24 marca 2020
PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY
Kalendarium Pallotyńskie na 24 marca
1937 – Na Kopcu poświęcono organy wykonane przez firmę „Kamiński” z Warszawy.
„Należy tu przede wszystkim podkreślić dobroczynność naszych zelatorów, którzy pośpieszyli z pomocą pieniężną, oraz nieugiętą wytrwałość ks. rektora Siudy w zabiegach około tego poczynionych. W pierwszych dniach lutego przybył właściciel fabryki organów z Warszawy, p. Biernacki, z monterami, którzy niezwłocznie rozpoczęli pracę nad ustawianiem tego królewskiego instrumentu. Przeszło miesiąc trwały prace nad złożeniem organów. Przebiegiem tej budowy interesowała się bardzo młodzież kopiecka, odwiedzając niezmiernie często kaplicę, że w końcu ks. rektor zmuszony był przyczepić na drzwiach kartkę z napisem: „Poza wspólnymi nabożeństwami wstęp wzbroniony!” To tak ostatecznie zaostrzyło ciekawość uczniów, że niecierpliwie czekali chwili, w której znajdując się w kaplicy będą mogli choć raz rzucić oczyma na chór i zobaczyć co się tam dzieje.
Wreszcie przyszedł czas wypróbowania organów. Co za radość! Dwie godziny wolne od nauki. Wszyscy członkowie domu, całe grono profesorów i chłopcy zgromadzili się w kaplicy. Profesor z Konserwatorium Muzycznego w Krakowie, p. Mastela, wykonał kilka utworów na nowych organach. Jak ślicznie, kojąco rozbrzmiały pierwsze dźwięki! Zdało się, że gra cała kaplica, że to barwni aniołkowie, girlandą zwisający nad prezbiterium, nucą tak kołyszącą melodię, której echo raz wraz potężniej odzywało się pod sklepieniem. Dnia 24 marca organy zostały poświęcone przez ks. dziekana Prochownika z Wadowic.
Oprócz organów ks. rektor Siuda wyposażył jeszcze naszą zakrystię w nowe przybory i szaty liturgiczne oraz w ładne szafy na bieliznę kościelną” („Wiadomości Polskiej Prowincji Stow. Misyjnego Księży Pallotynów” 6 (1938) s. 44-45).
*******************************************************
Inne wydarzenia tego dnia:
1825 – marzec – Wizytator apostolski mons. Cherubini mianował ks. Wincentego Pallottiego wicerektorem Pobożnego Dzieła przy Ponterotto. Stanowisko to zatrzymywał Pallotti do 30 IV 1833, kiedy zrzekł się go.
1925 – W Porażynie zmarł kl. Aleksy Duda (ur. 1904 w Porażynie, w parafii Opalenica Wielkopolska, w archidiecezji poznańskiej). Do nowicjatu na Kopcu wstąpił w 1922. Sutannę otrzymał 21 IX 1922 w Wadowicach z rąk ks. Alojzego Majewskiego. W II 1924 z powodu gruźlicy płuc wyjechał do rodziców.
1927 – Podpisany został kontrakt kupna domu w Ołtarzewie.
Już w 1926 r. ks. Alojzy Majewski poszukiwał w okolicach Warszawy miejsca pod
założenie Wyższego Seminarium Duchownego. Plany te zrealizował rok później,
nabywając w Ołtarzewie gmach Szkoły Rolniczej.
Dzięki pomocy anonimowego pana S. zakupiono wtedy gmach po Szkole Rolniczej
wraz z ogrodem i polem. Uzyskano na to zgodę Kurii Metropolitalnej
Warszawskiej. Do tego domu pierwsi pallotyni przybyli 8 IV 1927: ks. Franciszek
Pauliński oraz bracia – Ludwik Krajniewski, Bolesław Grzybowski i Jakub
Głowacki.
Dom początkowo był przeznaczony na redakcję i administrację czasopism, a w
przyszłości na gimnazjum lub nowicjat. Postanowiono jednak dom rozbudować i
urządzić w nim seminarium duchowne. W 1967 przy kościele seminaryjnym –
dotychczas rektorskim – Kuria Warszawska utworzyła samodzielną parafię.
Później, w latach 1979-81 dokonano przebudowy prezbiterium i jego najbliższego
otoczenia, zgodnie z wymogami posoborowej liturgii i potrzebami duszpasterstwa
parafialnego.
Fotografię zob. w oddzielnym poście
1951 – W kościele seminaryjnym Ołtarzewie ks. Proboszcz z Ożarowa celebrował wieczoren mszę rezurekcyjną z procesją.
1953 – W kościele szpitala w Glen Grey (RPA) odbyły się ceremonie pogrzebowe br. Ludwika Krajniewskiego, misjonarza w Afryce Południowej. Mszę pogrzebową odprawił bp Queenstown Joannes Rosenthal SAC (†1975). Asystowali mu: wikariusz generalny ks. Alfons Volkmer SAC (†1974), ks. Clemens Frey SAC (†1998) i ks. Peter Hoffend SAC (†1969), który wygłosił kazanie. W liturgii pogrzebowej uczestniczyło 25 księży i braci pallotyńskich, pracujących w okolicznych stacjach misyjnych. Zgodnie ze swym życzeniem, br. Ludwik został pochowany 24 III na miejscowym cmentarzu przyszpitalnym.
1971 – W Niederuzwil, w Szwajcarii zmarła s. Thekla Pipowski (ur. 1894 w Suchej na Pomorzu (Suchau) k. Świecia, w parafii Lubiewo, w diecezji chełmińskiej), pallotynka. Przez 25 lat pracowała w gospodarstwie domowym w pallotyńskim konwikcie w Gossau.
1978 – W Ołtarzewie liturgii wielkopiątkowej przewodniczył ks. Witold Zdaniewicz.
1980 – Gościem wspólnoty ołtarzewskiej był ks. Czesław Zając, misjonarz z Brazylii. Po kolacji spotkał się ze wspólnotą, dzieląc się sukcesami i trudnościami pracy misyjnej w Brazylii.
1981 – Na KUL ks. diakon Janusz Dyl złożył egzamin magisterski i zarazem ukończył studia seminaryjne. Tematem pracy magisterskiej był „Synod prowincjalny w Łowiczu w 1556 r.”. Pracę tę napisał pod kierunkiem o. prof. Henryka Damiana Wojtyski CP.
1983 – W Manville N.J. odbyła się druga stacja pogrzebu ks. dra Kazimierza Parzyszka, profesora filozofii i lektora języka francuskiego w Ołtarzewie, duszpasterza we Francji i w USA, delegata prowincjała w USA 1981-83. Mszę św. odprawiono w języku angielskim pod przewodnictwem miejscowego proboszcza ks. Józefa M. Krysztofika (1971-96). Ks. Kazimierz spoczął na tamtejszym cmentarzu Najświętszego Serca Pana Jezusa, który sam wybrał; miał tam wielu przyjaciół i był bardzo lubiany przez ludzi. Współbracia uszanowali jego ostatnią wolę dotyczącą miejsca pochówku.
1984 – Wybrany nowy Zarząd Prowincji Chrystusa Króla (ks. Czesław Parzyszek – prowincjał i radcy prowincjalni: ks. Henryk Kietliński, ks. Witold Zdaniewicz, ks. Stanisław Kuraciński, ks. Roman Forycki) przedstawił pewne sugestie do swojej działalności w rozpoczynającej się właśnie kadencji, mianowicie zorganizowanie obchodów 150-lecia dzieła Pallottiego, czyli Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego, które przypadały na 1985 i przygotowanie do podziału polskiej prowincji, zgodnie z postulatami współbraci i sugestiami Zarządu Prowincjalnego.
1985 – W Ząbkowicach Śląskich jubileusz 50-lecia konsekracji zakonnej obchodził br. Józef Zawidzki. Mszy św. przewodniczył ks. prowincjał Czesław Parzyszek.
1986 – Regia rwandyjsko-zairska, zależna od polskiej Prowincji Chrystusa Króla, utworzyła w Brukseli prokurę misyjną. Jej działalność miała służyć misjonarzom pracującym w Afryce. Mieściła się tam baza dla przyszłych misjonarzy pallotyńskich udających się do Afryki, którzy w Belgii uczyli się języka francuskiego – urzędowego języka w Rwandzie, Zajrze i na Wybrzeżu Kości Słoniowej.
Dom prokury misyjnej w Brukseli zajmuje dwa piętra i jest położony w dogodnym punkcie stolicy. Obok mieści się kościół parafialny św. Teresy z Avila. Na parterze mieszkał emerytowany ks. Pierre Plissart, który podarował polskim pallotynów swoją kamienicę. Po przyjęciu jej przez pallotynów, nastąpiły prace remontowe.
1988 – W Wyższym Seminarium Duchownym Franciszkanów konwentualnych w Łodzi-Łagiewnikach odbył się półfinał Konkursu Biblijnego. Przedstawiciele Seminarium ołtarzewskiego odnieśli tam spore sukcesy. Kl. Paweł Nowicki zdobył pierwsze miejsce, kl. Leszek Woroniecki drugie, a kl. Jan Jędraszek – siódme.
1990 – Objęła sprawowanie urzędu ostatnia nowa Rada Prowincjalna jednej polskiej Prowincji Chrystusa Króla w składzie: ks. Czesław Parzyszek, ks. Henryk Kietliński, ks. Witold Zdaniewicz, ks. Kazimierz Czulak, ks. Jacek Nowak. Z tej okazji podkreślono osiągnięcia poprzedniego Zarządu Prowincjalnego, do którego zaliczono: wejście do Portugalii, pomoc regii austriackiej, pomoc regii francuskiej, nowe misje na Dalekim Wschodzie, Białorusi i Ukrainie, opracowanie „Modlitewnika i Ceremoniału SAC”, Statutu Wydawnictw i Wyższego Seminarium Duchownego, konsekracja nowych pięciu kościołów itd. Wśród niedokończonych prac wymieniono: brak pełnego dotarcia z ideą ZAK do naszych parafii, Sekretariat ds. Apostolstwa, wypracowanie form współpracy z ludźmi świeckimi, domy rekolekcyjne.
1991 – Rada Generalna podkreśliła 32. numer XVI Zebrania Generalnego, w którym postulowano, „aby opracować historię dzieła św. Wincentego Pallottiego, od momentu powstania aż do chwili obecnej”. Rada Generalna określiła teraz charakter tej pracy: powinna ona być dobrze udokumentowana, popularno-naukowa, podstawą do przygotowania oficjalnej historii całego dzieła św. Wincentego Pallottiego.
1993 – Porannej Mszy św. w Ołtarzewie przewodniczył wicerektor Seminarium, ks. Tomasz Skibiński, prowincjał-elekt Prowincji Zwiastowania Pańskiego. Ks. Skibiński pożegnał się ze wspólnotą seminaryjną i przeniósł się do Poznania, do siedziby prowincjalatu.
2017 – Od 24 III do 30 IX 2017 trwała w Warszawie, w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, wystawa czasowa pt. „Sztuka krzyża. Krzyż w sztuce”. Wernisaż inaugurujący wystawę miał miejsce wieczorem, 23 marca. Poprowadził go dyrektor Muzeum, ks. dr Mirosław Nowak, a wystawę otworzył po łacinie bp Michał Janocha. Biskup powiedział też m.in.: „nie wszystkie przedstawienia zaprezentowane na tej ekspozycji wyrastają z doświadczenia wiary. Niektóre rodzą się z wątpienia, z bólu poszukiwania, inne z buntu. Wszak krzyż był i pozostaje znakiem sprzeciwu – singnum contradictionis”.
Wystawa została zorganizowana przez paryską Galerię Roi Doré i Muzeum Archidiecezji Warszawskiej. Tematyką wystawy był motyw krzyża, podejmowany w sztuce od starożytności do dnia dzisiejszego.
Wśród 70. różnorodnych prac, 50. polskich i zagranicznych artystów, znajdowały się dwie prace ks. Witolda Urbanowicza SAC z Regii Miłosierdzia Bożego: „Golgota” i „Ukrzyżowanie”.
Na wystawie można było zobaczyć też akryl na płótnie Artura Majki z Paryża, przyjaciela pallotynów (niektórzy nazywają go „pallotyńskim bratem mniejszym”) i słynny „Krucyfiks” Władysława Hasiora, który na co dzień znajduje się w Sali Konferencyjnej Centre du Dialogue przy rue Surcouf.
Ks. Marek Wittbrot SAC jest autorem tekstu Katalogu wystawy („Krzyż – Drzewo Śmierci czy Życia” – s. 43-73). Ilustrowany Katalog omawia historyczno-artystyczno-duchowe znaczenie krzyża oraz jego obecność w sztuce na przestrzeni wieków, aż do czasów współczesnych.
Wystawa ta już wcześniej była prezentowana w galerii artystycznej na Marais, w dzielnicy Paryża – od XI 2016 do II 2017.
ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny