francja zajmuje szczególne miejsce. 18 lat temu obchodziliśmy jubileusz 150-lecia tej duchowo zorganizowanej służby. Przez prawie 20 lat po jubileuszu obserwujemy ciągły wzrost duchowości Polaków (…). Dzięki wysiłkowi Księdza Rektora umocniła się sieć parafii i dekanatów w duszpasterstwie polonijnym (…) ”.

2010 – I niedziela lipca – W Osny pod Paryżem odbył się kolejny Zjazd Katolicki Polonii Francuskiej. Mszy św. przewodniczył abp Andrzej Dzięga, metropolita szczecińsko-kamieński. Udzielił on Sakramentu Bierzmowania dwóm młodym Polakom, podopiecznym pallotyńskiego duszpasterstwa polonijnego. Liturgia zakończyła się modlitwą o beatyfikację Jana Pawła II, wypowiedzianą w miejscu, w którym w 1977 on sam, jako krakowski kardynał, przewodniczył Eucharystii w Osny.

W Zjeździe uczestniczyły setki rodzin polskich mieszkających we Francji, osoby polskiego pochodzenia, a nawet ci, którzy nie posługują się już czynnie językiem polskim, ale czują więź z Polską i Polakami. Stałymi elementami Zjazdu są: uroczysta Msza św., modlitwa maryjna przy grocie Matki Bożej z Lourdes, możliwość degustacji tradycyjnej polskiej kuchni, a przede wszystkim możliwość spotkania i wspólnej modlitwy za Ojczyznę. Ta modlitwa miała szczególny charakter w tym roku z powodu odbywającej się drugiej tury wyborów prezydenckich.

2015 – Zjazdowi Katolickiemu w Osny przewodniczył ks. infułat Stanisław Jeż, rektor Polskiej Misji Katolickiej we Francji.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny