Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 7 marca

1901 – Ks. Alojzy Majewski, kapłan diec. warmińskiej, wstąpił w Limburgu do Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego.

Ks. Majewski przez 8 lat był kapłanem diecezjalnym, pracując duszpastersko w Biskupcu Warmińskim (jako wikariusz), Sząbruku k. Gietrzwałdu (administrator parafii) oraz Świętej Lipce (wikariusz). W tym czasie poznał późniejszych pallotynów – Augustyna Zarazę i Wojciecha Turowskiego. Podczas pobytu u swoich krewnych w Niemczech poznał niedolę polskich emigrantów, dlatego obserwując działalność niemieckich pallotynów, którzy inspirowali się ideałem Wincentego Pallottiego, zapragnął, aby przeszczepić Stowarzyszenie na ziemie polskie. Chciał, aby się zajęto polskimi emigrantami, formacją świeckich i misjami zagranicznymi.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1848 – Księża: Paul de Geslin, Raffaele Melia i Carlo Maria Orlandi złożyli pierwszą profesję w Stowarzyszeniu. Przyjął ją ks. Wincenty Pallotti.

1914 – W Wadowicach na Kopcu br. Ignacy Mikołajewski złożył profesję wieczną na ręce ks. Alojzego Majewskiego.

1923 – W Wadowicach na Kopcu ks. rektor Wojciech Turowski odprawił o godz. 8.00 uroczystą Mszę św. o św. Tomaszu z Akwinu. Podczas niej klerycy śpiewali Mszę Conze’go na cztery głosy. O godz. 10:15 odbyła się w refektarzu akademia na cześć św. Tomasza, w której wzięli udział wszyscy mieszkańcy Kopca wraz z humanistami. Ks. profesor Augustine Bogdanski miał po łacinie wykład o św. Tomaszu, analizując utwór tego świętego, „Lauda Sion Salvatorem” (sekwencja na Boże Ciało).

1925 – W Krakowie święcenia subdiakonatu z rąk bpa księcia krakowskiego Adama Stefana Sapiehy otrzymało 5. alumnów pallotyńskich. Dzień wcześniej w Seminarium krakowskim zdali egzamin u ks. regensa tegoż Seminarium.

1926 – Na wniosek superiora regii polskiej ks. Wojciecha Turowskiego Rada Generalna na swym posiedzeniu podjęła decyzję o ponownym rozdzieleniu filozofii i teologii w Polsce. Powodem tej decyzji była ciasnota panująca na Kopcu. Pallotyńskie studium teologiczne w Polsce zlikwidowano całkowicie, a filozofię przeniesiono do Suchar. Klerycy teologii wyjechali na studia do Rzymu, Limburga i Warszawy, gdzie uczyli się na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Warszawskiego oraz do jezuickiego Bobolanum w Lublinie. Taki stan trwał do 1932, kiedy ponownie połączono alumnów obu studiów.

1928, 1931, 1937 – Dzień 7 marca był liturgicznym wspomnieniem św. Tomasza z Akwinu, dominikanina, teologa i filozofa, twórcy tomizmu, doktora Kościoła. Pamiątkę jego śmierci, 7 marca 1274, obchodził Kościół aż do reformy liturgicznej z 1969. Od tego czasu obchodzimy św. Tomasza 28 stycznia – jest to pamiątka dnia przeniesienia jego relikwii do Tuluzy w 1369.
Przed II wojną światową i po wojnie seminarium ołtarzewskie urządzało 7. marca odczyty i akademie poświęcone św. Tomaszowi. Dzień ten był wolnym od zajęć wykładowych.
Tak było w 1928 – wtedy kl. Leon Forycki wygłosił referat pt. „De essentia status religionis in descriptione s. Thomae”.
W 1931 podczas akademii ku czci św. Tomasza wygłoszono dwa odczyty: „Filozofia św. Tomasza” (kl. Franciszek Bobrowski); „Zagadnienie zła u św. Tomasza” (kl. Michał Pliszka).

1934 – W dniach 7-9 rekolekcje wielkopostne w kaplicy parkowej dla szkoły Ożarów-Ołtarzew przeprowadził ks. Norbert Pellowski. Program rekolekcji wyglądał następująco: o godz. 11:00 nauka rekolekcyjna, a po południu o 15:00 spowiedź dla chłopców i dziewcząt. Do pomocy w spowiedzi przyjechał z Warszawy-Pragi ks. Wincenty Stolz.

1935 – Seminarium odwiedził inż. Józef Giaro z Polskiej Fabryki Kabli w Ożarowie. Podczas II wojny światowej walczył w oddziale I Dywizji Grenadierów Wojska Polskiego w kampanii francuskiej jako dowódca plutonu Kompanii Telefonicznej. Po internowaniu żołnierzy polskich w Szwajcarii, wykładał na uniwersytecie obozowym Winterthur.

1936 – W Henrykowie odbył się pogrzeb Pelagii Pruszak-Czapskiej, żony Szczepana Gracza, dra weterynarii, działacza narodowo-społecznego, późniejszego pallotyna. W pogrzebie wziął udział rektor Ołtarzewa, ks. Alfons Męcikowski.
Szczepan Gracz po śmierci żony zdecydował się na wstąpienie do Stowarzyszenia. Od dawna utrzymywał już kontakty z ks. Alojzym Majewskim. Nowicjat rozpoczął 15 IX 1936 w Sucharach.

1938 – Pallotyńscy klerycy otrzymali tego dnia dwa niższe święcenia. Kolejnego dnia – przyjęli następne dwa niższe święcenia.

1940 – Została erygowana brazylijska Prowincja Matki Bożej Zwycięskiej. W 2015 prowincja obchodziła w Santo Antonio 75.lecie swego istnienia. W uroczystej Mszy św. wziął udział m.in. radca generalny ks. Gilberto Orsolin, przełożony prowincjalny Prowincji Matki Bożej Zwycięskiej ks. Edgar Xavier Ertl i przełożony regionalny Regii Matki Miłosierdzia ks. José Rodrigues Filho.

1947 – W parafii św. Anny w Gdańsku-Letniewie odbyła się wizytacja dziekańska. Ks. Dziekan podczas wizytacji, napisał w piśmie o gorliwej pracy ks. administratora Wiktora Krakora, który w parafii prowadził Sodalicję Dzieci Maryi, krucjatę eucharystyczną, Caritas, przedszkole Caritasu i był kapelanem pallotynek (pracowały tu w latach 1945-66: prowadziły najpierw „Ochronkę św. Anny” 1946-50, a potem „Przedszkole Caritas nr 8 w Gdańsku” 1950-61 przy ul. Starowiejskiej 40; udzielały się też jako katechetki dzieci i młodzieży, zakrystianki i organistki). Uczył też religii we wszystkich klasach miejscowej szkoły podstawowej.
Ks. Krakor był duszpasterzem w Gdańsku-Letniewie od 28 IX 1945 do 1 IX 1947. Na ks. Krakorze kończy się obecność pallotynów w Letniewie; parafię objął ks. Leon Schütz z diecezji chełmińskiej.

1947 – W Sucharach kl. Karol Kurek złożył profesję wieczną na ręce ks. rektora Edmunda Winklarza.

1949 – Zakończyła się wizytacja kanoniczna Zakładu Collegium Marianum na Kopcu, którą przeprowadził od 3 marca ks. prowincjał Stanisław Czapla.

1950 – W Seminarium w Ołtarzewie pojawiła się komisja państwowa, badająca warunki mieszkalne pracowników i służby.

1955 – W Gdańsku zmarła s. Custodia Nowak (ur. 1922 w Wolsztynie), pallotynka. Pracowała w różnych domach, na koniec w Gdańsku, w Domu Dzieci Specjalnej Troski.

1963 – W Ołtarzewie odbyła się Akademia ku czci św. Tomasza z Akwinu.

1966, 1971, 1972, 1977, 1978 – Alumni z Ołtarzewa uczestniczyli w uroczystości ku czci św. Tomasza z Akwinu w Kościele Dominikanów przy ul. Freta w Warszawie, z udziałem kard. Stefana Wyszyńskiego.
– W 1971 delegacja z Seminarium ołtarzewskiego wzięła udział w kościele Ojców Dominikanów przy ul. Freta w Warszawie w uroczystości z okazji święta św. Tomasza z Akwinu. Homilię w kościele wygłosił Prymas Stefan Wyszyński, a referat – s. dr Zofia Józefa Zdybicka, urszulanka.
– Podobnie rok później grupa profesorów i alumnów brała udział w takiej uroczystości u dominikanów w Warszawie.
– W 1977 w Akademii Tomaszowej brało udział trzech księży oraz 15 alumnów. Uczestniczyli oni we Mszy św. koncelebrowanej oraz wysłuchali referatu prof. Stefana Swieżawskiego na temat prawdy.
– Podobnie w 1978 Mszę św. odprawił bp Władysław Miziołek; po niej nastąpił wykład na temat filozofii św. Tomasza. W akademii brało udział 15 naszych alumnów z rektorem Seminarium na czele.

1976 – W Ołtarzewie, w I Niedzielę Wielkiego Postu ks. prowincjał Józef Dąbrowski w czasie Mszy św. wprowadził w urząd lektora 12 alumnów i 16 – w urząd akolity.
– Po raz pierwszy w tym roku przedstawiono w Seminarium Misterium Męki Pańskiej, w reżyserii kl. Wojciecha Tąkiela. Chrystusa grał kl. Stanisław Omiotek.

1977, 1978 – Ks. Alojzy Orszulik poleciał do Rzymu na obrady Papieskiej Komisji ds. Środków Masowego Przekazu.
Podobnie było i rok później. Wtedy, ks. Orszulik po zakończeniu spotkania w Rzymie, udał się do Holandii na zebranie sekretarzy Episkopatów Europy.

1978 – Christoph Lowe, anglikański przeor z Londynu, odwiedził Ołtarzew i miał wykład na temat relacji między katolikami i anglikanami. Był on przełożonym wspólnoty zmartwychwstańców i przewodniczącym Komisji Ekumenicznej ds. Dialogu.

1980 – Ojciec duchowny Seminarium w Ołtarzewie, ks. Feliks Folejewski, przyszedł zawał serca. Przez dłuższy czas przebywał na oddziale reanimacyjnym szpitala przy ul. Goszczyńskiego w Warszawie. Po tym rozpoczął rehabilitację zdrowotną.

1981 – Na scenie seminaryjnej po raz pierwszy zagrano tegoroczne Misterium Męki Pańskiej, przygotowane pod kierownictwem ks. diakona Bogusława Szpakowskiego. Obejrzeli go domownicy i parafianie Ołtarzewa i Ożarowa Mazowieckiego. Ważniejsze role zagrali: Jezusa – kl. Józef Pierzchalski, Judasza – kl. Kazimierz Lorek, Piotra – kl. Władysław Grabowski, Piłata – kl. Henryk Walczak, Kajfasza – kl. Eugeniusz Stefan.

1987 – W posługę akolitatu zostało wprowadzonych w Ołtarzewie 22 alumnów, a 31 – w posługę lektoratu.
„Dzisiaj mija 31 rocznica, gdy zostałem wprowadzony w posługę lektoratu. Ksiądz prowincjał Czesław Parzyszek podczas uroczystości wręczał nam księgę Pisma Świętego. Do mnie powiedział: „Pracuj za dwóch” (bo miałem pracować za siebie i Grześka Rudnika, który utopił się po I roku w 1984). No cóż, może u pallotynów za dwóch nie pracowałem, ale całe moje życie jest pracą „na dwa etaty” i to chyba w duchu pallotyńskim… A co do lektoratu, to od tej pory zaczynał się dla nas ciekawy okres. Podczas seminaryjnych Mszy św. mieliśmy czytania, trzeba było czytać pięknie z odpowiednim akcentowaniem końcówek wyrazów i akcentem zdaniowym, na co zwracał szczególną uwagę ks. prof. Kołodziejczyk. Ale nie tylko on. A gdy ktoś źle zaakcentował, coś źle przeczytał, to rozlegał się szmer… Oj, wspaniałe to były czasy :)” (Paweł Rudnik 2018).

1988 – Profesorowie Uniwersytetu z Moguncji (Mainz): dr Ulrich Willeis oraz prof. dr Otto Röcher poprowadzili w Ołtarzewie wykłady z teologii dogmatycznej i Pisma Świętego, o „Kościele jako instytucji Ducha Świętego” i „Niebieskim Jeruzalem”.

1990 – W dniach 7-10 marca rekolekcje wielkopostne dla alumnów w Ołtarzewie poprowadził ks. doc. dr hab. Marek Starowieyski.

1991 – Grupa telewizyjna z katolickiego programu „Ziarno” nagrywała w Ołtarzewie fragmenty Misterium Męki Pańskiej. Projekcja odbyła się 23 III.

1992 – Ks. prowincjał Czesław Parzyszek, po powrocie z wizytacji placówek misyjnych, dokonał w Ołtarzewie wprowadzenia alumnów w posługi liturgiczne lektora i akolity.
– Tegoroczne Misterium Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa Zbawiciela nosiło tytuł: „Ja Jestem”. Reżyserem był kl. Krzysztof Biernat. W roli Jezusa wystąpił kl. Krzysztof Czapla, Piotra – kl. Paweł Pruszyński, Judasza – kl. Sławomir Ciarciński, Kajfasza – kl. Daniel Stefanowicz, Nikodema – kl. Piotr Krakowiak.

1994 – W Sali „Emaus” w Ołtarzewie odbyło się spotkanie z ks. Andrzejem Koprowskim jezuitą, szefem Redakcji Programów Katolickich w Telewizji Polskiej i szefem warszawskiego oddziału Katolickiego Biura Informacji i Inicjatyw Europejskich oraz redaktorem Krzysztofem Gołębiowskim, odpowiedzialnym za dział zagraniczny w Katolickiej Agencji Informacyjnej. Uczestnicy spotkania mogli dowiedzieć się więcej na temat katolickich mediów w Polsce i stosunku Kościoła w Polsce do mediów i obecności chrześcijan w środowiskach masowego przekazu.

1998 – W dniach 7-8 marca na zjeździe powołaniowym w Ołtarzewie przebywało 53 chłopców z całej Polski. Zjazd powołaniowy zorganizowały obie polskie prowincje. Zainteresowani mieli możliwość zobaczenia Seminarium „od kuchni” i spotkania z alumnami.

2011 – W kościele St. Mary w Canandaigua została odprawiona Msza św. pogrzebowa za ks. Mieczysława Ignacego Curzydłę, duszpasterza w USA, której przewodniczył wiceprowincjał ks. Lesław Gwarek. Obecnych było 14 pallotynów pracujących w USA (Nowy Jork, Buffalo, Niagara Falls) i Kanadzie, duchowieństwo diecezjalne (w tym dwaj kapelani z Veterans Hospital) i siostry św. Józefa. Został pochowany na Calvary Cemetery w Canandaigua.

2015 – W Paryżu, w dniach od 6 do 7 III odbył się XVII Kongres Miłosierdzia Bożego pod hasłem „Miłosierdzie Boże w szkole świętych”. Inicjatorem i organizatorem było Apostolstwo Miłosierdzia Bożego, prowadzone we Francji przez pallotynów od lat 40. ubiegłego wieku. O miłosierdziu Bożym pisał i mówił ks. Franciszek Cegiełka. Wydał on we Francji broszurę pt. „Ojciec Miłosierdzia”. Podobne broszury wychodziły w Niemczech i Anglii. Były przeznaczone dla polskich uchodźców. Pallotyni odegrali istotną rolę w szerzeniu kultu Miłosierdzia Bożego po 1950. Wydali we Francji kilka pozycji książkowych oraz fragmenty „Dzienniczka”. W 1993, po 35 latach przerwy, wznowione zostało czasopismo „Messager de la Miséricorde Divine”, które służy czcicielom Bożego Miłosierdzia we Francji i innych krajach frankofońskich. Tegoroczny Kongres został przygotowany i poprowadzony przez ks. Krzysztofa Hermanowicza, nowego dyrektora Apostolstwa Miłosierdzia Bożego we Francji wraz z ekipą osób świeckich zaangażowanych w Apostolat. Kongres odbył się w domu lazarystów. Wzięło w nim udział ok. 70 osób różnej narodowości, płci, stanu i wieku.

2015 – W Ożarowie Mazowieckim odbył się I Pallotyński Turniej Halowej Piłki Nożnej Liturgicznej Służby Ołtarza. Rywalizowało 12 drużyn ministrantów i lektorów z sześciu naszych parafii: Ożarowa Mazowieckiego, Ołtarzewa, Otwocka, Celin, Lublina i Kutna.

2018 – Gośćmi naszego domu w Warszawie byli księża ze Słowacji, przełożeni i profesorowie Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Spiskiej w Spiskiej Kapitule i ks. prof. dr hab. Edward Jarmoch z WSD w Siedlcach.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny