Prowincja Chrystusa Króla

PALLOTYŃSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Kalendarium Pallotyńskie na 7 lipca

1974 – Złoty jubileusz kapłaństwa i pracy pallotyńskiej obchodził na Kopcu ks. Franciszek Wadowski (obchodził go również w Ołtarzewie, ale i w USA oraz w Rzymie, przy grobie Założyciela). Na Kopcu, w koncelebrowanej Mszy uczestniczyło 10 księży, w większości jego wychowankowie. Wśród gości obecni byli m.in.: ks. prałat Edward Zacher z Wadowic i ks. Stefan Dusza, dyrektor Pallottinum. Okolicznościowe kazanie wygłosił ks. Władysław Ciastoń.

W uroczystościach wzięło udział 26 postulantów pallotyńskich, przygotowujących się do nowicjatu, którzy wieczorem 6 VII zorganizowali na cześć Jubilata specjalną akademię. Podkreślono wtedy, że ks. Wadowski jest pierwszym pallotynem obchodzącym złoty jubileusz, który jest wychowankiem Wadowic (szkoła średnia, studia seminaryjne, święcenia kapłańskie – reprezentant jedynego kursu, który otrzymał na Kopcu kapłaństwo – i praca po święceniach).

*******************************************************

Inne wydarzenia tego dnia:

1924 – Na Kopcu o godz. 11:00 neoprezbiter, ks. Franciszek Wardowski (później Wadowski) odprawił Mszę św. prymicyjną. W asyście uczestniczyli: ks. rektor Wojciech Turowski – jako subdiakon ceremoniarz, ks. Augustyn Zaraza, rektor Suchar – jako diakon i ks. Augustyn Rolbiecki – jako subdiakon. Wśród gości obecni byli: aktualny proboszcz z Kleczy, który wygłosił też kazanie prymicyjne i były proboszcz z Kleczy, ks. Żyła. Po Mszy św. neoprezbiter udzielił prymicyjnego błogosławieństwa wszystkim obecnym. Podczas Mszy chór i orkiestra wykonały Mszę Stichle’go.

– Klerycy z Kopca – ostiariusze i lektorzy, udali się pieszo do Księży Salezjanów w Kleczy, aby tam przyjąć drugie dwa niższe święcenia kapłańskie.

– Na Kopcu murarze rozpoczęli rozbiórkę starych budynków.

1931 – Klerycy z Ołtarzewa, razem z ks. profesorem Władysławem Siwkiem SAC, zwiedzali Warszawę.

1942 – Ks. Franz Reinisch, przebywający od maja tr. w więzieniu w Berlin-Tegel, został w procesie sądowym skazany na śmierć za odmowę złożenia przysięgi na wierność Hitlerowi. Ks. Henryk Kreutzberg,  kapelan więzienia berlińskiego przez sześć tygodni asystował ks. Reinischowi i zaświadczył, że ten często badał słuszność swojej decyzji, a pewnego razu powiedział: „Prowadzony łaską Bożą, nie chcę i nie mogę działać przeciwko mojemu sumieniu. Jako chrześcijanin nie mogę składać przysięgi na wierność takiemu człowiekowi jak Hitler… Za każdym razem, gdy przeprowadzam rachunek sumienia, dochodzę do wniosku, że nie mogę podjąć innej decyzji… Powinien być ktoś, kto zaprotestuje przeciwko tego rodzaju nadużyciom władzy, a ja czuję się powołany do takiego protestu”. Do swojego przełożonego prowincjalnego napisał: „Miłość Chrystusa przynagla mnie, by czynić wszystko dla nieskończonej Chwały Bożej, dla zniszczenia grzechu i dla zbawienia dusz, i dla tych celów jestem gotów umrzeć”.

1945 – Bp gdański Karol Maria Splett mianował ks. Józefa Jażdżewskiego administratorem parafii św. Anny w Letniewie. Odrestaurował tam kościół po zniszczeniach wojennych (uporządkowanie wnętrza, oszklenie okien, naprawa dachu), założył księgi metrykalne i pozbierał naczynia liturgiczne i paramenty, ukryte pod koniec wojny przez parafian. Podobnie odnowił zniszczoną plebanię (przy ul. Suchej 3). Materiał budowlany otrzymywał z magazynów poniemieckich w Nowym Porcie, ale pieniądze do wypłaty rzemieślnikom i pomocnikom dostawał z kasy pallotyńskiej, od ks. Stanisława Wierzbicy. Główne drzwi wejściowe do kościoła i cała stolarka budowlana plebanii została wykonana w pallotyńskiej stolarni w Ołtarzewie. Ks. Józef początkowo mieszkał przy pallotyńskim kościele Chrystusa Króla i dojeżdżał do miejsca budowy. Pracował w Letniewie do 28 IX 1945; jeszcze 23 IX odbyło się poświęcenie i otwarcie kościoła dla wiernych.

1946 – W kaplicy MB Częstochowskiej w Gdańsku odbyło się uroczyste poświęcenie parafii Chrystusa Króla Niepokalanemu Sercu Matki Bożej. Kronikarz zapisał: „Kaplica wypełniona. Wierni zebrani (dopisała inteligencja) jednomyślnie oddali się Matce Bożej, odczytując tekst poświęcenia z rozdanych w kaplicy tekstów. Przemówił ksiądz rektor [Franciszek Bogdan]. Asystował ks. Józef Żyto i ks. Jan Nełkowski.

1948 – W dniach 1-7 lipca, na Kopcu odbyła się pierwsza seria tegorocznych rekolekcji dla pallotyńskich księży. Wzięło w nich udział trzydziestu kilku kapłanów. Konferencje wygłosił o. Bernard, karmelita bosy z Wadowic.

1957 – Zjazdowi Katolickiemu w Osny przewodniczył ks. prałat Bolesław Szkiłądź, sekretarz nuncjatury w Paryżu, a kazanie wygłosił ks. Leon Bemke. Obecny był ks. prałat Kazimierz Kwaśny i ks. Antoni Banaszak, rektor Seminarium Duchownego w Paryżu. Po południu bp Jean Rupp poświęcił pierwszą (ufundowaną przez parafię w Auby) i czternastą (fundowaną przez parafię Oignies) stację Drogi Krzyżowej.

1960 – Władze państwowe zlikwidowały pallotyński dom przy ul. Ziębickiej 34 w Ząbkowicach Śląskich i przeznaczyły go na szkołę podstawową. Powoływano się na to, że własność poniemiecka należy do państwa.

Dom ten należał do pallotynów jeszcze przed wojną i mieścił się tu od 1924 konwikt św. Wojciecha; zaraz po wojnie mieszkały tam siostry boromeuszki i niemiecki pallotyn ks. Albert Blum †1989; w latach 1946-58 dom ten użytkował Szensztacki Instytut Sióstr Maryi, za zgodą pallotyńskiej polskiej Rady Prowincjalnej, a od 1958 ponownie pallotyni. Rektorem domu w latach 1959-60 był ks. Augustyn Urban. Po likwidacji tego domu zamieszkał we wspólnocie przy ul. Piastowskiej w Ząbkowicach Śląskich.

1964 – Ks. Tadeusz Mika, pracujący od 1962 do 1965 w Ząbkowicach Śląskich jako duszpasterz, został promowany do pracy rekolekcyjno-misyjnej.

1968 – Odbył się Zjazd Katolicki pod hasłem: „Wiara czynna przez miłość”. Mszę odprawił i kazanie wygłosił ks. infułat Edward Lubowiecki, wikariusz generalny dla Polaków w Niemczech. W języku francuskim przemówił też bp Pontoise, André Rousset. Po południu na estradzie wystąpiła grupa folklorystyczna z Argenteuil oraz m.in. solista z internatu św. Kazimierza w Vaudricourt, śpiewający stare polskie piosenki.

1973 – Zmarła s. Pia Polke, pallotynka. Urodziła się 29 V 1897 w Zabrzu na Śląsku. W 1918 wstąpiła do pallotynek. Od 1922 pracowała ofiarnie w Stanach Zjednoczonych jako pielęgniarka.

1974 – Ks. Franciszek Świerczek obchodził w Ząbkowicach Śląskich jubileusz 25.lecia kapłaństwa, na który przybył prowincjał ks. Józef Dąbrowski, radca prowincjalny ks. Andrzej Chełkowski, współbracia oraz duchowieństwo diecezjalne, m.in. dziekan dekanatu kamienieckiego oraz wicedziekan Ząbkowic.

1976 – Bp Jerzy Dąbrowski, współpracownik Sekretariatu Episkopatu Polski, przewodniczył Zjazdowi Katolickiemu w Osny.

1977 – Do Ołtarzewa przyjechał ks. Leon Bemke, superior regii francuskiej w latach 1952-58, radca regii, duszpasterz polonijny we Francji i w USA, a ówcześnie rezydent w Wadowicach. Obecny był też ks. Stanisław Suwała z Paryża i ks. Ignacy Curzydło z USA.

1980 – Ks. Andrzej Chełkowski został rektorem Collége w Osny (mianowany 25 VI); zachował też stanowisko ekonoma Regii; urzędy pełnił do końca VII 1982, gdy wyjechał do Polski.

– Ks. Roman Forycki, rektor Ołtarzewa, rozpoczął w Raciborzu rekolekcje dla kapłanów z diecezji opolskiej.

1981 – Rada Główna Episkopatu Polski podała do wiadomości, że Ojciec Święty Jan Paweł II ustanowił arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim i warszawskim, Prymasem Polski, bpa Józefa Glempa, dotychczasowego ordynariusza warmińskiego. Jako Prymas Polski objął funkcje opiekuna duszpasterstwa Polonii oraz ordynariusza Kościołów obrządku greckokatolickiego i ormiańskiego na terenie Polski.

1988 – Stowarzyszenie Apostolstwa Katolickiego zawarło umowę z Prymasem Polski Józefem Glempem o przejęciu na stałe parafii w Ołtarzewie (parafia ustanowiona 1 III tr.).

1988 – Szczątki zmarłego ks. Pawła Drewsa, profesora Seminarium, rekolekcjonisty, zostały przewiezione ze Starogardu Gdańskiego do Poznania, gdzie wieczorem w pallotyńskim kościele parafialnym została odprawiona msza koncelebrowana przez miejscowych współbraci. Ciepłe słowa o zmarłym, w kościele wypełnionym wiernymi z całego miasta, wypowiedział w kazaniu ks. Florian Kniotek.

Pierwszy etap pogrzebu odbył się 6 lipca w Starogardzie Gdańskim. Z pallotynów wziął w nim udział ks. Stefan Potoniec z Gdańska, który wygłosił też słowo Boże.

Główna msza pogrzebowa została odprawiona 8 lipca.

1989 – W Paryżu, w dniach 30 VI – 7 VII, trwały obrady Zarządów polskiej prowincji i regii francuskiej. Debatowano nad sposobami realizacji Konwencji zawartej między obu stronami i zatwierdzonej przez Radę Generalną.

1991 – Pod hasłem 200. rocznicy Konstytucji 3 Maja odbył się Zjazd Katolicki w Osny. Zjazdowi przewodniczył bp Szczepan Wesoły, który 5 VII w Centrum Dialogu wygłosił odczyt o problemach duszpasterstwa na emigracji.

1999 – W Kielcach odbyły się uroczystości pogrzebowe ks. Zygmunta Kowalczyka, profesora w NSD w Wadowicach, rekolekcjonisty. Mszę pogrzebową koncelebrowało ponad 30 pallotynów pod przewodnictwem i z homilią ks. prowincjała Czesława Parzyszka. Obecna była rodzina (m.in. siostra zmarłego), uczestnicy oazy pallotyńskiej i wierni. Na cmentarzu przemówił jedyny kolega kursowy ks. Bogdan Boniewicz, podkreślając, że zmarły zawsze był człowiekiem modlitwy i pożegnał go słowami: „do widzenia w niebie”. Spoczął na Cmentarzu Nowym w Kielcach, w pallotyńskiej kwaterze, obok br. Tadeusza Trybuszewskiego.

2012 – Księża diakoni z Regii Świętej Rodziny (Rwanda-Kongo): Banuni Ignace Mugobe, Buhendwa Abraham Nyange, Ildéphonse Bizimungu i Mathe Jean de Dieu Kambale przyjęli święcenia kapłańskie.

2013 – Odbył się 68. Zjazd Katolicki w Osny. Główny celebrans, bp Wiesław Śmigiel, przypomniał postać ks. Bolesława Domańskiego i jego działalność na rzecz polskości w Niemczech. Oprawę muzyczną liturgii tworzyły chór „Piast” z Paryża i „Gorzowiacy” z Polski. Na zakończenie Eucharystii przemówił, jak zawsze, rektor Polskiej Misji Katolickiej we Francji, ks. infułat Stanisław Jeż. W Zjeździe brał udział m.in. ambasador Polski we Francji Tomasz Orłowski, pani konsul Magdalena Ryszkowska i państwo Kwiatkowscy (Mikołaj, były konsul generalny w Paryżu). Z okazji 70. rocznicy „Rzezi wołyńskiej” modlono się za ofiary tamtych wydarzeń – ponad 100 000 Polaków i ok. 20 00 Ukraińców.

2014 – W Hospicjum im. ks. Eugeniusza Dutkiewicza SAC w Gdańsku zmarł br. Jan Zgłobica (ur. 1935 w Jaźwinach, w parafii Czarna k. Tarnowa, w diecezji tarnowskiej), duszpasterz w Brazylii 1975-79, pracownik Pallottinum od 1979.

Wcześniej, br. Jan od 1961 posługiwał w Ołtarzewie, a od 1 IX 1967 do VII 1973 w charakterze drukarza w Poznaniu. Od IV 2014 przebywał w Pallotyńskim Domu Opieki im. św. Wincentego we Wrzosowie k. Radomia.

2018 – W Konstancinie, w dniach 24 VI – 7 VII trwało Pallotyńskie Dyrektorium, dla współbraci, którzy przyjęli święcenia kapłańskie lub złożyli wieczną konsekrację w latach 1994-99. Dyrektorium, to szczególny czas formacji permanentnej, to czas odnowy poprzez modlitwę, odosobnienie, wykłady, spotkania i warsztaty. Wyjątkowym wydarzeniem tegorocznego Dyrektorium było złożenie w uroczystość Apostołów Piotra i Pawła wiecznej konsekracji przez współbrata Wiesława Gąskę.

ks. dr Stanisław Tylus SAC, Pallotyński Instytut Historyczny