Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 5 listopada  

1966 – Przy pallotyńskim kościele św. Jana Ewangelisty w Szczecinie (najstarszy i największy kościół w Szczecinie; wtedy jeszcze rektoralny) odbyły się millenijne uroczystości diecezji gorzowskiej. Mszę celebrował abp Bolesław Kominek, a kazanie wygłosił Prymas Stefan Wyszyński. W uroczystości brało udział 15. arcybiskupów i biskupów, w tym ordynariusz diecezji gorzowskiej, bp Wilhelm Pluta oraz ks. prowincjał Stanisław Martuszewski, przedstawiciele KUL-u i ATK, duchowieństwo zakonne i diecezjalne, z dziekanem szczecińskim, ks. kan. Zygmuntem Szelążkiem na czele, oraz tłumy wiernych.

Natomiast w niedzielę 6 XI o godz. 7.00 w pallotyńskim kościele odprawił Mszę św. i wygłosił kazanie bp Karol Pękala z Tarnowa.

Tak o trudnych przygotowaniach do uroczystości pisał kronikarz: „Na samym początku Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania zajęło olbrzymi plac przed kościołem. Ogrodzono go dwumetrowym parkanem betonowym, zwieziono olbrzymią masę piasku i wielką ilość kubłów na śmieci. Przedsiębiorstwo urządziło sobie magazyn zimowy. […] Dochodziły do nas nawet pogróżki, że będziemy ponosić konsekwencje za nielegalną megafonizację itd. […] na trzy dni przed uroczystością otrzymano oficjalne, na piśmie, zezwolenie na urządzenie „Millenium” na zewnątrz kościoła […] dekorator – student KUL-u na Wydziale Historii Sztuki – ks. Franciszek Mąkinia SAC, zawieszał dekoracje w kościele i na zewnątrz kościoła; inżynier rozciągał przewody i rozwieszał megafony; elektrycy poprawiali oświetlenie w kościele i instalowali lampy wokół kościoła; przedsiębiorstwo budowlane zwoziło drzewo i budowało estradę na frontowym szczycie kościoła, władze miejskie przystąpiły do częściowego rozbierania betonowego parkanu na placu, czyszczenia otoczenia wokół kościoła i ulicy Pod Bramą, oraz instalowania dużych lamp rtęciowych. Spychacz pracował dzień i noc, żeby zepchnąć na jedno miejsce zwieziony na placu piasek”.

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1849 – Ks. Wincenty Pallotti otrzymał od kard. Vincenzo Macchi (+1860), dziekana kolegium kardynalskiego i bpa Ostii oraz Velletri, pozwolenie na otwarciu w Velletri domu dla Sióstr Kongregacji według wzoru Domu Miłosierdzia w Rzymie. Dom podarował hr. Latini Macioti, a wyposażył go patrycjusz Michał Anioł Macioti, Jakub Pichini z Rzymu i Jakub Salvati.

1922 – Tego dnia w Polsce odbyły się wybory do II Sejmu (Ordynaryjnego) Rzeczypospolitej Polskiej. Frekwencja w wyborach wynosiła 67,7% obywateli Polski. Mieszkańcy wadowickiego Kopca głosowali tego dnia w Kleczy, w tamtejszej szkole.

– Po południu, na Kopcu wykład o sposobie deklamacji miał (Bolesław) Marecki, artysta teatrów krakowskich. „Dźwięczną i wdzięczną wymową swoją, jako też naturalnym dostosowywaniem głosu do treści wiersza, zyskał szczere i pełne uznanie ze strony słuchaczów. Wykład trwał godzinę” (z kroniki Kopca).

1938 – W Ołtarzewie poświęcono pierwszy dzwon – sygnaturkę. Powieszono go tymczasowo na ścianie, nad chórem przyszłej kaplicy. Dzwon nazwano imieniem Maryi, gdyż obok napisu na dzwonie była podobizna Matki Bożej Bolesnej. Tekst wyrytej inskrypcji na dzwonie brzmiał: „Ufundowali mnie do podnoszenia ducha ku chwale Bożej R.P. 1938, Eugenia i Franciszek Surmińscy ze Lwowa, ul. Głowińskiego”.

1938 – Do Rzymu przybył ks. Jan Kapcia, rozpoczynając studia biblijne. Uzyskał tam tytuł magistra. Do kraju powrócił w 1939. W 1940 wykładał etykę w studium filozoficznym na Kopcu.

1945 – Rada Prowincjalna wybrała następujących rektorów:

– w Warszawie przy ul. Skaryszewskiej, w miejsce zaginionego 25 lipca 1945 ks. Józefa Szykowskiego – ks. Józefa Wiekierę; jego radcami zostali: ks. Józef Kloc i ks. Marian Sikora;

– w Gdańsku przy kościele Chrystusa Króla – ks. Stanisława Wierzbicę;

– w Gdańsku przy kaplicy Matki Bożej Częstochowskiej – ks. Franciszka Bogdana;

– w Gliwicach przy ul. Jagiellońskiej 19a – ks. Władysława Baumgarta.

1945 – listopad – Do domu w Częstochowie został przydzielony misjonarz, ks. Ludwik Broda.

– listopad – Br. Stefan Bajda otrzymał placet na wstąpienie do karmelitów trzewiczkowych w charakterze kleryka, na co uzyskał 10 XII tr. dyspensę Augusta kard. Hlonda, pod warunkiem, że w razie niezłożenia ślubów wieczystych może powrócić do Stowarzyszenia. W zakonie przyjął imię Ignacy. Po ukończeniu szkoły średniej i studiów teologicznych na UJ w Krakowie powrócił do Stowarzyszenia przed wieczystymi ślubami. Uzyskał wtedy 21 IV 1949 zwolnienie ze ślubów czasowych u karmelitów.

1947 – Ks. prowincjał Stanisław Czapla z okazji 40-lecia osiedlenia się pallotynów na ziemiach polskich, napisał list do ks. Alojzego Majewskiego, w którym podkreślał jego zasługi i wyrażał podziękowania prowincji za „wszystkie trudy i cierpienia, jakimi naznaczone zostały wszystkie prace dla dobra Stowarzyszenia”. List do Borowiny, gdzie przebywał ks. Majewski, zawiózł 10 XI ks. radca Józef Wróbel. Ks. Majewski zmarł 12 XI.

1974 – W dniach 5-6 XI odbyło się w Rzymie zebranie Rektorów Polskich Misji Katolickich i Wyższych Przełożonych Zgromadzeń Polskich pracujących na Emigracji. Przewodniczył mu kard. Stefan Wyszyński. W zebraniu brał udział ks. Zenon Modzelewski.

1975 – Podczas Ogólnopolskiego Sympozjum Teologicznego pod hasłem „Odpowiedzialni za świat” (odbyło się w Ołtarzewie w dniach 4-6 XI 1975), Karol kard. Wojtyła wygłosił referat pt. „Konsekracja świata i granice autonomii doczesności” oraz przewodniczył Mszy św. i  wygłosił okolicznościową homilię. Dzieci ołtarzewskiej parafii uczciły dzień imienin Kardynała, wręczając wiązanki kwiatów i składając mu w imieniu całej wspólnoty parafialnej życzenia.

1975 – Ze Stanów Zjednoczonych powrócił ks. Alojzy Orszulik, który przebywał tam z bpem Bronisławem Dąbrowskim na Zjeździe Ligi Katolickiej oraz w celu poznania problemów Polonii amerykańskiej. Wcześniej, od 6 października ks. Orszulik przebywał w Rzymie, w związku z pielgrzymką polską na Rok Święty.

1978 – W dniach 4-5 XI odbyły się w Kielcach uroczystości jubileuszowe 350.lecia przeniesienia na Karczówkę relikwii św. Karola Boromeusza. Jednocześnie w tym roku minęło 40 lat od utworzenia parafii i 20 lat od rozpoczęcia tu pracy duszpasterskiej przez pallotynów. Uroczystość poprzedziło trzydniowe triduum prowadzone przez ks. Tadeusza Glińskiego. Uroczystą koncelebrowaną Mszę dla młodzieży odprawił ks. prowincjał Henryk Kietliński, a centralnej Mszy jubileuszowej przewodniczył bp Jan Gurda, wikariusz generalny diec. kieleckiej, w koncelebrze z wieloma kapłanami diecezjalnymi. Kazanie wygłosił ks. Gliński. Śpiewał zespół muzyczno-wokalny z naszej parafii z Radomia. Staraniem parafian odnowiono kościół i ufundowano dwa kielichy.

1978 – Na deskach teatru seminaryjnego w Ołtarzewie odbyła się premiera jesiennej sztuki „Ogniste węgle” (autorem sztuki w 5 aktach, tłumaczonej na polski i wydanej przez Księgarnię św. Wojciecha w Poznaniu, w 1913, jest o. Maurus Carnot OSB, +1935). Tematyką sztuki jest problem miłości i przebaczenia w czasach XVI w. Reżyserem był kl. Tadeusz Małachwiejczyk. W sztukę zaangażowanych było 30 alumnów. Sztuka była grana przez wszystkie niedziele, do 17 grudnia.

1979 – W Seminarium odbył się Dzień skupienia dla chłopców z grupy powołaniowej.

– Ks. Feliks Folejewski, ojciec duchowny Seminarium, wyjechał do Lublina, gdzie głosił rekolekcje dla księży diecezji lubelskiej.

1980 – Rada Domowa w Ołtarzewie ustaliła, że comiesięczny dzień skupienia we wspólnocie, przeżywany będzie od godziny 20:00 we środę do obiadu w czwartek. Wybór tego czasu podyktowany został próbą uzyskania najoptymalniejszego czasu, który każdy współbrat byłby w stanie poświęcić na ćwiczenia przewidziane na ten dzień.

1981 – W Ołtarzewie księża dekanatu Skierniewice odprawili swój dzień skupienia.

1984 – Alumni Seminarium w Ołtarzewie uczestniczyli w wykładzie inauguracyjnym Instytutu Teologii Apostolstwa. Wykład na temat: „Wizja Kościoła katolickiego w PRL u Księdza Prymasa Wyszyńskiego” wygłosił pan prof. Czesław Strzeszewski (+1999), ekonomista, socjolog, historyk myśli gospodarczej, filozof i etyk społeczny.

1986 – Ks. Stefan Dusza, dyrektor Pallottinum, wręczył pap. Janowi Pawłowi II biało oprawiony egzemplarz „Mszału rzymskiego dla diecezji polskich”. Wydrukowało go Wydawnictwo Pallottinum na zlecenie Konferencji Episkopatu Polski w 1986 w nakładzie 60 000 egzemplarzy.

1987 – Po ekshumacji szczątki ks. Józefa Stanka złożono w kwaterze zgrupowania „Kryska” na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, kwatera 2 D. W uroczystościach wziął udział Józef kard. Glemp, poczty sztandarowe AK, duchowieństwo diecezjalne i pallotyńskie, siostry zakonne, rodzina i rzesze wiernych.

1988 – W Warszawie na Zaciszu, w domu pallotyńskim przy ul. Pszczyńskiej, odbyło się założycielskie spotkanie Wspólnoty Kapłańskiej Osób Świeckich. Tego dnia zawiązały się pierwsze dwie wspólnoty kapłańskie w Żbikowie i Błoniu. Założycielką WKOŚ była Genowefa Jagodzińska (†2010), a współzałożycielem ks. Roman Forycki SAC (†2011).

1992 – Na stadionie „Ożarowianki” reprezentacja Wyższego Seminarium Duchownego z Ołtarzewa rozegrała mecz piłki nożnej z WSD Warszawa. Zwycięzcą okazała się pallotyńska drużyna, która wygrała to spotkanie 3:2.

1992 – Odbyły się uroczystości pogrzebowe ks. Stanisława Suwały, radcy generalnego Stowarzyszenia, kapelana II Batalionu Strzelców Karpackich, duszpasterza Polonii we Włoszech, Francji, mistrza nowicjatu, superiora regii francuskiej 1966-72, radcy i sekretarza regii, rekolekcjonisty. Liturgia mszy pogrzebowej odbyła się w kościele parafialnym w Osny. Przewodniczył jej wicesuperior regii i rektor domu paryskiego ks. Zenon Modzelewski. W pogrzebie uczestniczyli przedstawiciele polskich księży z Paryża i okolic, delegacje różnych zgromadzeń zakonnych, znajomi, przyjaciele i krewni. Ostatnią stację na cmentarzu w Osny prowadził ks. Adam Dobek.

2001 – Marian kard. Jaworski, metropolita łaciński Lwowa, dokonał poświęcenia domu alumnatu we Lwowie-Brzuchowicach. W wydarzeniu tym uczestniczył ks. prowincjał Czesław Parzyszek i sekretarz ds. Misji ks. Stanisław Kuraciński, ks. delegat Jarosław Olszewski, ks. Rektor z Otwocka i ks. Dariusz Matyga. Do szybkiego oddania domu dla potrzeb formacji pallotyńskich alumnów przyczynił się ofiarnie ks. rektor Wojciech Juszczuk.

2009 – Odbyły się uroczystości pogrzebowe ks. Jana Papkały, kierownika studium pastoralnego w Gdańsku, profesora Seminarium, współzałożyciela i animatora wielu nieformalnych grup inteligenckich w Trójmieście, radcy prowincjalnego 1978-81, dyrektora Krajowego Dzieła Duchowej Pomocy Powołaniom 1980-84. Mszy pogrzebowej w kościele św. Elżbiety w Gdańsku przewodniczył Tadeusz Gocłowski, abp senior gdański. Został pochowany na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku.

2013 – Na UKSW w Warszawie odbyła się publiczna obrona pracy doktorskiej ks. Artura Manelskiego, z udziałem ks. prowincjała Józefa Lasaka, wszystkich radców prowincjalnych i administratora prowincjonalnego, a także innych współbraci, rodziców, przedstawicieli rodziny i przyjaciół. Promotorem rozprawy pt. „Trynitarny charakter życia chrześcijańskiego w teologii ks. Lucjana Baltera”, był ks. prof. Marian Kowalczyk SAC, a recenzentami: ks. prof. dr hab. Czesław Rychlicki z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i ks. prof. UKSW dr hab. Czesław Parzyszek SAC.

2015 – W dniach 2-5 XI wspólnotę Wyższego Seminarium Duchownego w Ołtarzewie wizytował ks. radca generalny François Harelimana. Wizytacja odbywała się w ramach wizytowania przez Zarząd Generalny Prowincji Zwiastowania Pańskiego. Ks. Harelimana spotkał się z wszystkimi współbraćmi i wysłuchał informacji o aktualnych wydarzeniach i życiu wspólnoty. Podczas Eucharystii kończącej czas wizytacji wyraził swoją wdzięczność za dobro, którego doświadczył przebywając w Ołtarzewie i za poczucie braterskiej wspólnoty, którą tworzą alumni, bracia i księża.

2017 – W archikatedrze w Białymstoku, w czasie Mszy św., odbyła się uroczystość nałożenia paliusza metropolicie, abpowi Tadeuszowi Wojdzie. Paliusz jest symbolem misji pasterskiej i więzi ze Stolicą Apostolską.

Aktu nałożenia paliusza dokonał w imieniu papieża, nuncjusz apostolski w Polsce, abp Salvatore Pennacchio. W homilii nuncjusz mówił, że wraz z przyjęciem paliusza, na ramionach metropolity spoczywa troska o sprawy Kościoła na terenie białostockiej prowincji kościelnej (należy do niej archidiecezja białostocka oraz diecezje: drohiczyńska i łomżyńska). W uroczystości wzięli udział m.in.: hierarchowie z Polski i Białorusi, przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, rodzina abpa Wojdy.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny